รายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่อง การพัฒนาการเรียนการสอนผ่านเว็บบล็อก เรื่อง คำสั่งพื้นฐานของ Visual Basic ในรายวิชาระบบการจัดการฐานข้อมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนหนองเสือวิทยาคม จัดทำขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู ปีการศึกษา 2555

1. รายงานวิจัยในชั้นเรียน
การพัฒนาการเรียนการสอนผานเว็บบล็อก เรื่อง คําสั่งพื้นฐานของ Visual Basic
ในรายวิชาระบบการจัดการฐานขอมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4
โรงเรียนหนองเสือวิทยาคม
นายอาสมาน ฮาแว
รายงานการวิจัยนี้เปนสวนหนึ่งของวิชาการฝกประสบการณวิชาชีพครู 2
สาขาวิชาคอมพิวเตอรศึกษา คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2555

2. รายงานวิจัยในชั้นเรียน
การพัฒนาการเรียนการสอนผานเว็บบล็อก เรื่อง คําสั่งพื้นฐานของ Visual Basic
ในรายวิชาระบบการจัดการฐานขอมูล ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4
โรงเรียนหนองเสือวิทยาคม
นายอาสมาน ฮาแว
รายงานการวิจัยนี้เปนสวนหนึ่งของวิชาการฝกประสบการณวิชาชีพครู 2
สาขาวิชาคอมพิวเตอรศึกษา คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2555

3. ก
ชื่องานวิจัย การพัฒนาการเรียนการสอนผานเว็บบล็อก เรื่อง คําสั่งพื้นฐานของ
Visual Basic ในรายวิชาระบบการจัดการฐานขอมูล
ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนหนองเสือวิทยาคม
ชื่อผูวิจัย นายอาสมาน ฮาแว
สาขาวิชา/คณะ เทคโนโลยีสารสนเทศการศึกษา ครุศาสตรอุตสาหกรรม
มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
อาจารยที่ปรึกษาการวิจัย ดร.รสริน เจิมไธสง
ปที่ทําวิจัย 2556
บทคัดยอ
งานวิ จั ย เรื่ อ ง การพั ฒ นาการเรี ย นการสอนผ า นเว็ บ บล็ อ ก เรื่ อ ง คํ า สั่ ง พื้ น ฐานของ
Visual Basic ในรายวิ ช าระบบการจัดการฐานขอมูล ของนักเรีย นชั้น มัธ ยมศึกษาปที่ 4
โรงเรียนหนองเสือวิทยาคม มีวัตถุประสงคเพื่อ 1) พัฒนาเว็บบล็อกที่ใชในการเรียนการสอนวิชาระบบ
การจัดการฐานขอมูล เรื่อง คําสั่งพื้นฐานของ Visual Basic สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4
และ 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาป
ที่ 4 จากการเรียนดวยกิจกรรมการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อกเปนเครื่องมือในการจัดกิจกรรมการเรียนรู
การวิจัยครั้งนี้ ไดดําเนินการวิจัยกับกลุมตัวอยาง จํานวน 5 คน ซึ่งเปนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่
4/4 เครื่องมือที่ใชการวิจัย คือ กิจกรรมการเรียนรูผานเว็บบล็อกและแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน สถิติที่ใชไดแก รอยละ สวนเบี่ยงเบนมาตรฐานและสถิต t-test
ผลการวิจัยพบวา หลังจากผานการจัดการเรียนรู เรื่อง คําสั่งพื้นฐาน Visual Basic ผานเว็บ
บล็อก นักเรียนมีคะแนนทดสอบหลังเรียนสูงกวาคะแนนทดสอบกอนเรียนผานเว็บบล็อกอยางมี
นัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01

4. ข
กิตติกรรมประกาศ
งานวิจัยในชั้นเรียนฉบับนี้สําเร็จไดดวยความกรุณาเปนอยางยิ่งจากทาน ดร.รสริน เจิมไธสง
ที่ใหคําปรึกษา และขอเสนอแนะตางๆที่เปนประโยชนอยางมาก รวมทั้งตรวจสอบแกไขขอบกพรอง
ตางๆ จากงานวิจัยในชั้นเรียนฉบับนี้ใหสําเร็จสมบูรณ ผูวิจัยขอกราบขอบพระคุณเปนอยางสูงไว ณ
โอกาสนี้
ขอขอบพระคุ ณอาจารยเสาวณีย สมบูรณศิโรรัตน อาจารยประจําวิชาคอมพิวเตอรและ
อาจารยพี่เลี้ยง โรงเรียนหนองเสือวิทยาคม ที่ไดกรุณาใหคําแนะนําและขอเสนอแนะในการทําวิจัย
ครั้งนี้
ขอขอบพระคุณทานผูอํานวยการโรงเรียนและขอบใจนักเรียนโรงเรียนหนองเสือวิทยาคม
สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 4 ที่ใหความรวมมือเปนอยางดียิ่งในการทดลองและเก็บ
ขอมูลในการวิจัยครั้งนี้เปนอยางดี
สุดทายนี้ขอขอบพระคุณบิดาและมารดา ที่เปนกําลังใจและใหการสนับสนุนทุนในการวิจัย
ครั้งนี้จนสําเร็จลุลวงไปดวยดี จึงขอขอบพระคุณมา ณ ที่นี้
อาสมาน ฮาแว

5. สารบัญ
หนา
บทคัดยอ ก
กิตติกรรมประกาศ ข
บทที่
1ววบทนํา………………………………………………………………………………………………………. 1
1.1ววความเปนมาและความสําคัญของปญหา……………………………...……………….. 1
1.2วววัตถุประสงคการวิจัย………………………………………………………………………….. 2
1.3ววคําถามการวิจัย………….………………………………………………………………………. 2
1.4ววสมมุติฐานการวิจัย…….……………………………………………...……………………….. 2
1.5ววขอบเขตของการวจัย…..………………………………………………….........................
ิ 3
1.6ววขอจํากัดของการวิจัย………...………………….……………………………………………. 3
1.7ววนิยามศัพท…………………………………………………………………………………………. 3
1.8ววผลที่คาดวาจะไดรับ…………………………………………………………………………….. 4
2ววเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ………………………….………………………................... 5
2.1ววการจัดการเรียนการสอนโดยใชเว็บบล็อก..........……………………………………... 5
2.2ววแนวคิดการจัดการเรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ.………………………………….... 10
16 2.3วว ปฏิสัมพันธกับการเรียนรู ..........................................................………………….
16 16 19
2.4ววงานวิจัยที่เกี่ยวของ………………………………………………………........................... 20
3วววิธีดําเนินการวิจัย..................…………………………………………………………………....... 22
3.1ววประชากรและกลุมเปาหมาย………………………….....................…………………… 22
3.2ววแผนแบบการทดลองที่ใชในการวิจัย....................…………………………………….. 23
3.3ววเครื่องมือที่ใชในการวิจัย......................…………………………………………………… 23
3.4วววิธีการสรางเครื่องมือและหาคุณภาพเครื่องมือ.……………………………….......... 23
3.5วววิธีดําเนินการวิจัย........................................................................................... 24
3.6ววการวิเคราะหขอมูลและสถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูล.................................. 25

