SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Нээлттэй хичээл Сэдэв: Хүннү
Монгол улсын түүхХүннү Сүннүгийн үеэс хөгшид өвгөдийн минь нутаг Хөх монголын цагт хүчирхэг болсон орон...Д.Нацагдорж
МодуньМТЄ 209 ондхаанэцгийнорсууж, шаньюй (иххаан)-гаарєргємжлєгдөн Хүннү гүрнийг байгуулав.
Хүннү Зорилго Зорилт      Хүннү улсын үүсэж бий болсон үеэс задарч мөхөх хүртлэх үеийн түүхийг судлаж мэдэх • Уг гарал, төр улс байгуулагдсан шалтгаан, хүчихэгжилт,  хүн ам газар нутаг, сулран доройтсон шалтгаан, задарч унасан үйл явцын тухай ойлголтыг ухаарч ойлгож уншиж ярилцах  • Хүннү улсын тухай ойлголтыг нэгтгэн дүгнэж бичих
Хариулж бичих даалгавар
Хүннү гүрний /НТӨ 209-НТ 93 он/ нутаг дэвсгэр нь цагаан хэрэмээс Байгаль нуур Ляохэ голын эхээс Их тарвагатай хүртлэх нутаг
Хүннү улсын үеийн хүн ба түний эдлэж хэрэглэж байсан зүйлс
Уг гарал, уугуул нутаг      Дөрвөлжин булшны эзэдтэй гарал нэгтэй      Ордосоос байгаль нуур өнгөрч Алтай нуруунаас  Дорнодын тал
Төр улс байгуулагдсан шалтгаан     • НТӨ 214 онд Хятадын зуун мянган цэрэг Хүннүгийн нутгийн өмнөд хэсэг Ордосыг эзлэн авсан                                                                                                                                   • Овог аймгууд хүчээ нэгтгэн тэмтсэн                                                                                             • Улс төрийн зүтгэлтэнүүд төрөн гарсан
Улс байгуулагдаж хүчирхэгжсэн нь      • НТӨ 209 онд Модунь шаньюй Хүннү улсыг байгуулав                                                                                     • Хятадад алдсан Ордос нутгийн эргүүлэн авч умард зүгийн нүүдэлчин аймгуудыг эзэлсэн                                                                                                                                         • 200 онд Хан улсын гурван зуун мянган цэргийн довтолгооныг бут цохиж НТӨ 198 онд Хан улстай гэрээ байгуулж эн тэнцүү хүчирхэг улс болсон                                                                                                                                                                   • Дорнод Туркестаныг эзлэн НТӨ I зуунаас Их торгоны замыг ноёрхсон
Улс гүрний хүн ам газар нутаг      • Хүн амын үндсэн хэсэг нь Монгол удмынхан мөн Түрэг, Манж зэрэг бусад аймгууд байсан                                                                                                                             • Цагаан хэрмээс Байгаль нуур Ляохэ голын эхээс Ил тарвагатай хүртлэх нутагт оршиж байсан                                                                                                                     • Хааны орд Лүн /Лүнтэн / хот Орхоны эх- Хөшөө Цайдамын орчим байжээ
Сулран доройтсон шалтгаан       • Хятадын хагалган бутаргах хятадчлан уусгах бодлого явагдаж байсан                                                                                                                                                 • Олон жил үргэлжилсэн ган зуд нөлөөлсөн                                                                                                                          • Язгууртануудын биеэ даах, эрх мэдлээ нэмэгдүүлэх гэсэн тэмцэл явагдсан                                                                                                                              • Дотоод эв нэгдэлгүй байсан                                                                                                             • Эрхшээлд нь байсан овог аймгууд угсаатнууд тусгаарлах гэж тэмцэл явуулж байсан
Задарч унасан үйл явц     • НТӨ 48 онд Хүннү улс умард, өмнөд 2 хэсэгт хуваагдаж хүч нь суларсан                                                                                                                                                                                                • НТ 93 онд Хан улс өмнөд Хүннү, Сяньби нарыг холбоотноо болгож, умард Хүннүг довтолгон унагав
Дэвтэрт бичих дасгал ажил 1. Хүннү улсыг хэн байгуулсан бэ?............................ 2. Хүннү  улсын уг гарал............................................ 3. Хүннү улсын өмнөд хэсэг ордосыг эзлэн авсан улсын нэр............................................................... 4. НТӨ 198 онд ямар улстай гэрээ байгуулсан бэ?............................................ 5. Хүннү улсын газар нутгийн байрлал..................................... 6. Сулран доройтсон шалтгаан.......................................
Түүх
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА

More Related Content

What's hot

Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.tolya_08
 
монгол дахь улс төрийн бутрал
монгол дахь улс төрийн бутралмонгол дахь улс төрийн бутрал
монгол дахь улс төрийн бутралBaterdene Tserendash
 
эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1
эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1
эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1MoAltantuya
 
өмч ба өмчийн харилцаа
өмч ба өмчийн харилцааөмч ба өмчийн харилцаа
өмч ба өмчийн харилцааKhongor Bukhtsooj
 
4 их монгол улс байгуулагдсан нь
4 их монгол улс байгуулагдсан нь4 их монгол улс байгуулагдсан нь
4 их монгол улс байгуулагдсан ньAriuntulga Byambadorj
 
Монгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөр
Монгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөрМонгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөр
Монгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөрtolya_08
 
монголын түүхийн хичээлээр эссе бичих нь
монголын түүхийн хичээлээр эссе бичих ньмонголын түүхийн хичээлээр эссе бичих нь
монголын түүхийн хичээлээр эссе бичих ньtungalag
 
манжийн эрхшээлийн үеийн монгол улс
манжийн эрхшээлийн үеийн монгол улсманжийн эрхшээлийн үеийн монгол улс
манжийн эрхшээлийн үеийн монгол улсBaterdene Tserendash
 
Монголын нууц товчоон ба Чингис хаан
Монголын нууц товчоон ба Чингис хаанМонголын нууц товчоон ба Чингис хаан
Монголын нууц товчоон ба Чингис хаанNational University Of Mongolia
 
улс төрийн нам
улс төрийн нам улс төрийн нам
улс төрийн нам MoAltantuya
 
1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал
1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал
1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсалErdenezul Bazarragchaa
 
монголчуудын угсаа гарвал, тархац
монголчуудын угсаа гарвал, тархацмонголчуудын угсаа гарвал, тархац
монголчуудын угсаа гарвал, тархацSainbuyn Baagii
 

What's hot (20)

Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
 
ардчилал
ардчилалардчилал
ардчилал
 
монгол дахь улс төрийн бутрал
монгол дахь улс төрийн бутралмонгол дахь улс төрийн бутрал
монгол дахь улс төрийн бутрал
 
эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1
эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1
эртний улсуудын нийгэм соёлын амьдрал 1
 
өмч ба өмчийн харилцаа
өмч ба өмчийн харилцааөмч ба өмчийн харилцаа
өмч ба өмчийн харилцаа
 
Mongoliin ertnii ulsuud
Mongoliin ertnii ulsuudMongoliin ertnii ulsuud
Mongoliin ertnii ulsuud
 
4 их монгол улс байгуулагдсан нь
4 их монгол улс байгуулагдсан нь4 их монгол улс байгуулагдсан нь
4 их монгол улс байгуулагдсан нь
 
монголын эзэнт гүрэн
монголын эзэнт гүрэнмонголын эзэнт гүрэн
монголын эзэнт гүрэн
 
Монгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөр
Монгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөрМонгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөр
Монгол нутаг дахь эртний хүмүүсийн ул мөр
 
Ertnii enetheg
Ertnii enetheg Ertnii enetheg
Ertnii enetheg
 
Chingiss khaani baildan daguulal
Chingiss khaani baildan daguulalChingiss khaani baildan daguulal
Chingiss khaani baildan daguulal
 
монголын түүхийн хичээлээр эссе бичих нь
монголын түүхийн хичээлээр эссе бичих ньмонголын түүхийн хичээлээр эссе бичих нь
монголын түүхийн хичээлээр эссе бичих нь
 
манжийн эрхшээлийн үеийн монгол улс
манжийн эрхшээлийн үеийн монгол улсманжийн эрхшээлийн үеийн монгол улс
манжийн эрхшээлийн үеийн монгол улс
 
Монголын нууц товчоон ба Чингис хаан
Монголын нууц товчоон ба Чингис хаанМонголын нууц товчоон ба Чингис хаан
Монголын нууц товчоон ба Чингис хаан
 
улс төрийн нам
улс төрийн нам улс төрийн нам
улс төрийн нам
 
нууц бүлгэм
нууц бүлгэмнууц бүлгэм
нууц бүлгэм
 
1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал
1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал
1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсал
 
монголчуудын угсаа гарвал, тархац
монголчуудын угсаа гарвал, тархацмонголчуудын угсаа гарвал, тархац
монголчуудын угсаа гарвал, тархац
 
1990 оны Ардчилсан хувьсгал
1990 оны Ардчилсан хувьсгал1990 оны Ардчилсан хувьсгал
1990 оны Ардчилсан хувьсгал
 
