Tradución ao galego dunha presentación feita polo profesor Alfredo Rivero Rodríguez (no blog Historiarte), relativa ás características xerais da arquitectura na Grecia clásica
Tradución ao galego dunha presentación feita polo profesor Alfredo Rivero Rodríguez (no blog Historiarte), relativa ás características xerais da arquitectura na Grecia clásica
2. 1. Contexto histórico
• Localización: Zona oriental do
Mediterráneo, Peleponeso e illas do mar
Exeo
• Época: século VIII- século I a.C.
• Política: Sistema gobernos diferentes:
monarquías, oligarquías, democracia
• Economía:agricultura mediterránea e
comercio
• Sociedade:estamentaria:
– Grupos sociais:
• Ciudadáns
• Metecos
• Escravos
– Só votaban os ciudadáns (varóns maiores
de edade).
– As mulleres estaban supeditadas ao home,
non teñen liberdade de ningún tipo.
• Cultura:
– Unha cultura de Polis: ciudades-estado
independentes.
– Un “país” sen fronteiras pero con cousas
que os unen: idioma, relixión...
• Outras características:
– Marco xeográfico moi montañoso,
pouco terreno cultivable (terreno
hostil) e importante presencia do mar
por toda a súa xeografía.
– Clima mediterráneo e cultivos moi
limitados (olivos, vide…)
– Bos navegantes e comerciantes.
– Crecimiento da poboación
– Necesidad de terras e materias
primas
– Colonizaron parte do Mediterráneo.
3. a) A arquitectura
• Construída a escala humana
• Non é colosal
• Materiais:
– Perpiaños de pedra (mármore)
– Adobe, terracota
– Madeira
• Arquitectura arquitrabada
• Coñecen o arco pero non o usan
• Búsqueda de harmonía entre os edificios e os seus elementos
• Búsqueda tamén da harmonía visual o que obliga ao arquitecto a
realizar corrección ópticas para paliar as deformacións `producidas
pola vista humana.
• Interese pola planificación urbana: plano hipodámico ou ortogonal
• Interese pola xeometría, artimética e as matemáticas para as
proporcións
• Uso do módulo, que vén determinado pola relación no ancho e alto
no fuste das columnas
• Tipoloxías:
– Edificios públicos: teatros, anfiteatros, circos, stoas,
hipódromos, odeóns,etc
– Os templos
• Cubertas a dobre vertente ( dúas augas)
• Nas fachadas corpo triangualar no teito chamado frontón cun
espacio interior que acolle esculturas chamado tímpano.
• Ornamentación alternando superficies lisas e decoradas: columnas
acanaladas, capiteis decorados,arquitrabe lisa,etc
• A policromía era plana. Aplicábase cunha capa de estuco sobre
mármore.
• As ordes arquitectónicas gregas:
– Son conxunto formado pola columna e o entaboamento
dispostos segundo módulos máis ou menos fixos
– Xurden como solucións harmónicas dos elementos
decorativos e constructivos dos edificios.
– Destacan tres: dórico, xónico e corintio
• ORDE DÓRICA:
– Sobria, de proporcións robustas
– Austera decoración
– Fuste sen base
– Fuste estriado e con arestas
– Capitel con :
» Equino: elemento curvo
» Ábaco: bloque rectangular
– Entaboamento composto: Arquitrabe lisa +
friso+ cornisa e frontón
• ORDE XÓNICA:
– Proporcións esveltas e delicadas
– Columnas máis altas cas dóricas
– Fuste acanalado apoiado sobre basa
– Capitel con volutas aos lados
– Entaboamento con arqutraba dividida en
tres faixas horizontais + friso corrido liso ou
decorado + cornisa e frontón
– As columnas ás veces cámbians epor
figuras humanans ( cariátide= mulleres;
atlantes=homes)
• ORDE CORINTIA:
– Semellante á xónica
– Sustitúe capitel de volutas por capitel de
follas de acanto.
CARACTERÍSTICAS
4. a) A arquitectura
• Son os máis importantes e
numerosos
• Periodo clásico: Situados na
Acrópole: colina na parte alta de
Atenas
• Deriva do megaron mecénico
• Concibidos para acoller a imaxe dos
deuses
• Planta:
– Rectangular
– Tres partes:
• PRONAOS: vestíbulo que
rodea a naos por adiante
• NAOS : sala central
• OPISTODOMOS: parte
posterior; almacén
• Clasificación dos templos segundo as
súas columnas:
– ÁPTERO: Sen columnas
– IN ANTIS: Só dúas columnas
dianteiras
– PRÓSTILO: Pórtico por diante
– ANFIPRÓSTILO: pórtico por diante e
por detrás
– PERÍPTERO: templo rodeado de
columnas.
– DÍPTERO: templo rodeado por dúas
fileiras de columnas
– MONÓPTERO: templo circular con
columnas arredor
• Clasificación dun templo segundo o
número de columnas que ten na fachada:
– TETRÁSTILO: catro columnas na
fachada
– HEXÁSTILO: seis columnas na fachada
– OCTÁSTILO: oito columnas na fachada
OS TEMPLOS
CARACTERÍSTICAS
5. a) A arquitectura
• Autores: Calícatres, Ictinio, Fidias (esculturas)
• Época: 447-438 a.C.
• Lugar: Acrópole. Atenas. Grecia.
• Material: mármore
• Características propias:
– Construído sobre un templo anterior
– Templo dórico: non é puramente dórico porque ten columnas xónicas
no interior e un friso escultórico
– Anfipróstilo, Períptero e Octástilo
– Partes: 2 naos, pronaos e opistodomos
– 2 pisos columnas na naos formando columnata que rodea deusas
– Sufre correccións ópticas polos autores para que o ollo humano
aprecie todo con lineas rectas
OS TEMPLOS DA ÉPOCA CLÁSICA
O PARTENÓN
O PARTENÓN. CALÍCATRES, ICTINIO. 447-438 a.C. ACRÓPOLE. ATENAS GRECIA
6. a) A arquitectura
Conxuntos proporcionados
Dimensións medianas
(home medida de todas
as cousas)
Equilibrio masa
e vanos (creación
dun ritmo harmónico)
Búsqueda da perfección a través
das matemáticas: un módulo.
Empleo da proporción áurea
Refinamentos
ópticos
Entaboamento e
Gradas curvados
Éntase central
Intercolumnios
Distinto tamaño
Esquinas: columnas
máis grosas,
triglifos en extremos,
Empleo de sillares
regulares (isódomos)
en unión viva (sen argamasa
eunidos con grapas).
Mármol pentélico
Plataforma ou
crepidoma (último escalón
estilobato) poos
catro lados
Columnas e entaboamento
dórico (ver diapositiva
dórico)
Columnas formadas
por tambores unidas
por un vástago
metálico central
O PARTENÓN.ICTINOS, CALÍCRATES E FIDIAS
447-438 a.C. ACRÓPOLE.ATENAS.GRECIA
Pintado en cores vivasArquitectura
adintelada
OS TEMPLOS DA ÉPOCA CLÁSICA
O PARTENÓN
7. a) A arquitectura
OS TEMPLOS DA ÉPOCA CLÁSICA
Partes do templo
Pronaos
(pórtico dianteiro aberto)
Naos ou cella
Características do templo:
Rectangular (os circulares
chámanse tholos),
orden dórico exterior,
anfipróstilo (columnas en fachada
principal e traseira),
períptero (columnas alrededor) e
octástilo (8 columnas en parte
frontal)
Tres naves separadas
por dúas filas de
columnas xónicas a
dous niveis en forma de U
Era a sala da
deusa (Palas Athenea).
Os cultos realizábanse
fóra, ao aire libre
Opistodomos
Sala posterior
aislada da cella.
Garda o
tesouro da ciudade
Ubicado na acrópole,
recinto sagrado. A súa fachada
principal oriéntase de espaldas
aos propíleos (entrada da
acrópole), hacia ó Leste
(nacemento do sol).Decoración:
Tímpanos: Nacemento Atenea
e elección patrono da Ática.