6. สารบัญ (ตอ)
หนา
4ววผลการดําเนินงานวิจัย......................…………………………………………….......……..…. 27
4.1ววผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนจากแบบทดสอบกอนเรียน
และหลังเรียนดวยกิจกรรมการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อกเปนเครื่องมือ
ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู……………………………......................................... 27
5ววสรุปผล อภิปรายผล และขอเสนอแนะ…................................……………………….. 28
5.1ววสรุปผลการดําเนินงาน.......................……………………………………………………. 28
5.2ววอภิปรายผลดําเนินงาน.......................…………………………………………………… 28
5.3ววขอเสนอแนะ……………………………………………...........................………………… 30
บรรณานุกรม………………………………………………………………………….......................................... 31
ภาคผนวก…………………………………….………………….………………...................................…………. 32
ภาคผนวก กววแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน….………………………………... 33
ภาคผนวก ขววคะแนนกอนเรียนและหลังเรียนดวยเว็บบล็อก...................………..… 39
ภาคผนวก คววภาพเว็บบล็อกของรายวิชาและตัวอยางเว็บบล็อกของนักเรียน…. 41
ภาคผนวก งววแผนการจัดการเรียนรู หนวยที่ 6 คําสั่งพื้นฐานของ Visual Basic
วิชาระบบการจัดการฐานขอมูล.....................................................…. 46
ประวัติยอผูวิจัย....................…………………………………………………............................................. 64

7. สารบัญตาราง
ตารางที่ หนา
3-1ววแบบแผนการวิจัย One Group Pretest – Posttest Design……………………… 23
4-1ววตารางเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกอนเรียนและหลังเรียน
ดวยกิจกรรมการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อก…........................................................... 27
ข-1ววตารางเปรียบเทียบคะแนนกอนเรียนและหลังเรียนดวยเว็บบล็อก.................…… 39

8. สารบัญภาพ
ภาพที่ หนา
2-1ววแผนภาพระบบการออกแบบการเรียนการสอน………………………………………………… 15
2-2ววแผนภาพการวางแผนหรือการออกแบบการเรียนการสอน
ที่เนนผูเรียนเปนศูนยกลาง…………………………...............................................……… 16
ค-1ววเว็บบล็อกรายวิชาระบบการจัดการฐานขอมูล.........…….………………………………….. 42
ค-2ววตัวอยางเนื้อหาที่ใชเว็บบล็อกรายวิชา.……………….………………………....................... 42
ค-3ววเว็บบล็อกของนักเรียน (นายกฤษดา เมืองสงา)....……………………………….…………... 43
ค-4ววเว็บบล็อกของนักเรียน (นางสาวนิภัทรา บุญประสงค)……………………................... 43
ค-5ววเว็บบล็อกของนักเรียน (นายอัษฎาวุธ รักเมือง)...........…………………………............. 44
ค-6ววเว็บบล็อกของนักเรียน (นางสาวนัฐธิราภ บุญยังประเสริฐ)…………………................ 44
ค-7ววเว็บบล็อกของนักเรียน (นางสาวรังสิมา เกตุแกว)................................................... 45
ค-8ววตัวอยางการรวมแสดงความคิดเห็นของนักเรียน...................................................... 45

9. บทที่ 1
บทนํา
1.1ววความเปนมาและความสําคัญของปญหา
ปจจุบันเทคโนโลยีได เข ามามีบทบาทตอการศึกษามากขึ้น นั้น ก็คือ การนํ าระบบเครือขาย
อิน เทอรเ น็ ตมาใช ในการเรี ย นการสอนอยางกวางขวาง เนื่องจากอิน เทอรเน็ตเปน เทคโนโลยีที่มี
ศักยภาพในการทํางานสู ง มีการเชื่อมโยงเครือขายคอมพิว เตอรที่มีอยูทั่วโลกเขาดวยกัน เพื่อให
คอมพิวเตอรทุกเครื่องหรือทุกเครือขายสามารถติดตอถึงกันได สงผลใหผูเรียนสามารถรับสงขาวสาร
ขอมูลรูปแบบตางๆถึงกันไดดวยความสะดวกและรวดเร็ว ซึ่งอินเทอรเน็ตมีรูปแบบตางๆที่หลากหลาย
ดังนั้น นักการศึกษาจึงพยายามหารูปแบบมาใชอยางเต็มที่เพื่อสนับสนุนการเรียนการสอน นั่นคือ
การเรียนการสอนบนเครือขายอินเทอรเน็ต (Web-Based Instruction) เปนการนําเสนอโปรแกรม
บทเรียนผานเว็บเพจ โดยนําเสนอผานเวิลด ไวด เว็บ เชน เว็บบล็อก เปนตน
“เว็บบล็อก” (Web blog) หรือเรียกสั้นๆวา “บล็อก” หมายถึง เว็บไซตที่ใชสําหรับเขียน
บันทึก (Journal) และแสดงผลการบันทึกโดยการเรียนลําดับจากปจจุบันไปหาอดีต โดยทั่วไปบล็อก
จะประกอบดวยตัวอักษร (Text) ภาพนิ่ง (Images) สวนเชื่อมโยง (Links) ไปหาบล็อกหรือเว็บไซต
อื่นๆสว นที่สําคัญของบล็อก คือ ความสามารถในการใหผูอานแสดงความคิดเห็นแบบปฏิสัมพัน ธ
(Interactive) ผูเรียนสามารถใชบล็อกในการเรียนและการจัดการเรียนรูไดตามประเด็นดังตอไปนี้
เชน ใชบล็อกสะทอนความคิดเห็นในเรื่องที่ผูเรียนไดรับประสบการณหรือเรียนมา แบงปนสิ่งที่เรียน
มากับเพื่อน สามารถใชบล็อกในการถายทอดความรูความเขาใจของตนเองจากการที่ไดเรียนมาในชั้น
เรี ยนหรือจากการไปศึกษา คน ควาและสืบคน ขอมูลดว ยตนเอง นํามาเขีย น เรียบเรีย ง สรุปและ
เชื่อมโยงเนื้อหาหรือขอมูลเหลานั้นแลวนําไปไวในบล็อกของวิชาที่ไดเรียนเพื่อใหเพื่อนๆไดเขาไปอาน
ส ง หรื อ ทบทวนงานที่ ไ ด รั บ มอบหมายจากผู ส อนและใช บ ล็ อ กระดมความคิ ด ในการทํ า งานกลุ ม
เนื่องจากบล็อกมีคุณสมบัติปฏิสัมพันธ ทําใหใชบล็อกเปนเครื่องมือในการทํางานกลุมได ผูเรียนซึ่งเปน
ผูอานและผูใชรวมแสดงความคิดเห็นผานบล็อกไดเหมือนนั่งรวมกลุมกับเพื่อนๆ แลว ระดมความ
คิดเห็นตามเวลาที่สะดวก และอยูในระยะเวลาที่กําหนด เปนตน จากสภาพและปญหาในการจัดการ
เรียนการสอนในปจจุบั น ของนักเรียนชั้นมัธ ยมศึกษาป ที่ 4/4 ที่เรียนรายวิชาระบบการจัดการ
ฐานขอมูล เมื่อเรียนจบเนื้อหาในแตละสัปดาหแลว นักเรียนไมสามารถจับใจความของเนื้อหาที่เรียน

10. 2
และลืมเนื้อหา อีกทั้งยังไมมีการทบทวนเนื้อหา เนื่องจากรายวิชาระบบการจัดการฐานขอมูลเปนวิชา
ที่ตองมีการปฏิบัติและวัดผลดวยการฝกปฏิบัติพรอมทั้งนําเสนอชิ้นแลว ซึ่งอาจจะเปนดวยสาเหตุ
หลายประการ เชน เนื้อหาในการเรียนวิชานี้คอนขางซับซอน ยากและสรุปใจความไมคอยได อีกทั้ง
ครูผูสอนไมสามารถตรวจชิ้นงานของนักเรียนไดทั่วถึงทุกคน และอีกประการหนึ่งในการฝกปฏิบัติลง
มือทําชิ้นงานในแตละชิ้นจําเปนจะตองใชเวลาสมาธิและความจําในการเขียนโคดคําสั่ง เปนตน
จากปญหาในการจัดการเรียนการสอนวิชาระบบการจัดการฐานขอมูลและประโยชนของการใช
เว็บบล็อกในการจัดการเรียนการสอนที่ไดกลาวขางตน ผูวิจัยจึงมีแนวที่จะนําเว็บบล็อกมาใชในการ
จัดการเรียนการสอน เพื่อนกระตุนใหนักเรียนเกิดความสนใจใฝเรียนรู และสามารถสรางชิ้นงานและ
นํามาเผยแพร เพื่อใหนักเรียนมีปฏิสัมพันธกันระหวางนักเรียนดวยกันและนักเรียนกับครูโดยการ
แสดงความคิดเห็น ทําใหเกิดการเรียนรูและแลกเปลี่ยนขอมูล โดยการบันทึกลงในเว็บบล็อกของวิชา
1.2วววัตถุประสงคการวิจัย
1. เพื่อพัฒนาเว็บบล็อกที่ใชในการเรียนการสอนวิชาระบบการจัดการฐานขอมูล เรื่อง คําสั่ง
พื้นฐานของ Visual Basic สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4
2. เพื่ อเปรี ยบเทีย บผลสั มฤทธิ์ทางการเรี ยนกอนเรี ยนและหลังเรีย นของนักเรีย นชั้น
มัธยมศึกษาปที่ 4 จากการเรียนดวยกิจกรรมการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อกเปนเครื่องมือในการจัด
กิจกรรมการเรียนรู
1.3ววคําถามการวิจัย
การนําการจัดการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อกมาใชในการจัดกิจกรรมการเรียนรูในรายวิชาระบบ
การจัดการฐานขอมูล เรื่อง คําสั่งพื้นฐานของ Visual Basic จะทําใหนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการ
เรียนเพิ่มขึ้นหรือไม
1.4ววสมมุตฐานการวิจัย
ิ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียนหลังเรียนดวยการจัดกิจกรรมการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อก
เปนเครื่องมือในการจัดกิจกรรมการเรียนรูสูงกวากอนเรียน

11. 3
1.5ววขอบเขตของการวิจัย
การวิจัยในครั้งนี้ เปนงานวิจัยในชั้นเรียน ที่มุงศึกษาการมีสวนรวมและการมีปฏิสัมพันธในการ
เรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยนําเว็บบล็อกมาเปนเครื่องมือและทําการวิจัยและศึกษากับนักเรียน
ที่ผูวิจัยดําเนินการสอน ในภาคเรียนที่ 2/2555
1.ววขอบเขตดานเนื้อหาสาระในการวิจัย
เนื้ อหาสาระที่ใช ในการวิจัยในครั้งนี้เปน เนื้อหาสาระที่ใชในการจัดการเรีย นการสอน
นักเรียนในชั้นเรียน โดยจัดการเรียนการสอนผานเครือขายออนไลน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4/4
วิชาระบบการจัดการฐานขอมูล เรื่อง คําสั่งพื้นฐานของ Visual Basic
2.ววขอบเขตดานประชากรและกลุมตัวอยาง
การวิจัยครั้งนี้เปนการวิจัยในชั้นเรียน ที่ผูวิจัยไดดําเนินการสอนในภาคเรียนที่ 2/2554
เปนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4/4 กลุมเปาหมายในการวิจัยในครั้งนี้ จํานวน 5 คน
3.ววเครื่องมือที่ใชในการวิจัย
เครื่องมือการวิจัย ประกอบดวย กิจกรรมการเรียนรูบนเว็บบล็อก
แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ แบบสอบถามความคิดเห็นของผูเรียนที่มีตอ
การจัดการเรียนรูโดยใชเว็บบล็อก
4.ววระยะเวลาในการวิจัย
การดําเนินการวิจัย ระหวางเดือน มกราคม – มีนาคม 2556
5.ววตัวแปรที่ศึกษา
ตัวแปรตน : การจัดการเรียนรูผานเว็บบล็อก
ตัวแปรตาม : ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาระบบการจัดการฐานขอมูล
1.6ววขอจํากัดของการวิจัย
ในการดําเนินการวิจัยครั้งนี้ กลุมตัวอยางจําเปนจะตองมีเครื่องคอมพิวเตอรสวนบุคคลที่มีการ
เชื่อมตอระบบเครือขายอินเทอรเน็ต และกลุมตัวอยางจะตองเปนสมาชิกของอีเมลของผูใหบริการ
Gmail เพื่อยืนยันตัวบุคคลในการเขาใชงานเว็บบล็อก จากขอจํากัดดังกลาวทําใหตองลดจํานวนกลุม
ตัวอยางใหนอยลงเพื่อใหสะดวกตอการดําเนินการวิจัยตอไป
1.7ววนิยามศัพท
การจัดการเรียนรูผานเว็บบล็อก หมายถึง การจั ด การเรี ย นรู โ ดยเน น ให ผู เ รี ย น
สามารถเรียนรูไดดวยตนเองโดยมีเนื้อหาที่เหมาะสมถูกเผยแพรในเว็บบล็อก
เว็บบล็อก หมายถึง เว็บไซตชนิดหนึ่ง ซึ่งเนื้อหาหรือ Entry จะถูกเขียน

12. 4
ตามลําดับเวลาและแสดงผลยอนกลับตามลําดับวัน เดือน ป หมายความวา เนื้อหาที่เราเขียนลาสุดจะ
แสดงเปนลําดับแรก
การปฏิสัมพันธ หมายถึง รอยละของกิจกรรมในประเด็นการถาม-ตอบที่ผูเรียนได
แลกเปลี่ยนเรียนรูตอจํานวนผูเรียนในกลุมซึ่งอาจจะเปนกิจกรรมระหวางผูเรียนกับผูเรียน หรือผูเรียน
กบผูสอนผานประเด็นถาม-ตอบในการเรียนรูของเว็บบล็อก
ั
กิจกรรมถาม-ตอบ หมายถึง สถานการณปญหา เงื่อนไข คําถามและกิจกรรม ที่ผูสอน
รวมกับผูเรียนตั้งประเด็นขึ้นมา เพื่อใหผูเรียน ศึกษาคนควาและตอบคาถามตามภารกิจที่กําหนด โดย
ผูเรียนสามารถอธิบาย หรือแสดงการแกปญหาผานประเด็นที่กําหนดไว ทั้งนี้การแกปญหานั้น อาจจะ
เปนงานเดี่ยว หรืองานกลุมก็ได ผูเรียนมีโอกาสถามตอบขอสงสัย หรือแสดงความคิดเห็นได ตาม
ระยะเวลาที่กําหนด
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึง ผลการวัดการเปลี่ยนแปลงและประสบการณการเรียนรู
ในเนื้อหาสาระที่ผูเรียนไดเรียนผานกิจกรรมการเรียนรูเรียนมาแลววาเกิดการเรียนรูเทาใด โดยวัดดวย
แบบทดสอบวัดสัมฤทธิ์ในการเรียนที่ผูวิจัยพัฒนาขึ้น
1.8ววผลที่คาดวาจะไดรับ
1.ววผู ส อนได พั ฒ นาเว็ บ บล็ อ กที่ เ หมาะสมต อ การนํ า ไปใช ใ นการเรี ย นการสอนให เ กิ ด
ประสิทธิภาพ
2.ววผูเรียนไดเรียนรูดวยกระบวนการแบบมีสวนรวมและมีปฏิสัมพันธดวยเว็บบล็อก สามารถ
แสดงความคิดเห็นผานเครือขาย จากการศึกษาประเด็นถาม-ตอบ ขอเสนอแนะทั้งจากผูเรียนและ
ผูสอน เปดโอกาสใหผูเรียนที่มีพื้นฐานความรูที่แตกตางกันสามารถศึกษาในประเด็นถาม-ตอบได
ตลอดเวลา สงผลใหผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียนสูงขึ้น
3.ววเปนแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรูโดยนําเครื่องมือ เว็บบล็อกมาใชในการจัดการ
เรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ แบบมีสวนรวมและมีปฏิสัมพันธผานเครือขายคอมพิวเตอรในการ
จัดการเรียนการสอนในรายวิชาและกลุมผูเรียนกลุมอื่น ๆ ตอไป

13. บทที่ 2
เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ
ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยไดศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ เพื่อเปนเครื่องมือที่ชวย
ชี้แนะแนวทางหรือใชเปนพื้นฐานในการศึกษา ดังนี้
2.1ววการจัดการเรียนการสอนโดยใชเว็บบล็อก
2.1.1ววความเปนมาของเว็บบล็อก
2.1.2ววความหมายของเว็บบล็อก
2.1.3ววสวนประกอบของเว็บบล็อก
2.1.4ววการใชงานบล็อก
2.2ววแนวคิดการจัดการเรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
2.2.1ววหลักการของการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
2.2.2วววิธีสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
2.2.3ววการออกแบบการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
2.2.4ววบทบาทของครูในการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
2.3ววปฏิสัมพันธกับการเรียนรู
2.4ววงานวิจัยที่เกี่ยวของ
2.1ววการจัดการเรียนการสอนโดยใชเว็บบล็อก
2.1.1ววความเปนมาของเว็บบล็อก
“Weblog” ถูกใชงานเปนครั้งแรกโดย Jorn Barger ในเดือนธันวาคม ป ค.ศ. 1997
เริ่มแรกคนที่เขียนบล็อกนั้นยังทํากันในระบบ Manual คือเขียนเว็บเพจขึ้นเองทีละหนา เขียนเปนงาน
อดิเรกของกลุมสื่ออิสระตางๆ หลายๆ แหงกลายเปนแหลงขาวสําคัญใหกับหนังสือพิมพหรือสํานักขาว
ชั้นนํา แตในปจจุบันนี้ผูคนหลายลานคนจากทั่วทุกมุมโลก หันมาเขียนบล็อกกันอยางแพรหลาย ตั้งแต
นักเรียน นักศึกษา อาจารย นักเขียน ตลอดจนผูบริหารบริษัทยั กษใหญ อีกทั้งยั งมีเครื่องมือหรื อ
ซอฟทแวรใหเราใชในการเขียนบล็อกไดมากมาย เชน Drupal, WordPress, Movable Typeเปนตน

14. 6
ตอมามีฝรั่งที่ชอบเรียกสั้นๆ ชื่อนาย Peter Merholz จับมาเรียกยอเหลือแต “Blog”
แทนในเดือนเมษายน ป ค.ศ. 1999 และคําคํานี้เริ่มใชเปนครั้งแรกๆ ผานทางหนาหนังสือพิมพและ
นิตยสารจนมาถึงวันที่ 13 มีนาคม ค.ศ. 2003 ทาง Oxford English Dictionary จึงไดบรรจุคําวา
blog ในพจนานุกรม แสดงวาไดรับการยอมรับอยางเปนทางการ บล็อก (Blog) ขึ้นแทนศัพทยอดฮิต
อันดับหนึ่ง ซึ่งถูกเสาะแสวงหา ความหมาย ทางพจนานุกรมออนไลน มากที่สุด ประจําป 2004 และ
คนเขียนบล็อกก็ไดรับการยอมรับจากสื่อและสํานักขาวตางๆถึงความรวดเร็วในการใหขอมูลตั้งแตเรื่อง
การเมืองไปจนกระทั่งเรื่องราวของ การประชุมระดับชาติ และจากเหตุการณเหลานี้ นับไดวาบล็อก
เปนสื่อชนิดหนึ่งที่ไมตางจาก วีดีโอ, สิ่งพิมพ, โทรทัศน หรือแมกระทั่งวิทยุ เราสามารถเรียกไดวา
บล็อกไดเขามาเปนสื่อชนิดใหมที่สําคัญอยางแทจริง
สํานักขาวเอพีรายงานวา “เว็บไซต ดิกชั่นนารีหรือ พจนานุกรมออนไลน “เมอรเรียม-
เว็บสเตอร” ไดประกาศรายชื่อ คําศัพทซึ่งถูกคลิก เขาไปคนหา ความหมายผาน ระบบออนไลนมาก
ที่สุด 10 อันดับแรกประจําปนี้ ซึ่งอันดับหนึ่งตกเปนของคําวา “บล็อก” (blog) ซึ่งเปนคํายอของ
“เว็บ บล็อก” (web log) โดยนายอาเธอร บิคเนล โฆษกสํานักพิมพพจนานุกรมฉบับ เมอรเรียม-เว็บ
สเตอร กลาววา สํานักพิมพไดเตรียมที่จะนําคําวา “บล็อก” บรรจุลงในพจนานุกรมฉบับลาสุดทั้งที่
เปนเลมและ ฉบับออนไลนแลว แตจากความตองการของผูใชที่หลั่งไหลเขามา ทําใหเมอรเรียม-เว็บ
สเตอรตัดสินใจบรรจุคําวา “บล็อก” ลงในเว็บไซตในสังกัดบางแหงไปกอน โดยใหคําจํากัดความไววา
“เว็บไซตที่บรรจุ เรื่องราวเกี่ยวกับบันทึกสวนตัวประจําวัน ซึ่งสะทอนถึงมุมมอง ความคิดเห็นของ
บุคคล โดยอาจรวมลิงคเชื่อมตอไปยังเว็บไซตอื่นๆ ตามความประสงคของเจาของเว็บบล็อกเองดวย”
โดยทั่วไปคําศัพทที่ถูกบรรจุลงในพจนานุกรมนั้นจะตองผานการใชงาน อยางแพรหลาย มาไมนอยกวา
20 ป ซึ่งหมายความวาคําคํานั้นจะตองถูกนํามาใชโดยทั่วไปในระยะเวลาหนึ่ง อยางไรก็ตาม ปจจุบัน
คําศัพท ทางเทคโนโลยีรวมไปถึงโรคภัยไขเจ็บใหมๆ อยางเชน โรคเอดส โรคไขหวัดซารส ถูกบรรจุลง
ในพจนานุกรมภายในระยะเวลาอันสั้น
บล็อกมีบทบาทมากขึ้นในปจจุบันในวงการสื่อมวลชนในหลายประเทศ เนื่องจาก
ระบบแกไขที่เรียบงาย และสามารถตีพิมพเรื่องราวไดโดยไมตองใชความรูในการเขียนเว็บไซต เปนอีก
ชองทางหนึ่งในการเผยแพรขอมูล หรือแนวความคิด โดยการเขียนบล็อกสามารถเผยแพรขอมูลสู
ประชาชนไดรวดเร็วและเสียคาใชจาย นอยกวาสื่อในดานอื่นจากความนิยมที่มากขึ้น ทําใหหลาย
เว็บไซตเปดใหมีสวนการใชงานบล็อกเพิ่มขึ้นมาในเว็บของตนเอง เพื่อเรียกใหมีการเขาสูเว็บไซตมาก
ขึ้นทั้งผูเขียนและผูอาน