юань гүрэн
юань гүрэнюань гүрэн
юань гүрэн
 

Similar to Uzuuleh hicheel11111111111111111111

Lekts 4 dundad ertnii ye1
Lekts 4 dundad ertnii ye1Lekts 4 dundad ertnii ye1
Lekts 4 dundad ertnii ye1satjan Sauyei
 
Хүннү гүрэн
Хүннү гүрэнХүннү гүрэн
Хүннү гүрэнBolzooo
 
МУЗ - Хүннү.pptx
МУЗ - Хүннү.pptxМУЗ - Хүннү.pptx
МУЗ - Хүннү.pptxLhamaaLhamaa8
 
монгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатрууд
монгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатруудмонгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатрууд
монгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатруудSainbuyn Baagii
 
хятан
хятанхятан
хятанtungalag
 
Lekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задрал
Lekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задралLekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задрал
Lekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задралAriuntulga Byambadorj
 
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүймонголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүйbatsuuri
 
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүймонголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүйbatsuuri
 
монголын түүх
монголын түүхмонголын түүх
монголын түүхtsend-654321
 
Хүннү гүрэн
Хүннү гүрэнХүннү гүрэн
Хүннү гүрэнBolzooo
 
Lekts 10 Бутралын түүх
Lekts 10 Бутралын түүхLekts 10 Бутралын түүх
Lekts 10 Бутралын түүхDamdin Serdaram
 

Similar to Uzuuleh hicheel11111111111111111111 (20)

Please read
Please readPlease read
Please read
 
MHHS12
MHHS12MHHS12
MHHS12
 
Lekts 4 dundad ertnii ye1
Lekts 4 dundad ertnii ye1Lekts 4 dundad ertnii ye1
Lekts 4 dundad ertnii ye1
 
Хүннү гүрэн
Хүннү гүрэнХүннү гүрэн
Хүннү гүрэн
 
МУЗ - Хүннү.pptx
МУЗ - Хүннү.pptxМУЗ - Хүннү.pptx
МУЗ - Хүннү.pptx
 
монгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатрууд
монгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатруудмонгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатрууд
монгол төрийн гарамгай зүтгэлтнүүд,баатрууд
 
Hunnu
HunnuHunnu
Hunnu
 
хятан
хятанхятан
хятан
 
Mongoliin ertnii ulsuud
Mongoliin ertnii ulsuudMongoliin ertnii ulsuud
Mongoliin ertnii ulsuud
 
а.амар.монголын түүх
а.амар.монголын түүха.амар.монголын түүх
а.амар.монголын түүх
 
Lekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задрал
Lekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задралLekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задрал
Lekz 6 юан гүрэн ба эзэнт гүрний задрал
 
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүймонголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
 
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүймонголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
монголын нийгэм эдийн засгийн газарзүй
 
монголын түүх
монголын түүхмонголын түүх
монголын түүх
 
эртний гүрнүүд
эртний гүрнүүдэртний гүрнүүд
эртний гүрнүүд
 
амарын товч түүх ном
амарын товч түүх номамарын товч түүх ном
амарын товч түүх ном
 
Хүннү гүрэн
Хүннү гүрэнХүннү гүрэн
Хүннү гүрэн
 
Lekts 10 Бутралын түүх
Lekts 10 Бутралын түүхLekts 10 Бутралын түүх
Lekts 10 Бутралын түүх
 
төрт улсууд [Autosaved]
төрт улсууд [Autosaved]төрт улсууд [Autosaved]
төрт улсууд [Autosaved]
 
Lekts 14 ugsaatan 1
Lekts 14 ugsaatan 1Lekts 14 ugsaatan 1
Lekts 14 ugsaatan 1
 

More from Otgoo_s

судалгааны ажил
судалгааны ажилсудалгааны ажил
судалгааны ажилOtgoo_s
 
даалгавар7
даалгавар7даалгавар7
даалгавар7Otgoo_s
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнOtgoo_s
 
тест.8
тест.8тест.8
тест.8Otgoo_s
 
эртний улсууд
эртний улсуудэртний улсууд
эртний улсуудOtgoo_s
 
хүннү
хүннүхүннү
хүннүOtgoo_s
 
чингис
чингисчингис
чингисOtgoo_s
 

More from Otgoo_s (7)

судалгааны ажил
судалгааны ажилсудалгааны ажил
судалгааны ажил
 
даалгавар7
даалгавар7даалгавар7
даалгавар7
 
хэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүнхэрэглэгдэхүүн
хэрэглэгдэхүүн
 
