Το μάθημα της Φυσικής εισήχθη στην Α΄ Γυμνασίου για πρώτη φορά κατά το σχολικό έτος 2013-2014. Το σχολικό βιβλίο έχει τίτλο «Η Φυσική με Πειράματα» και αποτελεί εκπαιδευτική καινοτομία, καθώς προσεγγίζει τη Φυσική από την πραγματική της διάσταση, την πειραματική. Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή συνάντησε αντιδράσεις, καθώς δεν ακολουθούσε την τετριμμένη οδό της παραδοσιακής διδασκαλίας. Παρόλα αυτά η διδασκαλία δεν θα έπρεπε να παραμείνει στον άξονα εκτέλεση πειράματος βάσει των οδηγιών του βιβλίου. Εφαρμόσαμε και αξιολογήσαμε το πρότυπο διδασκαλίας στηριγμένο στη μέθοδο που εφαρμόζεται στον ακαδημαϊκό χώρο (εργαστήρια Σχολών Θετικών Επιστημών), τηρουμένων των αναλογιών, καθώς δεν μπορούμε να εφαρμόζουμε αυστηρό ακαδημαϊκό φορμαλισμό στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Οι μαθητές κατέγραφαν πειραματικές τιμές στο σχολικό εργαστήριο και στη συνέχεια τις επεξεργάζονταν στο σπίτι, καταθέτοντας σε εβδομαδιαία βάση εργαστηριακή άσκηση προς διόρθωση. Στην εργασία-αναφορά αυτή, εκτός από τη μαθηματική επεξεργασία των δεδομένων καλούνταν να απαντήσουν στις ερωτήσεις του βιβλίου σχετικά με υποθέσεις, θεωρήσεις και συμπεράσματα. Τελικά, αξιολογούσαμε τις επιδόσεις των μαθητών και συνολικά την εφαρμοζόμενη μέθοδο.

1. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.
Χιωτέλης Ιωάννης
Δημακόπουλος Γεώργιος

2. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

3. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

4. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

5. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

6. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

7. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

8. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.
Ως προς τη Γραμματική (άξονες γνωστικού περιεχομένου).
Περιλαμβάνονται όλοι οι βασικοί κανόνες γραμματικής και
συντακτικού: «Παράγραφος, συνδετικές λέξεις, στίξη, άρθρο,
ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμίες – κλίση, σύνταξη της πρότασης
(ονοματικό και ρηματικό σύνολο, υποκείμενο, αντικείμενο,
κατηγορούμενο, προσδιορισμοί), είδη (κύριες, δευτερεύουσες) και
σύνδεση προτάσεων (παρατακτική – υποτακτική), είδη (κύριες,
δευτερεύουσες) και σύνδεση προτάσεων (παρατακτική – υποτακτική),
λεξιλόγιο, ορθογραφία».
Ως προς την επικοινωνιακή περίσταση.
Οι μαθητές οφείλουν να αναγνωρίζουν ότι διαφορετικότητα των περιστάσεων
επηρεάζει τη μορφή και την οργάνωση του μηνύματος (Roberson et al., 2005).
Επίσης, ότι μπορούν να διακρίνουν την απαιτούμενη γλωσσική ποικιλία σε
σχέση με την περίσταση (Ravid & Tolchinsky, 2002):

9. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.
Ως προς την οργάνωση – σύνθεση ευρύτερου κειμένου:
[…] Περιγράφει με σαφήνεια ένα πείραμα στη Χημεία, ένα φαινόμενο στη Βιολογία, τη
μορφολογία ενός τόπου στη Γεωγραφία κ.τ.λ.
Περιγράφει μια εικόνα ακολουθώντας τις οδηγίες που του υποδεικνύονται για την
οπτική γωνία και τον τρόπο οργάνωσης της περιγραφής στην εκφώνηση ή με βελάκια
πάνω στην εικόνα. […]

10. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

11. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.

12. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η επεξεργασία πειραματικών δεδομένων σχετίζεται άμεσα με την εξαγωγή
συμπερασμάτων, τη διατύπωση νέων θεωρήσεων και της αναθεώρησης των
αρχικών υποθέσεων των μαθητών.
Η Διερευνητική Μάθηση αποτελεί κατάλληλο εργαλείο προσέγγισης της
γνώσης στις Φυσικές επιστήμες καθώς ενσωματώνει την πειραματική
διαδικασία, τη μαθηματική επεξεργασία πειραματικών δεδομένων, τη
διατύπωση υποθέσεων και την επαλήθευση αυτών.
Η σωστή σχεδίαση της διδασκαλίας βοήθησε τους μαθητές να οργανώσουν
τη μελέτη τους βάσει ερευνητικών προτύπων

13. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η έκφραση στις γραπτές αναφορές και η αξιολόγηση τους συνέβαλλε στην
ανάπτυξη επιστημονικού προφορικού και γραπτού λόγου.
Η ταξινόμηση των σταδίων και των φάσεων έδωσε στους μαθητές την
αίσθηση λογικής αλληλουχίας που διέπει και πρέπει να διέπει την
επιστημονική μέθοδο.
Ωστόσο, η μέθοδός μας ήταν αυστηρά προγραμματισμένη και δύσκαμπτη,
κουράζοντας ενίοτε τους μαθητές.
Παράλληλα, μετέβαλλε το καθιερωμένο εκπαιδευτικό μοντέλο διαβάζω-
εξετάζομαι-κρίνομαι στις ωριαίες ή δεκάλεπτες γραπτές εξετάσεις. Οι
μαθητές κρίνονταν πολύ πιο αντικειμενικά μετά από αρκετές εργασίες, ενώ
αξιολογούνταν και η εκφραστική και η μαθηματική τους δεξιότητα.

14. Πρόταση Διδασκαλίας για τη Φυσική της Α΄ Γυμνασίου.
Γλωσσική, Εκφραστική και Μαθηματική αξιολόγηση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Παρατηρήσαμε σταδιακή βελτίωση στο σχεδιασμό γραφικών παραστάσεων
από τους μαθητές, αλλά και σημαντική εξέλιξη στην επιστημονική έκφραση
των μαθητών.
Οι μαθητές έμαθαν να είναι ακριβείς στις εκφράσεις τους π.χ. θερμότητα-
θερμοκρασία και να συντάσσουν αιτιολογημένες προτάσεις στη Φυσική.
Διαπιστώσαμε καλλιέργεια της κριτικής σκέψης των μαθητών και ανάπτυξη
της πειραματικής τους αντίληψης.
Μόνο ένας μαθητής από τους εξήντα δεν ακολούθησε το εκπαιδευτικό
πρότυπο.
Η μέθοδος με μικρές διορθώσεις και στο πλαίσιο περιορισμένης
αυστηρότητας μπορεί να εφαρμοστεί επιτυχώς υλοποιώντας όλες τις φάσεις
της ερευνητικής διαδικασίας.

15. Ευχαριστούμε
για την
προσοχή…