Εκπαιδευτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα, Γυμνάσιο Λούρου 2017-2018

1. Γυμνάσιο Λούρου
2017-2018

2. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Δ.Δ.Ε. ΠΡΕΒΕΖΑΣ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΟΥΡΟΥ
2017-2018
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΚΠ/ΚΟΙ:
ΠΑΠΙΓΚΙΩΤΗ ΚΩΝ/ΝΑ
ΤΖΟΥΜΕΡΚΙΩΤΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
ΖΑΓΚΟΥ ΓΑΡΥΦΑΛΛΙΑ

3. Ο Λούρος είναι ποταμός της Ηπείρου με μήκος 80 χλμ.
Πηγάζει από το όρος Τόμαρος, διασχίζει μία στενή χαράδρα κατηφορίζοντας προς τον νομό
Πρέβεζας,
περνάει από τα χωριά Βούλιστα, Μουσιωτίτσα, Παναγιά, Κλεισούρα, και μετά το χωριό
Κερασώνα τα νερά του εγκλωβίζονται από το Τεχνητό Υδροηλεκτρικό Φράγμα της ΔΕΗ
Λούρου, ύψους 25m και πλάτους 70m

4. Ένα τμήμα των υδάτων του Λούρου διοχετεύεται με σήραγγα ανατολικά μέσα από
λόφο (κατασκευή: 1963) και ξαναπέφτει στο κεντρικό τμήμα του ποταμού, λίγο πριν το
χωριό ΄Αγιος Γεώργιος

5. ΑΝΑΒΛΥΖΟΥΣΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΛΟΥΡΟΥ

6. ΤΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΤΗ ΤΟΥ
ΛΟΥΡΟΥ

7. Ο Λούρος εκβάλλει στον Αμβρακικό κόλπο
όπου σχηματίζεται το δέλτα Λούρου, που αποτελεί σημαντικό οικοσύστημα. Τα τελευταία
χρόνια διαπιστώθηκε ότι ο Λούρος έχει υποστεί ρύπανση σε κάποια τμήματά του.

8. Ο Αμβρακικός κόλπος
είναι ένας από τους
μεγαλύτερους
κλειστούς κόλπους της
Ελλάδας.
Η είσοδος του κόλπου
είναι στο στενό
πέρασμα μεταξύ του
Ακτίου (από την πλευρά
της Αιτωλοακαρνανίας)
και της Πρέβεζας.
Ο κόλπος πήρε το όνομά
του από την αρχαία
Αμβρακία, πόλη
κτισμένη στον ποταμό
Άραχθο, στη θέση της
σημερινής Άρτας.

10. Στον Αμβρακικό κόλπο υπάρχουν 24 λιμνοθάλασσες σε μία έκταση 85 τ. χλμ. Οι
λιμνοθάλασσες είναι:
Ροδιάς, Τσουκαλιό
Λογαρού
Σακουλέτσι
Μαρτινί
Κόφτρα - Παλιομπούκα
Πλατανάκι Πλαματερό
Άγριλος
Κατάφουρκο
Μπούκα
Χαλίκι, Ρούγα
Λιμένι
Μικρή Σαλτίνη
Μεγάλη Σαλτίνη
Άκτιο
Κοκκάλα, Πωγωνίτσα
Ψαθάκι, Βαθύ
Μάζωμα, Τσοπέλη
Βούβαλος

11. Η τεράστια οικολογική σημασία των υγροτόπων έχει αναγνωριστεί παγκόσμια.
Αρκετοί από αυτούς προστατεύονται είτε με Εθνικές νομοθεσίες είτε με διεθνείς
συμβάσεις, όπως είναι η "Σύμβαση Ραμσάρ" ή αλλιώς " Σύμβαση για τους
υγροτόπους Διεθνούς σημασίας ως Ενδιαιτήματος για Υδρόβια Πουλιά".
Η σύμβαση έγινε το 1971 και επικυρώθηκε από την Ελλάδα με το Ν.Δ. 191/20-
11-1971 (ΦΕΚ 350 Α/74), με το οποίο εντάσσονται σε αυτή 11 Ελληνικοί
υγρότοποι που θεωρούνται διεθνούς σημασίας και χρειάζονται ειδική
προστασία.
Υποχρέωση της χώρας μας, ως μέλους της Διεθνούς Σύμβασης Ραμσάρ, είναι η
οριοθέτηση τους σε ζώνες (Α,Β,Γ) προστασίας με συγκεκριμένες
δραστηριότητες σε κάθε ζώνη και η ορθολογική διαχείριση των 11 υγροτόπων.
Η οριοθέτηση των υγροτόπων Ραμσάρ βρίσκεται στο στάδιο υλοποίησης με 20
και πλέον χρόνια καθυστέρησης από την ημερομηνία κύρωσης της Σύμβασης
Ραμσάρ.

