Origjina e Njeriut!

1. VENDI I NJERIUT NE
BOTEN E GJALLE

2. PREZANTIMI
• Adelina Dani
IX-2
Nuri Mazari
Biologji
• Njeriu
Origjina njeriut
-Historia e Teorise se
Evulucionit.
-Charles Drawin dhe
teoria e tij.
-Kushtet natyrore qe
njeriu pati mundesi te
mbijetoji.
-Faktoret qe ndikuan ne
transformimin e tij ne
Njeri

3. Njeriu!
• Njerëzit janë primatë dykëmborë që i përkasin
Homo llojit sapiens ( latinisht:"njeri i zgjuar" ose
"njeri i ditur") dhe familjes , familjes së madhe të
majmunëve. Ata janë të vetmit anëtarë që kanë
mbijetuar prej gjinisë Homo. Njerëzit kanë një tru
shumë të zhvilluar, i aftë për të kryer koncepte
abstrakte si arsyetimi, të folurit, analiza e
vetvetes dhe zgjidhja e problemeve. Kjo aftësi
mendore, e kombinuar me një trup vertikal që i
mundëson duarve manipulimin e objekteve, e ka
bërë njeriun të përdorë shumë më mirë se çdo
specie tjetër veglat. ADN-ja mitokondriale dhe
gjetjet e fosileve tregojnë se njeriu modern e ka
origjinën prej Afrikës rreth 200000 vjet më parë.
Sot, njerëzit jetojnë në çdo kontinent, me një
popullsi prej rreth 6.8 miliard.

4. ORIGJINA E NJERIUT
• Njeriut qysh në kohrat e kaluara i ka interesuar
origjina e tij. Ai ka qenë i interesuar të dijë se
në çfarë kushte dhe ku është krijuar; vallë e ka
origjinën prej ndonjë lloji të majmuni me të
cilin mund të ketë cilësi biologjike të afërta,
apo së bashku me majmunin rrjedhin prej
ndonjë trungu të përbashkët si pararendës i
tyre. Me këtë çështje janë marrë shumë
shkenca që si lëndë studimi e kanë natyrën
ku si element përbërës është njeriu, ose ato
që si lëndë studimi e kanë njeriun dhe
bashkësinë njerëzore. Për origjinën e njeriut si
element përbërës i natyrës, nuk është e
interesuar vetëm shkenca por edhe
mësimi fetar. Mirpo, kuptohet, shkenca ka
botëkuptime dhe shpjegime krejtësisht të tjera
nga ato fetaret.

5. HISTORIA E TEORISE SE EVULUCIONIT
Pjesa 1
• Propozimi se një lloj kafshe mund ta ketë
prejardhjen nga një nga kafshë e një lloji
tjetër shkon në kohën filozofëve grekë
para-Sokratikë, si Anaksimandri
dhe Empedokli.Në kundërshtim me këto
pikëpamje materialiste, Aristoteli i
përkufizon të gjitha gjërat natyrore, jo
vetëm ato frymore, si forma të disa ideve
të fiksuara natyrore. Kjo ishte pjesë e
kuptimit të tij teleologjik të natyrës në të
cilën të gjitha gjërat kanë një rol të
qëllimtë për të luajtur në rendin hyjnor
kozmik. Variante të ksaj ideje u bënë
standardi i kuptimit në Mesjetë dhe u
integruan në mësimet e të krishterëve,
por Aristoteli nuk kërkonte që kafshët
reale të korrespondonin një për një me
forma metafizike dhe dha hollësisht
shembuj sesi lloje të reja të frymorëve
vinin në jetë.
Pjesa 2
• Në shekullin e 17-të metoda e re e shkencës
moderne hodhi poshtë propozimet e Aristotelit
dhe kërkoi shpjegimin e fenomeneve natyrore në
lidhje me ligjet e natyrës të cilat ishin të njëjta
për çdo gjë të dukshme dhe nuk kishin nevojë të
viheshin në punë nga ndonjë rend hyjnor kozmik.
Por ky lloj trajtimi qe i ngadaltë për të vendosur
rrënjët në shkencat biologjike, të cilat ngelën
bastionet e fundit të tipeve natyrore të
fiksuara. Jhon Ray përdori një nga termat e
përgjithshme të tipeve natyrore të fiksuara,
“speciet”, te kafshët dhe bimët, duke propozuar
se çdo specie përkufizohet nga tiparet që i
dallojnë nga të tjerët dhe që çojnë te
pasardhësit. Këto specie ishin formuar nga Zoti,
por me ndryshime të shkaktuara nga kushtet
lokale. Klasifikimi biologjik i prezantuar nga Karl
Lineu në 1735 i shihte speciet si të fiksuara sipas
një plani hyjnor.

6. Charles Drawin dhe teoria e tij
• Teoria e Evolucionit dhe Teza e Seleksionimit Natyror u
trajtuan në mënyrë të detajuar nga Charles Drawin në
librin e tij "Origjina e species" (The Origin of Species),
botuar në vitin 1859.Në vitet rreth 1930s , seleksionimi
natyror i Darwinit u pasurua me rregullat
e trashigimise së Mendelit, duke çuar në lindjen e
Teorisë Sintetike të Evolucionit. Është, pikërisht, kjo teori
ajo që krijoi themelet e biologjisë moderne.
Darvini ishte një shkencëtar i shquar, Gjetjet e tij janë
marrë seriozisht dhe provat që ai prezantoi gjeneruar
diskutime shkencore, filozofike dhe fetare. Mocionet
mbi librin kontribuar në fushatën nga TH Huxley dhe
anëtarët e tjerë të X Klubit të shekullarizuar shkencën
nga Promovimi natyralizëm shkencor.

7. • Shkencat që merren drejtpërsëdrejti me
origjinën e njeriut, siç janë: paleontologjia,
paleoantropologjia, dhe akeologjia; pastaj
edhe të tjera që janë të interesuara për këtë
çështje si: biologjia e antropogjeografia, kanë
ardhur në përfundime shkencore se origjina e
njeriut nuk rrjedh nga ndonjë lloj majmuni
por prej ndonjë pararendësi që paraqet trung
të përbashkët të njeriut me majmunin. Sot
kjo teori akoma ka përkrahje shkencore dhe
nuk është gjetur ndonjë argument tjetër që
do ta dëshmonte të kundërtën. Zbulimi në
kohën e fundit i një skeleti të një femre
parahistorike në truallin e Etiopisë, është
vetëm një fakt shkencor që shkon në
përkrahjen e kësaj teorie. Me këtë zbulim kjo
teori përfarcohet akoma më tepër.

8. Kushtet natyrore qe njeriu pati
mundesi te mbijetoji
• këtë eMeqë njeriu si element është krijesë e natyrës, atëheren është e nevojshme që
të bëhet fjalë edhe për kushtet fizikogjeografike në të cilët është paraqitur gjatë
zhvillimit evolutiv të tij. Pas ndodhive të mëdha të paroksizmit alpin në oligo-miocen
(mesi i tercierit), në sipërfaqen e Tokës, në rradhë të parë në hemisferën veriore,
ndodhë ndryshime të mëdha fizikogjeografike. Me ndryshimet klimatike në fillim dhe
gjatë pleistocienit paraqitet koha e akullit. Akullnajat e kësaj epoke i mbulojnë pjesët
veriore dhe lartësitë më të mëdha orografike në hemisferën veriore. Kjo ndodhi edhe
në hemisferën jugore, por me përmasa më të vogla. Ndryshimi i këtillë klimatik solli
edhe në ndryshime biogjeografike. Kështu fauna e tercierit filloi të migrojë,
përkatësisht të tërhiqet në viset tropikale të Afrikës, ku edhe sot shumë gjitarë i kanë
ruajtur format e faunës së tercierit. Sot mbeturina të faunës pikermike të asaj kohe
janë të ruajtura në Indi edhe në Gadishullin e Ballkanit (mbeturina të kësaj faune janë
gjetur në jug të Greqisë dhe në Maqedoni, në vendin Prevalec në afërsi të Velesit). Si
rrjedhojë e ndryshimeve të këtilla klimatike gradualisht u zhduk edhe flora e tercierit.
Mbeturinë e kësaj të fundit është pisha Molikë (Pinus Pence Grizus) në malin Pelister
të Maqedonisë. Kjo tregon se disa lloje të asaj flore e faune patën mundësi të
mbijetojnë dhe ta vazhdojnë jetën e vet gjatë tërë kohës së akullit. Kështu, për
shembull, disa prej tyre, siç janë disa lloje të majmutit ose të rinocerontëve, patën
mundësi t’u përshtaten kushteve klimatike të ashpërta në viset e akullnajave dhe të
mbijetojnë gjer në fund të diluviumit. (Për të mos qenë në konfuzion lexuesi, kujtojmë
se pleistoceni është epokë e kuaternerit në erën e kenozoikut, kurse diluvium quhet
koha e akullit që paraqitet në pokë).

9. Faktoret qe ndikuan ne transformimin e tij ne Njeri
• Studimet e përgjithshme në fushën shkencore tregojnë se në sipërfaqen e Tokës, për shkak
të ndikimit të shumë faktorëve natyrorë, ekzistojnë shumë zona ose tipa klimatikë. Mund të
thuhet se bota organike më e zhvilluar është në brezin klimatik tropikal ku kushtet për jetesë
janë më të përshtatshme, ngase aty bota bimore është shumë e bujshëm për shkak të
reshjeve të bujshëme dhe temperaturave vjetore të larta. Ndaj këtu proçesi jetësor është më
i zhvilluar, krahas me të aty është edhe zhvillimi dhe transformimi më i shpejtë i llojeve
organike. Në rrethana të këtilla mund të thuhet se gjinia njerëzore duke filluar pej
antropoidit, pat lindur nga zonat tropikale. Në një konstatim të këtillë qartë shihet, jo vetëm
dendësia e madhe e botës organike, por se në klimën e ngrohtë tani ekzistojnë edhe lloje të
ndryshme të majmunëve, pararendësit e të cilëve kanë qenë të afërtit e njeriut -majmunët
antropomorf. Megjithatë, nga ana tjetër, njeriu nuk mund t’i përshatatej jetës në dru sikurse
që është rasti me majmunin antropomorf, i cili edhe sot mund të gjendet nëpër pyjet e
pashkelura të klimës tropikale. Njeriu është adaptuar të jeton në fundament të fortë. Ndaj
mund të thuhet se njeriu i parë nuk mund të jetë i paraqitur në pyjet e pashkelura tropikale.
Këtë edhe sot e vërteton fakti se njeriu këto pjesë të botës akoma nuk i ka të populluara sa
duhet, ose ndokund aspak. Shumë prej këtyre hapësirave gjenden jashtë zonës së
ekumenës. Mund të thuhet se djep i njeriut të parë duhej patjetër të kenë qenë rajonet e
hapura tropikale. Këto janë savanet ku bimësia stepore është mjaft e bujshëme dhe e
pyllëzur me dru të rradha.

10. Mbyllja
• Në këtë mënyrë shkenca e sqaron origjinën e njeriut dhe
zhvillimin evolutiv të tij. Prej kohës së paraqitjes gjer në
kohët e fundit, rruga ka qenë shumë e gjatë dhe shumë
e vështirë. Që të mbijetonte pararendësi i njeriut
(Antropoidi), ka qenë i detyruar që vazhdimisht të bëjë
luftë me natyrën. Në fillim ka ecur me katër gjymtyrat e
veta, pastaj duke punuar vazhdimisht filloi të shkojë me
gjymtyrat e prapcëme (këmbët), kurse të përparmet t’i
përdorë për mbledhjen e fryteve të gatshëme, që më
pastaj t’i përdorë në procesin e punës për të krijuar
diçka. Me angazhimin e këtillë të tij, filloi të paraqitet të
menduarit dhe krahas me të edhe të folurit. Me fjalë të
tjera, siç thonë studiuesit në këtë fushë shkencore,
njeriu duke luftuar vazhdimisht me natyrën për të
siguruar ekzistencën e vet, ai atë e ka ndëruar dhe e ka
përshtatur sipas nevojave të veta. Njëkohësisht, me
ndërimin e natyrës, ai ka ndëruar edhe vetveten duke
mbrijtur në nivelin e sotëm të zhvillimit mendor.