เลขออกซิเดชัน

1. กระบวนการทางเคมีไฟฟ้ า (electrochemical process)
หมายถึงปฏิกิริยาเคมีที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงระหว่าง
พลังงานไฟฟ้ าและพลังงานเคมี ซึ่งมี 2 ประเภท คือ
• spontaneous process เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นได้เอง และ
มีการปลดปล่อยพลังงานไฟฟ้ าออกมาจากปฏิกิริยา
• non-spontaneous process เป็นกระบวนการที่ไม่สามารถเกิดขึ้น
ได้เองและต้องมีการให้พลังงานไฟฟ้ าเพื่อทําให้เกิดปฏิกิริยา
เคมีไฟฟ้ า

2. 2Mg (s) + O2 (g) 2MgO (s)
ปฏิกิริยาเคมีที่ทําให้มีการเปลี่ยนแปลงพลังงานไฟฟ้ าและเคมีจะ
เกี่ยวข้องกับการถ่ายเทอิเล็กตรอนของสารเคมีที่ เรียกว่า ปฏิกิริยารีดอกซ์
(redox reaction)
โดยสารที่รับอิเล็กตรอนในปฏิกิริยา เรียกว่าตัวออกซิไดซ์ (oxidizing
agent) และ สารให้อิเล็กตรอนเรียกว่า ตัวรีดิวซ์ (reducing agent)
0 0 2+ 2-
oxidantreductant
เลขออกซิเดชันเพิ่มขึ้น เลขออกซิเดชันลดลง
2Mg 2Mg2+ + 4e-
O2 + 4e- 2O2-
Oxidation half-reaction (lose e-)
Reduction half-reaction (gain e-)

3. เลขออกซิเดชัน
ประจุสมมุตบนอะตอมของธาติในสารประกอบหรือไอออน
เมื่อคิดว่าสารประกอบหรือไอออนนั้นเป็นไอออนิก คือ มีการถ่ายเท
อิเล็กตรอนระหว่างธาตุอย่างสมบูรณ์
1. ธาตุอิสระมีเลขออกซิเดชันเป็น ศูนย์
Na , Be , K , Pb , H2 , O2 , P4 = 0
2. ไอออนของธาตุอะตอมเดียวมีเลขออกซิเดชันเท่ากับประจุ
Li+, Li = +1 ; Fe3+, Fe = +3 ; O2-, O = -2

4. 4. ไฮโดรเจนมีเลขออกซิเดชันเป็น +1 ยกเว้น เมื่อเป็น
สารประกอบไฮไดรด์ของโลหะซึ่งมีเลขออกซิเดชันเป็น –1
• ผลรวมของเลขออกซิเดชันของธาตุทุกตัวในโมเลกุลเป็นศูนย์
หรือ เท่ากับประจุของไอออน
5. โลหะหมู่ IA มีเลขออกซิเดชันเป็น +1, โลหะหมู่ IIA มีเลข
ออกซิเดชันเป็น +2 และฟรูออรีนเป็น –1 เสมอ
3. โดยปกติออกซิเจนอะตอมมีเลขออกซิเดชันเป็น –2 แต่
ออกซิเจนใน H2O2 และ O2
2- เป็น –1