12. 1.Λιμνοθάλασσα Κοτύχι και Δάσος Στροφυλιάς
2.Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου
3. Αμβρακικός Κόλπος
4.Λίμνη Μικρή Πρέσπα
5.Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα και Αλυκή Κίτρους
6.Λίμνες Βόλβη και Κορώνεια
7.Λίμνη Κερκίνη
8.Δέλτα Νέστου
9.Λίμνη Βιστωνίδα - Λιμνοθάλασσα Πόρτο-Λάγος
10.Λίμνη Ισμαρίδα & σύμπλεγμα λιμνοθαλασσών Θράκης
11.Δέλτα Εβρου

13. Τα Παραποτάμια δάση του Αμβρακικού αποτελούν οικοτουριστικό αξιοθέατο, καθώς έχουν
απομείνει λίγα στην Ελλάδα..
Στο κατώτερο τμήμα του Λούρου, έχει απομείνει ένα μικρό δείγμα του δάσους που υπήρχε
παλιότερα. Μία λωρίδα δένδρων κατά μήκος του ποταμού απαρτίζεται από τα είδη
Fraxinus angustifolia (Νερόφραξος), Salix alba (Ιτιά), Alnus glutinosa (Σκλήθρο), Ulmus
minor(Καραγάτσι), Populus alba (Ασημόλευκη).
Οι θάμνοι της περιοχής, ανήκουν στα γένη Rosa(Αγριοτριανταφυλλιές) και Rubus (Βατομουριές),
ενώ απαντώνται Sambucus ebulus(Χαμοσάμπουκος) και Vitex agnus-castus (Λυγαριά). Οι όροφοι
της βλάστησης ενώνονται από αναρριχητικά φυτά.
.

14. Στα νότια του χωριού Λούρος, υπάρχει το δάσος του Αγίου Βαρνάβα, με γηραιά πλατάνια ύψους
25 – 30μ. Μερικά από αυτά, έχουν περίμετρο 8μ. και καλύπτονται από βρυόφυτα και
πτεριδόφυτα. Στην περιοχή, απαντώνται Ulmus minor (Καραγάτσι), Populus
alba(ασημόλευκα), Salix alba (Ασημοϊτιά).
Στην ανατολική πλευρά του Λούρου, υπάρχει μία ζώνη βλάστησης από αλμυρίκια του
τύπου Vitici-Tamaricetum, η οποία χωρίζει το παραποτάμιο δάσος από το Phragmitetum.
Στις εκβολές, η φυτοκοινωνία απαρτίζεται κύρια από Tamarix parviflora (Αρμυρίκι), Vitex agnus-
castus (Λυγαριά), Periploca graeca (Γαλαξίδα) και Juncus acutus (Βούρλο).

15. Στον Αμβρακικό υπάρχουν επίσης αλμυρόβαλτοι, δυτικά του Άραχθου και γλυκόβαλτοι
ανατολικά του διπλού Δέλτα. Εκεί υπάρχει και ο μεγάλος ενιαίος καλαμιώνας, στο βάλτο της
Ροδιάς, από τους μεγαλύτερους της Ευρώπης. Παρόμοια βλάστηση υπάρχει στο χώρο των
Ιχθυτροφείων Ψαθοτοπίου-Φιδοκάστρου και στις όχθες των αποστραγγιστικών καναλιών.
Στην περιοχή γύρω από τους υγροτόπους του διπλού Δέλτα, απαντώνται διάσπαρτοι μικροί
λόφοι, κάτι που αποτελεί ένα σπάνιο χαρακτηριστικό για υγροτόπους της Μεσογείου.
Φυτοκοινωνίες με αειθαλή φυτά, υπάρχουν βασικά σε ανάλογους λόφους, καθώς και στους
λόφους Μαυροβουνίου (ύψους 329 μ) και Σαλαώρας (ύψος 89 μ.) και στο σύστημα των
νησίδων της Κορωνησίας

16. Οι λουρονησίδες και αμμώδεις ακτές είναι επιμήκεις σχηματισμοί νησίδων στα όρια
λιμνοθαλασσών και κόλπου. Οι λουρονησίδες του Αμβρακικού, αποτελούνται από σπάνιας υφής
υπόστρωμα που το δομούν τμήματα των κελυφών οστρακοφόρων μαλακίων (δίθυρων κ.α.). Σε
ορισμένες νησίδες, έχει εναποτεθεί δευτερογενώς και αργιλώδες υλικό από εκσκαφές
πλευρικών τάφρων. Επίσης, ορισμένες λουρονησίδες έχουν αλλοιωθεί πλήρως, αφού πάνω τους
έχουν κατασκευαστεί αυτοκινητόδρομοι. Σήμερα, σε άριστη φυσική κατάσταση διατηρείται
μόνο η λουρονησίδα της λιμνοθάλασσας του Αγρίλου. Η βλάστηση στις λουρονησίδες,
συνίσταται, κυρίως, από ψαμοφυτικά είδη που ανήκουν στην φυτοκοινωνία Agropyretum
mediterraneum

17. Οι βιότοποι του Αμβρακικού κατοικούνται από πληθώρα υδρόβιων, παρυδάτιων και
χερσαίων μορφών ζωής. Στην περιοχή υπάρχουν ασβεστολιθικοί λόφοι καλυμμένοι από
σκληρόφυλλους αειθαλείς θάμνους, οι οποίοι αποτελούν καταφύγιο αρπακτικών πτηνών.
Ζουν περίπου 280 είδη πουλιών όπως αγριόπαπιες, φαλαρίδες, ενώ ξεχειμωνιάζουν εκεί
κορμοράνοι, σκαλίδρες, βουτηχτάρια και κοκκινοσκέληδες. Επειδή ο Αμβρακικός βρίσκεται
πάνω στον άξονα μετανάστευσης των πουλιών κατά μήκος της Δυτικής Ελλάδας,
σταθμεύουν εκεί χαλκόκοτες, δρεπανοσκαλίδρες, λευκοτσικνιάδες, λασπότριγγες.

18. Στην περιοχή αναπαράγονται κάποια από τα πιο σπάνια και απειλούμενα είδη πουλιών
όπως αργυροπελεκάνοι, νεροχελίδονα, γελογλάρονα, κραυγαετοί, χουλιαρομύτες,
καλαμοκανάδες, πετροπουλάδες, θαλασσαετοί, σταυραετοί, πορφυροτσικνιάδες,
δενδρογέρακες κ.α.
.

19. Ο ΑΡΓΥΡΟΠΕΛΕΚΑΝΟΣ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΟ
ΣΠΑΝΙΟ ΠΤΗΝΟ ΤΟΥ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ

20. Εκτός από τους φτερωτούς κατοίκους, ένα μεγάλο πλήθος σπονδυλωτών και ασπόνδυλων
ζουν στον Αμβρακικό. Πάνω από 75 είδη κοχυλιών, αλλά και πολλά είδη ψαριών ζουν στις
λιμνοθάλασσες στις οποίες γίνεται σημαντική αλιεία. Κέφαλοι, λαυράκια, γλώσσες,
μπαρμπούνια, και φυσικά χέλια είναι τα βασικά είδη ιχθυοπαραγωγής.
Στα γλυκά νερά ζει ο Λουρογοβιός, ένα είδος μικρού ψαριού που δεν ζει πουθενά αλλού στον
κόσμο.

21. ΔΕΛΦΙΝΙ ΤΟΥ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ … ΣΕ ΜΕΓΑΛΑ ΚΕΦΙΑ

22. Περισσότερα από 20 είδη σαυρών και φιδιών καθώς και 6 είδη αμφίβιων, βάτραχοι, φρύνοι,
τρίτωνες, κάνουν έκδηλη την παρουσία τους. Αυτοί οι παρεξηγημένοι αλλά ακίνδυνοι
οργανισμοί, παίζουν βασικό ρόλο στην τροφική αλυσίδα των υγροτόπων.
Στα νερά του κόλπου έχουν εμφανιστεί ρινοδέλφινα καθώς και χελώνες careta careta, ενώ
τσακάλια και βίδρες είναι οι νυχτερινοί κυνηγοί των βάλτων.

23. Η παρουσία του ανθρώπου στο πολύτιμο και αναντικατάστατο υδροβιότοπο, χρονολογείται
από την νεολιθική εποχή και μέχρι σήμερα θεωρείται από τους σημαντικότερους της
Ευρώπης. Όμως δυστυχώς η περιοχή τείνει να υποβαθμιστεί τις τελευταίες δεκαετίες λόγω
των διαφόρων ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και επεμβάσεων, που είναι ασυμβίβαστες με την
προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος

24. Οι Κίνδυνοι που απειλούν τον Αμβρακικό
1. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ.
2.ΡΥΠΑΝΣΗ
3. ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ
4.ΥΠΕΡΑΛΙΕΥΣΗ
5. ΕΛΛΕΙΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ

25. Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας!