SlideShare a Scribd company logo
1 of 24
Download to read offline
‫مسعود‬ ،‫نجابتی‬
‫‌های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫نشر‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫شرکت‬ :‫تهران‬ ‫ــ‬ .‫نجابتی‬ ‫مسعود‬ :‫مؤلف‬ /‫گرافیک‬ ‫در‬ ‫خط‬
.1395 ،‫ایران‬ ‫درسی‬
)3668 ‫درس‬ ٔ‫شماره‬ ‫‌ای؛‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫(آموزش‬ ‫ــ‬ .‫مصور‬ .‫ص‬ 132
‫‌ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫تألیف‬ ‫دفتر‬ ،‫تألیف‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫محتوا‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬
.‫پرورش‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫وزارت‬ ‫کاردانش‬ ‫و‬
‫دفتر‬ .‫پرورش‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫وزارت‬ .‫ایران‬ .‫الف‬ .‫فن‬ ‫ــ‬ ‫گرافیک‬ .2 .)‫(هنر‬ ‫خط‬ .1
.‫عنوان‬ .‫ب‬ .‫کاردانش‬ ‫و‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫تألیف‬
‫گرافیک‬ ‫در‬ ‫خط‬
‫گرافیک‬ ‫رشتۀ‬
‫خدمات‬ ‫زمینۀ‬
‫ ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫آموزش‬ ‫شاخۀ‬
3668 ‫درس‬ ‫شمارۀ‬
1395
741
/6
‫ن‬ 292 ‫خ‬
1395
‫منوچهری‬ ‫ماندانا‬ ‫خانم‬ ‫توسط‬ ،‫کشور‬ ‫هنرآموزان‬ ‫نظرات‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ 1388 ‫سال‬ ‫‌ماه‬‫ن‬‫آبا‬ ‫در‬ ‫کتاب‬ ‫این‬
.‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫تجدیدنظر‬ ‫مورد‬
ISBN 964-05-0974-4 	 964-05 -0974- 4  ‫ک‬‫شاب‬
‫پرورش‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫وزارت‬
‫آموزشى‬ ‫ رىزى‬‫ه‬‫برنام‬ ‫و‬ ‫پژوهش‬ ‫سازمان‬
‫کاردانش‬ ‫و‬ ‫​ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫دفترتألىف‬ :‫تألىف‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫محتوا‬ ‫ رىزى‬‫ه‬‫برنام‬
49١/6 ‫ـ‬ ‫گرافیک‬ ‫در‬ ‫خط‬ :‫كتاب‬ ‫نام‬
‫نجابتی‬ ‫مسعود‬ :‫ّف‬‫ل‬‫مؤ‬
،‫‌پور‬‫ب‬‫طهماس‬‫محمدرضا‬،‫بافرانی‬‫رحیمی‬‫حمید‬،‫چوبینه‬‫مهدی‬،‫مهاجر‬‫افشار‬‫کامران‬:‫تخصصی‬‫کمیسیون‬‫اعضای‬
‫بختیاری‬ ‫خدیجه‬ ‫و‬ ‫‌پور‬‫ن‬‫ناظرا‬ ‫فرزانه‬ ،‫منوچهری‬ ‫ماندانا‬
‫آموزشی‬ ‫مواد‬ ‫توزیع‬ ‫و‬ ‫نشر‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ّ‫كل‬ ‫ادارۀ‬ :‫توزىع‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫ سازى‬‫ه‬‫آماد‬
)‫موسوی‬ ‫ (شهید‬‫ش‬‫پرور‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ٤ ‫شمارۀ‬ ‫  ساختمان‬‫ ـ‬‫شمالی‬ ‫ایرانشهر‬ ‫خیابان‬ :‫تهران‬ 		
،1584747359  :‫پستی‬ ‫کد‬ ،   88309266  :   ‫ر‬‫   دورنگـا‬،   88831161 ‫ـ‬٩   :  ‫ن‬‫تلف‬ 		
www.chap.sch.ir :‫سایت‬ ‫وب‬
‫ روش‬‫ک‬‫نی‬ ‫لیدا‬ :‫چاپ‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫امور‬ ‫مدیر‬
‫منوچهری‬ ‫ماندانا‬ :‫جلد‬ ‫طراح‬ 	
‫نصرتی‬ ‫مریم‬ :‫ آرا‬‫ه‬‫صفح‬ 	
‫ مهر‬‫ی‬‫باقر‬ ‫فاطمه‬ :‫حروفچین‬
‫کاهه‬ ‫علیرضا‬ ،‫جعفری‬ ‫رضا‬ :‫مصحح‬ 	
‫ ایزدی‬‫ک‬‫مل‬ ‫سپیده‬ :‫خبر‬ ‫ سازی‬‫ه‬‫آماد‬ ‫امور‬ 	
‫ االسالمی‬‫خ‬‫شی‬ ‫شیوا‬ ‫سیده‬ ،‫کالچاهی‬ ‫ثابت‬ ‫حمید‬ :‫ ای‬‫ه‬‫رایان‬ ‫فنی‬ ‫امور‬ 	
)‫(داروپخش‬ ٦١ ‫خیابان‬ ‫ـ‬ ‫کرج‬ ‫مخصوص‬ ‫ۀ‬ّ‫د‬‫جا‬ ١٧ ‫کیلومتر‬ ‫ـ‬ ‫تهران‬ :‫ایران‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫نشر‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫شرکت‬ :‫ناشر‬
37515 ‫931ـ‬ :‫پستی‬ ‫صندوق‬ ،٤٤٩٨٥١٦٠ :‫دورنگار‬ ،٤٤٩٨٥١٦١ ‫ـ‬ ٥ :‫​​​  تلفن‬
»‫خاص‬ ‫«سهامی‬ ‫ایران‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫نشر‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫شركت‬ :‫چاپخانه‬
1395 :‫انتشار‬ ‫سال‬
.‫است‬ ‫محفوظ‬ ‫چاپ‬ ّ‫ق‬‫ح‬
:‫عزىز‬‫ آموزان‬‫ش‬‫دان‬‫و‬‫محترم‬‫همکاران‬
‫نشانى‬ ‫به‬ ‫کتاب‬ ‫اىن‬ ‫محتواى‬ ‫دربارۀ‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫  نظرات‬‫و‬ ‫پىشنهادات‬
‫درسی‬ ‫کتابهای‬ ‫تألىف‬ ‫دفتر‬ 4874/15  ‫ۀ‬‫شمار‬ ‫پستى‬ ‫وق‬‫صند‬ ‫   ـ‬‫ن‬‫تهرا‬
.‫فرماىند‬‫ارسال‬، ‫ش‬‫کاردان‬‫و‬‫ اى‬‫ه‬‫   حرف‬‫و‬  ‫ى‬‫فن‬
info@tvoccd.ir 	)‫(ایمیل‬ ‫ نگار‬‫م‬‫پیا‬
www.tvoccd.sch.ir 	)‫ سایت‬‫ب‬‫(و‬ ‫ گاه‬‫ب‬‫و‬
‫ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﻓﺼﻞ‬
۸۰
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫رﻓﺘﺎری‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻫﺪف‬
:‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻓﺼﻞ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬:‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻓﺼﻞ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬
.‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت‬ ‫۱ــ‬
.‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫را‬ «‫ﻗﻠﻢ‬ ‫»ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻫﺪف‬ ‫۲ــ‬
.‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬ ‫۳ــ‬
.‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺒﻨﺎ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫۴ــ‬
.‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫وزن‬ ‫۵ــ‬
.‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫۶ــ‬
.‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫را‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫۷ــ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪه؛‬ ‫داده‬ ‫آﻣﻮزش‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ‬ ‫اﻟﮕﻮی‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫۸ــ‬
.‫ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ،‫اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﻮزه‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫و‬ ‫رﺷﺪ‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﯽ‬ ‫ﺑﺮﻗﺮاری‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻧﻴﺎز‬
‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی‬‫ﺗﺎ‬‫دﻫﻨﺪ‬‫اﺧﺘﺼﺎص‬‫ﺟﺪﻳﺪ‬‫ﺣﺮوف‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬‫ﺑﻪ‬‫را‬‫ﺧﻮد‬‫وﻗﺖ‬‫از‬‫زﻳﺎدی‬‫ﺑﺨﺶ‬‫ﻧﺎﮔﺰﻳﺮﻧﺪ‬‫ﻃﺮاﺣﺎن‬‫و‬‫ﺷﻮد‬‫ﻧﻤﯽ‬‫ﺑﺮﻃﺮف‬‫ﻣﺤﺪود‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﻧﻮع‬
.‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻴﺎز‬
‫اوﺟﯽ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ــ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫١ــ‬
۸۱
‫ﺣﺮوف‬‫ﻣﻔﺮد‬‫و‬‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬‫ﻗﺎﻟﺐ‬‫آن‬‫دﻻﻳﻞ‬‫از‬‫ﻳﮑﯽ‬‫ﮐﻪ‬‫اﺳﺖ‬‫ﺷﺪه‬‫اﻧﺠﺎم‬‫زﻳﺎد‬‫ﺑﺴﻴﺎر‬‫ﺗﻌﺪاد‬‫و‬‫ﺗﻨﻮع‬‫ﺑﺎ‬‫ﻻﺗﻴﻦ‬‫ﺧﻂ‬‫در‬‫وﻳﮋه‬‫ﺑﻪ‬‫ﺣﺮوف‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ .‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﺳﺎده‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻳﻦ‬
.‫دارﻧﺪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺎﻳﯽ‬‫ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﮔﻴﺮی‬‫ﺟﺎی‬ ،‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬
‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻄﺮح‬ ‫اﺻﻮل‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻄﺮح‬ ‫اﺻﻮل‬
:‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬‫اﺷﺎره‬ ،‫ﺑﮕﻴﺮد‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬‫اﺟﺮا‬‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻃﺮاح‬‫ﻳﮏ‬‫ﮐﻪ‬‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫ﻧﮑﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬،‫ﺣﺮوف‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬‫ﻣﻌﺮﻓﯽ‬ ‫از‬‫ﭘﻴﺶ‬
‫در‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت‬ ‫از‬ ،‫ﺗﺎﻳﭙﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ :‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
،‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آن‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫در‬ ‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫داد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ،‫ﺧﻄﻮط‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫از‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﻴﺎن‬ ‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫در‬
‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻼﻗﻴﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎزد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺎدر‬ ‫را‬ ‫ﻃﺮاح‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫و‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪه‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻣﺴﻴﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫ﮔﺎم‬ ، ‫ﻫﺎ‬‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ .‫ﻳﺎﺑﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻗﺒﻮﻟﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
.‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺣﺮوف‬
‫ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻزم‬ ،‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫در‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ،‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ :‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
:‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫وارد‬ ‫ای‬‫ﻟﻄﻤﻪ‬ ،‫ﺧﻂ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫ﺣﻔﻆ‬
‫زاده‬‫ﺧﺎﻧﺠﺎن‬ ‫داﻣﻮن‬ ‫ــ‬ ‫ﻓﻮﻧﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫٢ــ‬٣ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۲
‫اﻳﻦ‬ ‫وﺟﻮد‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﯽ‬ ،‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬‫ﻣﻬﻢ‬ ‫از‬ :‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫ــ‬ ‫اﻟﻒ‬
.‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ‬ ‫اﺷﮑﺎل‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ،‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻌﺪی‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮﻓﯽ‬ ‫اﺗﺼﺎل‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ‬ ،‫ﺑﺎرز‬ ‫وﻳﮋﮔﯽ‬
.‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺒﺎت‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﮐﻤﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻃﺮاح‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬‫اﻳﻦ‬.(‫ﻣﻔﺮد‬‫و‬‫آﺧﺮ‬،‫وﺳﻂ‬،‫)اول‬‫اﻧﺪ‬‫ﮔﺎﻧﻪ‬‫ﭼﻬﺎر‬‫ﻫﺎی‬‫ﺷﮑﻞ‬‫دارای‬‫ﻓﺎرﺳﯽ‬‫اﻟﻔﺒﺎی‬‫در‬‫ﺣﺮوف‬‫اﮐﺜﺮ‬:‫ﺣﺮوف‬‫ﺷﮑﻞ‬‫در‬‫ﺗﻨﻮع‬‫ــ‬‫ب‬
.‫رﺳﺎﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ّ‫ﺎ‬‫ﺗﻘﺮﻳﺒ‬ ‫را‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬‫در‬‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎی‬‫اﺷﮑﺎل‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﮐﻪ‬‫ای‬‫ﮔﻮﻧﻪ‬‫ﺑﻪ‬،‫ﺷﺪه‬‫ﺣﺮوف‬‫ﺷﮑﻞ‬ ‫در‬‫ﺗﻨﻮع‬‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ‬
‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬‫دﻫﺪ‬‫ﻣﯽ‬‫ﻧﺸﺎن‬‫را‬‫ای‬‫ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺗﻔﺎوت‬‫ﭼﻨﻴﻦ‬،‫ﺧﻮد‬‫ﻣﻔﺮد‬‫ﺷﮑﻞ‬‫در‬‫و‬‫آﺧﺮ‬،‫وﺳﻂ‬،‫ﮐﻠﻤﻪ‬‫اﺑﺘﺪای‬‫در‬(‫ﺣﺮف)م‬‫ﻣﺜﺎل‬‫ﻃﻮر‬‫ﺑﻪ‬
.(٤
٤ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫اﻧﺪ‬‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫از‬ ،‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎی‬ ‫ﺣﺮوف‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫ــ‬ ‫پ‬
.‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫زﻳﺎدی‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮی‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﺎت‬ ،‫آن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
.‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺒﻌﻴﺖ‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ،‫ﻣﺎﺷﻴﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬ ‫ﺿﺮورت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬
٥ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۳
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻓﻘﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫دوم‬ ،‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫اول‬ ‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫در‬ :‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ــ‬ ‫ت‬
‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻳﻔﺎ‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫در‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫ﭼﺮﺧﺸﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻮم‬ ‫و‬ ‫دﻫﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﻴﻮﻧﺪ‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬
.(۶
‫و‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬ ،‫زﻳﺒﺎﻳﯽ‬ ‫رﻓﺘﻦ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻼوه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﻧﺸﻮد؛‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ،‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫اﻧﺪازه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬
.‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻓﺮاﻳﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺗﻮازن‬
‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺠﺰا‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﺷﺎﺧﺼﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬
‫آﺳﻴﺐ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﺟﺎﻳﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫در‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ .‫آورد‬‫ﻣﯽ‬ ‫وﺟﻮد‬‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬
‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻃﻮری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ؛‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﻴﻨﺪ‬
.‫ﻧﻴﺎﻳﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺷﮑﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ‬ ‫ﻧﺸﺪن‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﭼﺮﺧﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ‬ «‫»ه‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﺎﻻی‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ،‫ﺷﺪه‬ ‫اراﺋﻪ‬ ‫ﻓﻮﻧﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻃﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬
.(۷ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺒﻴﻪ‬ «‫»ﻣـ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺣﺮف‬ ، ‫ﺣﺪود‬
٦ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
٧ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۴
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻇﺎﻫﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ،‫داد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ،‫ﺧﻄﺎﻫﺎ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﯽ‬‫روش‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬
.‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻓﺮم‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ «‫»ص‬ ‫و‬ «‫»ح‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫ﮐﺮدن‬‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ .‫اﺳﺖ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ .‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫ﺟﻬﺘﯽ‬ ،‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻼوه‬ ،‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻣﺜﻠﺚ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬
.(۸ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﭼﺮﺧﺸﯽ‬
‫ﺧﻄﺎﻫﺎی‬ ‫و‬ ‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل‬ ،‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫اﻟﮕﻮی‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬
.‫دﻫﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫را‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻴﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫دﻳﮕﺮی‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻣﺒﻨﺎی‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰﺋﯽ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ :‫ﻣﺒﻨﺎ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﺖ‬
‫ﭘﻴﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﮔﺮ‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ .‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺸﻤﺎر‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫ﻣﻮاردی‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ، ‫آن‬ ‫ﻣﺒﻨﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ،‫ﺑﺮﺳﺪ‬ ‫ﻗﺒﻮﻟﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اوﻟﻴﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻃﺮح‬
.‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی‬ ٔ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﻘﻴﻪ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ،‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫در‬ «‫اﻟﮕﻮ‬
:‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﺎره‬ ‫ﻣﻮارد‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬
.‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ «‫»ر‬ ‫ﺣﺮف‬ «‫»و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬
.‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ «‫»ب‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫و‬ «‫»و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ «‫»ف‬ ‫ﺣﺮف‬
.‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ «‫»ن‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫و‬ «‫»ف‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ «‫»ق‬ ‫ﺣﺮف‬
.‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫را‬ «‫»ﻫـ‬ ‫ﺣﺮف‬ «‫»د‬ ‫و‬ «‫»ه‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬ ‫در‬ ‫اوﻗﺎت‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫دارد‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ .‫دارد‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫ﺗﻠﻔﻴﻖ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ذﮐﺮ‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻓﺮم‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ،‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮوف‬ ٔ‫ﻫﻨﺪﺳﻪ‬ ‫دوﺑﺎره‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻴﺎﻳﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ،‫ﻃﺮح‬‫ﭘﻴﺶ‬
.‫داد‬ ‫اداﻣﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﻴﺪن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬
٨ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۵
‫اﻓﺰاﻳﺶ‬.‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﺟﻠﻮه‬‫ﺳﻨﮕﻴﻦ‬‫ﺑﺴﻴﺎر‬‫ﻳﺎ‬‫و‬‫ﺳﺒﮏ‬‫ﺑﺴﻴﺎر‬‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬‫ﺣﺮوف‬.‫اﺳﺖ‬‫ﻫﺎ‬‫آن‬‫وزن‬،‫ﺣﺮوف‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬‫آﺷﮑﺎرﺗﺮﻳﻦ‬:‫ﺣﺮوف‬‫وزن‬
.‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﺑﻴﺶ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺮژی‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬
‫ﻳﮏ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﺗﺮ‬‫ﻧﺎزک‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی‬ ‫وزن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ؛‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﻐﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﻀﺎﻳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺿﺨﻴﻢ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
.‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ،‫ﺑﺼﺮی‬ ٔ‫ﺗﻮده‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫و‬ ‫اﻓﻘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ــ‬ ‫ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫در‬ ‫وﻳﮋه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ــ‬ ‫ﻣﺪور‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﻏﻠﺐ‬ ‫وزن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬
،‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی‬ ‫دﻗﺖ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺗﻮازن‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫دﻟﻴﻞ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬
.‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎزی‬‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎی‬ ،«۱
‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ،‫ﻣﻮارد‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﺎن‬
‫ﻧﺸﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎپ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪه‬ «۶
‫ﻗﻠﻢ‬ ‫»ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﮐﻪ‬ ،‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ ‫را‬ (...‫و‬ ۵
‫دار‬‫ﺳﺎﻳﻪ‬ ،۴
‫ﺗﻮﺧﺎﻟﯽ‬ ،۳
‫ﺿﺨﻴﻢ‬ ،۲
‫)ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬ ‫ﻧﻈﻴﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬
.‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬
١‫ــ‬ Type Face
٢‫ــ‬ Normal
٣‫ــ‬ Bold
٤‫ــ‬ Outline
٥‫ــ‬ shade
٦‫ــ‬ Type family
٩ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۶
:‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫زﻳﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﺎری‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻻﻏﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎق‬ (‫اﻟﻒ‬
۱
‫ﮐﻠﻤﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻓﻮاﺻﻞ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻢ‬ (‫ب‬
۲
‫ﺳﻄﺮﻫﺎ‬ ٔ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻢ‬ (‫پ‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺮ‬ُ‫ﺗﻮﭘ‬ (‫ت‬
(١١ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫داﺧﻠﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎﻫﺎی‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻢ‬ (‫ث‬
۱‫ــ‬ Kerning
۲‫ــ‬ Leading
‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﮕﺎری‬‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آرا‬‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫اﻣﮑﺎن؛‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ «‫»وزن‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬‫اﺳﺎﺳﯽ‬
.(۱۰ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫ﭼﻴﺪﻣﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫وزن‬
‫ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ‬ ‫ﺭﻳﺰﻯ‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﭘﮋﻭﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬‫ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ‬ ‫ﺭﻳﺰﻯ‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﭘﮋﻭﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬
‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫رﻳﺰی‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﮋوﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫رﻳﺰی‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﮋوﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬
۱۰ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۱۱ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۷
‫ﻓﺎﺭﺳﻰ‬ ‫ﭼﺎﭘﻰ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻯ‬‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
۱۲ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۸
‫در‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﻪ‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﺿﯽ‬ ‫ﺧﻄﯽ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺳﺘﻘﺮار‬ ‫و‬ ‫ﻗﺮارﮔﻴﺮی‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬
.‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫اﻟﺨﻂ‬ ‫رﺳﻢ‬
‫زﻳﺮ‬ ‫ﻧﮑﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ای‬‫وﻳﮋه‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫از‬ ،‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
.‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬
،‫ﺣﺮوف‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ،۳
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫و‬ ۲
‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ،‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ 1
‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ (‫اﻟﻒ‬
.‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻏﻴﺮه‬ ‫و‬ ‫ﭼﺮﺧﺸﯽ‬ ،‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫ﺣﺮﮐﺎت‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﻫﺎ‬‫اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ «‫»ل‬ ،«‫»ا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ِ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ِ‫ﺧﻂ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ّ‫ﺧﺎص‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ (‫ب‬
.‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫آن‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ِ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ،«‫»ع‬ ‫و‬ «‫»ص‬ ،«‫»ن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﺪور؛‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫دواﻳﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎ‬ (‫پ‬
.‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
.‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫و‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﮐﺮﺳﯽ‬ (‫ت‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﺗﺮ‬‫راﺣﺖ‬ ،‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ،‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻃﺮز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﺎص‬ ٔ‫ﻗﺎﻋﺪه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫وﻗﺘﯽ‬
.(١۴ ‫و‬ ١۳ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﺎی‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬
١‫ــ‬ Base Line
٢‫ــ‬ Ascender Line
٣‫ــ‬ Descender Line
۱٣ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۸۹
۱٤ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫اﻗﻼم‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫ﻗﺮاردادن‬ ‫ﻣﺒﻨﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺷﻴﻮه‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬
‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻴﺪا‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫و‬ ‫ﭼﻴﻨﯽ‬‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬‫در‬‫را‬‫ﻫﺎ‬‫آن‬‫دﻗﻴﻖ‬‫ﻫﺎی‬‫ﻧﺴﺒﺖ‬‫ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬،‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬‫و‬(‫)ﻣﻔﺮدات‬‫ﺣﺮوف‬‫ﮐﺮدن‬‫ﮐﭙﯽ‬‫و‬‫ﻫﺎ‬‫ﻗﻠﻢ‬‫از‬‫ﻳﮑﯽ‬‫دادن‬‫ﻗﺮار‬‫ﻣﺒﻨﺎ‬
.‫ﺷﻮد‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻠﻤﺎت‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻤﮏ‬ ،‫ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬
،‫ﺣﺮوف‬ ‫وﺿﻮح‬ ‫و‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺧﻂ‬ .‫اﺳﺖ‬ «‫»ﻧﺴﺦ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ،‫ﺷﻴﻮه‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ‬‫ورود‬‫اﺑﺘﺪای‬‫در‬‫دﻟﻴﻞ‬‫ﻫﻤﻴﻦ‬‫ﺑﻪ‬.‫رود‬‫ﻣﯽ‬‫ﺷﻤﺎر‬‫ﺑﻪ‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬‫ﺑﺮای‬‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬‫اﻟﮕﻮﻳﯽ‬…‫و‬‫ﮐﺮﺳﯽ‬‫ﻫﺎی‬‫ﺧﻂ‬‫ﺑﻪ‬‫ﺑﻮدن‬‫ﻣﻘﻴﺪ‬،‫ﺑﺎﻻ‬‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﯽ‬
.‫ﮐﺮد‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎﻻی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻇﺮﻓﻴﺖ‬ ‫و‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻳﺮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎپ‬
‫زﻳﺮ‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دادن‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ،‫ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬
:‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺄﻣﻴﻦ‬ ‫را‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻴﺪن‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ٔ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎپ‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﻨﻄﺒﻖ‬
‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬
‫ﺧﻂ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮی‬ ‫ﺑﻴﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روز‬ ‫ﻧﻴﺎزﻫﺎی‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
۹۰
.‫ﮔﺮدد‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺷﻮارﺗﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎرش‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎی‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫و‬‫ﻧﯽ‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫آن‬‫اﺟﺮای‬ ،‫ﺷﻮد‬ ‫دور‬‫ﺧﻮد‬‫ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫از‬،‫ﺧﻂ‬‫ﻫﺮﭼﻪ‬‫ﮐﻪ‬‫اﺳﺖ‬‫ﻃﺒﻴﻌﯽ‬
.‫ﺷﻮﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ «‫»ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫در‬ ،‫ﺧﻄﺎﻃﯽ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﺮا‬
‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ .‫ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻣﻴﺴﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎرش‬ ‫اﺑﺰار‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﭼﺮﺧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﻧﮕﺎرش‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
.‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫اﻟﮕﻮ‬