Metopas: xigantomaquia,
centauromaquia, amazonamaquia
e Guerra de Troia.
Friso do muro exterior:
Procesión das Panateneas
Catro
Columnas
xónicas
Perfecta integración
na natureza
O PARTENÓN
8. a) A arquitectura
• Autor:Calícatres
• Época:421-420 a.C.
• Material: Mármore
• Lugar: Acrópole. Atenas. Grecia.
• Características propias:
– Adaptado a un pequeño espacio entre o propileos e un precipicio
– Reducidas dimensións
– Partes:
• só ten unha pequena habitción(naos)
– Templo xónico
– Anfipróstilo
– Tetrástilo
OS TEMPLOS DA ÉPOCA CLÁSICA
TEMPLO ATENEA NIKÉ. CALÍCATRES. 421-420 a.C. ACRÓPOLE.ATENAS.GRECIA
TEMPLO DE ATENEA NIKÉ
9. a) A arquitectura
• Autores: Mnesiclés
• Época: 421-406 a.C.
• Lugar: Acrópole.Atenas.Grecia
• Material: mármore
• Características propias:
– Planta rectangular
– Pórtico hexástilo
– Orde xónica
– Sustitúe a un templo anterior
• Adicado a Atenea Polias
• Incendiado polos persas
– Terreno irregular: diferentes alturas
– Partes:Tres cámaras a diferentes niveis:
• Pórtico de columnas xónicas no leste
• Porta ao norte
• Pórtico son seis cariátides ao sur
OS TEMPLOS DA ÉPOCA CLÁSICA
ERECTEION
ERECTEION. MNESICLÉS. 421- 406 a.C. ACRÓPOLE. ATENAS GRECIA
10. b) A escultura
– Desapareceron co tempo
– Conservamos copias romanas
– Integrada na arquitectura: dalle consistencia á
construcción
– Non é só ornamental
– Temas: representación corpo humano, mitos,
literatura, etc
– Canon cun modelo que era a cabeza
– Proporción e harmonía na antomía
– Elaborado estudio anatómico do corpo humano
– Idealización do corpo
– Búsqueda de beleza
– Preocupación polo movemento e a expresión
– Reproducen a realidade
– Interés polo interior do retratado
– Materiais: mármore e bronce
– Figuras policromadas
– Técnica criselefantina
– Tres periodos con diferencias particulares: arcaico,
clásico e helenismo
CANON DE POLICLETO
CANON DE LISIPO
CARACTERÍSTICAS XERAIS
CARACTERÍSTICAS
11. ESCULTURA DO PERIODO CLÁSICO (481- 323 a.C.)
b) A escultura
• Gran influencia de Pericles = impulsa grandes
obras maestras
• Aproveitase o florecemento económico e a
estabilidade política
• Abandónase a rixidez arcaica
• Relaxado equilibrio
• Búsqueda dun maior naturalismo
• Pleno coñecemento da estructura da figura
humana
• Representación de acción
• Representación de sentimento: a figura reflicte
emocións na actitude e no rostro
• Trátase de otorgarlles ás figuras movemento
natural
• Estudio perfecto da anatomía e do movemento
• Aparecen o escorzo e o contraposto:
– Escorzo: Modo de representar unha figura saínte
do plano de fondo para crear liñas ou planos
contrastados
– Contraposto: oposición harmónica das diversas
partes do corpo humano , especialmente cando
algunha de las se atopa en movemento ou
tensión e as súas simétricas se atopan en
repouso.
• Mellórase o drapeado: as dobreces da roupa
multiplícanse e fanse transparentes
• A vestimenta acentúa a forma do corpo
• Nos relevos escultóricos hai un gran avance na
perspectiva: as figuras amósanse desde
diferentes planos:
– Altorrelevo: as figuras sobresaen moito
hacia o espectador
– Mediorrelevo: as figuras están ben
talladas na parede pero non sobresaen
tanto hacia o espectador
– Baixorrelevo: as figuras aparecen
esbozadas pero apenas sobresaen da
parede hacia o espectador
• Consíguese dar profundidade e
tridimensionalidade.
