Tiêu chảy liên quan đến kháng sinh ở trẻ em TS.BS Trần Anh Tuấn-Phó chủ tịch hội Hô hấp thành phố Hồ Chí Minh Download luận văn, luận án tiến sĩ y học tại https://luanvanyhoc.com/

1. TIÊU CH Y LIÊN QUAN Đ NẢ Ế
KHÁNG SINH
TR EMỞ Ẻ
TS. BS. TR N ANH TU NẦ Ấ
PCT H I HÔ H P TPHCMỘ Ấ

2. I / M Đ UỞ Ầ

4. KHÁNG SINH:
tuy t v i!ệ ờ
“Wonder drugs”
“Miracle drugs”
L i ích to l n trong đi u tr ,ợ ớ ề ị
chăm sóc ng i b nhườ ệ
Thú y

5. R t nhi u kháng sinh đ c kê đ n choấ ề ượ ơ
Nhi m trùng hô h pễ ấ
NICE clinical guideline 69. Respiratory tract infections- antibiotic prescribing. 2008
60% kháng sinh
đ c kê đ n đượ ơ ể
đi u tr NTHHề ị

7. Đi u không mong đ i v KSề ợ ề
Tăng chi phí chăm sóc y tế
Đ kháng kháng sinhề
Tác d ng ngo i ý c a KS (ADEs)ụ ạ ủ
Tăng m n c m/d ngẫ ả ị ứ
Tác d ng phụ ụ
Nhi m Clostridium difficileễ
Tiêu ch y liên quan v i KSả ớ
Ohl CA, Luther VP. J. Hosp. Med. 2011;6:S4

8. II. TIÊU CH Y LIÊN QUANẢ
Đ N KHÁNG SINHẾ

9. Tiêu ch y liên quan đ n kháng sinhả ế
(AAD: Antibiotic associated diarrhea)
Tiêu ch y không gi i thích đ c x y raả ả ượ ả
t 2 gi đ n 8 tu nừ ờ ế ầ sau khi b t đ u SD KS,ắ ầ
ngay c khi đã ng ng kháng sinh.ả ư
McFarland LV, Goh S. World J J Gastroenterol 2013; 1: 102-120

11. T n su t AADầ ấ
T n su t AAD:ầ ấ
 Trong các NC đoàn h :ệ 6-80/100
 Phân tích g p t 22 NC tr em:ộ ừ ẻ
4.3-80%, trung v :ị 22%.
 Ngo i trú:ạ 6%-75%.
Tu i trung v :ổ ị 18-48 tháng.
Ghi nh n vài đ t bùng phát AAD tr < 2 tu iậ ợ ở ẻ ổ
McFarland et al., WJG 2016;22(11): 3078-3104

12. T n su t AADầ ấ
AAD có tri u ch ng x y ra BN ngo i trú:ệ ứ ả ở ạ
 18% trở ẻ 1-2 tu iổ
 03% tr 3-16 tu i.ở ẻ ổ
T n su t cao h n n u s d ngầ ấ ơ ế ử ụ
KS ph r ngổ ộ (60-70%), di t VK y mệ ế
khí (aminopenicillins, penicillins, ph i h pố ợ
aminopenicillins & clavulanate,
cephalosporins, clindamycin,…)
McFarland LV, Goh S. World J J Gastroenterol 2013; 1: 102-120

13. Nguyên nhân AAD

14. Nguyên nhân AAD
Nguyên nhân thay đ i và không ph i m iổ ả ọ
tr ng h p đ u xác đ nh đ c nh ngườ ợ ề ị ượ ư
g n 1/3 doầ Clostridium difficile.
 tr em:Ở ẻ
 Virus (25%)
 Clostridium difficile (22%-30%)
 Có th do m t cân b ng áp l c th mể ấ ằ ự ẩ
th u trong ru t gây ra do kháng sinh vàấ ộ
phá v h vi khu n chí c a ru tở ệ ẩ ủ ộ
(microbiota).