‫ای‬‫ﺷﺪه‬ ‫دﮔﺮﮔﻮن‬ ‫ﺻﻮرت‬ ،‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ .‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﺟﺪﻳﺪﺗﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ،‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎی‬ ٔ‫وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬
‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻃﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬.‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬‫را‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺷﮑﻞ‬ ،‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺑﺎ‬‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫اﻟﮕﻮی‬‫ﻳﮏ‬‫داﺷﺘﻦ‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫در‬‫ﺑﺎ‬‫ﻳﻌﻨﯽ‬ ،‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬‫ﺣﺮوف‬‫از‬
.‫ﻳﺎﻓﺖ‬ ‫را‬ ‫اﻟﮕﻮﻫﺎ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬‫اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫و‬ ‫ﺛﻠﺚ‬ ،‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫در‬
:‫ﮐﺎر‬‫روش‬
‫ﻳﺎ‬ ‫ﮐﺮدن‬‫ﮐﭙﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎر‬ ،«‫»اﺳﮑﻨﺮ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻴﺰ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑﺎرﮔﻴﺮی‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ،‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ،‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬
‫و‬ ‫ﺣﻮﺻﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ،‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫دﻗﻴﻘﯽ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫از‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﻣﻔﺮدات‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮداری‬‫ﺑﻬﺮه‬
‫ﻳﺎدآور‬ ً‫ا‬‫ﻣﺠﺪد‬ .‫ﺷﻮد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺗﺮ‬‫راﺣﺖ‬ ،‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ً‫ا‬‫ﻣﺠﺪد‬ ،‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫داد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ،‫دﻗﺖ‬
.‫اﺳﺖ‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ،‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ،‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺪف‬ ،‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬
‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬
‫)ﺍﺻﻠﻰ،ﺑﺎﻻ‬ ‫ﻛﺮﺳﻰ‬ ‫ﺧﻄﻮﻁ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻥ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺷﺪﻩ‬ ‫ﭼﻴﻨﻰ‬‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫1ـ‬
.‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﭘﻴﺪﺍ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺳﻄﺮ‬ ‫ﺩﻭ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﺔ‬ ‫ﺍﻧﺪﺍﺯﺓ‬ (‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫ﻭ‬
‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ‬ ‫ﻭ‬ ‫ـﺮﺩﻩ‬‫ﻛـ‬ ‫ﺩﻗﺖ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ـﻤﺎﺭﻩ‬‫ﺷـ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺗﺼﺎﻻﺕ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫2ـ‬
.‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺗﺼﺎﻻﺕ‬
‫ﻫﻨﺪﺳﺔ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪﻩ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺮﻑ‬ ‫ﺩﻭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻣﺪﻭﺭ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺮﻑ‬ ‫ﺩﻭ‬ ‫3ـ‬
.‫ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺁﻥ‬
۹۱
«‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺷﻴﻮه‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﯽ‬
‫ﻫﻮﻳﺖ‬،‫ﺣﺮوف‬‫وزن‬،‫ﮐﺮﺳﯽ‬‫ﺗﻨﻮع‬،‫ﻫﺎ‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬‫ﺗﻨﻮع‬‫ﻗﺒﻴﻞ‬‫از‬«‫اﻟﮕﻮ‬‫»ﻗﻠﻢ‬‫ﺑﺮ‬‫ﺣﺎﮐﻢ‬‫ﻗﻮاﻋﺪ‬‫و‬‫اﺻﻮل‬،‫اﺑﺘﺪا‬‫در‬‫اﺳﺖ‬‫ﻻزم‬‫ﺷﻴﻮه‬‫اﻳﻦ‬‫در‬
.‫آﻳﺪ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﻃﺮﺣﻬﺎ‬ ‫ﭘﻴﺶ‬ ‫اﺟﺮای‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫ﻏﻴﺮه‬ ‫و‬ ‫ﻣﻔﺮدات‬
‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ای‬‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﭼﺎپ‬ ٔ‫زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫در‬ ۱
‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ،‫ﺑﺨﺶ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬
‫و‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫و‬ ‫زﻳﺒﺎ‬ ،‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻳﺎﺑﯽ‬‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ‬ ، ‫روش‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺳﻌﯽ‬
.‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫روش‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﯽ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬‫آن‬ ‫از‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻻزم‬
۲
.‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ (‫)ب‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ‬ «‫اﻟﮕﻮ‬
.‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺨﺸﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻴﺪا‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫زﻳﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫روش‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫اﻓﺰون‬
‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ :‫اول‬ ‫روش‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫و‬ ‫درآﻣﺪه‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬ ،‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬
.‫ﮔﻴﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻃﺮاح‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺑﻌﺪی‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬‫اﺳﺖ‬‫ﮐﺎر‬‫اﺳﺎس‬،‫ﺣﺮف‬‫ﻣﺮﮐﺰی‬‫ﻣﺤﻮر‬،‫روش‬‫اﻳﻦ‬‫در‬‫ﮐﻪ‬‫آﻧﺠﺎ‬‫از‬‫و‬‫ﮐﺮده‬‫اﺳﺘﺨﺮاج‬‫را‬‫ﺣﺮف‬‫ﻣﺮﮐﺰی‬‫ﻣﺤﻮر‬،‫ﺑﻌﺪی‬‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬‫در‬
.(١۵ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫دﻫﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬ ‫و‬ ‫دﻗﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫آن‬
.‫آورد‬‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ‬‫ﺣﺮوف‬،‫ﻣﺘﻔﺎوت‬‫ﻫﺎی‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬‫اﻳﺠﺎد‬‫ﺑﺎ‬‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬،‫آﻣﺪه‬‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬‫ﺷﮑﻞ‬‫ﺑﻪ‬‫ﺗﻮﺟﻪ‬‫ﺑﺎ‬ :‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫۱ــ‬
:‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﺎره‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫راه‬ ،‫ﮐﺎر‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬
‫ﻣﺤﻮر‬ ‫اﻃﺮاف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ (‫اﻟﻒ‬
.‫داﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﻓﺸﺮده‬ ‫ﺷﮑﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ،‫ﻣﺤﻮر‬ ‫داﺧﻠﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ (‫ب‬
.‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫اﻟﮕﻮ؛‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫۱ــ‬
.‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﺟﺒﺎری‬ ‫ﺻﺪاﻗﺖ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫راﻫﻨﻤﺎﻳﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺼﺮﺗﯽ‬ ‫ﺳﻬﻴﻼ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﻳﯽ‬ ٔ‫ﻪ‬‫ﻧﺎﻣ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫۲ــ‬
۱٥ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
۹۲
.(١۶ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫رﺳﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﮐﺸﻴﺪه‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺑﺪﻳﻦ‬ .‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﺑﻴﺮوﻧﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ (‫پ‬
١٧ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻴﺮوﻧﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫۶١ــ‬
1 2 3
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫در‬ .‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﻴﺎن‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻳﺎدآوری‬
‫ﺑﺮ‬ ‫اﺻﻼﺣﺎﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ،‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ «‫»م‬ ،«‫»ح‬ ،«‫»و‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﻣﻨﻔﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎﻫﺎی‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫ﺑﺮای‬
.(١۷ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫داد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫روی‬
۹۳
‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺷﮑﻞ‬ ‫روﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺸﻤﺎر‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺟﺰای‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫۲ــ‬
.(٢۲ ‫ﺗﺎ‬ ١۸ ‫)ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫ﮔﻴﺮد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺟﻬﺖ‬ ،‫ﻫﺎ‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ،‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫آﻳﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬
‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫٨١ــ‬
‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫٩١ــ‬
‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺣﺬف‬ ‫۰۲ــ‬
۹۴
‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫١٢ــ‬
‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫٢٢ــ‬
۹۵
‫ﺣﺮوف‬ ‫روی‬ ‫ﻣﮑﺮر‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت‬ ‫ﺑﺎ‬ ،‫دﻟﺨﻮاه‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻃﯽ‬ ‫ﻣﺮاﺣﻠﯽ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﺮای‬ :‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬
.‫آﻳﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬
‫ﻧﺰﻧﺪ‬ ‫ای‬‫ﻟﻄﻤﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای‬‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﮔﻴﺮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫زواﻳﺪ‬ ،‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺣﺬف‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬
.(٢۳ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ‬ ‫۳٢ــ‬
‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫دو‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫۴٢ــ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫دو‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫اوﻗﺎت‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ،‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ :‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫۴ــ‬
.(٢۴ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻳﺎﻓﺖ‬
۹۶
‫اﺳﺘﻔﺎده‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﺑﺘﮑﺎری‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻫﺎی‬‫زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫۵ــ‬
‫ای‬‫روﺣﻴﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ...‫و‬ ۱
‫ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮی‬ ‫ﻣﻮﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ،‫ﻧﻮﻳﺲ‬‫روان‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎژﻳﮏ‬ ،‫ﻞ‬ِ‫ﭘﺎﺳﺘ‬ ‫و‬ ‫زﻏﺎل‬ ،‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ،‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫اﺑﺰار‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫از‬
.(٢۸ ‫ﺗﺎ‬ ٢۵ ‫)ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﻮﺟﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫در‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬
١‫ــ‬ Brush
‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫٥٢ــ‬
‫ﻞ‬ِ‫ﺘ‬‫ﭘﺎﺳ‬ ‫و‬ ‫زﻏﺎل‬ ‫٦٢ــ‬
۹۷
‫ﻧﻮﻳﺲ‬‫روان‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎژﻳﮏ‬ ‫٧٢ــ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫٨٢ــ‬
۹۸
‫ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ :‫دوم‬ ‫روش‬
‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫روی‬ ‫را‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫اول‬ ‫روش‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ،‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬ ‫ﺷﺒﻴﻪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻋﻤﺎل‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫و‬ ‫دﻫﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺗﺨﺖ‬
.(٢۹ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫اﻧﺪ‬‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ً‫ﻼ‬‫ﮐﺎﻣ‬ ‫آﻣﺪه‬
2
3
4
‫ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫۹٢ــ‬
1
۹۹
‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻗﺮاردادن‬ :‫ﺳﻮم‬ ‫روش‬
‫ﺣﺬف‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻧﺎزﮐﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫را‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫و‬ ‫زواﻳﺎ‬ ،‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬
.(٣١ ‫و‬ ۳۰ ‫)ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫دﻫﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ،‫ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺑﺪﻳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬
‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫۰۳ــ‬
۱۰۰
‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫١٣ــ‬
‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬
،‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬‫ﺭﻭﺵ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ـﭙﺲ‬‫ﺳـ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ـﺒﻰ‬‫ﻣﻨﺎﺳـ‬ ‫ﺍﻟﮕﻮﻯ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫1ـ‬
.‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ (‫ﻯ‬ ،‫ﻭ‬ ،‫ﻥ‬ ،‫ﺩ‬ ،‫ﺡ‬ ،‫ﺏ‬ ،‫ﺍ‬ ) ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫ـﺎﺱ‬‫ﺍﺳـ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻛﻼﺱ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ـﺪﻩ‬‫ﺷـ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬ ،‫ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻫﻨﺮﺁﻣﻮﺯ‬ ‫ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫2ـ‬
‫ـﺪﻩ‬‫ﺷـ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ «‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ـﭙﺲ‬‫ﺳـ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺑﻘﻴﺔ‬ ،‫ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻰ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﻗﺮﺍﺭ‬
.‫ﺑﺪﻫﻴﺪ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ‬ ‫ﻧﺎﻡ‬