тест.8
тест.8тест.8
тест.8
 
эртний улсууд
эртний улсуудэртний улсууд
эртний улсууд
 
хүннү
хүннүхүннү
хүннү
 
чингис
чингисчингис
чингис
 

Uzuuleh hicheel11111111111111111111

  • 2. Монгол улсын түүхХүннү Сүннүгийн үеэс хөгшид өвгөдийн минь нутаг Хөх монголын цагт хүчирхэг болсон орон...Д.Нацагдорж
  • 3. МодуньМТЄ 209 ондхаанэцгийнорсууж, шаньюй (иххаан)-гаарєргємжлєгдөн Хүннү гүрнийг байгуулав.
  • 4. Хүннү Зорилго Зорилт Хүннү улсын үүсэж бий болсон үеэс задарч мөхөх хүртлэх үеийн түүхийг судлаж мэдэх • Уг гарал, төр улс байгуулагдсан шалтгаан, хүчихэгжилт, хүн ам газар нутаг, сулран доройтсон шалтгаан, задарч унасан үйл явцын тухай ойлголтыг ухаарч ойлгож уншиж ярилцах • Хүннү улсын тухай ойлголтыг нэгтгэн дүгнэж бичих
  • 5.
  • 7.
  • 8. Хүннү гүрний /НТӨ 209-НТ 93 он/ нутаг дэвсгэр нь цагаан хэрэмээс Байгаль нуур Ляохэ голын эхээс Их тарвагатай хүртлэх нутаг
  • 9. Хүннү улсын үеийн хүн ба түний эдлэж хэрэглэж байсан зүйлс
  • 10. Уг гарал, уугуул нутаг Дөрвөлжин булшны эзэдтэй гарал нэгтэй Ордосоос байгаль нуур өнгөрч Алтай нуруунаас Дорнодын тал
  • 11. Төр улс байгуулагдсан шалтгаан • НТӨ 214 онд Хятадын зуун мянган цэрэг Хүннүгийн нутгийн өмнөд хэсэг Ордосыг эзлэн авсан • Овог аймгууд хүчээ нэгтгэн тэмтсэн • Улс төрийн зүтгэлтэнүүд төрөн гарсан
  • 12. Улс байгуулагдаж хүчирхэгжсэн нь • НТӨ 209 онд Модунь шаньюй Хүннү улсыг байгуулав • Хятадад алдсан Ордос нутгийн эргүүлэн авч умард зүгийн нүүдэлчин аймгуудыг эзэлсэн • 200 онд Хан улсын гурван зуун мянган цэргийн довтолгооныг бут цохиж НТӨ 198 онд Хан улстай гэрээ байгуулж эн тэнцүү хүчирхэг улс болсон • Дорнод Туркестаныг эзлэн НТӨ I зуунаас Их торгоны замыг ноёрхсон
  • 13. Улс гүрний хүн ам газар нутаг • Хүн амын үндсэн хэсэг нь Монгол удмынхан мөн Түрэг, Манж зэрэг бусад аймгууд байсан • Цагаан хэрмээс Байгаль нуур Ляохэ голын эхээс Ил тарвагатай хүртлэх нутагт оршиж байсан • Хааны орд Лүн /Лүнтэн / хот Орхоны эх- Хөшөө Цайдамын орчим байжээ
  • 14. Сулран доройтсон шалтгаан • Хятадын хагалган бутаргах хятадчлан уусгах бодлого явагдаж байсан • Олон жил үргэлжилсэн ган зуд нөлөөлсөн • Язгууртануудын биеэ даах, эрх мэдлээ нэмэгдүүлэх гэсэн тэмцэл явагдсан • Дотоод эв нэгдэлгүй байсан • Эрхшээлд нь байсан овог аймгууд угсаатнууд тусгаарлах гэж тэмцэл явуулж байсан
  • 15. Задарч унасан үйл явц • НТӨ 48 онд Хүннү улс умард, өмнөд 2 хэсэгт хуваагдаж хүч нь суларсан • НТ 93 онд Хан улс өмнөд Хүннү, Сяньби нарыг холбоотноо болгож, умард Хүннүг довтолгон унагав
  • 16. Дэвтэрт бичих дасгал ажил 1. Хүннү улсыг хэн байгуулсан бэ?............................ 2. Хүннү улсын уг гарал............................................ 3. Хүннү улсын өмнөд хэсэг ордосыг эзлэн авсан улсын нэр............................................................... 4. НТӨ 198 онд ямар улстай гэрээ байгуулсан бэ?............................................ 5. Хүннү улсын газар нутгийн байрлал..................................... 6. Сулран доройтсон шалтгаан.......................................