CARACTERÍSTICAS
12. DISCÓBOLO. MIRÓN.460-450 A.C. MÁRMORE.MUSEO NACIONAL DE ROMA. ITALIA
b) A escultura
ESCULTURA DO PERIODO CLÁSICO (481- 323 a.C.)
DISCÓBOLO
• Autor: Mirón
• Época: 460 –450 a.C.
•Material: mármore
•Lugar: Museo Nacional de Roma. Italia
•Características propias:
• Conexión entre arcaísmo e clasicismo.
• Representa un lanzador de disco
• Interese polo estudio do movemento
• Estudio riguroso da anatomía humana
• Só se conservan copias romanas
• O orixinal era de bronce; as copias romanas son
de mármore
• Rythmos: intenta dar unha orde racional ao
movemento. Para iso elixe o momento máis
representativo de cada parte do corpo en
movemento
• Elixe o perfil como punto de vista perfecto (único
punto de vista)
• É a expresión da anatomía en acción
• Sin expresividade no rostro
13. b) A escultura
ESCULTURA DO PERIODO CLÁSICO (481- 323 a.C.)
DORÍFORO
DORÍFORO. POLICLETO. 450-440 a.C.
MUSEO ARQUEOLÓXICO NACIONAL DE
NÁPOLES. ITALIA
• Autor: Policleto
• Época: 450- 440 a.C.
• Lugar:Museo Arqueolóxico Nacional de Nápoles. Italia
• Material:orixinal en bronce.Conservamos copia en mármore
• Características propias:
• É un atleta mozo que camiña portando unha lanza no seu
ombreiro.
• Tamén coñecida como “canon” por ser o ideal de
proporcións humanas
• Perfecta harmonía entre as súas partes
• Equilibrio perfecto entre partes en repouso e partes en
movemento: contraposto
• Elaborado modelado anatómico
• Naturalismo
• Cabeza ladeada cara a dereita
• Cabelo e rostro serenos coidadosamente traballados
• Pectorais e ínguas esaxeradas con ríxidas liñas curvas
(reminiscencia arcaica)
• Brazos depegados do corpo
• Brazo esquerdo dobrado coa man cerrada para coller a lanza
• Camiña: acaba de apoiar o pé dereito e disponsse a erguer o
esquerdo: movemento
14. b) A escultura
ESCULTURA DO PERIODO CLÁSICO (481- 323 a.C.)
APOXIOMENOS
APOXIOMENOS.LISIPO. 325- 300 a. C.
MÁRMORE. MUSEO VATICANO. ROMA.
ITALIA
• Autor: Lisipo
• Época: 325- 300 a.C.
• Lugar: Museo do Vaticano. Roma. Italia.
• Material: Mármore
• Características propias:
• significa “ o que quita o aceite a sí mesmo”
• atleta novo espido quita aceite do seu corpo
• inclina e xira lixeiramente a cabeza para mirar ao lonxe
• ergue brazos á altura os ombreiros
• brazos tensos pero un doblado e outro estirado cara diante
• apoiase sobre perna esquerda pero tamén sobre a dereita
que non está relaxada como era habitual senón que está
inclinada hacia a dereita e soporta parte do peso do corpo
• conserva arcaísmos: frontalidade
• ten varios puntos de vista
• aplica un novo canon : 7 ½ cabezas
• esvelteza lograda co novo canon
• estudio anatómico
• falta de expresividade
• equilibrio movemento e serenidade
15. b) A escultura
ESCULTURA DO PERIODO CLÁSICO (481- 323 a.C.)
HERMES CON DIONISOS NENO
HERMES CON DIONISOS NENO.
PRAXÍTELES. 350-330 a.C. MÁRMORE.
MUSEO ARQUEOLÓXICO OLIMPIA.
• Autor: Praxíteles
• Época: 350 – 330 a.C.
