Ερευνητική εργασία μαθητών της Α΄ Λυκείου με την καθοδήγηση της Φιλολόγου Αικατερίνης Ξανθουδάκη

1. Ένα τυπικό πλοίο της εποχής του Ομήρου. Η πρώτη
οργανωμένη ναυτική κίνηση περιγράφεται από τον
Όμηρο στην Ιλιάδα. Αναφέρεται ότι 1186 πλοία από
διάφορες περιοχές της Ελλάδος μαζί με τους στρατούς
των διαφόρων Ελληνικών φυλών συγκεντρώθηκαν
στην Αυλίδα και όλοι μαζί πήγαν στην Τροία! Ο Όμηρος
επίσης περιγράφει πολλές λεπτομέρειες τόσο για την
ναυπήγηση όσο και για την πλοήγηση των πλοίων.
Αρχαία πλοία
Πενηντάκοπος

2. Αργώ
Χαρακτηριστικά
 Το γρηγορότερο και το πιο στέρεο σκάφος της
εποχής.
 Εξαιρετικά ελαφρύ ώστε να περιέχει τη
δυνατότητα μεταφοράς του στην ιστορία.
 Το μήκος του πλοίου είναι 50 έως 60 μέτρα.
 Η χωρητικότητα του σκάφους αποτελεί σημείο στο
οποίο παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις
μεταξύ των μεταξύ των διαφόρων αφηγήσεων.

3. ΜΥΘΟΣ
Η ναυπήγηση της Αργώ έγινε, σύμφωνα με το μύθο, μετά
από αίτημα του αρχηγού της εκστρατείας, Ιάσονα, από
τον Άργο και τα αδέρφια του, τον Κυτίσσουρο, τον
Μέλανα και τον Φρόντιδα. Ως χώρος της ναυπήγησης
αναφέρονται οι Παγασές, θεσσαλικό λιμάνι που απείχε
απόσταση είκοσι στάδια από την Ιωλκό. Ο βασιλιάς της
Ιωλκού, Πελίας, διάταξε τον Άργο να μην καρφώσει
στέρεα το πλοίο ώστε στην πρώτη τρικυμιά να
βουλιάξει. Ο Άργος, όμως, αγνόησε την εντολή του
Πελία, δημιούργησε ένα πλοίο άψογο από άποψη
στερεότητας ενώ συμμετείχε και ο ίδιος στην
εκστρατεία.

4. Ευχαριστούμε
Σπύρος Τζαγκαράκης
Μαρία Μαρκάκη
Ηρώ Βαρδάκη
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE
%B3%CF%8E
http://thesecretrealtruth.blogspot.gr/2012/01/blog-
post_7484.html

6. Οι Έλληνες ειδικευτήκαν στην κατασκευή μικρών
πλοίων αλλά πολύ γρήγορων . Το μινωικό πλοίο είχε μήκος
17 μέτρων τον 15 αιώνα . Η κατασκευή τους ήταν από
ξύλινους κορμούς και ο χρόνος για την κατασκευή τους
κρατούσε έως και 4 χρόνια και ήταν πολύ δύσκολο να το
κατασκευάσουν . Τα μινωικά πλοία βοήθησαν στην
εξάπλωση της Κρήτης στο αιγαίο .

8. Το πλοίο ήταν ένα από τα εμβλήματα για πολλούς
αιώνες στην Κρήτη και όπως ο Θουκυδίδης αναφέρει σε
μια μινωική θαλασσοκρατορία η απουσία οποιασδήποτε
οχύρωσης των λιμανιών και των πόλεων είναι γιατί
είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη στην υπεροχή του στόλου
τους.

9.  Στο μινωικό ναυτικό είναι πλούσια η ποικιλία των
μορφών για τα πλοία του. Δεν γνωρίζουμε εάν έχουν
εφευρεθεί από αυτούς και χωρίς να είναι οι μόνοι που
τα έχουν υιοθετήσει, ωστόσο την Κρητικό-Μινωική
περίοδο ήταν σε θέση να βελτιώσουν τη χρήση τους.
Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι κάθε μορφή
εκπροσώπησης, που υπάρχει στα σχέδια , αντιστοιχεί
σένα πραγματικό τύπο του σκάφους αλλά μπορεί
κανείς να φανταστεί εύκολα διάφορες μορφές
εκπροσώπησης σε σχέδιο για ένα μόνο σκάφος.

10. Σε αυτή την εργασία συμμετείχαν οι μαθητές της Α΄
λυκείου :
-Βασιλής Παπαδοκοκολάκης
-Μάικλ Γουίτφιλντ
-Νώντας Αθανίτης

11. Θηραϊκά πλοία
 Ταχιράι Ερασμία
 Χαλβαδάκη Κατερίνα
 Θωμοπούλου Ιωάννα

12. Θηραϊκά πλοία
• Πλοία του ναυτικού της Μινωικής Κρήτης και της
Κυκλαδικής Θήρας.
• Παραστάσεις τους σώζονται σε αγγεία και
τοιχογραφίες.
• Έγχρωμη τοιχογραφία ανακαλύφθηκε στη Θήρα το
1974

13. Κατασκευαστική προσέγγιση
• 40 μέτρα μήκος.
• 150 κωπηλάτες σε 3 σειρές.
• 50 άτομα για τις υπόλοιπες ανάγκες.
• Μορφή ημισελήνου.

14. • Ύπαρξη στεγάστρου με τέντα.
• Ιστός που φέρει κρίκους.
• Απόσταση ιστού από το κατάστρωμα 4,15
μέτρα.

15. Ευχαριστούμε!

16. ΤΡΙΗΡΗΣ

18.  Ήταν ταχύτατο αρχαίο κωπήλατο
πολεμικό πλοίο
 Είχε 3 σειρές κωπηλάτες
 Ιδιαίτερη χρήση από τους αρχαίους
Έλληνες, τους Φοίνικες και
τους Ρωμαίους
 Πήρε το όνομά της από τις τρεις σειρές
κουπιών
 Ως πλοίο ήταν γρήγορο και ευέλικτο
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

20.  Κατά το τέλος του 8ου αιώνα π.Χ.
εμφανίστηκαν πρώτες ενδείξεις για την
εμφάνιση των τριήρων
 Η τριήρης εφευρέθηκε στην αρχαία
Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Κόρινθο,
από τον περίφημο ναυπηγό Αμινοκλή
 Η τριήρης χρησιμοποιήθηκε επί πάνω
από 400 χρόνια (700-300 π.Χ., περίπου)
ΙΣΤΟΡΙΑ

22.  Μακρόστενο, ταχύ, χαμηλό και γενικά σχετικά
ελαφριά και απλή συνολική κατασκευή
 Το μήκος του κυμαινόταν από 33 έως 43 μέτρα, το
πλάτος του 3,5-4,4 μέτρα, το ύψος του 2,1-2,5
μέτρα πάνω από την ίσαλο γραμμή και το βύθισμά
του 0,9-1 μέτρα
 Η μέγιστη ταχύτητα του έφτανε περίπου τους 8
κόμβους μόνο με τα κουπιά και τους 10 με χρήση
και του ιστίου με ούριο άνεμο. Μπορούσε να
καλύψει απόσταση 100 χιλιόμετρων ημερησίως.
 Στο μπροστινό μέρος του πλοίου υπήρχε
τοποθετημένο ένα έμβολο επενδεδυμένο με
ορείχαλκο
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

24.  Η τριήρης ήταν σχεδιασμένη για πολεμική δράση
και διέθετε από κατασκευής της ιδιαίτερο οπλισμό.
 Το έμβολο ήταν ξύλινη, επιμεταλλωμένη ή
ολομεταλλική προεξοχή μήκους ως 2 μέτρων.
Αποτελούσε φυσική προέκταση της τρόπιδας. Το
βάρος του εκτιμάται ότι έφτανε περίπου τα 200
κιλά.
 Η χρήση εμβόλου ενίσχυε παραπέρα το
ισχυρότερο πολεμικό της κλασσικής εποχής και
επέτρεψε την πλήρη αξιοποίησή του.
ΟΠΛΙΣΜΟΣ-ΕΜΒΟΛΟ

26.  Αξιωματικοί 7:
 Τριήραρχος: Ο γενικός διοικητής της τριήρους, του
πληρώματος και της υποστήριξης του πλοίου.
 Κυβερνήτης: Ήταν ο υπεύθυνος για τον ασφαλή
πλού. Χειρίζονταν το πηδάλιο.
 Κελευστής: Ήταν ο υπεύθυνος για την εκπαίδευση
των κωπηλατών. Διεύθυνε τους κωπηλάτες.
 Πρωράτης: Συνήθως στέκονταν στην πλώρη,
παρατηρώντας και αναφέροντας στους δυο
παραπάνω ότι σημαντικό έβλεπε.
ΠΛΗΡΩΜΑ

27.  Πεντηκόνταρχος: Το όνομα είναι απομεινάρι από
την εποχή των πεντηκοντόρων, αλλά στις τριήρεις
είχε καθήκοντα γραμματέα, ταμία και φροντιστή,
ήταν υπεύθυνος για τα πάσης μορφής εφόδια.
 Ναυπηγός: Ήταν ο υπεύθυνος των τεχνικών
θεμάτων του σκάφους που περιλάμβαναν
επισκευές και επιδιορθώσεις όταν απαιτούνταν.
 Τριηραυλίτης: Χρησιμοποιούσε αυλό και ήταν
υπεύθυνος του ρυθμού της κωπηλασίας.

28.  Nαύτες γενικών καθηκόντων: 9 - 10
 Ερέτες (κωπηλάτες): 170, εκ των οποίων 62
"θρανίτες", 54 "ζυγίτες" και 54 "θαλαμίτες«
 Επιβάτες (πεζοναύτες): 14 (10 οπλίτες-ακοντιστές
+ 4 τοξότες).

30. ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΟΤΡΩΝΑΚΗ
ΟΛΓΑ ΝΙΚΟΛΟΖΑΚΗ
ΜΑΡΙΑ ΓΚΟΡΑ
ΚΛΕΙΩ ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗ
ΚΕΛΛΥ ΚΑΤΣΟΥΛΗ

31. Πάραλος
Στην αρχαιότητα η Πάραλος, ή
και Παραλία αποκαλούμενη κατά
επιγραφές, ήταν ένα από τα έξι "ιερά πλοία"
της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Τα άλλα πέντε
ήταν η Σαλαμινία, η Αμμωνίας, η Αντιγόνης,
η Δημητριάς και η Πτολεμαΐς.

33. Η Πάραλος ήταν τριήρης που συμμετείχε
ειδικά στις "θεωρίες" καθώς και σε άλλες
ιερές ή δημόσιες αποστολές, συνήθως
επείγουσας φύσεως. Το
συνηθέστερο αγκυροβόλιο της Παράλου
ήταν ο παρά την άκρα του Σουνίου δυτικός
όρμος ο αποκαλούμενος "Παράλου Γη"

35. Αργότερα ναυπηγήθηκε και άλλη αδελφή τριήρης
συναγωγός, δηλαδή με ίδιο σκοπό, που έλαβε το
όνομα "Σαλαμινία", επειδή το μόνιμο αγκυροβόλιό
της ήταν στη Σαλαμίνα. Οι θέσεις των παραπάνω
αγκυροβολίων αποδεικνύουν τον βαθμό
ετοιμότητας των πλοίων αυτών σε επείγουσες
αποστολές.