More Related Content
Similar to گزارش کار آزمایشگاه اندازه گیری
Similar to گزارش کار آزمایشگاه اندازه گیری (20)
More from tahereh sharafi
More from tahereh sharafi (7)
گزارش کار آزمایشگاه اندازه گیری
- 2. Az_andazegirisharafi
2
نکاتایمنیودستورالعملاجراییازمایشگاه:
ضروریاستکهکلیهدانشجویاندریکآزمایشگاهاختصاصی،دستگاههایاندازهگیریمتداولرابشناسندو
صح کاربردیحآنهاراًالعمدرآزمایشگاهتجربهکننداین،امرِءزجیکیازنخستینهدفهایِسدرباشد.آزما مییش
هاطوریتدوینشدهاندکهبهسادگیمیتوانآنهارادرآزمایشگاهالکترونیکعمومیواجرا الکتریکی مدارهای
،کردازاینروًالعمفضایا جداگانهیبهنامآزمایشگاهاندازگ هیریموردنیازنی.ست
دربعضیازآزمایش،هابرحسبضرورتنیازبهمحاسباتریاضیاست؛لذاتوصیهمیشودعادت دانشجویان
کنندقبلازورودبهآزمای،شگاهدستورکارآزمایشرامطالعهکنندودرصورتنیازبه،محاسباتاینکاررادر
منزلانجامبد دهند؛ینترتیبازاتالفوقتآناندرآزمایشگاهجلوگیریمی.شود
جلسهاولآزمایشگاهرابهامورآشناییباآزمای،شگاهمسائلایمنی،چگونگیدریافتوسایقطعات و لبندی ،گروه
وازهمهمهمترتهیهگزارشکارونحوهنوشتنآن,قبل جلسه سواالت به پاسخ واختصاص.دهیم می
ازآنجاکهمسایلمرتبطباایمنیونظموترتیبدرآزمایشگاهمیتواندبهعنوانیکاصلامورتربیتی
مؤثر دانشجویانلذا باشددرجریاناجرایآزمایشهابهاینمهمتوجهنمایید.
درسآزمایشگاهاندازهگیریالکتریکییکیازدرسهایمهمشمادررشتهالکترونیکاستالزماستبدانیکه د
موفقیتشمادررشتهالکترونیکبستگیبهتسلطشمابردستگاههایاندازهگیریداردزیرادرهرآزمایشگاه
یاکارگاهبرایآزما انجامیشهانیازبهاندازگ هیریکمیتهایالکتریکیمانندمقاومتاهمی،جریانوولتاژداریبه د
منظوربهرهبرداریهرچهبیشترازگیری اندازه ازمایشگاهنکاتزیرراموردتوجهقراردهید:
1-درانجامآزمای،شهابسیاردقیقباشیدوسعیکنیدمطالبراًالکامدرککنیدتاتسلطکافیپیداکنی.د
2-قبلازورودبهآزمایشگاهمتنکاملآزمایشهارادقیًاقمطالعهکنیدوچنانچهنیازبهمحاسبهبعضیاز
پارامترها،باشدسعیکنیدآنهارادرمنزلانجامدهیدتاوقتیواردآزمایشگاهمیشویدبدانیدکه
موضوعآزمایشچی،ستچههدفیرادنبالمیکندوبهختم کجامی.شود
3-دستگاههایاندازهگیریبسیارحساس،اندمواظبباشیددرهنگامحملونقلبهآنهاضربهوارد
نشودوصدمهنبینند.سعیکنیدپاسخسؤاالتمطرحشدهدرآزمایشرادرخاللآزمایشبهدست
آوری.د
9-بعدازانجامهرآزمایشبهطورمرتبگزارشکاررادرمنزلبنویسیدودرجلسهبعدیتحویلدهید.قبل
ازاجرایهرآزمایشنکاتایمنیودستورالعملاجراییازمایشگاهراًاحتممطالعهکنی.د
- 5. Az_andazegirisharafi
5
مقدار محاسبه نحوه و مقاومت با آشنایی: مقاومت
عنصریاقطعهایالکترونیکیاستکهسببمحدودشدنجریاندرمدارمیشود.واحدشاهماستوآنراباR
نشانمیدهند.انواعمقاومتهابهترتیبزیرمیباشند:
الف):ثابت1-کربنی2-الیهای3-سیمی
:متغیر )ب1-کدخوانی2-پتانسیومتر3-tdr4-ldr5-mdr6-vdr
بدین رنگها این میشود استفاده آن روی رنگی نوارهای از مقاومت یک مقدار کردن مشخص برای مقاومتها
ترتیبند
آخر رنگت است نقرهای یا طالیی معموال کهکه بدینصورت .میکند مشخص را مقاومت خطای درصد یا لرانس
خطا درصد باشد طالیی رنگ آخرین اگر5%نقره اگر ،در باشد ایخطا صد11%خطا درصد باشد قهوهای اگر ،
1%خطا درصد باشد قرمز اگر باشد2%و اولین مقدار ،رنگی باند چهار با مقاومت مقدار خواندن برای .میباشد
ًالمث ،میگذاریم صفر تعداد همان به سوم رنگ ازای به و نوشته را رنگ دومین:
- 6. Az_andazegirisharafi
6
هر به معمولی مقاومتهایشده نرم مقادیر بلکه نیستند موجود بازار در دلخواه اندازهکه دارند وجود آنها از ای
ترتیبند بدین:
1 1/2 1/5 1/8 2/2 2/7 3/3 4/7 5/6 6/8 8/2
مقاومتهای ًالمث ،آنها اعشاری مضارب کلیه وΩ7/2،27 Ω،270 Ω،2/7k Ωولی هستند موجود . . . و
معمولی مقاومت ًافرضΩ30سری را نرم مقاومتهای باید یا دارید الزم را مقدار این اگر و نمیشود یافت بازار در
مق نزدیکترین ،نرم مقاومتهای مجموعه در باید اینکه یا کنید موازیکنید انتخاب را آن به دار.
.مقاومتی اگر :توجهدارای5تعداد معرف چهارم حلقه و سوم تا اول رقم معرف اول حلقه سه ،باشد رنگی حلقه
بود خواهد مقاومت تلرانس معرف پنجم حلقه و صفرها.