More Related Content

What's hot

خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایرانخبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایرانMajid Babaie, MBA, PMP
 
پاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمار
پاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمارپاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمار
پاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمارFarid Kamali
 
Num52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنار
Num52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنارNum52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنار
Num52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنارmehran sultany nezhad
 
Num50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنار
Num50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنارNum50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنار
Num50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنارmehran sultany nezhad
 
Roznamenegari Cyber
Roznamenegari CyberRoznamenegari Cyber
Roznamenegari CyberNovinidea
 
Model Airplane Vol 1
Model Airplane Vol 1Model Airplane Vol 1
Model Airplane Vol 1guestb4ed0c
 
خلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفا
خلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفاخلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفا
خلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفاAliRezA Amiri
 
روانشناس تهران
روانشناس تهران روانشناس تهران
روانشناس تهران miladdel
 
سایت بت فوروارد بدون فیلتر
سایت بت فوروارد بدون فیلترسایت بت فوروارد بدون فیلتر
سایت بت فوروارد بدون فیلترmohammaddoge
 

What's hot (18)

خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایرانخبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
 
Jobb farsi
Jobb farsiJobb farsi
Jobb farsi
 
پاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمار
پاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمارپاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمار
پاوان موكت آسانا (حركات گرم كننده) سری اول تمرینات یوگا برای افراد بیمار
 
Num52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنار
Num52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنارNum52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنار
Num52daryaaknar شماره 52 نشریه دریاکنار
 
Num50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنار
Num50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنارNum50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنار
Num50daryaaknar شماره 50 نشریه دریاکنار
 
Miljö farsi
Miljö farsiMiljö farsi
Miljö farsi
 
Expo plan
Expo planExpo plan
Expo plan
 
Roznamenegari Cyber
Roznamenegari CyberRoznamenegari Cyber
Roznamenegari Cyber
 
Design flasefy
Design flasefyDesign flasefy
Design flasefy
 
Ali pouyan
Ali pouyanAli pouyan
Ali pouyan
 
1-9
1-91-9
1-9
 
Model Airplane Vol 1
Model Airplane Vol 1Model Airplane Vol 1
Model Airplane Vol 1
 
About Government Cms
About Government CmsAbout Government Cms
About Government Cms
 
خلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفا
خلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفاخلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفا
خلاصهء کتاب "تفکر زائد" تالیف محمدجعفر مصفا
 
farsi1 chanal
farsi1 chanalfarsi1 chanal
farsi1 chanal
 
باغ کالا
باغ کالاباغ کالا
باغ کالا
 
روانشناس تهران
روانشناس تهران روانشناس تهران
روانشناس تهران
 
سایت بت فوروارد بدون فیلتر
سایت بت فوروارد بدون فیلترسایت بت فوروارد بدون فیلتر
سایت بت فوروارد بدون فیلتر
 

Similar to کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف

کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف
کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروفکتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف
کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروفMohammad Saleh Souzanchi
 
معرفي کتاب فرق الشيعه
معرفي کتاب فرق الشيعهمعرفي کتاب فرق الشيعه
معرفي کتاب فرق الشيعهNeda Jafari
 
دوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخ
دوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخدوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخ
دوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخMajid Babaie, MBA, PMP
 
Layout of structure12345897z9quw9wi.pptx
Layout of structure12345897z9quw9wi.pptxLayout of structure12345897z9quw9wi.pptx
Layout of structure12345897z9quw9wi.pptxMohammadHamayoonHemm
 
IJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdf
IJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdfIJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdf
IJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdfMarcelinoVargasQuea1
 
چتر کمکی من ، دوست من
چتر کمکی من ، دوست منچتر کمکی من ، دوست من
چتر کمکی من ، دوست منArash Payamyar
 
بالاخره این بوم مدل کسب و کار چیست
بالاخره این بوم مدل کسب و کار چیستبالاخره این بوم مدل کسب و کار چیست
بالاخره این بوم مدل کسب و کار چیستNasser Ghanemzadeh
 
معرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introduction
معرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introductionمعرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introduction
معرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad IntroductionSadegh Jebelli
 
Cultural observatory- برنامه ریزی فرهنگی
Cultural observatory- برنامه ریزی فرهنگیCultural observatory- برنامه ریزی فرهنگی
Cultural observatory- برنامه ریزی فرهنگیKeivan Jafari
 
NUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنار
NUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنارNUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنار
NUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنارssuser057fba
 
5647 14626902-gd6
5647 14626902-gd65647 14626902-gd6
5647 14626902-gd6hamide3
 
آموزش تحلیل نیرو در خرپا
آموزش تحلیل نیرو در خرپاآموزش تحلیل نیرو در خرپا
آموزش تحلیل نیرو در خرپاbahareq
 
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایرانخبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایرانMajid Babaie, MBA, PMP
 
