ასურეთის ხელოვნების ისტორია ...ხელოვნების დარგების მოკლე დახასიათება სტილისტური ნიშნების მიხედვით...

1. მილიტარისტული სახელმწიფო ჩრდილოეთ
შუამდინარეთში-ძვ.წ. II ათასწ.-დან - VII ს.ს.
ასურეთი

4. ღვთაება ანუ და ადადას ტაძარი აშურში XI ს.ძვ.წ.

5. ქალაქგეგმარება/ მშენებლობა
 გარს ერტყა თიხის კედლები და თხრილი
 გალავანსა და ქალაქ-კარიბჭეებში დატანებული
იყო კოშკები
 დაგეგმარებული ქალაქების რიცხვს მიეკუთვნებს-
კარ-თუქულთი-ნინურტა,დურ -
შარუქინი,ნაწილობრივ ნინევია
 საერო ნაგებობები ალიზისაბან იყო ნაგები
 ზიკურატი(შვიდსართულიანი-მსუბუქი
პროპორციებით)-არ წარმოადგენდა ცენტრს და
დომინანტს
 სასახლეებსა და ტაძრებს ხშირად აგებდნენ ბიტ-
ხილანის სტილში

6. ბიტ - ხილანი
• წარმოადგენს შენობის მთავარი ფასადის
მიმართ პარალელურ ორ გრძელ ვიწრო
ოთახს.პირველი ამათგან კარიბჭეა,ერთი
ორი ან სამი სვეტით და ორი წინ გამოწეული
კოშკით,რომელზედაც კიბეა
მიდგმული,კარიბჭეებს მოსდევს გრძელი
სამეფო დარბაზი,რომელსაც სამი მხრიდან
პატარა ოთახები ეკვრის - საწოლი,
სააბაზანო და სხვ.

7. სარგონ II -ის(722-705) სასახლე დურ-
შარუქინში
 18 ჰა/10 ჰა სასახლე-14 მ.სიმაღლის ბაქანზე
 პანდუსები
 მდიდრული მისაღები
 სამარხის შესასვლელში ,,ფრთოსანი ხარების“
გიგანტური ქანდაკებები-თაღების საყრდენები
 ფერადი შორენკეცებით მოპირკეთებული იატაკები
 კედლები მოხატული
 რელიეფური ფრიზები
 ოთახები ვიწრო,წაგრძელებული და მაღალი
 სკულპტურა არქიტექტურას ექვემდებარება

13. ასურნასირფალის(883-859) სასახლის
რელიეფი ნიმრუდში
სპილოს ძვლის გამოსახულებები
ბატალურ ჯანრს ემატება მითოლოგიურ-
საყოფაცხოვრებო სიუჟეტები
ფინიკიური წარწერები მეტყველებს
სასახლის მშენებელთა წარმოშობის შესახებ
ქვის რელიეფებს რამდენიმე ჰექტარი ეჭირა

18. ასურბანიფალის(668-626 სასახლის რელიეფი
 იკვეთება თხელ ფილებზე
 სარტყლებად განლაგება
 ბატალური და ნადირობის სცენები
 ე.წ.გმირის განდიდება
 განსაკუთრებით ყურადღებითაა დამუშავებული კულულები,თმის
ვარცხნილობა,წვერი,ტანსაცმლის ნაქარგობით დამუშავება
 განზოგადებული სახე,დიდი ხელები,დაბერილი
კუნთები,გაქვავებული პოზა
 ე.წ. ,,იდეალისტურ-იდეოლოგიური“ კანონი
 მონუმენტური სტატიკურობა
 რელიეფებზე ცარიელი სივრცის შევსების ტენდენცია-
ორნამენტებით
 ადამიანი და ნაგებობები ერთი ზომისაა
 ორპლანიანი გამოსახულებევის შექმნის ცდა
 სივრცისა და სიღრმის შთაბეჭდილება

25. ასურბანიფალის პერიოდის მხატვრობა
მრავალფიგურიანი კომპოზიციები
არატრადიციული პოზები და რაკურსები
შეკრული ჰერალდიკული კომპოზიციები
 აღარ აქვთ ცარიელი სივრცის შიში
ფიგურების თამამი განლაგება
ცხოველების გამოსახვა-ახასიათებს
ინდივიდუალურობა

29. თელ-ბარსიბის მეფისნაცვლის სასხლის
მოხატულობა
 ე.წ პროვინციული ხასიათი
 გრაფიკული მანერა
 ბატალური სცენები
 დეკირაციული პანო ცხოველების გამოსახულებით

32. გამოყენებული ლიტერატურა
• 1.,,Всеобщая историа искусств”, Т.I,II,III,IV,V,VI,VII,VIII. Б.В.Веймарн,
Б.Р.Виппер, А.А.Губер, М.В.Доброклонский, Ю.Д.Колпинский,
В.Ф.Левенсон-Лессинг, К.А.Ситник, А.Н.Тихомиров, А.Д.Чегодаев.Москва
1962/5 г.
• .,, Всеобщая историа архитектури. Автор: Баранов Н.В. (глав. ред.)
Год: 1966-1977. Москва
• v. Afanasieva, e. Lukonini, n. Pomeranceva, Zveli aRmosavleTis
xelovneba, Tb., 1986
• История искусства зарубежных стран. Первобытное общество, Древний Восток,
Античность. Под ред. М.В. Доброклонского, А.П. Чубовой. М., 1980. С. 84–87
• • В.К. Афанасьева, В. Луконин, Н. Померанцева. Искусство Древнего Востока. М.,
1976. (cерия: «Малая история искусств» под общ. ред. И.С. Кацнельсона). С. 148–
154