15. 7
2.1.2ววความหมายของเว็บบล็อก
Wikipedia (www, 2552) ไดใหความหมายของ Weblog ไววา
“Blog is a type of website or part of a website. Blogs are usually
maintained by an individual with regular entries of commentary, descriptions of
events, or other material such as graphics or video. Entries are commonly displayed
in reverse-chronological order. Blog can also be used as a verb, meaning to maintain
or add content to a blog”
ดังนั้น Blog ก็คือการบันทึกบทความของตนเอง (Personal Journal) ลงบนเว็บไซต
โดยเนื้อหาของ Blog นั้นจะครอบคลุมไดทุกเรื่อง ไมวาจะเปนเรื่องราวสวนตัว หรือเปนบทความ
เฉพาะดานตางๆ เชน เรื่องการเมือง เรื่องกลองถายรูป เรื่องกีฬา เรื่องธุรกิจ เปนตน โดยจุดเดนที่ทํา
ใหบล็อกเปนที่นิยมก็คือ ผูเขียนบล็อก จะมีการแสดงความคิดเห็นของตนเอง ใสลงไปในบทความนั้นๆ
โดยบล็อกบางแหง จะมีอิทธิพลในการโนมนาวจิตใจผูอานสูงมาก แตในขณะเดียวกัน บางบล็อกก็จะ
เขียนขึ้นมาเพื่อใหอานกันในกลุมเฉพาะเชนกลุมเพื่อนๆ หรือครอบครัวตนเอง(กติกา สายเสนีย,2548)
Blog เปนเครื่องมือที่ครูผูสอนสามารถนํามาใชประกอบการจัดการเรียนการสอนได
เปนอยางดี เพราะจากหนาที่และประโยชนของ Blog คือการเขียนเรื่องราว บทความ สาระ
ประสบการณ หรือความรูที่ไดรับ เก็บสะสมไวอยางเปนหมวดหมู การแนะนําใหนักเรียนรูจักการเขียน
Blog จะชวยใหผูเรียนรูจักการวิเคราะห และสังเคราะหความรู ประสบการณตางๆ ออกมาเปนลาย
ลักษณอักษร โดยความรูนั้นอาจจะมาจากการรวบรวม คนควา ศึกษา และกลั่นกรองออกมาเปนความ
เขาใจของตนเอง ซึ่งก็จะตรงกับทฤษฎีการสรางองคความรู (Constructivism) ดวย และลักษณะที่
สําคัญของ Blog อีกประการหนึ่งก็คือ ผูที่เขามาเยี่ยมชมไดแก ครูผูสอน เพื่อน หรือบุคคลทั่วไป
สามารถที่จะแสดงความคิดเห็น แนะนํา หรือใหความรูเพิ่มเติมในเนื้อหาที่ผูเขียนไดเขียนหรือบันทึกไว
ได ทําใหผูเขียนหรือตัวนักเรียนเอง สามารถปรับปรุงและพัฒนาองคความรูของตนเองไดดียิ่งขน ึ้
บล็อก คือ รูปแบบหนึ่งของเว็บไซต เปนการบันทึกบทความของตนเอง (Personal
Journal) ลงบนเว็ บ ไซต โดยเนื้ อ หาของบล็ อ กนั้ น สามารถครอบคลุ ม ได ทุก เรื่ อ ง มี เ นื้ อ หาได
หลากหลาย ไมวาจะเป นเรื่ องราวสวนตัวที่ สามารถเรี ยกไดวา ไดอารีออนไลน หรือเปน บทความ
เฉพาะดานตางๆ สามารถใชเปนเครื่องมือสื่อสาร การประกาศขาวสาร การแสดงความคิดเห็น การ
เผยแพรผลงาน ในหลายดาน เชน สิ่งแวดลอม การเมือง เทคโนโลยี กีฬา ธุรกิจการคา เปนตน อีกทั้ง
ยังสามารถแตกแขนงไปในเนื้อหาในประเภทตางๆ อีกมากมาย ตามความถนัด ความสนใจของเจาของ
บล็อก เพราะสิ่งสําคัญที่ทําใหบล็อกเปนที่นิยมก็คือ ผูเขียนบล็อกนั่นเอง

16. 8
บล็อกถูกเขียนขึ้นในลําดับที่เรียงตามเวลาในการเขียน ซึ่งจะแสดงขอมูลที่เขียนลาสุด
ไวที่ลําดับแรกสุด โดยปกติบล็อกจะประกอบดวย ขอความ ภาพ ลิงค และสื่อชนิดตางๆ ไมวาจะเปน
เพลง วิดีโอ หรือสื่ออื่นๆ ที่สามารถแสดงผลผานเว็บไซตได
จุดเดน และจุดแตกตางของบล็อกกับเว็บไซตโดยปกติคือ บล็อกเปนเครื่องมือสื่อสารที่
สามารถสื่อถึงความเปนกันเองระหวางผูเขียน บล็อก และผูอานบล็อกที่เปนกลุมเปาหมายผานทาง
ระบบการแสดงความคิดเห็น (Comment) ของตนเองใสลงไปในบทความนั้นๆ ซึ่งทําใหผูเขียน
สามารถไดผลตอบกลับโดยทันที บล็อกบางแหงจะมีอิทธิพลในการโนมนาวจิตใจผูอานสูงมาก แตใน
ขณะเดียวกัน บางบล็อกก็จะเขียนขึ้นมาเพื่อใหอานกันในกลุมเฉพาะ เชน กลุมเพื่อนๆ หรือครอบครัว
2.1.3ววสวนประกอบของเว็บบล็อก
บล็อกประกอบไปดวยสวนประกอบ 3 สวนสําคัญ คือ
1. หัวขอ (Title) หรือ ชื่อบทความ (ฺ Entry Title) คือ ชื่อเรื่องของบทความที่เขียนใน
บล็อก
2. เนื้อหา (Post หรือ Content) อาจเปนตัวหนังสือ หรืออาจเปนรูปภาพ วีดีโอ หรือ
อนิเมชั่น เปนตน โดยสวนประกอบเหลานี้จะรวมเปนสวนเนื้อหาของบทความ
3. วันเวลาที่เขียน (Date/Time) เปนวันที่และบางทีอาจมีเวลากํากับอยูดวย ตัววันที่
และเวลานี้ จะเป น ตัว บอกว า บทความในบล็อกนั้น เขีย นขึ้น มาเมื่อไหร แกไขครั้งสุดทายเมื่อไหร
บางครั้งอาจมีวันเวลาระบุอยูในสวนของ comment ดวย ซึ่งจะเปนการบงบอกวา comment นั้น
เขียนเขามาเมื่อไหรเชนกัน
นอกจากนี้อาจจะยังมีสวนประกอบยอยๆอีก ซึ่งแลวแตซอฟตแวรที่พัฒนาขึ้นมา เชน
- ชื่อผูเขียน (Blog Author) บางบล็อก อาจมีการระบุชื่อผูเขียนไวในบล็อกดวย โดย
ตําแหนงที่จะใสชื่อผูเขียนนั้น สามารถไวที่ตําแหนงใดก็ได เชนดานขางของหนาบล็อก (sidebar) หรือ
อยูในตัวบทความ
- ความคิดเห็น (Comment) เปนลิงคที่ใหผูอานคลิกไปเพื่อกรอกความคิดเห็นใหกับ
บล็อกนั้น ๆ หรืออานความเห็นที่มีคนเขียนเขามา
- ปฎิทิน (Calendar) บล็อกบางแหงอาจมีปฎิทินอยูดวย โดยในปฎิทินนั้นสามารถ
คลิกตามวันที่ เพื่ออานบทความของวันที่นั้น ๆ ได
- บทความยอนหลัง (Archives) บทความเกา หรือบทความยอนหลัง อาจมีการ
จัดเตรียมไวโดยเจาของบล็อก โดยบล็อกแตละแหงอาจจัดเรียงบทความยอนหลังไมเหมือนกัน เชน
จัดเรียงรายเดือน รายสัปดาห รายวัน หรือจะ list บทความทั้งหมดออกมาเลยก็ได

17. 9
- ลิงคไปยังเว็บอื่น (Links) เปนจุดเดนและความสนุกของบล็อกอีกอยางหนึ่ง โดย
บล็อกแตละแหง อาจมีลิงคไปยังเว็บอื่นหลากหลายเว็บ บางครั้งเราสามารถเรียก link พวกนี้วา
blogroll
- RSS หรือ XML ตัว RSS นี้อาจมีเตรียมไวใหเราโดยอัตโนมัติขึ้นอยูกับ Blogware
หรือ Blog Host ที่เราเลือกใช เชน WordPress หรือ MovableType นั้นจะมี RSS ลิงคไวใหเราโดย
อัตโนมัติ โดยเจา RSS Feed นี้จะชวยใหผูอานเขาถึงบทความของเราไดงายขึ้น โดยการใชโปรแกรม
ชวยอาน Feed ไดดวย บางครั้งนักเขียน Blog คนอื่น ก็อาจใช RSS Feed นี้เพื่อประโยชนในการดึง
ขอมูลไปแสดงในเว็บ หรือบล็อกของตนได
2.1.4ววการใชงานเว็บบล็อก
ผูใชงานบล็อกจะแกไขและบริหารบล็อกผานทางเว็บเบราวเซอรเหมือนการใชงาน
และอานเว็บไซตทั่วไป โดยจะมีรูปแบบบริหารบล็อกที่แตกตางกัน เชนบางระบบที่มีบรรณาธิการของ
บล็อก ผูเขียนหลายคนจะสงเรื่องเขาทางบล็อก และจะตองรอใหบรรณาธิการอนุมัติใหบล็อกเผยแพร
กอน บล็อกถึงจะแสดงผลในเว็บไซตนั้นได ซึ่งจะแตกตางจากบล็อกสวนตัวที่จะใหแสดงผลไดทันที
ผูเขียนบล็อกในปจจุบันจะใชงานบล็อกในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่งไมวา ติดตั้งซอฟตแวรของตัวเอง
หรือใชงานบล็อกผานทางเว็บไซตที่ใหบริการบล็อก ผูเขียนบล็อกสามารถใชงานไดทันทีโดยไมตองมี
พื้นฐานความรูในดาน HTML หรือการทําเว็บไซตแตอยางใด ทําใหผูเขียนบล็อกสามารถใชเวลาสวน
ใหญในการบริหารจัดการ เพิ่มเติม ขอมูลและสารสนเทศแทนได นอกจากนี้ระบบการจัดการบล็อกจะ
สนับสนุน ระบบ WYSIWYG ซึ่งทําใหงายตอการเขียน และอาจเพิ่มเติมการมีเทมเพลตในหลายแบบ
ใหเลือกใชสําหรับผูอานบล็อกจะใชงานไดในลักษณะเหมือนอานเว็บไซตทั่วไป และสามารถแสดง
ความเห็นไดในสวนทายของแตละบล็อกโดยอาจจะตองผานการลง ทะเบียนในบางบล็อก นอกจากนี้
ผูอานบล็อกสามารถอานบล็อกไดผานระบบฟด (Feed) ซึ่งมีใหบริการในบล็อกทั่วไป ทําใหผูใช
สามารถอานบล็อกไดโดยตรงผานโปรแกรมตัวอื่นโดยไมจําเปนตอง เขามาสูหนาบล็อกนั้น
จากการรวบรวมขอมูลของงานวิจัยทางการศึกษาพบวา ผูสอนในสหรัฐอเมริกานิยมนํา
Blog มาใชในการจัดการเรียนการสอนวิชาภาษาอังกฤษในโรงเรียนระดับมัธยมกันอยางแพรหลาย
โดยเฉพาะการเสนองานเขียนใน Blog เนื่องจาก Blog มีคุณสมบัติปฏิสัมพันธ (Interactive) ที่ผูอาน
สามารถใหขอคิดเห็นในงานนั้นได ดังนั้น เมื่อผูเรียนเขียนเสร็จ สงงานเขียนของตนเองไวใน Blog จึง
เทากับเปนการเชิญชวนใหผูอานรวมวิจารณแสดงความคิดเห็นงานเขียนของผูเรียน สําหรับผูเรียนที่
เริ่มเขียนการเสนอผลงานเขียนใน Blog เทากับเปนการตีพิมพเผยแพรผลงานของตนเอง อีกทั้งผูเรียน
อาจจะไดรับประโยชนสูงสุดจากผูอานที่เขามาแสดงความเห็นและใหคําแนะนํา รวมทั้งผูเรียนอาจได
เรียนรูวิธี แนวทาง หรือรูปแบบ การเขียนที่ดีจากผูอานที่เปนนักเขียนระดับมืออาชีพ ดังนั้น Blog จึง

18. 10
เปนเสมือนสนามฝกปฏิบัติการเขียนของผูเรียนที่ใหผูเรียนไดขัดเกลา แกไข ปรับปรุง งานเขียนของ
ตนเองจากผูอานที่ไดอานที่ไดมีปฏิสัมพันธกับงานเขียนดวย
นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยทางการศึกษาในประเทศไทย ที่นิยมนํา Blog มาใชในการ
จัดการเรียนการสอนอีกเปนจํานวนมาก ซึ่งลวนแลวแตกลาววา Blog ชวยใหเกิดปฏิสัมพันธระหวาง
นั ก เรี ย นกั บ ครู นั ก เรี ย นกั บ นั ก เรี ย น รวมทั้ ง นั ก เรี ย นกั บ บุ ค คลภายนอก ทํ า ให นั ก เรี ย นได รั บ
ขอเสนอแนะที่เปนประโยชนในการนํามาปรับปรุงการพัฒนางานเขียนหรือองคความรูของตนเองได
เปนอยางดี
Kennedy (2007 : 14) ไดยกตัวอยางการวิจัยเพิ่มเติม คือ การเรียนวิชาการ
หนังสือพิมพที่ Hunterdon เปนวิชาที่ไมใชกระดาษเลย งานของผูเรียนทุกชิ้นจะนําไปไวใน Blog ที่
สรางขึ้ นเฉพาะสํ าหรับ ชั้น เรีย นนี้ เท านั้ น ใหผูเรี ยนทํางานรว มกัน เช น การสืบ คน เรื่องต างๆ จาก
หนังสือพิมพออนไลน เพื่อสงขึ้นไปไวในสวนที่ตนเองรับผิดชอบ กองบรรณาธิการจะประชุมกับผูสอน
เพื่อเลือกเรื่องที่นาสนใจที่สุดในแตละวัด จากการดําเนินการวิธีนี้ ผูสอนพบวาผูเรียนแตละคนจะ
สืบคนขอมูลจากอินเทอรเน็ต เมื่อพบแลวจะสะสมเรื่องตางๆไวใชในชวงแรกของภาคการศึกษา แลว
เขียนเกี่ยวกับเรื่องนี้ตอนปลายภาคการศึกษา นอกจากนี้ ผูสอนยังพบวา การอภิปรายใน Blog เปน
เครื่องมือที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการเรียนรูของผูเรียนวิชาการหนังสือพิมพ
การใช Blog ในการเรียนการสอนคือการผสมผสานระหวางเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การศึกษาที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยครูจะตองเชื่อมโยงบทเรียน เนื้อหารายวิชา คําสอน แบบฝก
ปฏิ บั ติตา งๆทางวิ ช าการและข อมูล ที่เป ฯประโยชนต อการเรี ย นการสอนอื่ น ๆ นอกจากนี้ การที่
นักเรียนในปจจุบันนิยมใชเครื่องมือสื่อสังคมออนไลนอื่นๆ เชน Facebook, Twitter, Youtube เปน
ตน ครูก็ควรที่จะนําเครื่องมือที่นักเรียนใชบริการอยูเหลานี้ มาใชรวมกับ Blog ในการจัดการเรียนการ
สอนในชั้นเรียน เพื่อฝกฝนใหนักเรียนสามารถใชสื่อสังคมออนไลนในการศึกษา การเรียนรูของตนเอง
ไดอยางมีประสิทธิภาพ ดังนั้นการนําสื่อสังคมออนไลนมาใชในการเรียนการสอนจึงเปนนวัตกรรม
การศึกษาใหมที่ควรพิจารณาเพื่อใชเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนการสอนทุกระดับชั้นของประเทศไทย
2.2ววแนวคิดการจัดการเรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
แนวคิ ด การจั ด การเรี ย นรู ท่ี เน น ผู เ รี ย นเป น สํ า คั ญ ตามพระราชบั ญ ญั ติ ก ารศึ ก ษาแห ง ชาติ
พ.ศ. 2542 จากขอมูลนโยบายเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ นํามาสูการทําความ
เขาใจเรื่องหลักการจัดการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ การจัดการเรียนการสอนโดยเนน
ผู เ รี ย นเป น สํ า คัญ หรื อที่รู จั ก ในชื่ อเดิมวา การจัดการเรีย นการสอนโดยยึดผูเรีย นเปน ศูน ย กลาง
(Student Centered หรือ Child Centered) ในยุคของการปฏิรูปการศึกษานี้ไดมีการกําหนดเปน
กฎหมายแลววา ครูทุกคนจะตองใชรูปแบบการจัดการเรียนการสอนโดยยึดผูเรียนเปนสําคัญ จึงเปน

19. 11
ความจําเปนที่ครูทุกคนจะตองใหความสนใจ โดยการศึกษา ทําความเขาใจ และหาแนวทางมาใชใน
การปฏิบัติงานของตนใหประสบผลสําเร็จแนวคิดจากพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542
กลาวถึงการจัดการเรียนรูที่ยอมรับวา บุคคลหรือผูเรียนมีความแตกตางกัน และทุกคนสามารถเรียนรู
ได ดังนั้นในการจัดการเรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ ครูหรือผูจัดการเรียนรูควรมีความเชื่อพื้นฐาน
อยางนอย 3 ประการ คือ (คณะกรรมการการอุดมศึกษา : 2551)
1.ววเชื่อวาทุกคนมีความแตกตางกัน
2.ววชื่อวาทุกคนสามารถเรียนรูได และ
3.ววเชื่อวาการเรียนรูเกิดไดทุกที่ ทุกเวลา
การจัดการเรียนรูจึงเปนการจัดการบรรยากาศ กิจกรรม สื่อ สถานการณ ฯลฯ ใหผูเรียนเกิด
การเรียนรูไดเต็มตามศักยภาพ ครูจึงจําเปนที่จะตองรูจักผูเรียนอยางรอบดาน และสามารถวิเคราะห
ขอมูลเพื่อนําไปเปนพื้นฐานการออกแบบหรือวางแผนการเรียนรูไดสอดคลองกับผูเรียน สําหรับในการ
จัดกิจกรรมหรือออกแบบการเรียนรู อาจทําไดหลายวิธีการและเทคนิค แตมีขอควรคํานึงวา ในการ
จัดการเรียนรูแตละครั้ง แตละเรื่อง ไดเปดโอกาสใหกับผูเรียนในเรื่องตอไปนี้หรือไม
1.ววเปดโอกาสใหผูเรียนเปนผูเลือกหรือตัดสินใจในเนื้อหาสาระท่ีสนใจ เปนประโยชนตอตัว
ผูเรียนหรือไม
2.ววเปดโอกาสใหผูเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนรู โดยไดคิด ไดรวบรวมความรูและลง
มือปฏิบัติจริงดวยตนเองหรือไม
จากที่กลาวมาสรุปไดวาแนวคิดการจัดการเรียนรูที่ยึดผูเรียนเปนศูนยกลาง เปนความจําเปนที่
ครูทุกคนจะตองใหความสนใจโดยการศึกษา ทาความเขาใจ และหาแนวทางมาใชในการปฏิบัติงาน
ของตนใหป ระสบผลสํ า เร็ จ โดยกระบวนการจัดการเรียนรูที่ยอมรับ วา บุคคลหรือผูเรีย นมีความ
แตกตางกัน และทุกคนสามารถเรียนรูได บนความเชื่อพื้นฐานอยางนอย 3 ประการ คือ เชื่อวาทุกคน
มีความแตกตางกัน เชื่อวาทุกคนสามารถเรียนรูได และ เชื่อวาการเรียนรูเกิดไดทุกที่ ทุกเวลา การ
จัดการเรียนรูจึงเปนการจัดการบรรยากาศ กิจกรรม สื่อ สถานการณ ฯลฯ ใหผูเรียนเกิดการเรียนรูได
เต็มตามศักยภาพ ครูจึงจําเปนที่จะตองรูจักผูเรียนอยางรอบดาน และสามารถวิเคราะหขอมูลเพื่อ
นําไปเปนพื้นฐานการออกแบบหรือวางแผนการเรียนรูไดส อดคลองกับผูเรียน และ เปดโอกาสให
นักเรียนเปนผูเลือกหรือตัดสินใจในเน้ือหาสาระที่สนใจ เปนประโยชนตอตัวผูเรียนหรือไม เปดโอกาส
ใหผูเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนรู โดยไดคิด ไดรวบรวมความรูและลงมือปฏิบัติจริงดวยตนเอง
โดยกิจกรรมการเรียนรูที่ดีที่ควรชวยใหผูเรียนไดมีสวนรวมทางดานรางกาย ทางสติปญญา ทางสังคม
และทางอารมณ