• Lugar: Museo Arqeolóxico de Olimpia.Grecia
• Material: mármore
• Características propias:
• Curva praxiteliana: figura curvada pola flexión da perna
esquerda esaxerada formando un seductor S
• Necesario soporte para evitar caída da figura
• O brazo dereito levantado permite ver toda a silueta
• Calidades no tratamento extraordinarias:
• pulimento na superficie
• relación entre os planos
• tratamento realista da tea –caída natural-.
• Flexividade da figura
• Sutil equilibrio entre movemento e repouso
•Predominio da verticalidade acentuada pola figura de
Dionisos e a tea
• Parte inferior das pernas e pés reconstruídos
• Posible simboloxía: conmemoración paz entre Élide e
Arcadia, xa que Dionisos era o deus protector da primeira e
Hermes da segunda
16. 5. Vocabulario
Ábaco: lousa rectangular de pedra,mármore ou terracote. Unha das partes do
chapitel colocada sobre o equino na orde dórica da Grecia clásica.
Acanto: tipo de ornamentación esculpidanos chapiteis corintios ou nos
compostos a imitación da folla de acanto
Acrópole: lugar alto e fortificado dunha cidade na antiga Grecia
Acroterio: ornamento que remata os vértices do frontón
Alto relevo: escultura realizada sobre unha superficie da que sobresae máis da
metade do seu volume
Amazonomaquia: loita das amazonas contra os gregos ou outros pobos ou
heroes na antiga Grecia
Anfipróstilo: templo grego que posúe un pórtico con columnas en cada unha
das súas fachadas menores
Antis (in): templo grego que ten un pórtico de entrada formado por dúas
columnas e dúas pilastras ou antas
Arquitrabada: arquitectura cuberta por un elemento horizontal, chamado
arquitrabe ou lintel
Arquitrabe: parte baixa do entaboamentoque se apoia no ábaco
Baixorrelevo: escultura realizada sobre unha superficie da que sobresae
menos da metade do seu volume.
17. 5. Vocabulario
Basa: parte inferior dunha columna sobre a que se asenta o fuste
Canon : conxunto de regras que regulan as proporcións da escultura ou da
arquitectura de acordo cun modelo ideal establecido.
Capitel: parte superior dunha columna, piar ou pilastra sobre o cal se asenta a
arquitrabe.A súa forma e ornamento determinan as distintas ordes da arquitectura
clásica grega na que poden ser: dóricos, xónicos ou corintios.
Cariátide: figura feminina propia de Caria, que a xeito de columna sostén a
arquitrabe. A súa cabeza posúe un elemento que fai de chapitel. Se é portadora dun
cesto na cabeza chámaselle canéfora. Moi usada na orde xónica na arte grega.
Cella: sala central dun templo clásico onde se atopaba a imaxe do deus, pechada
polos lados e cunha sóa enrada, a pronaos. Tamén se lle chama naos ou sancta
sanctorum.
Centauromaquia: na mitoloxía grega, loita entre os centauros (seres con corpo de
cabalo e torso humano) e os lapitas (homes da cidade de Tesalia).
Chapitel: remate apuntado dunha torre como teito moi empinado e puntiagudo,
xeralmente ten unha estructura piramidal ou cónica.
Cimacio: parte superior dunha cornixa. Peza que remata os chapiteis xónico e
corintio e que na arte bizantina se sitúa enriba do chapitel, en forma de pirámide
truncada.
Claroscuro: técnica que consiste no uso de fortes contrates entre as zonas
iluminadas e escuras coa finalidade de resaltar volumes e crear profundidade.
18. 5. Vocabulario
Colariño: moldura en chanzos que rodea a parte inferior do chapitel dórico, baixo o
equino. Sobre o colariño sitáse o ábaco.
Columna:elemento vertical exento, de sección cilíndrica, que sirve para sustentar.
Está composta por basa, fuste e chapitel.
Columna acanalada: aquela que ten estrías ou acanaladuras en toda a súa lonxitude
Contrapposto: forma de dispoñero corpo humano nuha escultura e que consiste en
equilibrar a masa corporal arredor dun eixe vertical, para evitar a simetría e a lei da
frontalidade. É típico da escultura grega do século IV a.C. Sendo usado por
Praxíteles e posteriormente polos manieristas so século XVI.
Corintia: unha das tres ordes arquitectónicas da Grecia clásica, caracterizada polas
columnas con chapiteis decorados con follas de acanto en voluta.
Cornixa: parte superior do entaboamento que se encontra sobre o friso e sobresae
pouco.
Crepidoma: Base de tres chanzos sobre a que se colocan os templos clásicos.
Decástilo: edificio que na súa fachada ten dez columnas.
Díptero: edificio rodeado con dúas ringleiras de columnas.
Dístilo: edificio que ten dúas columnas na súa fachada.
Dodecástilo: edificio que na súa fachada ten doce columnas.
19. 5. Vocabulario
Dórica: unha das tres ordes arquitectónicas da Grecia clásica, caracterizada polas
columnas con chapiteis sinxelos e lisos. O fuste é acanalado de sección horizontal
con arestas de cantos vivos.
Entaboamento: parte superior que remata un edificio clásico. Componse de
arquitrabe, friso e cornixa.
Equino:moldura de superficie convexa, máis ancha e curvada na parte superior, e
case recta e inclinada na parte inferior, situada debaixo do ábaco do chapitel dórico.
Escena: espazo onde se desenvolve a acción nun teatro clásico.
Escocia: moldura convexa formada por dúas curvas de raio distinto que se usa para
decorar a basa das columnas xónicas.
Escultura: arte de modelar, baleirar, tallar ou esculpir figuras de tres dimensións en
madeira, arxila, pedra, de vulto redondo ou en relevo.
Estatua: escultura exenta de arxila, madeira,pedra, mármore ou metal, de forma
humana ou animal, tallada a imitación do natural.
Estereóbata: conxunto de chanzos nos que se apoia a columna de estilo dórico.
Tamén zócalo ou pedestal sobre o que se asenta un edificio.
Estilóbata: chanzo superior da estereóbata, no que se apoia a columna de estilo
dórico.
Exenta (escultura): escultura que non está pegada a ningunha parede e se pode
contemplar desde tódolos seus ángulos.
20. 5. Vocabulario
Pseudodíptero: edificio ou templo que parece estar rodeado por unha dobre
columnata aínda que só posúa unha ringleira de columnas.
Pseudoperíptero: templo clásico grego ou romano cuxas columnas están pegadas ás
fachadas laterais.
Tríglifo: rectángulo que sobresae sucado por tres molduras lineais e que decora o
friso do entaboamento dórico. Alternábase con metopas no friso.
Voluta: Rolo en espiral.
Vulto redondo: escultura exenta é dicir, que non está pegada a ningunha parede e que
se pode contemplar desde todos os seus ángulos.
Xigantomaquia:loita entre os xigantes e os deuses do Olimpo.
Xoana: escultura en madeira correspondente ao periodo grego arcaico.A súa forma
cilíndrica procede do tronco da árbore do que se cortaba nun principio. Segundo os
especialistas poideron estar recubertas de pranchas de ouro e marfil.
Xónica: unha das tres ordes arquitectónicas da Grecia clásica. O seu trazo máis
característico son as volutas que decoran o chapitel.
21. 5. Vocabulario
Friso: parte media do entaboamento, situado entre a arquitrabe e a cornixa.
Coñécese tamén co nome zoóforo cando se decora con seres animados.
Utilízase sobre todo na orde xónica.
Frontón: remate triangular dunha fachada ou pórtico sobre portadas ou
ventás.
Fuste: tronco da columna comprendido entre a basa e o chapitel.
Glíptica: arte de gravar pedras finas. A palabra procede do grego glyptikós,
que significa esculpir ou gravar.
Helénico: grego
Helenización: adopción de modelos gregos.
Hexástilo: edificio que na súa fachada ten seis columnas.
Hipodámico: tipo de organización urbanística dunha cidade mediante unha
retícula de rúas entrecruzadas en ángulo recto, formando mazás rctangulares
do mesmo tamaño. O seu nome provén de Hipodamo de Mileto, arquitecto e
urbanista grego, que utilizou por primeira vez na cidade de Mileto.
Isocefalia: regra do periodo clásico grego que consiste en colocar as cabezas
das personaxes á mesma altura, aínda que as posturas poden ser diferentes.
22. 5. Vocabulario
Koré/ korai: escultura femenina da época arcaica da arte grega. Sempre
aparecen vestidas, de maneira hierática, de pé, en posición frontal e en
actitude de ofrecemento ou oración á divinidade.
Kouros/ Koroi: escultura masculina da época arcaica grega. Representan aos
vencedores dos xogos olímpicos e están están espidos, de pé, hieráticos e en
posición frontal.
Lintel: pedra ou viga horizontal que se coloca sobre unha porta ou ventá.
Medio relevo: escultura realizada sobre unha superficie, de xeito que a metade
doo seu volume sobresaia dela.
Ménade: muller que cos sátiros e os silenios forma parte do cortexo de
Dionisos –Baco. Adoita ir tocada con hedra e bailando freneticamente.
Metopa: espazo xeralmente cadrado e lliso que aparece no friso do
entaboamento dórico entre dous triglifos. Ás veces están esculpidas.
Módulo: unidade de medida en calquera obra de arte que relaciona as partes
co todo.
Moldura: elemento continuado que sobresae do plano dun muro e serve como
ornamentación ou para separar elementos arquitectónicos.
Monocromo: dunha sóa cor.
23. 5. Vocabulario
Mosaico:técnica artística de decoración formada a partir da xustaposición
sobre un fondo de cemento, de pequenas pezas ou teselas de pedra, vidro ou
cerámica de cores para formar ornamentos e debuxos.
Naos: sala central dun templo clásico, onde se atopa a imaxe do deus. Estaba
pechada polos lados e tiña unha soa entrada. Tamén se lle denomina cella.
Octástilo: edificio que na súa fachada ten oito columnas.
Opistodomos: parte posterior dun templo grego, sen comunicación coa naos
ou cella. Nel gardábase o tesouro da divinidade ou do templo.
Orde: criterio de disposición dos elementos arquitectónicos, como as
columnas ou os chapiteis, das proporcións e dos elementos decorativos
propios de cada estilo de construcción.
Orquestra: área circular dun teatro grego da Antigüedade onde o coro e os
actores nunca máis de tres á vez, cantaban e dialogaban .No teatro romano era
semicircular.
Panos mollados: técnica de escultura grega antiga pola cal se insinúa a
anatomía do corpo, representado como se acabase de sair do baño.
Pátina cerúlea: procedemento da escultura grega antiga pola cal algunhas
partes das figuras representadas se vernizan tenuemente nunha cor azul
suave.
Períptero: edificio rodeado completamente de columnas.
24. 5. Vocabulario
Perpiaño: pedra cortada , de cantos vivos, en forma de prisma rectangular de seis
caras,utilizada na construcción de piares, muros, etc.
Piar: elemento sustentante exento como a columna pero de sección rectangular ou
cadrada con chapitel segundo as ordes clásicas.
Pilastra: piar pegado ao muro con chapitel segundo as ordes clásicas.
Pithos/ pithoi: vasilla utilizada por gregos e fenicios para gardar ou transportar cereais
e aceite principalmente.
Plinto: parte inferior ou peza disposta na basa dunha columna que ten forma cadrada.
Policromía: aplicación de cores en xeral.
Polícromo: de varias cores.
Prodomos: vestíbulo que precede á estancia sagrada (domos) do mégaron mecénico.
Pronaos: entrada ou pórtico dun templo grego da Antigüedade que precede á naos.
Propileos: conxunto de edificios a modo de entrada monumental, con pórticos,
columnas, etc. Tamén adro ou vestíbulo columnado dun edificio.
Proscenio: estrado elevado dos teatros gregos da Antigüedade, equivalente ao noso
escenario. Lugar onde se desenvolvía a representación.
Próstilo: edificio con columnas na súa fachada anteriror.