15. C ch AADơ ế
R i lo nố ạ thành ph nầ ho cặ ch c năngứ
vi khu n chí đ ng ru tẩ ườ ộ
Tăng sinh vi sinh v t gây b nhậ ệ trong ru tộ
Tác đ ng mang tính d ng ho c đ c tộ ị ứ ặ ộ ố
c a KS lênủ niêm m c ru tạ ộ ho cặ v nậ
đ ng c a ru tộ ủ ộ
Hogenauer C et al., Clin Infect Dis 1998;27:702-710

16. Tiêu ch y liên quan đ n kháng sinhả ế
Tiêu ch y liên quan đ n kháng sinhả ế
Tác d ng tr c ti p c aụ ự ế ủ
kháng sinh ru tở ộ
Thay đ i h vi sinhổ ệ
th ng trú trong ru tườ ộ
Qu n th vi sinh có cácầ ể
ch c năng đ c hi uứ ặ ệ
Quá phát tác
nhân gây b nhệ
Tiêu ch yả
c năngơ
Nhi m khu nễ ẩ
ru tộ
Beaugerie, BP&RCG 2004

17. Pamer EG. Resurrecting the intestinal microbiota to combat antibiotic-resistant
pathogens. Science. 2016 April 29; 352(6285): 535–538

18. Thay đ i h vi sinh đ ngổ ệ ườ
ru t khi s d ng KS ng nộ ử ụ ắ
ngày
Panda S et al . (2014) Short-Term Effect of Antibiotics on Human Gut Microbiota.
PLoS ONE 9(4): e95476. doi:10.1371/journal.pone.0095476

19. nh h ng c a h VK chíẢ ưở ủ ệ
ru t khi s d ng KS dài ngàyộ ử ụ
Jemberg C et al . (2010) Long-term impacts of antibiotics exposure on the human
intestinal microbiota. Microbiology156: 3216-3223

20. BI U HI N LÂM SÀNGỂ Ệ
Th i gian b nh tr em:ờ ủ ệ ở ẻ
Trung v :ị 2-6 ngày,
85%-92% đang dùng KS,
8%-15% kh i phát tr (sau khi ng ng KS)ở ễ ư
BN ngo i trú (2-5 ng)ạ
t ng t BN n i trú (4-6 ng).ươ ự ộ
McFarland LV, Goh S. World J J Gastroenterol 2013; 1: 102-120

21. M c đ n ng c a AAD trứ ộ ặ ủ ở ẻ
em Thay đ i t nh , t gi i h n đ n tiêu ch yổ ừ ẹ ự ớ ạ ế ả
n ng.ặ
 Gogate A: NC 250 tr 5-12 tu i nh p vi n:ở ẻ ổ ậ ệ
16% tiêu ch y n ngả ặ
36% đau b ngụ
11% nôn
M t s ít kèm viêm đ i tràng hayộ ố ạ
viêm đ i tràng có màng gi .ạ ả
Gogate A, De A, Nanivadekar R, Mathur M. Indian J Med Res 2005; 122: 518-524

22. H u qu c a AAD tr emậ ả ủ ở ẻ
Kéo dài th i gian n m vi n tr nh pờ ằ ệ ở ẻ ậ
vi nệ
Cha m tr có th ng ng KS vàẹ ẻ ể ư
không đi u tr đ y đ b nh nhi m khu n.ề ị ầ ủ ệ ễ ẩ

23. III. ĐI U TR - PHÒNG NG AỀ Ị Ừ
TIÊU CH YẢ
LIÊN QUAN Đ N KHÁNG SINHẾ

24. Đi u tr AAD tr emề ị ở ẻ
 Gián đo n hay đ i KS là nguyên nhânạ ổ
 Bù n c b ng đ ng mi ng.ướ ằ ườ ệ
Tiêu ch y TB – n ng: bù n c b ngả ặ ướ ằ
đ ng mi ng th ng đ giúp h i ph cườ ệ ườ ủ ồ ụ
t phát.ự
 KS: vai trò r t gi i h n (ch kho ng 1/3ấ ớ ạ ỉ ả
do C. difficile).

25. Phòng ng a AAD tr emừ ở ẻ
S d ng KS h p lý, h n ch s d ng KSử ụ ợ ạ ế ử ụ
ph r ng n u có th .ổ ộ ế ể
Do AAD xu t phát t s gián đo n chí viấ ừ ự ạ
khu n bình th ng c a ru t (b KS tiêuẩ ườ ủ ộ ị
di t) nênệ Probiotics (có th cho cùng v iể ớ
KS) có th phòng ng a AAD b ng cáchể ừ ằ
giúp n đ nh microbiome bình th ngổ ị ườ
c a ru t.ủ ộ

26. PROBIOTIC: “PRO”(FOR)/ “BIOTIC”( :
LIFE): “TR SINH, L I KHU NỢ Ợ Ẩ “ LÀ CÁC
VI SINH S NG (VI KHU N HO C N MỐ Ẩ Ặ Ấ
MEN), N U Đ A VÀO V I L NGẾ Ư Ớ ƯỢ
THÍCH H P S C I THI N S CÂNỢ Ẽ Ả Ệ Ự
B NG VI KHU N CHÍ Đ NG RU T VÀẰ Ẩ ƯỜ Ộ
CÓ L I CHO S C KH E CON NG I ”Ợ Ứ Ỏ ƯỜ
Đ nh nghĩaị
Guidelines for the Evaluation of
Probiotics in Food
London Ontario, Canada , 2002

27. Cơ chế tác dụng của probiotics
Tăng sinh trám chổ trống hệ sinh thái,
không cho vi khuẩn gây hại phát triển
Phục hồi điều kiện bình thường
cho hệ VK ruột

28. Pamer EG. Resurrecting the intestinal microbiota to combat antibiotic-resistant
pathogens. Science. 2016 April 29; 352(6285): 535–538

29. C ch tác d ng c a probioticsơ ế ụ ủ
Adapted from Rijkers GT, et al. J Nutr. 2010;140:671S-676S.

32. Tr emẻ

34. Hi u qu c a probiotics trongệ ả ủ
phòng ng a AAD tr emừ ở ẻ

35. The Journal of Family Practice | MARCH 2013 | Vol 62, No 3

36. Các lo i Probioticạ
1. Vi khu n sinh acid lacticẩ
Lactobacillus Lactobacillus bulgari
Lactobacillus acidophilus
Lactobacillus casai
Lactobacillus reuteri
Lactobacillus gasseri
Bifidobacteria Bifidobacterium bifidum
Bifidobacterium infantis
Enterococcus Enterococcus faecium
2. Vi khu n không sinh acid lacticẩ
Escherichia coli Escherichia coli
Bacillus species Bacillus clausii
3. N m menấ
Saccharomyces Saccharomyces boulardii

37. McFarland LV (2013): Phân tích g p t 22ộ ừ
RCT v i các lo i probiotics khác nhau đớ ạ ể
phòng ng a AAD tr em ch cho th yừ ở ẻ ỉ ấ
2 lo iạ probiotics có ý nghĩa b o v th tả ệ ậ
sự:
Saccharomyces boulardii
(pooled RR = 0.43, 95%CI: 0.32-0.60)
Lactobacillus rhamnosus
(pooled RR = 0.36, 95%CI: 0.19-
0.69)McFarland LV, Goh S. Preventing Pediatric Antibiotic-Associated Diarrhea and
Clostridium difficile Infections with Probiotics: a meta-analysis.
World J Meta-analysis 2013; 1: 102-120

38. Phòng ng a AAD tr emừ ở ẻ
WHO - 5/2008

39. IV. K T LU NẾ Ậ
Tiêu ch y liên quan đ n kháng sinhả ế : v n đấ ề
c n quan tâm đúng m c tr em.ầ ứ ở ẻ
Probiotics (Saccharomyces boulardii )
đ c ch ng minh là bi n pháp h u hi uượ ứ ệ ữ ệ
trong đi u tr và phòng ng a tiêu ch y liênề ị ừ ả
quan đ n kháng sinh tr em.ế ở ẻ
H ng đ nướ ế s d ng kháng sinh h p lýử ụ ợ .

40. Thank