20. 12
2.2.1ววหลักการของการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
การจัดการเรียนการสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญคือการเรียนรูที่ตองการใหเกิดขึ้นกับ
ผูเรียนมากที่สุด วิธีดําเนินการ คือใหเสรีภาพแกผูเรียนในการบรรลุเปนผูมีปญญา ดวยการเรียนรูดวย
ตนเอง โดยผานประสบการณตรง เชน ประสบการณในการแกปญหา การเรียนการสอนตองมีการ
พัฒนาและกระตุนสติปญญาใหมีความสามารถในการใชเหตุผล รูจักคิดวิเคราะห และใชศักยภาพของ
ตนไดอยางเต็มที่ สามารถปรับตนใหประสานกับสภาพแวดลอม ทั้งที่เปนมนุษย ธรรมชาติ และความ
เจริญทางเทคโนโลยี เปนการศึกษาที่พัฒนาคนใหมีชีวิตครบ 4 ดาน คือ ภาวิตกาย หมายถึง กายที่
เจริญแลวหรือพัฒนาแลว มีความสัมพันธกับสภาพแวดลอมทางกายไดอยางดี ภาวิตศีล หมายถึง มีศีล
ที่เจริญแลวหรือพัฒนาแลว มีพฤติกรรมทางสังคมที่พัฒนาแลวดํารงอยูในวินัย กอสันติสุข ภาวิตจิต
หมายถึง มีจิตใจที่เจริญแลวหรือพัฒนาแลว สมบูรณดวยคุณภาพจิต สมรรถภาพจิต และสุขภาพจิต
และ ภาวิ ตป ญ ญา หมายถึ ง มีป ญ ญาที่เ จริ ญ แลว หรือ พัฒ นาแลว มี ปญ ญาที่เป น อิ ส ระจากการ
ครอบงําของกิเลส รูเขาใจและเห็นสิ่งทั้งหลายตามความเปนจริง รูเทาทัน จนมีความเปนอิสระโดย
สมบูรณ (สุมน, 2518:19 และพระราชวรมุน,ี 2530:116 อางถึง ในธํารง, 2542:47-48)
ในวงการศึกษาตา งก็ย อมรับ วาการจัดการศึกษาที่ดีจ ะตองคํานึงถึงธรรมชาติของ
ผู เ รี ย นแต ล ะคนว า มี ค วามแตกต า งกั น ในด า นต า งๆ ได แ ก เชาวน ป ญ ญา บุ ค ลิ ก ภาพ ความคิ ด
สรางสรรคและพฤติกรรมอื่นๆ การจัดการเรียนการสอน จึงมุงใหเกิดการเรียนรู ทั้งดานความเขาใจ
ทักษะและเจตคติไปพรอมๆ กัน ในระบบการเรียน ผูเรียนควรเปนผูแสดงออกมากกวาผูสอน การจัด
กิจกรรมการเรียนการสอนควรใหผูเรียนมีโอกาสไดแสดงออกมากที่สุด ใหความสําคัญกับความรูสึกนึก
คิด และคานิยมของผูเรียน การจัดบรรยากาศในการเรียน ควรเปนแบบรวมมือมากกวาการแขงขัน
ครูทําหนาที่ชวยเหลือใหกําลังใจ และอํานวยความสะดวกในขบวนการเรียนของผูเรียนการจัดการ
เรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสําคัญตามแนวทางการจัดการเรียนรูในพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ
พ.ศ. 2542 มีเทคนิคและวิธีการศึกษาคนควา ดังนี้ (คณะอนุกรรมการปฏิรูปการเรียนรูแผนกวิจัย,
กรมวิชาการ, กระทรวงศึกษาธการ, 2544:6-7)
ิ
1. การวิเคราะหผูเรียน การรูจักผูเรียนเปนรายบุคคลหรือรายกลุม ชวยใหครูผูสอนมี
ขอมูลที่สําคัญในการออกแบบการจัดการเรียนรูที่เหมาะสม หลักการวิเคราะหผูเรียนควรคํานึงถึง
องคประกอบที่สําคัญ 3 องคประกอบ คือธรรมชาติของผูเรียน ประสบการณ และพื้นฐานความรูเดิม
วิธีการเรียนรูของผูเรียน
2. การใชจิตวิทยาการเรียนรู และการบูรณาการคุณธรรม คานิยมในการจัดกิจกรรม
การเรียนรู

21. 13
3. การวิเคราะหหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานเชื่อมโยงกับการพัฒนาหลักสูตรและ
การจัดการเรียนรูในสถานศึกษา
4. การออกแบบการเรียนรูตามสภาพจริงใหสอดคลองกับมาตรฐานหลักสูตรและ
เชื่อมโยงบูรณาการระหวางกลุมวิชาโดยใชผลการเรียนรูที่กําหนดเปนหลัก และใชกระบวนการวิจัย
เปนสวนหนึ่งของการจัดการเรียนรู เพื่อมุงพัฒนาการเรียนรูของผูเรียน
5. การออกแบบการวัดและประเมินผลตามสภาพจริงโดยใชเครื่องมืดวัดที่หลากหลาย
เพื่อสะทอนภาพไดชัดเจนและแนนอนวาผูเรียนเกิดการเรียนรูดานตางๆ อยางไร ทําใหไดขอมูลของ
ผูเรียนรอบดานที่สอดคลองกับความเปนจริง เพื่อประกอบการตัดสินผูเรียนไดอยางถูกตองและมี
ประสิทธิภาพ
2.2.2วววิธีสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ
จากรายงานการวิจัยของทักษิณา เครือหงส (2550) ไดเสนอแนวทางสําหรับผูสอนที่ใช
หลักการสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญ ไวดังนี้
การสอนโดยเนนผูเรียนเปนสําคัญ มีลักษณะดังตอไปนี้
1. ครู ผู ส อนมีความรู ความเขาใจ รูเปาหมายของการจัดการศึกษาและหลักสูตร
การศึกษาอุดมศึกษา โดยการศึกษาขอมูล พระราชบัญญัติการศึกษา ตําราเอกสารหลักสูตร หลักสูตร
สาขาวิชา ลักษณะรายวิชาจัดทําแผน การสอนและเอกสารประกอบการสอน
2. ครูผูสอนมีการวิเคราะหศักยภาพของผูเรียนและเขาใจผูเรียนเปนรายบุคคล ใช
หลักการวิ เคราะห ผูเรียน เชน วิเคราะหจากรูปแบบการเรียนรู ความภูมิใจตนเอง เจตคติตอวิช า
ความคาดหวังในการเรียน ใชแบบวัดความรูพื้นฐานของผูเรียน (Pretest) กอนเรียน วัดผลการเรียน
ของผูเรียนเปนรายหนวยและมีการมอบหมายงานใหผูเรียนในระหวางการเรียนการสอน
3. ครูผูสอนมีความสามารถในการจัดประสบการณที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยการ
จัดทําแผนการจัดประสบการณการเรียนรู เชน การบูรณาการเนื้อหา การจัดการเรียนรูเพื่อชี้แนะ การ
รูคิด
4. ครูผูสอนมีความสามารถในการใชเทคโนโลยีในการพัฒนาการเรียนรูของตนเอง
และผูเรียน เชน ใชคอมพิวเตอรในการหาความรูจากเครือขายอินเทอรเน็ต มอบหมายใหนักศึกษา
คนควาและนํามาอภิปรายในชั้นเรียน ฝกการใชโปรแกรมสําเร็จรูปในการประมวลขอมูล และจัดทํา
รายงาน พัฒนาและใชสื่อการสอนโดยใชเทคโนโลยีสารสนเทศ
5. ครูผูสอนมีการประเมินผลการเรียนการสอนที่สอดคลองกับสภาพการเรียนรูที่จัด
ใหผูเรียนและอิงพัฒนาการของผูเรียน เชน มอบหมายงานเดี่ยวและงานกลุม ประเมินผลการเรียนรู
จากผลงานที่มอบหมายในระหวางเรียน และทดสอบหลังเรียน