داستان زندگي شعيب پيامبر
داستان زندگي شعيب پيامبرداستان زندگي شعيب پيامبر
داستان زندگي شعيب پيامبرNeda Jafari
 

Similar to کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف (20)

کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف
کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروفکتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف
کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۲- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف
 
معرفي کتاب فرق الشيعه
معرفي کتاب فرق الشيعهمعرفي کتاب فرق الشيعه
معرفي کتاب فرق الشيعه
 
0 illustration
0 illustration0 illustration
0 illustration
 
دوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخ
دوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخدوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخ
دوطبقه سازی بزرگراه ها , تحقق یک رویاست یا واقعیتی تلخ
 
Steam trap
Steam trapSteam trap
Steam trap
 
Layout of structure12345897z9quw9wi.pptx
Layout of structure12345897z9quw9wi.pptxLayout of structure12345897z9quw9wi.pptx
Layout of structure12345897z9quw9wi.pptx
 
IJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdf
IJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdfIJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdf
IJME_Volume 2_Issue 3_Pages 51-63.pdf
 
چتر کمکی من ، دوست من
چتر کمکی من ، دوست منچتر کمکی من ، دوست من
چتر کمکی من ، دوست من
 
بالاخره این بوم مدل کسب و کار چیست
بالاخره این بوم مدل کسب و کار چیستبالاخره این بوم مدل کسب و کار چیست
بالاخره این بوم مدل کسب و کار چیست
 
معرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introduction
معرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introductionمعرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introduction
معرفی سامانه شهر هوشمند مشهد رویداد - Mashhad Rooydad Introduction
 
Cultural observatory- برنامه ریزی فرهنگی
Cultural observatory- برنامه ریزی فرهنگیCultural observatory- برنامه ریزی فرهنگی
Cultural observatory- برنامه ریزی فرهنگی
 
Help
HelpHelp
Help
 
NUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنار
NUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنارNUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنار
NUM104daryaaknar شماره 104 نشریه دریاکنار
 
000 c490-5
000  c490-5000  c490-5
000 c490-5
 
5647 14626902-gd6
5647 14626902-gd65647 14626902-gd6
5647 14626902-gd6
 
1-9
1-91-9
1-9
 
آموزش تحلیل نیرو در خرپا
آموزش تحلیل نیرو در خرپاآموزش تحلیل نیرو در خرپا
آموزش تحلیل نیرو در خرپا
 
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایرانخبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
خبرنامه اتاق فکر حمل و نقل ایران
 
Login e-magazine No.10
Login e-magazine No.10Login e-magazine No.10
Login e-magazine No.10
 
داستان زندگي شعيب پيامبر
داستان زندگي شعيب پيامبرداستان زندگي شعيب پيامبر
داستان زندگي شعيب پيامبر
 

More from Mohammad Saleh Souzanchi

طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی
طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازیطرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی
طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازیMohammad Saleh Souzanchi
 
نظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقررات
نظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقرراتنظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقررات
نظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقرراتMohammad Saleh Souzanchi
 
راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...
راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...
راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...Mohammad Saleh Souzanchi
 
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...Mohammad Saleh Souzanchi
 
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...Mohammad Saleh Souzanchi
 
پوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستی
پوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستیپوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستی
پوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستیMohammad Saleh Souzanchi
 

More from Mohammad Saleh Souzanchi (6)

طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی
طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازیطرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی
طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی
 
نظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقررات
نظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقرراتنظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقررات
نظر مشورتی شورای نگهبان درباره کمیسیون تنظیم مقررات
 
راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...
راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...
راهنمای هنرآموز کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپو...
 
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۶- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
 
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
کتاب درسی شاخه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس تصویر سازی و تایپوگرافی- فصل اجرای...
 
پوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستی
پوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستیپوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستی
پوپولیسم در جامعه: گرگی در پوست بره، دروغی در نقش راستی
 

کتاب درسی پایه فنی و حرفه‌ای سال ۱۳۹۵- درس خط در گرافیک-فصل آموزش طراحی حروف

  • 1. ‫مسعود‬ ،‫نجابتی‬ ‫‌های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫نشر‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫شرکت‬ :‫تهران‬ ‫ــ‬ .‫نجابتی‬ ‫مسعود‬ :‫مؤلف‬ /‫گرافیک‬ ‫در‬ ‫خط‬ .1395 ،‫ایران‬ ‫درسی‬ )3668 ‫درس‬ ٔ‫شماره‬ ‫‌ای؛‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫(آموزش‬ ‫ــ‬ .‫مصور‬ .‫ص‬ 132 ‫‌ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫تألیف‬ ‫دفتر‬ ،‫تألیف‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫محتوا‬ ‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬ .‫پرورش‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫وزارت‬ ‫کاردانش‬ ‫و‬ ‫دفتر‬ .‫پرورش‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫وزارت‬ .‫ایران‬ .‫الف‬ .‫فن‬ ‫ــ‬ ‫گرافیک‬ .2 .)‫(هنر‬ ‫خط‬ .1 .‫عنوان‬ .‫ب‬ .‫کاردانش‬ ‫و‬ ‫‌ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫تألیف‬ ‫گرافیک‬ ‫در‬ ‫خط‬ ‫گرافیک‬ ‫رشتۀ‬ ‫خدمات‬ ‫زمینۀ‬ ‫ ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫آموزش‬ ‫شاخۀ‬ 3668 ‫درس‬ ‫شمارۀ‬ 1395 741 /6 ‫ن‬ 292 ‫خ‬ 1395
  • 2. ‫منوچهری‬ ‫ماندانا‬ ‫خانم‬ ‫توسط‬ ،‫کشور‬ ‫هنرآموزان‬ ‫نظرات‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ 1388 ‫سال‬ ‫‌ماه‬‫ن‬‫آبا‬ ‫در‬ ‫کتاب‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫تجدیدنظر‬ ‫مورد‬ ISBN 964-05-0974-4 964-05 -0974- 4  ‫ک‬‫شاب‬ ‫پرورش‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫وزارت‬ ‫آموزشى‬ ‫ رىزى‬‫ه‬‫برنام‬ ‫و‬ ‫پژوهش‬ ‫سازمان‬ ‫کاردانش‬ ‫و‬ ‫​ای‬‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫دفترتألىف‬ :‫تألىف‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫محتوا‬ ‫ رىزى‬‫ه‬‫برنام‬ 49١/6 ‫ـ‬ ‫گرافیک‬ ‫در‬ ‫خط‬ :‫كتاب‬ ‫نام‬ ‫نجابتی‬ ‫مسعود‬ :‫ّف‬‫ل‬‫مؤ‬ ،‫‌پور‬‫ب‬‫طهماس‬‫محمدرضا‬،‫بافرانی‬‫رحیمی‬‫حمید‬،‫چوبینه‬‫مهدی‬،‫مهاجر‬‫افشار‬‫کامران‬:‫تخصصی‬‫کمیسیون‬‫اعضای‬ ‫بختیاری‬ ‫خدیجه‬ ‫و‬ ‫‌پور‬‫ن‬‫ناظرا‬ ‫فرزانه‬ ،‫منوچهری‬ ‫ماندانا‬ ‫آموزشی‬ ‫مواد‬ ‫توزیع‬ ‫و‬ ‫نشر‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ّ‫كل‬ ‫ادارۀ‬ :‫توزىع‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫ سازى‬‫ه‬‫آماد‬ )‫موسوی‬ ‫ (شهید‬‫ش‬‫پرور‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ٤ ‫شمارۀ‬ ‫  ساختمان‬‫ ـ‬‫شمالی‬ ‫ایرانشهر‬ ‫خیابان‬ :‫تهران‬ ،1584747359  :‫پستی‬ ‫کد‬ ،   88309266  :   ‫ر‬‫   دورنگـا‬،   88831161 ‫ـ‬٩   :  ‫ن‬‫تلف‬ www.chap.sch.ir :‫سایت‬ ‫وب‬ ‫ روش‬‫ک‬‫نی‬ ‫لیدا‬ :‫چاپ‬ ‫و‬ ‫فنی‬ ‫امور‬ ‫مدیر‬ ‫منوچهری‬ ‫ماندانا‬ :‫جلد‬ ‫طراح‬ ‫نصرتی‬ ‫مریم‬ :‫ آرا‬‫ه‬‫صفح‬ ‫ مهر‬‫ی‬‫باقر‬ ‫فاطمه‬ :‫حروفچین‬ ‫کاهه‬ ‫علیرضا‬ ،‫جعفری‬ ‫رضا‬ :‫مصحح‬ ‫ ایزدی‬‫ک‬‫مل‬ ‫سپیده‬ :‫خبر‬ ‫ سازی‬‫ه‬‫آماد‬ ‫امور‬ ‫ االسالمی‬‫خ‬‫شی‬ ‫شیوا‬ ‫سیده‬ ،‫کالچاهی‬ ‫ثابت‬ ‫حمید‬ :‫ ای‬‫ه‬‫رایان‬ ‫فنی‬ ‫امور‬ )‫(داروپخش‬ ٦١ ‫خیابان‬ ‫ـ‬ ‫کرج‬ ‫مخصوص‬ ‫ۀ‬ّ‫د‬‫جا‬ ١٧ ‫کیلومتر‬ ‫ـ‬ ‫تهران‬ :‫ایران‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫نشر‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫شرکت‬ :‫ناشر‬ 37515 ‫931ـ‬ :‫پستی‬ ‫صندوق‬ ،٤٤٩٨٥١٦٠ :‫دورنگار‬ ،٤٤٩٨٥١٦١ ‫ـ‬ ٥ :‫​​​  تلفن‬ »‫خاص‬ ‫«سهامی‬ ‫ایران‬ ‫درسی‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫نشر‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫شركت‬ :‫چاپخانه‬ 1395 :‫انتشار‬ ‫سال‬ .‫است‬ ‫محفوظ‬ ‫چاپ‬ ّ‫ق‬‫ح‬ :‫عزىز‬‫ آموزان‬‫ش‬‫دان‬‫و‬‫محترم‬‫همکاران‬ ‫نشانى‬ ‫به‬ ‫کتاب‬ ‫اىن‬ ‫محتواى‬ ‫دربارۀ‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫  نظرات‬‫و‬ ‫پىشنهادات‬ ‫درسی‬ ‫کتابهای‬ ‫تألىف‬ ‫دفتر‬ 4874/15  ‫ۀ‬‫شمار‬ ‫پستى‬ ‫وق‬‫صند‬ ‫   ـ‬‫ن‬‫تهرا‬ .‫فرماىند‬‫ارسال‬، ‫ش‬‫کاردان‬‫و‬‫ اى‬‫ه‬‫   حرف‬‫و‬  ‫ى‬‫فن‬ info@tvoccd.ir )‫(ایمیل‬ ‫ نگار‬‫م‬‫پیا‬ www.tvoccd.sch.ir )‫ سایت‬‫ب‬‫(و‬ ‫ گاه‬‫ب‬‫و‬
  • 4. ۸۰ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫رﻓﺘﺎری‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻫﺪف‬ :‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻓﺼﻞ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬:‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻓﺼﻞ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ .‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت‬ ‫۱ــ‬ .‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫را‬ «‫ﻗﻠﻢ‬ ‫»ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻫﺪف‬ ‫۲ــ‬ .‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬ ‫۳ــ‬ .‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺒﻨﺎ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫۴ــ‬ .‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫وزن‬ ‫۵ــ‬ .‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫۶ــ‬ .‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫را‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫۷ــ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪه؛‬ ‫داده‬ ‫آﻣﻮزش‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ‬ ‫اﻟﮕﻮی‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫۸ــ‬ .‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ،‫اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﻮزه‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫و‬ ‫رﺷﺪ‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﯽ‬ ‫ﺑﺮﻗﺮاری‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻧﻴﺎز‬ ‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی‬‫ﺗﺎ‬‫دﻫﻨﺪ‬‫اﺧﺘﺼﺎص‬‫ﺟﺪﻳﺪ‬‫ﺣﺮوف‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬‫ﺑﻪ‬‫را‬‫ﺧﻮد‬‫وﻗﺖ‬‫از‬‫زﻳﺎدی‬‫ﺑﺨﺶ‬‫ﻧﺎﮔﺰﻳﺮﻧﺪ‬‫ﻃﺮاﺣﺎن‬‫و‬‫ﺷﻮد‬‫ﻧﻤﯽ‬‫ﺑﺮﻃﺮف‬‫ﻣﺤﺪود‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﻧﻮع‬ .‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻴﺎز‬ ‫اوﺟﯽ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ــ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫١ــ‬
  • 5. ۸۱ ‫ﺣﺮوف‬‫ﻣﻔﺮد‬‫و‬‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬‫ﻗﺎﻟﺐ‬‫آن‬‫دﻻﻳﻞ‬‫از‬‫ﻳﮑﯽ‬‫ﮐﻪ‬‫اﺳﺖ‬‫ﺷﺪه‬‫اﻧﺠﺎم‬‫زﻳﺎد‬‫ﺑﺴﻴﺎر‬‫ﺗﻌﺪاد‬‫و‬‫ﺗﻨﻮع‬‫ﺑﺎ‬‫ﻻﺗﻴﻦ‬‫ﺧﻂ‬‫در‬‫وﻳﮋه‬‫ﺑﻪ‬‫ﺣﺮوف‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ .‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﺳﺎده‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫دارﻧﺪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺎﻳﯽ‬‫ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﮔﻴﺮی‬‫ﺟﺎی‬ ،‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻄﺮح‬ ‫اﺻﻮل‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻄﺮح‬ ‫اﺻﻮل‬ :‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬‫اﺷﺎره‬ ،‫ﺑﮕﻴﺮد‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬‫اﺟﺮا‬‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻃﺮاح‬‫ﻳﮏ‬‫ﮐﻪ‬‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫ﻧﮑﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬،‫ﺣﺮوف‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬‫ﻣﻌﺮﻓﯽ‬ ‫از‬‫ﭘﻴﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت‬ ‫از‬ ،‫ﺗﺎﻳﭙﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ :‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ،‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آن‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫داد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ،‫ﺧﻄﻮط‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫از‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﻴﺎن‬ ‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻼﻗﻴﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎزد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺎدر‬ ‫را‬ ‫ﻃﺮاح‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫و‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪه‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻣﺴﻴﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫ﮔﺎم‬ ، ‫ﻫﺎ‬‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ .‫ﻳﺎﺑﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻗﺒﻮﻟﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ .‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻزم‬ ،‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫در‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ،‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ :‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ :‫از‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫وارد‬ ‫ای‬‫ﻟﻄﻤﻪ‬ ،‫ﺧﻂ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫زاده‬‫ﺧﺎﻧﺠﺎن‬ ‫داﻣﻮن‬ ‫ــ‬ ‫ﻓﻮﻧﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫٢ــ‬٣ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 6. ۸۲ ‫اﻳﻦ‬ ‫وﺟﻮد‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﯽ‬ ،‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬‫ﻣﻬﻢ‬ ‫از‬ :‫اﺗﺼﺎﻻت‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫ــ‬ ‫اﻟﻒ‬ .‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ‬ ‫اﺷﮑﺎل‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ،‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻌﺪی‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮﻓﯽ‬ ‫اﺗﺼﺎل‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ‬ ،‫ﺑﺎرز‬ ‫وﻳﮋﮔﯽ‬ .‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺒﺎت‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﮐﻤﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻃﺮاح‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬‫اﻳﻦ‬.(‫ﻣﻔﺮد‬‫و‬‫آﺧﺮ‬،‫وﺳﻂ‬،‫)اول‬‫اﻧﺪ‬‫ﮔﺎﻧﻪ‬‫ﭼﻬﺎر‬‫ﻫﺎی‬‫ﺷﮑﻞ‬‫دارای‬‫ﻓﺎرﺳﯽ‬‫اﻟﻔﺒﺎی‬‫در‬‫ﺣﺮوف‬‫اﮐﺜﺮ‬:‫ﺣﺮوف‬‫ﺷﮑﻞ‬‫در‬‫ﺗﻨﻮع‬‫ــ‬‫ب‬ .‫رﺳﺎﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ّ‫ﺎ‬‫ﺗﻘﺮﻳﺒ‬ ‫را‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬‫در‬‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎی‬‫اﺷﮑﺎل‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﮐﻪ‬‫ای‬‫ﮔﻮﻧﻪ‬‫ﺑﻪ‬،‫ﺷﺪه‬‫ﺣﺮوف‬‫ﺷﮑﻞ‬ ‫در‬‫ﺗﻨﻮع‬‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬‫دﻫﺪ‬‫ﻣﯽ‬‫ﻧﺸﺎن‬‫را‬‫ای‬‫ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺗﻔﺎوت‬‫ﭼﻨﻴﻦ‬،‫ﺧﻮد‬‫ﻣﻔﺮد‬‫ﺷﮑﻞ‬‫در‬‫و‬‫آﺧﺮ‬،‫وﺳﻂ‬،‫ﮐﻠﻤﻪ‬‫اﺑﺘﺪای‬‫در‬(‫ﺣﺮف)م‬‫ﻣﺜﺎل‬‫ﻃﻮر‬‫ﺑﻪ‬ .(٤ ٤ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫اﻧﺪ‬‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫از‬ ،‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎی‬ ‫ﺣﺮوف‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫ــ‬ ‫پ‬ .‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫زﻳﺎدی‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮی‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﺎت‬ ،‫آن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ .‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺒﻌﻴﺖ‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ،‫ﻣﺎﺷﻴﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬ ‫ﺿﺮورت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬ ٥ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 7. ۸۳ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻓﻘﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫دوم‬ ،‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫اول‬ ‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫در‬ :‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ــ‬ ‫ت‬ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻳﻔﺎ‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫در‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫ﭼﺮﺧﺸﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻮم‬ ‫و‬ ‫دﻫﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﻴﻮﻧﺪ‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ .(۶ ‫و‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬ ،‫زﻳﺒﺎﻳﯽ‬ ‫رﻓﺘﻦ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻼوه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﻧﺸﻮد؛‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ،‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫اﻧﺪازه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ .‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻓﺮاﻳﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺗﻮازن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺠﺰا‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﺷﺎﺧﺼﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬ ‫آﺳﻴﺐ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﺟﺎﻳﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫در‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ .‫آورد‬‫ﻣﯽ‬ ‫وﺟﻮد‬‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻃﻮری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ؛‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﻴﻨﺪ‬ .‫ﻧﻴﺎﻳﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺷﮑﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﻧﺸﺪن‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﭼﺮﺧﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ‬ «‫»ه‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﺎﻻی‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ،‫ﺷﺪه‬ ‫اراﺋﻪ‬ ‫ﻓﻮﻧﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻃﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬ .(۷ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺒﻴﻪ‬ «‫»ﻣـ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺣﺮف‬ ، ‫ﺣﺪود‬ ٦ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ٧ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 8. ۸۴ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻇﺎﻫﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ،‫داد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ،‫ﺧﻄﺎﻫﺎ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﯽ‬‫روش‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ .‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻓﺮم‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ «‫»ص‬ ‫و‬ «‫»ح‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫ﮐﺮدن‬‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ .‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫ﺟﻬﺘﯽ‬ ،‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻼوه‬ ،‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻣﺜﻠﺚ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬ .(۸ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﭼﺮﺧﺸﯽ‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎی‬ ‫و‬ ‫اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل‬ ،‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫اﻟﮕﻮی‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ .‫دﻫﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫را‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻴﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫دﻳﮕﺮی‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻣﺒﻨﺎی‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰﺋﯽ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ :‫ﻣﺒﻨﺎ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﭘﻴﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﮔﺮ‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ .‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺸﻤﺎر‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫ﻣﻮاردی‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ، ‫آن‬ ‫ﻣﺒﻨﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ،‫ﺑﺮﺳﺪ‬ ‫ﻗﺒﻮﻟﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اوﻟﻴﻪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻃﺮح‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی‬ ٔ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﻘﻴﻪ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ،‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫در‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ :‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﺎره‬ ‫ﻣﻮارد‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ .‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ «‫»ر‬ ‫ﺣﺮف‬ «‫»و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ .‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ «‫»ب‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫و‬ «‫»و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ «‫»ف‬ ‫ﺣﺮف‬ .‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ «‫»ن‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫و‬ «‫»ف‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ «‫»ق‬ ‫ﺣﺮف‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫را‬ «‫»ﻫـ‬ ‫ﺣﺮف‬ «‫»د‬ ‫و‬ «‫»ه‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬ ‫در‬ ‫اوﻗﺎت‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫دارد‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ .‫دارد‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫دو‬ ‫ﺗﻠﻔﻴﻖ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻓﺮم‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ،‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮوف‬ ٔ‫ﻫﻨﺪﺳﻪ‬ ‫دوﺑﺎره‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻴﺎﻳﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ،‫ﻃﺮح‬‫ﭘﻴﺶ‬ .‫داد‬ ‫اداﻣﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ٔ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﻴﺪن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ٨ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 9. ۸۵ ‫اﻓﺰاﻳﺶ‬.‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﺟﻠﻮه‬‫ﺳﻨﮕﻴﻦ‬‫ﺑﺴﻴﺎر‬‫ﻳﺎ‬‫و‬‫ﺳﺒﮏ‬‫ﺑﺴﻴﺎر‬‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬‫ﺣﺮوف‬.‫اﺳﺖ‬‫ﻫﺎ‬‫آن‬‫وزن‬،‫ﺣﺮوف‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬‫آﺷﮑﺎرﺗﺮﻳﻦ‬:‫ﺣﺮوف‬‫وزن‬ .‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﺑﻴﺶ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺮژی‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﺗﺮ‬‫ﻧﺎزک‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی‬ ‫وزن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ؛‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﻐﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﻀﺎﻳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺿﺨﻴﻢ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ .‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ،‫ﺑﺼﺮی‬ ٔ‫ﺗﻮده‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫و‬ ‫اﻓﻘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ــ‬ ‫ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫در‬ ‫وﻳﮋه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ــ‬ ‫ﻣﺪور‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﻏﻠﺐ‬ ‫وزن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‬ ،‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی‬ ‫دﻗﺖ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺗﻮازن‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫دﻟﻴﻞ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ .‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎزی‬‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎی‬ ،«۱ ‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ،‫ﻣﻮارد‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﺎن‬ ‫ﻧﺸﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎپ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪه‬ «۶ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫»ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﮐﻪ‬ ،‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ ‫را‬ (...‫و‬ ۵ ‫دار‬‫ﺳﺎﻳﻪ‬ ،۴ ‫ﺗﻮﺧﺎﻟﯽ‬ ،۳ ‫ﺿﺨﻴﻢ‬ ،۲ ‫)ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬ ‫ﻧﻈﻴﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ .‫ﮐﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ١‫ــ‬ Type Face ٢‫ــ‬ Normal ٣‫ــ‬ Bold ٤‫ــ‬ Outline ٥‫ــ‬ shade ٦‫ــ‬ Type family ٩ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 10. ۸۶ :‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫زﻳﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﺎری‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻻﻏﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎق‬ (‫اﻟﻒ‬ ۱ ‫ﮐﻠﻤﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻓﻮاﺻﻞ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻢ‬ (‫ب‬ ۲ ‫ﺳﻄﺮﻫﺎ‬ ٔ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻢ‬ (‫پ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺮ‬ُ‫ﺗﻮﭘ‬ (‫ت‬ (١١ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫داﺧﻠﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎﻫﺎی‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻳﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻢ‬ (‫ث‬ ۱‫ــ‬ Kerning ۲‫ــ‬ Leading ‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﮕﺎری‬‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آرا‬‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫اﻣﮑﺎن؛‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ «‫»وزن‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬‫اﺳﺎﺳﯽ‬ .(۱۰ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫ﭼﻴﺪﻣﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫وزن‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ‬ ‫ﺭﻳﺰﻯ‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﭘﮋﻭﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬‫ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ‬ ‫ﺭﻳﺰﻯ‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﭘﮋﻭﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫رﻳﺰی‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﮋوﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫رﻳﺰی‬‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﮋوﻫﺶ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬ ۱۰ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ۱۱ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 11. ۸۷ ‫ﻓﺎﺭﺳﻰ‬ ‫ﭼﺎﭘﻰ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻯ‬‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ۱۲ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 12. ۸۸ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﻪ‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﺿﯽ‬ ‫ﺧﻄﯽ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺳﺘﻘﺮار‬ ‫و‬ ‫ﻗﺮارﮔﻴﺮی‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ .‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫اﻟﺨﻂ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫زﻳﺮ‬ ‫ﻧﮑﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ای‬‫وﻳﮋه‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫از‬ ،‫اﻟﻔﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ .‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ،۳ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫و‬ ۲ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ،‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ 1 ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ (‫اﻟﻒ‬ .‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻏﻴﺮه‬ ‫و‬ ‫ﭼﺮﺧﺸﯽ‬ ،‫ﻋﻤﻮدی‬ ‫ﺣﺮﮐﺎت‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﻫﺎ‬‫اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ «‫»ل‬ ،«‫»ا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ِ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ِ‫ﺧﻂ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ّ‫ﺧﺎص‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ (‫ب‬ .‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫آن‬ ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ِ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ،«‫»ع‬ ‫و‬ «‫»ص‬ ،«‫»ن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﺪور؛‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫دواﻳﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎ‬ (‫پ‬ .‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ .‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫و‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫وﻳﮋﮔﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﮐﺮﺳﯽ‬ (‫ت‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬ ‫ﺗﺮ‬‫راﺣﺖ‬ ،‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ،‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻃﺮز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﺎص‬ ٔ‫ﻗﺎﻋﺪه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ .(١۴ ‫و‬ ١۳ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﺎی‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ١‫ــ‬ Base Line ٢‫ــ‬ Ascender Line ٣‫ــ‬ Descender Line ۱٣ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 13. ۸۹ ۱٤ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫اﻗﻼم‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫ﻗﺮاردادن‬ ‫ﻣﺒﻨﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺷﻴﻮه‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻴﺪا‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫و‬ ‫ﭼﻴﻨﯽ‬‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﯽ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬‫در‬‫را‬‫ﻫﺎ‬‫آن‬‫دﻗﻴﻖ‬‫ﻫﺎی‬‫ﻧﺴﺒﺖ‬‫ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬،‫ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ٔ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬‫و‬(‫)ﻣﻔﺮدات‬‫ﺣﺮوف‬‫ﮐﺮدن‬‫ﮐﭙﯽ‬‫و‬‫ﻫﺎ‬‫ﻗﻠﻢ‬‫از‬‫ﻳﮑﯽ‬‫دادن‬‫ﻗﺮار‬‫ﻣﺒﻨﺎ‬ .‫ﺷﻮد‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻠﻤﺎت‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻤﮏ‬ ،‫ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫رﻋﺎﻳﺖ‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫وﺿﻮح‬ ‫و‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺧﻂ‬ .‫اﺳﺖ‬ «‫»ﻧﺴﺦ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ،‫ﺷﻴﻮه‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬‫ورود‬‫اﺑﺘﺪای‬‫در‬‫دﻟﻴﻞ‬‫ﻫﻤﻴﻦ‬‫ﺑﻪ‬.‫رود‬‫ﻣﯽ‬‫ﺷﻤﺎر‬‫ﺑﻪ‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﻃﺮاﺣﯽ‬‫ﺑﺮای‬‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬‫اﻟﮕﻮﻳﯽ‬…‫و‬‫ﮐﺮﺳﯽ‬‫ﻫﺎی‬‫ﺧﻂ‬‫ﺑﻪ‬‫ﺑﻮدن‬‫ﻣﻘﻴﺪ‬،‫ﺑﺎﻻ‬‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﯽ‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎﻻی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻇﺮﻓﻴﺖ‬ ‫و‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻳﺮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎپ‬ ‫زﻳﺮ‬ ‫اﻫﺪاف‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دادن‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ،‫ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ :‫ﮐﻨﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺄﻣﻴﻦ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻴﺪن‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ٔ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﻣﺎﺷﻴﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎپ‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﻨﻄﺒﻖ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮی‬ ‫ﺑﻴﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روز‬ ‫ﻧﻴﺎزﻫﺎی‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬
  • 14. ۹۰ .‫ﮔﺮدد‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺷﻮارﺗﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎرش‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎی‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫و‬‫ﻧﯽ‬‫ﻗﻠﻢ‬‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫آن‬‫اﺟﺮای‬ ،‫ﺷﻮد‬ ‫دور‬‫ﺧﻮد‬‫ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫از‬،‫ﺧﻂ‬‫ﻫﺮﭼﻪ‬‫ﮐﻪ‬‫اﺳﺖ‬‫ﻃﺒﻴﻌﯽ‬ .‫ﺷﻮﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ «‫»ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫در‬ ،‫ﺧﻄﺎﻃﯽ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ .‫ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻣﻴﺴﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎرش‬ ‫اﺑﺰار‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﭼﺮﺧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺧﻄﻮط‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﻧﮕﺎرش‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬ .‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ای‬‫ﺷﺪه‬ ‫دﮔﺮﮔﻮن‬ ‫ﺻﻮرت‬ ،‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ .‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﺟﺪﻳﺪﺗﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ،‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎی‬ ٔ‫وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻃﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬.‫آورد‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬‫را‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺷﮑﻞ‬ ،‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺑﺎ‬‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫اﻟﮕﻮی‬‫ﻳﮏ‬‫داﺷﺘﻦ‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫در‬‫ﺑﺎ‬‫ﻳﻌﻨﯽ‬ ،‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬‫ﺣﺮوف‬‫از‬ .‫ﻳﺎﻓﺖ‬ ‫را‬ ‫اﻟﮕﻮﻫﺎ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬‫اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫و‬ ‫ﺛﻠﺚ‬ ،‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫در‬ :‫ﮐﺎر‬‫روش‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﮐﺮدن‬‫ﮐﭙﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎر‬ ،«‫»اﺳﮑﻨﺮ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻴﺰ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑﺎرﮔﻴﺮی‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ،‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ،‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺣﻮﺻﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ،‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫دﻗﻴﻘﯽ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫از‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﻣﻔﺮدات‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮداری‬‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻳﺎدآور‬ ً‫ا‬‫ﻣﺠﺪد‬ .‫ﺷﻮد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺗﺮ‬‫راﺣﺖ‬ ،‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ً‫ا‬‫ﻣﺠﺪد‬ ،‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫داد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ،‫دﻗﺖ‬ .‫اﺳﺖ‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ،‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ،‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺪف‬ ،‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫)ﺍﺻﻠﻰ،ﺑﺎﻻ‬ ‫ﻛﺮﺳﻰ‬ ‫ﺧﻄﻮﻁ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻥ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺷﺪﻩ‬ ‫ﭼﻴﻨﻰ‬‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﻣﺘﻦ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫1ـ‬ .‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﭘﻴﺪﺍ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺳﻄﺮ‬ ‫ﺩﻭ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﺔ‬ ‫ﺍﻧﺪﺍﺯﺓ‬ (‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ‬ ‫ﻭ‬ ‫ـﺮﺩﻩ‬‫ﻛـ‬ ‫ﺩﻗﺖ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ـﻤﺎﺭﻩ‬‫ﺷـ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺗﺼﺎﻻﺕ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫2ـ‬ .‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺗﺼﺎﻻﺕ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺔ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪﻩ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺮﻑ‬ ‫ﺩﻭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻣﺪﻭﺭ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺮﻑ‬ ‫ﺩﻭ‬ ‫3ـ‬ .‫ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺁﻥ‬
  • 15. ۹۱ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺷﻴﻮه‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﯽ‬ ‫ﻫﻮﻳﺖ‬،‫ﺣﺮوف‬‫وزن‬،‫ﮐﺮﺳﯽ‬‫ﺗﻨﻮع‬،‫ﻫﺎ‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬‫ﺗﻨﻮع‬‫ﻗﺒﻴﻞ‬‫از‬«‫اﻟﮕﻮ‬‫»ﻗﻠﻢ‬‫ﺑﺮ‬‫ﺣﺎﮐﻢ‬‫ﻗﻮاﻋﺪ‬‫و‬‫اﺻﻮل‬،‫اﺑﺘﺪا‬‫در‬‫اﺳﺖ‬‫ﻻزم‬‫ﺷﻴﻮه‬‫اﻳﻦ‬‫در‬ .‫آﻳﺪ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﻃﺮﺣﻬﺎ‬ ‫ﭘﻴﺶ‬ ‫اﺟﺮای‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫ﻏﻴﺮه‬ ‫و‬ ‫ﻣﻔﺮدات‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ای‬‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﭼﺎپ‬ ٔ‫زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫در‬ ۱ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ،‫ﺑﺨﺶ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫و‬ ‫زﻳﺒﺎ‬ ،‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻳﺎﺑﯽ‬‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ‬ ، ‫روش‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ .‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺮرﺳﯽ‬ ‫»ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫روش‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﯽ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬‫آن‬ ‫از‬ ،‫اﺳﺖ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻻزم‬ ۲ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ (‫)ب‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ‬ «‫اﻟﮕﻮ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺨﺸﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻴﺪا‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫زﻳﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﻣﺘﻨﻮع‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫روش‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮاﻳﻦ‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ :‫اول‬ ‫روش‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫و‬ ‫درآﻣﺪه‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ‬‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬ ،‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ .‫ﮔﻴﺮد‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻃﺮاح‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺑﻌﺪی‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬‫اﺳﺖ‬‫ﮐﺎر‬‫اﺳﺎس‬،‫ﺣﺮف‬‫ﻣﺮﮐﺰی‬‫ﻣﺤﻮر‬،‫روش‬‫اﻳﻦ‬‫در‬‫ﮐﻪ‬‫آﻧﺠﺎ‬‫از‬‫و‬‫ﮐﺮده‬‫اﺳﺘﺨﺮاج‬‫را‬‫ﺣﺮف‬‫ﻣﺮﮐﺰی‬‫ﻣﺤﻮر‬،‫ﺑﻌﺪی‬‫ﻣﺮﺣﻠﻪ‬‫در‬ .(١۵ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫دﻫﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮی‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬ ‫و‬ ‫دﻗﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫آن‬ .‫آورد‬‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ‬‫ﺣﺮوف‬،‫ﻣﺘﻔﺎوت‬‫ﻫﺎی‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬‫اﻳﺠﺎد‬‫ﺑﺎ‬‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬،‫آﻣﺪه‬‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬‫ﺷﮑﻞ‬‫ﺑﻪ‬‫ﺗﻮﺟﻪ‬‫ﺑﺎ‬ :‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫۱ــ‬ :‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﺎره‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫راه‬ ،‫ﮐﺎر‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫اﻃﺮاف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ (‫اﻟﻒ‬ .‫داﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﻓﺸﺮده‬ ‫ﺷﮑﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ،‫ﻣﺤﻮر‬ ‫داﺧﻠﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ (‫ب‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫اﻟﮕﻮ؛‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫ﭼﺎﭘﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫۱ــ‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﺟﺒﺎری‬ ‫ﺻﺪاﻗﺖ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫راﻫﻨﻤﺎﻳﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺼﺮﺗﯽ‬ ‫ﺳﻬﻴﻼ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﻳﯽ‬ ٔ‫ﻪ‬‫ﻧﺎﻣ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫۲ــ‬ ۱٥ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
  • 16. ۹۲ .(١۶ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫رﺳﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﮐﺸﻴﺪه‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺑﺪﻳﻦ‬ .‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﺑﻴﺮوﻧﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ (‫پ‬ ١٧ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﻴﺮوﻧﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫۶١ــ‬ 1 2 3 ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫در‬ .‫رود‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﻴﺎن‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫در‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻳﺎدآوری‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺻﻼﺣﺎﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ،‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ «‫»م‬ ،«‫»ح‬ ،«‫»و‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﻣﻨﻔﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎﻫﺎی‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫ﺑﺮای‬ .(١۷ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫داد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫روی‬
  • 17. ۹۳ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺷﮑﻞ‬ ‫روﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺸﻤﺎر‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫اﺟﺰای‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ :‫ﺣﺮوف‬ ‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫۲ــ‬ .(٢۲ ‫ﺗﺎ‬ ١۸ ‫)ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫ﮔﻴﺮد‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺟﻬﺖ‬ ،‫ﻫﺎ‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ،‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﻦ‬ .‫آﻳﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫٨١ــ‬ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫٩١ــ‬ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺣﺬف‬ ‫۰۲ــ‬
  • 18. ۹۴ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫١٢ــ‬ ‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫٢٢ــ‬
  • 19. ۹۵ ‫ﺣﺮوف‬ ‫روی‬ ‫ﻣﮑﺮر‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت‬ ‫ﺑﺎ‬ ،‫دﻟﺨﻮاه‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ً‫ﻻ‬‫ﻣﻌﻤﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻃﯽ‬ ‫ﻣﺮاﺣﻠﯽ‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﺑﺮای‬ :‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ .‫آﻳﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺰﻧﺪ‬ ‫ای‬‫ﻟﻄﻤﻪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺧﻮاﻧﺎﻳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای‬‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ،‫ﮔﻴﺮد‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻧﺤﻨﺎﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫زواﻳﺪ‬ ،‫ﻫﺎ‬‫دﻧﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺣﺬف‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ .(٢۳ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ‬ ‫۳٢ــ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫دو‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫۴٢ــ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫دو‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮان‬‫ﻣﯽ‬ ‫اوﻗﺎت‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ،‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫در‬ :‫ﺗﺮﮐﻴﺐ‬ ‫۴ــ‬ .(٢۴ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻳﺎﻓﺖ‬
  • 20. ۹۶ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ .‫اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫اﺑﺰارﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ،‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫اﺑﺘﮑﺎری‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﻫﺎی‬‫زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻳﮑﯽ‬ ‫۵ــ‬ ‫ای‬‫روﺣﻴﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬‫ﻣﯽ‬ ...‫و‬ ۱ ‫ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮی‬ ‫ﻣﻮﻫﺎی‬‫ﻗﻠﻢ‬ ،‫ﻧﻮﻳﺲ‬‫روان‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎژﻳﮏ‬ ،‫ﻞ‬ِ‫ﭘﺎﺳﺘ‬ ‫و‬ ‫زﻏﺎل‬ ،‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ،‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫اﺑﺰار‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫از‬ .(٢۸ ‫ﺗﺎ‬ ٢۵ ‫)ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﻮﺟﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺟﺪﻳﺪی‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫در‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‬ ١‫ــ‬ Brush ‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫٥٢ــ‬ ‫ﻞ‬ِ‫ﺘ‬‫ﭘﺎﺳ‬ ‫و‬ ‫زﻏﺎل‬ ‫٦٢ــ‬
  • 21. ۹۷ ‫ﻧﻮﻳﺲ‬‫روان‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎژﻳﮏ‬ ‫٧٢ــ‬ ‫ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫٨٢ــ‬
  • 22. ۹۸ ‫ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺎده‬ :‫دوم‬ ‫روش‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫روی‬ ‫را‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫اول‬ ‫روش‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ،‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫روش‬ ‫ﺷﺒﻴﻪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ .‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫اﻋﻤﺎل‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫و‬ ‫دﻫﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ .(٢۹ ‫)ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫اﻧﺪ‬‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ً‫ﻼ‬‫ﮐﺎﻣ‬ ‫آﻣﺪه‬ 2 3 4 ‫ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫ﻣﺤﻮر‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫۹٢ــ‬ 1
  • 23. ۹۹ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻗﺮاردادن‬ :‫ﺳﻮم‬ ‫روش‬ ‫ﺣﺬف‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻧﺎزﮐﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫را‬ ‫اﻟﮕﻮ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻫﺎی‬‫ﻣﻨﺤﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫و‬ ‫زواﻳﺎ‬ ،‫روش‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫در‬ .(٣١ ‫و‬ ۳۰ ‫)ﺗﺼﺎوﻳﺮ‬ ‫دﻫﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﻳﮏ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬‫آن‬ ،‫ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﺑﺪﻳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ‬‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫۰۳ــ‬
  • 24. ۱۰۰ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫١٣ــ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ،‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬‫ﺭﻭﺵ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ـﭙﺲ‬‫ﺳـ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ـﺒﻰ‬‫ﻣﻨﺎﺳـ‬ ‫ﺍﻟﮕﻮﻯ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫1ـ‬ .‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ (‫ﻯ‬ ،‫ﻭ‬ ،‫ﻥ‬ ،‫ﺩ‬ ،‫ﺡ‬ ،‫ﺏ‬ ،‫ﺍ‬ ) ‫ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ـﺎﺱ‬‫ﺍﺳـ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻛﻼﺱ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ـﺪﻩ‬‫ﺷـ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬ ،‫ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻫﻨﺮﺁﻣﻮﺯ‬ ‫ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫2ـ‬ ‫ـﺪﻩ‬‫ﺷـ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ «‫»ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ـﭙﺲ‬‫ﺳـ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺣﺮﻭﻑ‬ ‫ﺑﻘﻴﺔ‬ ،‫ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻰ‬ ‫ﻳﻚ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﻗﺮﺍﺭ‬ .‫ﺑﺪﻫﻴﺪ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ‬ ‫ﻧﺎﻡ‬