- 7. Az_andazegirisharafi
7
: محاسبه نحوه و خازن با آشنایی
هرگاهدوهادیدرمقابلهمقراربگیرندویکعایقدرمیانآنهاباشدتشکیلخازنمیدهند.
انواعخازن:الف):ثابت1-سرامیکی2-ورقهای3-میکا4-الکترولیتی5-آلومینیومی6-ب تانتالیوم):متغیر1-
واریابل2-تریمر
(شیمیایی الکترولیتی خازنهای)
از بیشتر زیاد ظرفیتهای برای خازنها اینµF1و مثبت قطب دارای خازنها این .میشوند ساختههستند منفی
ولتاژ دارای سر کدام کنید مشخص ابتدا مدار در دادن قرار هنگام بنابراینDCرا وخازن بود خواهد بیشتری
عالمت آن روی بر که است متفاوت رنگی باند یک دارای منفی پایه ًالمعمو .دهید قرار مدار در صحیح بطور
به متصل فلزی پایه ،این بر عالوه .است شده درج منفیپایه به متصل فلزی پایه از کوتاهتر ًالمعمو منفی پایه
است مثبت.
خازن یک ًالمث .میشود قید آن روی نیز خازن تحمل قابل ولتاژ حداکثرV16وµF1111تا حداکثر میتواند
16زیاد خازنها این نشتی .است مجاز نیز ولتاژ این از کمتر در آن بکارگیری و کند تحمل را ولت
است(مقانمیکنند کار خوب باال فرکانسهای در و )است کوچک آن با موازی ومت.
سرامیکی خازنهای
.مدارهاست تغذیه در نویز ،حذف عدسی خازن مهم کاربردهای از یکی
در ، تغذیه بهبود برای هستند.بنابراین حساس خیلی تغذیه ولتاژ نوسانات به دیجیتالی مدارات معموال
نقطه نزدیکترین.شود می استفاده عدسی خازن از ، دیجیتال سی آی با
ایده مشخصه خازنها اینالاز کمتر ظرفیتهای در ولی دارند تریµF1فرکانسهای برای و میشوند ساخته
رقم دو دوم و اول رقم که میشود ذکر آنها روی رقمی سه عدد یک صورت به نیز ظرفیت مقدار .مناسبند زیاد
رقم و ظرفیت اولخازن ظرفیت ،پیکوفاراد برحسب آمده بدست عدد و میکند مشخص را صفرها تعداد سوم
بو خواهد.د
- 9. Az_andazegirisharafi
9
با آشناییم( متر ولتیMultimeter):آن کارکرد ی نحوه و
مقاومت اهمی مقدار و جریان ، ولتاژ الکتریکی های کمیت گیری اندازه توانایی که است گیری اندازه وسیله یک
و بگیرند اندازه نیز را خازن ظرفیت و متناوب سیگنال فرکانس توانند می مترها مولتی از بعضی . داراست را
ترانزیستور و دیودها های پایه توان می آنها وسیله به همچنینبودن معیوب یا و سالم به و داده تشخیص را ها
( آوومتر ، متر مولتی به . کرد تست را مدار های اتصال توان می متر مولتی وسیله به همچنین . برد پی آنها
AVOmeterکه گویند می نیز )AVOکلمات اول حروف ازVolt،AmperوOhmاست شده گرفته
ا ) مترها مولتی ( آوومترها زیراکم سه ین. بگیرند اندازه توانند می را یت
گردان قاب گیری اندازه سیستم از معموال انها آنالوگ نوع در .هستند دیجیتال یا و آنالوگ یا مترها مولتی
.دهد می نشان را شده گیری اندازه مقدار عقربه مندرج ی صفحه به توجه با سیستم این .در شود می استفاده
امامولتیمتردیجیتالکمیتهایاندازهگنشان نمایش صفحه روی بر ارقامی یا و رقم صورت به را شده یری
دهد می نمایش مناسبی طریق به نیز را شده گیری اندازه کمیت واحد ًالمعمو و دهد می.
ا در .کرد استفاده دستگاه از آن به توجه با و نموده توجه نظر مورد بندی رنج به باید نوع دو هر درحال نتخابت
.کرد دقت باید نیز متناوب یا و مستقیم جریان
عمر طول دارای زیرا گبرند می قرار استفاده مورد بیشتر آنالوگ نوع به نسبت دیجیتال مترهای مولتی امروزه
اتصال قابلیت آنها از بسیاری همچنین و باشند می آنالوگ نوع از ارزانتر و باالتر دقت ، بیشترکامپ بهنیز را یوتر
این از ، کامپیوتر به شده گیری اندازه های کمیت انتقال و کامپیوتر به آنها کردن متصل با توان می لذا و دارند
مولتی روی بر . کرد کنترل را هایی دستگاه طریق این به و کرد استفاده شده نوشته های برنامه در ها کمیت
- 10. Az_andazegirisharafi
11
جهت نمایش صفحه یک دیجیتالی مترهایباالی قسمت در که دارد وجود شده گیری اندازه مقادیر نمایش
های رنج و ضرایب دارای که دارد قرار سلکتور یک متر مولتی وسط در ًاتقریب . است شده تعبیه متر مولتی
ولتاژ رنج از عبارتند ها رنج این . باشد می متعددیACولتاژ رنج ،DCجریان رنج ،ACجریان رنج ،DC،
باشند اتوماتیک یا و دستی است ممکن ها رنج این که خازن ظرفیت رنج و مقاومت اهمی مقدار رنج.
صفحهاولدفترچهیراهنمایکاربردمولتیمتر×××××رامالحظهمیکنید.دراینصفحهنام،دستگاه
شمارهیسری،النامدفترچهواستانداردهایحاکمبردستگاهدرجمیشود.
درصفحهیدومًالمعمونکاتایمنیاخطارها ونوشتهمیشود.ایننکاتدربارهتمامدستگاههای
اندازهگیریصدقمیکند.متناصلیوترجمهمربوطبهایننکاترامالحظهمیکنید.
- 15. Az_andazegirisharafi
15
با آشناییبردبورد: (Breadboard)
بورد بردBread Boardاست شده ساخته )مسی (معموال فلزی ی شده ردیف سیم زیادی تعداد از،در که
فلزی های اند.ردیف شده ردیف بورد زیرروی های سوراخ ها ردیف هستند.این موازی هم با زیر شکل همانند
شود.برای می مدارها ساخت برای قطعات اتصال شدن تر آسان باعث که نمایند می متصل هم به را بورد
بور برد از استفاده(Bread Board )از یکی به حفره کنید.هر فرو آن های حفره در را قطعات های پایه
زیر های ردیفاست شده متصل بورد.
یابند می اتصال هم به قطعه دو که است مدار از ای نقطه دهد,گره می گره یک تشکیل سیم هر.بین اتصال
بورد برد شود.روی می تشکیل مشترک گره در ها آن ی پایه دادن قرار با مختلف قطعات،حفره از سطری گره
ها است.سطر یافته اتصال فلزی ردیف توسط که است هاییتغذیه منابع اتصال برای معموال پایین و باال ی
شود می تشکیل ها سیم توسط یکدیگر با ها آن اتصال و قطعات دادن قرار توسط مدار شود.باقی می استفاده.
یک روی را ها پایه از نیمی و دهید قرار بورد وسط در را )ها سی (آی دارند زیادی های پایه که هایی چیپ
را دیگر نیمی و طرف.دهید قرار دیگر طرف روی
مدار برد یک تهیه از قبل توان می و گیرند می جای آن روی الکترونیکی مدارات که است ای صفحه بردبورد
صحت از اطمینان از بعد و کنیم بررسی را حاصل نتایج و بسته بردبورد روی را نظر مورد مدار ابتدا ، چاپی
نمایی مدارچاپی برد تهیه به اقدام نتایجدوباره ، بردبورد روی آزمایش انجام از پس توان می اینکه ضمن . م
نماییم استفاده مجددا بردبورد و قطعات از و کرده باز بردبورد روی از را قطعات.
1-منظمی های سوراخ شکاف این سمت هر در .شده جدا قسمت دو به شکاف یک توسط که برد اصلی قسمت
های ستون در5تاییاتصالی افقی بصورت اما هستند متصل هم به داخل از ستون هر های سوراخ که دارد قرار
ندارد کناری های سراخ با.
2و3-قسمت دو این از .هستند نیز اصلی قسمت از جداسازی قابل معموال که بردبرد پایین و باال های قسمت
شو می استفاده تغذیه مدار بعنوان دارند که ویژگی واسطه بههر روی که است این ها قسمت این ویژگی .د
قطعات این از کدام4با ترتیب بدین .باشند می متصل هم به داخل از ردیف هر که شده تعبیه سوراخ ردیف
- 16. Az_andazegirisharafi
16
یا + تغذیه اتصال–یاهرولتاژدلخواهبهاولیناتصالایها ولتاژ این از ردیف همان امتداد در میتوان قطعات ن
مدار تغذیه براینمود استفاده آزمایش مورد..
بورد برد از استفاده چگونگی .
است یکدیگر به سوراخ همه این اتصال نحوه بردبورد از استفاده در مهم نکته.
است صورت این به بزرگ بردبورد یک در سوراخها ارتباط چگونگی.به پایین ردیف و باال ردیف های سوراخ
هم به خطی یا سطری یا افقی صورتقطعه یک از ای پایه باال از اول ردیف در اگر که معنی این به . متصلند
الیه منتهی سوراخ در پایه این که اینست همانند باشد شده وارد راست سمت الیه منتهی سوراخ در الکترونیکی
ندارد وجود تفاوتی ردیف همان دیگر های سوراخ و سوراخ دو این بین و است شده وارد چپ سمت.
سوراستون هر در که معنی این به متصلند هم به ستونی یا عمودی صورت به بردبورد پایین و باال میانی های خ
داده قرار ستون آن اول سوراخ در ما نظر مورد الکترونیکی قطعه پایه کند نمی فرقی که دارد وجود سوراخ پنج
در یا و چهارم سوراخ در یا سوم سوراخ در یا دوم سوراخ در یا شودشکل به سوراخ پنج هر . پنجم سوراخ
ندارند خود کناری سوراخ با ارتباطی پس هستند وصل هم به ستونی.
.
بردبورد از استفاده در نکته چند:
-در بردبورد باالیی نیمه یا پایینی نیمه ستون با ارتباطند در باهم ستون هر در که سوراخی پنج شود دقت
نیستند ارتباط.
-آن های پایه که دهیم قرار طوری وسط قسمت در هارا آن باید ،سگمنت سون یا ها سی آی از استفاده برای
تغذیه برای ًالمعمو هستند متصل هم به که نیز پایین و باال ردیف دو .نباشند تماس در یکدیگر با طرف دو در
شوند می استفاده مدار منفی و مثبت ی.
-ا کار سهولت برای معموالاستفاده مدار ی تغذیه عنوان به دارند افقی های اتصال که پایین و باال های ردیف ز
گردد می.
-در را قطعه یک های پایه یعنی ( باشند متصل هم به ها پایه که دهیم قرار طوری بردبورد در را قطعات اگر
کم به یا دهیم قرار هستند متصل هم به هایش سوراخ که ستون یک یا ردیف یکوصل هم به اشتباها سیم ک
شود می قطعات سوختگی باعث کار این معموال ) کنیم.
- 17. Az_andazegirisharafi
17
عملکرد چگونگی با آشناییتغذیه منبعDC:
تغذیه منبعDCشکل در تغذیه منبع نمونه یک .است تنظیم قابل دامنه با جریان منبع یک یا ولتاژ منبع یک
(2( ولتاژ منبع عنوان به هم ًاتوام میتواند و است خروجی دو دارای که است شده داده نشان )1تا31و )ولت
( جریان منبع هم1تا3میتوانند منبع دو این .گیرد قرار استفاده مورد )آمپرآزمایشگاه و شوند وابسته هم به
تجهیزات برخی با آشنایی مقدمه الکتریکی اندازهگیری و مدار3به موازی جریان منابع یا و سری ولتاژ منابع
و ولتاژ مقادیر باید و میشود گرفته نظر در اصلی منبع عنوان به راست سمت منبع حالت این در .آورند وجود
منبع این نمایش صفحه از جریانشده ذکر ادامه در دستگاه این قسمتهای مهمترین عملکرد .شوند قرائت
است.
1-بود خواهند صفر خروجیها ،دستگاه بودن روشن وجود با قطع حالت (در خروجی وصل و قطع کلید)
2-خروجی ولتاژ دامنه مقدار تنظیم
3-خروجی جریان حداکثر تنظیم
4-کانال خروجی ولتاژ دامنه مقدار نمایشگر1
5-نماکانال خروجی ولتاژ دامنه مقدار یشگر2
6-کانال خروجی جریان حداکثر نمایشگر1
7-کانال خروجی جریان حداکثر نمایشگر2
8-کانال خروجی منفی و مثبت سرهای1
9-کانال خروجی منفی و مثبت سرهای2
11-زمین سیم
- 18. Az_andazegirisharafi
18
11-دکمهکانال دو دهنده ارتباط های
مست کانال دو ،باشند بیرون دو هر که زمانیمیکنند کار قل.
تا حداکثر و میشوند سری ولتاژ منابع ،باشد داخل چپ دکمه فقط که زمانی61میدهند ولتاژ ولت.
تا حداکثر و میشوند موازی جریان منابع ،باشند داخل دکمه دو هر که زمانی6میدهند جریان آمپر.
منفی و مثبت سرهای میتوان منبع هر خروجی جریان حداکثر تنظیم برایکوتاه اتصال را منبع آن به مربوط
دکمه با و کردهای3کرد تعیین را جریان حداکثر.
- 19. Az_andazegirisharafi
19
: ژنراتور سیگنال عملکرد چگونگی با آشنایی
تنظیم قابلیت که مختلف متناوب موجهای شکل تولید برای است دستگاهی سیگنال مولد یا ژنراتور سیگنال
ولتاژ و دامنه ،فرکانسOffsetنمونه زیر شکلهای .دارد راکه میدهند نمایش را ژنراتورها سیگنال از هایی
است شده ذکر آنها اجزای مهمترین عملکرد شرح
آزمایشگاهی ژنراتورهای سیگنال نمونه یک
1-شده تولید ولتاژ فرکانس تنظیم درجه
2-تولیدی موج فرکانس اشل و محدوده تنظیم درجه
3-شکل تعییندلخواه موج
4-مقدار تعیینOffsetبا شونده جمع ثابت ولتاژ وAC
5-شده تولید خروجی ولتاژ دامنه مقدار تنظیم
6-میباشد استفاده قابل محل این از خروجی موج.
آزمایشگاهی ژنراتورهای سیگنال از دیگر نمونه یک
- 20. Az_andazegirisharafi
21
پروپ ، اسیلسکوپ عملکرد چگونگی با آشنایی:
:اسیلسکوپ
نمایش برای که است آزمایشگاهی کاره چند و مفید دستگاه یک اسیلوسکوپتحلیل ، گیری اندازه و دادن
پدیده دیگر و موجها شکلهایالکتریکی مدارهایمی بکار الکترونیکی ورود.اکلمه صوالoscilloscopeبه
که .است زمان با متغیر های سیگنال دوبعدی نمایش برای وسیله این و است سنج نوسان یا نما نوسان معنی
.است مدار از نقطه دو بین ولتاژ اختالف محور عمودی محور و زمان نمایش افقی محور
نما را آن فقط و باشه داشته ورودی سیگنال روی بر تاثیری هیچ نباید آل ایده اسکوپ یکبدهد یش.
سکوپ اسیلو انواع:
1-آنالوگ اسیلوسکوپ2-دیجیتال اسیلوسکوپ
1-آنالوگ اسیلوسکوپ
در یا زمان برابر در را ورودی سیگنال که هستند سریع بسیار رسامهای حقیقت در اسیلوسکوپبرابرسیگنال
دیگرنمایشمیدهند.قلماینرسامیکلکهنورانیاستکهدراثربرخوردیکباریکهالکترونبهپردهای
فلوئورسانبوجودمیآید.
لحظهای تغییرات کردن دنبال برای را باریکه این میتوان الکترون باریکه کم بسیار لختی علت به(ولتاژهاییکه
بسیارسریعتغییر،میکنندیافرکانسهایبسیارباال)بکاربرد.اسیلوسکوپبراساسولتاژکارمیکند.البتهبه
کمکمبدلها(ترانزیستورها)میتوانجریانالکتریکیوکمیتهایدیگرفیزیکیومکانیب را کیتبدیل ولتاژ ه
.کرد
2-دیجیتال اسیلوسکوپ
مبدل یک عالوه به دیجیتال به آنالوگ مبدل یک از شده تشکیل واقع در دیجیتال سکوپ اسیلودیجیتالبه
آنالوگسیگنالتوسطadcتوسط و شده دیجتالdacباز اولیه شکل به نمایش برایتبدیلمیشود.
آنالوگ اسیلوسکوپ از ای نمونه
- 21. Az_andazegirisharafi
21
دیجیتال اسیلوسکوپ از ای نمونه
ها اسیلوسکوپدارند زیادی مزایای:
آسان حمل
ها موج شکل سازی ذخیره
کامپیوتر به اتصال قابلیت
جانبی امکانات دارای(متر مالتی)
باال های فرکانس با موجها شکل تمام نمایش قابلیت
انالوگ اسکوپ امکانات کلیه دارای
باال برداری نمونه نرخ
زمانصپایین عود14 (ns)
وسیع اسکن اولیه زمان رنج5ns~50s/div
؟ دارد آنالوگ اسیلسکوپ با تفاوتی چه دیجیتال اسیلوسکوپ
ادیجیتال های اسیلوسکوپ با که کسانی از بسیاری برای حاضر حال در که سوالیست ینممک اند نکرده کارن
و داشته وجود برق مهندسی های آزمایشگاه در دیرباز از که آنالوگ های اسیلوسکوپ .باشد آمده پیش است
که اند شده مواجه دیجیتال های اسیلوسکوپ عنوان تحت رقیبی با اخیرا داریم کامل آشنایی آنها با ما ی همه
دا اختصاص خود به را اسکوپ مصرف بازار از بخشیهستند رشد حال در باال سرعت با و اند ده.
شطرنجی نمایش صفحهCRTاسیلوسکوپ اصلی های مشخصه از سیگنال بودن واقعی و نمایش باالی ،سرعت
نمایش حافظه،صفحه دیجیتال های اسیلوسکوپ در است.اما آنالوگ هایLCDگیری اندازه ،توابع
کامپیو با پیشرفته،ارتباط تریگر اتوماتیک،مدهایاسیلوسکوپ از نسل این های مشخصه مهمترین از پرینتر و تر
هستند ها.
- 22. Az_andazegirisharafi
22
آنالوگ های اسکوپ همچنان اما هستند آنالوگ انواع از بیشتر بسیار دیجیتال های اسکوپ امکانات شک بدون
است کرده حفظ مصرف بازار در را خود جایگاه.
سا راحت بسیار کاربر برای را کار دیجیتال های اسیلوسکوپدارای ها اسکوپ از دسته این بطوریکه .است خته
عنوان تحت کلیدیAuto Setحالت بهترین روی دستگاه پنل تنظیمات تمامی کلید این فشردن با که هستند
توابع آن بر شود.عالوه می تنظیم خودکار صورت به دستگاه پروب با متصل سیگنال نمایش جهتAutomatic
Measurmentاسک تمامی در کهو عمودی های مولفه گیری اندازه عملیات اند شده داده قرار دیجیتال های وپ
نظیر سیگنال افقیVpp,Vrms,Vave,Period,Frequency,Duty Cycleاندازه اتوماتیک صورت به را ... و
اطالعا توانند می و هستند دار حافظه ها اسیلوسکوپ از نسل آورد.این خواهند در نمایش به و کرده گیریت
دیجیتال های اسکوپ اکثر طرفی نمایند.از بازیابی نیاز صورت در و ذخیره خود داخلی حافظه روی را سیگنال
یا مموری فلش نظیر جانبی های حافظه با توانند میSDروی را اطالعات و کرده برقرار مستقیم ارتباط کارت
دیجیتال های اسیلوسکوپ چنین نمایند.هم ذخیره نیز جانبی وسایلریموت نام با عموما که افزاری نرم تحت
جهت کامپیوتر اختیار در را اطالعات و شده متصل کامپیوتر به مستقیما توانند می شود می شناخته کنترل
نظیر افزارهایی نرم با دستگاه ارتباط امکان قابلیت دهند.این قرار بیشتر تحلیل و تجزیهMATLABو
LABVIEWدهد می کاربر به را.
قابنظیر دیگر های لیتCursorیا سیگنال ،ضبطWaveform Recorderخودکار،ارتباط ،کالیبراسیون
مهندسی مختلف های آزمایشگاه به سرعت به دیجیتال های اسیلوسکوپ که شده عث با ... و پرینتر با مستقیم
یابند راه برق.
پایه تنظیمات
هم با کمی مختلف های اسکوپ کنترلی کلیدهای اگرچهآنالوگ های اسکوپ در مجموع در ولی کنند می فرق
آنها ی وظیفه نهایت در ولی دارد وجود هایی تفاوت ظاهر در اگرچه که دارد وجود اساسی های کلید سری یک
چهار به شکل این .بینید می رو ها مدل ترین ساده از یکی زیر شکل در . است یکی مختلف های مدل در
است شده تقسیم مختلف قسمتدید خواهید را آنها توضیح زیر در که شده نامگذاری آن مهم قسمت سه که.
- 23. Az_andazegirisharafi
23
شماره شکل3
a.(کلید عمودی وضعیت انتخابVertical MODEقسمت مشترک مرز در2و3)
کلید تونیم می کنیم استفاده اسکوپ های ورودی از یک کدام از بخواهیم که این به بستهMODEتنظیم رو
در و راهمزمان موج دو ،دو کانال ،یک کانال ،نمایش صفحه روی ،اسکوپ پایین به باال از ترتیب به که کنیم
وضعیتADDداد خواهد نشان را موج دو ریاضی جمع ،.
توجه1:کلید بجای ها اسکوپ از بعضیDUALهای نام به دیگر کلید دوALTوCHOPهر که دارند
هم را موج دو هم ها آن دویتفاوت اما دهند می نمایش زمانALTوCHOPکه است این درALTیک
تغییر این اما . را دیگه کانال موج بعد و میدهد نمایش سریع بسیار و کامل طور به رو موج یک از تناوب دوره
وضعیت اما .کنیم نمی حس رو آن ما که میشود انجام سریع انقدرCHOPاز هایی بریده انتخابی صورت به
یهای فرکانس در موج شکل است ممکن که میدهد نشان زمان هم را دیگر موج یک از هایی بریده و موج ک
شود داده نشان خالی هایی نقطه با پایین.
توجه2: ( MODE X-Y)به وضعیت تغییر ی دکمه ها اسکوپ از بعضی درX-Yدکمه همین کنار در
هایVertical modeقسم در بعضی در و دارد قرارکلید مثال دیگه های قسمت در برخی و تریگر ت
MODE (نهVertical MODEاست این است مهم که چیزی اما .)شد داده توضیح باال در که چیزی مثل
- 24. Az_andazegirisharafi
24
، میشود داده نشان اسکوپ روی بر آنچه واقع در و میشود استفاده کانال دو بین حذف برای وضعیت این که
است نقطه دو بین انتقالی ی مشخصهکانال تغییرات معرف عمودی محور کهAتغییرات نمایش افقی محور و
کانالBاست.
b.زمان کنترل
قسمت شکل در که طور همان1نمایش صفحه بینید می(CRT)در که شده مدرج واحدهایی با اسکوپ
به موج یک کنیم فرض که شکل این به شود می استفاده موج فرکانس کردن پیدا برای زمان موردورودی
و )شد خواهد داده توضیح که باشد ترانس یک یا ژنراتور سیگنال یک مثال تواند می اش شده(منبع وارد اسکوپ
سوییچ باید اول .کنیم پیدا را ان فرکانس خواهیم می ماSweep time/Divکه کنیم تنظیم صورتی به رو
، شود مشخص صفحه روی بر تناوب ی دوره یک حداقل با ثابت موج یکروی سوییچ که را عددی آن از بعد
با که یاد می دست به موج پریود یا تناوب ی دوره ترتیب این به و کنیم ضرب قسمت آن واحد در است آن
سوییچ اگه باال موج مورد در کنیم فرض مثال .بیاوریم دست به را فرکانسش توانیم می آن کردن معکوس
time/div(عدد روی )دیویژن تایم بخوانید5قسمت درmsما افقی واحد هر که دهد می نشان ، باشد5
امتداد در تناوب ی دوره یک در ما موج که جایی آن از و داده نشان رو ثانیه میلی4پس ، گرفته قرار خانه4
تا5که ثانیه میلی21(یا ثانیه میلی1,12آن فرکانس نتیجه در و است موج این تناوب ی دوره است )ثانیه
1,12/1باشد شهری برق از ترانس یک خروجی تواند می مثال که است هرتز پنجاه یا.
.cدامنه یا ولتاژ کنترل
های واحد باید که تفاوت این با زمانه خوندن روش مثل دقیقا موج ی دامنه خواندن روش یا دامنه کنترل
در عمودیVolt/Div (موج مورد در مثال . شود ضرب )دیویژن ولت بخوانیدولتاژ بخواهیم اگه باالP-P
(اینکه فرض با .بگیریم اندازه را )قله تا قله از یا پیک تو پیکVolt/Divعدد روی بر1ی قله تا قله از باشه
ما موج4،یک عدد ضربدر که کرده اشغال رو خانه4کانال هر برای تنظیمات این و .میده نشون رو ولت
انجام جداگانه طور به باید ورودیشود خوانده خودش مقیاس اساس بر باید کانال هر موج و شود.
های دستگیره روی ها اسکوپ اکثر در :مهم ی نکتهTime/DivوVolt/Divوجود کوچکتر ی دستگیره یه
دستگیره این ها سوییچ این تنظیم از قبل باید همیشه ما و میشه استفاده اسکوپ کردن کالیبره برای که داره
را کوچکتر یصحیح ما های گیری اندازه اینصورت غیر در بچرخانیم ساعت های عقربه جهت در انتها تا
بود نخواهد.
.dهای وضعیت انتخابAC , GND , DC
زیر معموال که حالته سه کلید اینVolt/Divکنیم انتخاب را مان خروجی نوع که میده امکان ما به دارد قرار
وضع در کلید اگر که صورت این بهیتACی مولفه تنها باشه داشته قرارACخواهد داده نمایش سیگنال
مقدار و شدDCوضعیت .شد خواهد حذف ما موج آفست یاGNDکند می کوتاه اتصال زمین به را ما ورودی
- 25. Az_andazegirisharafi
25
وضعیت و . میدهد ما به را صفر سطح عمودی تنظیم امکان وDCما به تغییر بدون و نخورده دست را موج
د می نشانشامل مقدار موج این که هدDCوACبود خواهد.
را کلید که ترتیب این به شویم مطمئن اسکوپ صفر وضعیت بودن تنظیم از باید کار ابتدای در همیشه :توجه
حالت درGNDهای دستگیره با و داده قرارPositionباید را اینکار .دهیم قرار صفر روی بر را افقی خط
طور به کانال هر برایاز تولنیم می دیگر کانال به کانال یک از وضعیت تغییر برای و دهیم انجام باید جداگانه
کلیدMODE (کنیم استفاده )شد داده توضیح که.
نکته1:وضعیت از استفادهACمقدار کردن مسدود باعث تواند می اگرچهDCهای فرکانس در اما شود موج
ری هم به و اعوجاج باعث تواند می پایینظرفیت های خازن از استفاده مسئله این دلیل و شود موج شکل ختگی
مقدار حذف برای که است باالییDCدارد وجود اسکوپ درون موج.
نکته2:وضعیت از استفاده اگرچهACاما ، بیاورد بوجود را الف قسمت در شده مطرح مشکل است ممکن ،
گیری اندازه برای تواند می آن مفید ی استفادهظاهر به های ولتاژ روی بر موجود کوچک بسیار های ریپل
DCباشد.
نکته3:وضعیت مشکل تنهاDCمقدار است ممکن که است اینDCدقیق گیری اندازه مزاحم ،موجمقدار
ACشود.
قسمتvertical
: CH1 ( 1-1اسیلوسکوپ یک شماره ورودی
: CH2(1-2اسیلوسکوپ دو شماره ورودی
(1-3کلید(AC-GND-DC)
(1-3-1مدAC:اسیلوسکوپ وارد متناوب جریان سیگنال فقط گیرد قرار قسمت این روی کلید اگرمیشود
وازنمایشولتاژDCشود می جلوگیری.
1-3-2)مدDC:از (اعم باشد چه هر ورودی سیگنال شود تنظیم حالت این روی کلید اگرDCیاACیا
صفحه روی )دو هر از ترکیبیشود می داده نمایش.
1-3-3)مد:GNDالکتریکی ارتباط و شود می وصل زمین به اسیلوسکوپ ورودی ,شود انتخاب حالت این اگر
دارد کاربرد اسیلوسکوپ صفر تنظیم برای حالت این .شود می قطع اسیلوسکوپ و پروپ بین.
1-4)ولوم: VARIABLEسلکتور روی بر کهVOLT/DIVبرای و دارد قراررود می بکار دستگاه کردن کالیبره
ضریب تا )بچرخونیم ساعت های عقربه (جهت گیرد قرار راست سمت علیه منتها در همیشه باید که1داشته
ولتاژ خطای کردن صفر (برای .باشد)
1- 5)ولومPOSITION:داد حرکت عمودی را نمایش صفحه روی موج شکل توان می ولوم بااین.
1-6)کلید:modeالف :دارد وضعیت چهار کلید این)CH1ب)CH2ج) DUALد) ADD
کلید تونیم می کنیم استفاده اسکوپ های ورودی از یک کدوم از بخواهیم که این به بستهMODEتنظیم رو
- 26. Az_andazegirisharafi
26
در و راهمزمان موج دو ،دو کانال ،یک کانال ،نمایش صفحه روی ،اسکوپ پایین به باال از ترتیب به که کنیم
وضعیتADDداد خواهد نشان را موج دو ریاضی جمع ،.
(1-7ولوم: VOLT/DIV,شود می ظاهر نمایش صفحه در که موجی ی دامنه پتانسیومتر این تغییر با
میکند تغییر.
نکته
مقدار مقیاس تغییر با( VOLT/DIV)اسیلوسکوپ .داد نشان نمایش صفحه روی رابر موجی شکل هر میتوان
وتصر دخل نوع هیچترین (صحیح .دهد می تغییر را مقیاس تنها و کند نمی موج )پریود یا دامنه (مقدار در فی
پیک حالت (بزرگترین دید قابل دامنه ماکزیمم در موج شکل که است این موج دادن نشان برای مقیاس انتخاب
داشتن و )پیک تو1یا2میباشد پریود.(
1-8)فشاری دکمهALT:د این دادن فشار بادو هر وموج داده اسیلوسکوپ به موج هم با کانال دو هر کمه
.شود نمی دیده اسیلوسکوپ صفحه در هم با لحظات تمام در ان های موج شکل ولی شود می رسم هم با کانال
شوند می ظاحر حساس صفحه روی میان در یک بلکه.
1-9)فشاری دکمهCHOP:کنال دکمه این دادن فشار با1و2رو دو هرجداگانه موج دو موان و شده شن
نمود مشاهده سیلوسکوپ صفحه در مجزا طور به کانال دو این های ورودی توسط را.
نکته
تغییر این اما .رو دیگه کانال موج بعد و میده نمایش سریع بسیار و کامل طور به رو موج یک از تناوب دوره یک
.کنیم نمی حس رو اون ما که میشه انجام سریع انقدروضعیت اماCHOPاز هایی بریده انتخابی صورت به
با پایین های فرکانس در موج شکل ممکنه که میده نشون زمان هم رو دیگه موج ازیک هایی بریده و موج یک
بشه داده نشون خالی هایی نقطه.
قسمتTRIGER
2-1)SOURSE:است الزم اسیلوسکوپ صفحه در پایدار موج شکل یک نمایش برایجاروب موج شکل
کننده(SWEEPR)است الزم کردن سنکرون برای لذا باشد داسته )(همزمانی سنکرون ورودی موج شکل با
محل در کننده سنکرون سیکنال این نوع که شود اعمال ان به موج شکل یکSOURSEتعیین زیر بصورت
شود می.
CH1( 2-1-1و: CH2بای ,باشد وضعیت دو این از یکی در اگردر کانال هر موج بودن پایدار برای د
قسمتverticalمشابه وضعیت درsourseاگر یعنی باشدCH1بود, SOURSEهمCH1اگر و
CH2بود, SOURSEباید همCH2کلید از نشد ثابت موج اگر صورت این (در باشدLEVELنگه برای
کنیم می استفاده موج داشتن).
(2-1-2EXT:وضعیت این در اگرترمینال توسط خارج از را کنده جاروب سیگنال توان می گیرد قرار
(EXT-TRIG)داد افقی صفحات به را الزم فرکانس با موج خارجی انداز راه.
2-1-3)ی دکمه از باشد شهر برق فرکانس همان سیگنال فرکانس اگرINEجاروب سیگنال تامین برای
کنیم می استفاده کننده.
- 27. Az_andazegirisharafi
27
: HEVEL(2-2برایرود می کار به موج داشتن نگه.
:SLOP(2-3محور به نسبت را نمودارVکند می قرینه.
:TRIC (2-4باشد می مدار کننده تحریک.
قسمتHORIZONTAL
(3-1ولومPOSITION:حرکت افقی جهت در را گر نمایش صفحه روی موج شکل توان می ولوم این با
داد.
3-2)سلکتور: TIME/DIVتغیی بامحور روی بر زمان واحد نتیجه در .میکند تغییر موج پریود کلید این ر
Tعدد در را شده دیده واحدهای تعداد موج یک واقعی پریود مقدار خواندن برای .شود می عوض ها
TIM/DIVثانیه حسب بر تنظیمات دسته سه سلکتور این روی در .کنیم می(S)ثانیه میلی(MS)و
وجو ) ( ثانیه میکرونمود توجه واحدها این به باید تبدیل موقع در که دارد د.
3-3)ولوم: SWP VAR(برای .کرد منعکس صفحه روی را موج شکل بیشتری تعداد توان می ولوم این با
فرکانس خطای صفرکردن)
3-4)فشاری کلیدMAG10:موج کلید این دادن فشار با11شود می برابر.
استفاده قدم به قدم راهنمایاسکوپ از
اسکوپ کردن روشن :اول قدم!
اسکوپ بودن کالیبره از اطمینان :دوم قدم
های کلیدGain Variable Controlکلیدهای روی بر کوچکتر کلیدی صورت به که راVolt/Divو
Time/Div)رنگ (طوسیبچرخانید ساعت های عقربه جهت در انتها تا دارد وجود.
آنالوگ های اسیلوسکوپ در.باشد باید بیرون همه فشاری های کلید و باال به رو کشویی کلیدهای
اسکوپ زمین تنظیم :سوم قدم
ی حالته سه کلیدAC GND DCحالت در کانال دو هر برای راGNDی دستگیره با و بدید قرار
Positionکلیدهای ی بوسیله .بدهید قرار صفر روی را عمودی محورIntensityوFocusبهشدت ترتیب
وضعیت در را کلیدها زمین تنظیم از بعد و کنید تنظیم را موج نازکی و نورDCبدهید قرار.
اسکوپ به مدار وصل :چهارم قدم
اسکوپ به را مدار باید پروب دو با کانال دو از اگه و پروب یک با کنید استفاده خواهید می کانال یک از اگر
پر سوکت که صورت این به .کنید وصلدو به را اون ی دیگه سر و کنید وصل نظر مورد کانال ورودی به را وب
کنید وصل ،کنید بررسی رو اون ولتاژ تغییرات خواهید می که مدار از قسمتی یا المان سر
- 28. Az_andazegirisharafi
28
موج پایداری :پنجم قدم
ی دستگیره ،میکنه حرکت سریع یا میشه داده نشون صفحه روی که موجی اگهTrigger Levelحال در رات
کمی و بدید قرار وسطTime/Divبه بود ثابت موجتون اگه و بشه واضحتر موج شکل تا بدید تغییر هم را
برید بعد قدم.
منبع انتخاب :ششم قدم
ی حالته چند کلید ی بوسیله صفحه روی نمایش برای را نظرتون مورد کانالVertical Modeانتخاب
خ می زمان هم را کانال دو هر اگه .کنیدحالتهای از یکی ببینید واهیدALTیاCHOPو کنید انتخاب را
وضعیت نظرتونه مورد موج دو مجموع اگهADDکنید انتخاب را.
موج مشخصات گیری اندازه :هفتم قدم
واحد در اند گرفته قرار تناوب ی دوره یک امتداد در که را افقی های خونه تعدادTime/Divکنید ضرب
.بیاد بدست موج فرکانس تا کنید معکوس را اومده دست به عدد و
عدد مثالtime/divرویms50برابر دوره یک در افقی های خونه وتعداد5,2
T(پریود=(عددtime/div ×افقی های خونه تعداد
5.2 × 50ms =260ms
F=1/T=1/260ms=3.8hz<=فرکانس
گیری اندازه : هشتم قدم: ) (دامنه ولتاژ
در و بشمارید موج نقطه ترین پایین تا قله از رو شده محصور عمودی های خونه تعدادVolt/Div
دامنه ی اندازه اومده دست به عدد .کنید ضرب کانال اونP-Pدر اگر مثال عنوان به .بود خواهد موج
که حالتیVOLT/DIVعدد روی2توسط شده محصور های خانه وتعدادعمودی راستای در موج
برابر3,4:داریم عدد دو این ضرب ولتاژاز مقدار اوردن بدست برای انگاه باشد
عدد = )(ولتاژ دامنهvolt/div ×عمودی های خونه تعداد
3.4 × 2 = 6.8 V
مو شکل یک مراحل این از بعد باید باشد سالم هم تان اسکوپ و باشید بسته درست را مدارتان اگرثابت جبر را
پیدا دنبال باید اینصورت غیر در .باشید کرده گیری اندازه هم را آن مشخصات و باشید کرده ایجاد اسکوپ روی
باشید داشته اسکوپ بودن سالم از اطمینان یا مدارتان اشکال کردن.
پروبها
- 29. Az_andazegirisharafi
29
از ویژهای انواع و مدلها الکترونیکی و الکتریکی مدارهای انواع برای ًالمعمونمونه برای که دارد وجود پروبها
ابتدا فعال پروبهای .غیرفعال و فعال :دارد وجود پروب نوع دو .اند شده طراحی نظر مورد گره ولتاژ از برداری
میدهند انتقال اسکوپ به کانال توسط بعد میکنند تقویت.
پروبها صحت و اسیلوسکوپ بودن کالیبره بررسی
کانال پروب1جهت .کنید متصل اسیلوسکوپ )پنل روی موجود (حلقه کالیبراتور سیگنال به را اسیلوسکوپ
کانال روی بر را مشاهده وضعیت سیگنال مشاهده1کانال نیز را تریگر منبع و دهید قرار1کنید انتخاب.
وضعیت در را تریگر حالتAutoکانال اتصال .دهید قرار1وضعیت در راDCدهید قرار.مشاهده سیگنال
است مربعی را اسیلوسکوپ روی بر شده.کانال پروب2را مربعی شکل تا کنید تنظیم صحیح بصورت را
کنید مشاهده.
- 30. Az_andazegirisharafi
31
اختال گیری اندزهاسیلوسکوپ کمک به فاز ف:
باتوجهبهاینکهاسیلوسکوپهایدوکانالهمیتوانندهمزماندوشکلموجرانمایشدهند
.امکاناندازهگیریاختالففازبیندوموجمتناوبهمفرکانستوسطایننوعاسیلوسکوپها
امکانپذیراست.برایاینمنظوردوروشوجوددارد.درروشاولابتداتوسطکلیدTime/Div
وولومVolt Variableسعیمیکنیمیکسیکلازسیگنالمتناوب،تعدادخانههایزیادی
رادربرگیرد)دراندازهگیریاختالففازچونکاریباضرایبTime/DivنداریممیتوانیمولومVolt
VariableراازحالتCalخارجکنیم.سپس360رابرتعدادخانههایدربرگرفتهشدهتوسطیک
سیکلتقسیممیکنیمتامقداراختالففازبهازایهرخانهمشخصشود.
سپستعدادخانههایقرارگرفتهبیندوشکلموجدرراستایافقیرادرمقداراختالففازبهازایهر
خانهضربمیکنیمتااختالففازبیندوشکلموجبدستآید.اختالففازراباΦ )
فی)نمایشمیدهند.بهعنوانمثالدرشکلزیراختالففازبیندوشکلموجچقدراست؟
یکدیگر با موج شکل دو این بنابراین91اخت درجهالدارند فاز ف
دومینروشبرایاندازهگیریاختالففازبیندوشکلموج،استفادهازاشکاللیساژوراست
دومینروشبرایاندازهگیریاختالففازبیندوشکلموج،استفادهازاشکاللیساژوراست.
برایاینمنظوراسیلوسکوپرادرحالتX–YقراردادهوپسازاعمالشکلموجهابهکانالهایXوY
،توسطکلیدVolt/DivوولومVolt Variableهریکازدوکانال،شکلموجایجادشدهبرروی
صفحهنمایشاسیلوسکوپراطوریتنظیممیامکان حد تا که کنیمصفحه داخل ًاتمام و بزرگ
- 31. Az_andazegirisharafi
31
یکی صورت این در . باشد اسیلوسکوپ نمایشازپنجتصویرنشاندادهشدهدرشکلزیررویصفحه
نمایشاسیلوسکوپظاهرمیشود.
درتصویرهای1و3و5مقداراختالففازبیندوموجمشخصاستامادرتصویر2و4برایبدستآوردن
اختالففازبیندوموجبهصورتزیرعمل.کنیم می
صورت درایجادتصویر4بررویصفحهنمایشاسیلوسکوپ،ازرابطهزیربرایمحاسبهاختالففازبین
دوشکلموجاستفادهمیکنیم: