Εργασία στα πλαίσια των βιωματικών δράσεων στο 1ο Γυμνάσιο Σητείας

1. B I Ω Μ Α Τ Ι Κ Ε Σ Δ Ρ Α Σ Ε Ι Σ
ΣΧ. ΕΤΟΣ 2015-2016
1ο Γυμνάσιο Σητείας
Β1’ τμήμα - Α’ τρίμηνο
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ : ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ
ΘΕΜΑ: ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΧΑΜΗΛΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ [ ΠΕ. 11 ]

2.  Περιγραφή έργου
 Όρος « Ιστιοπλοΐα »
 Ιστορία της Ιστιοπλοΐας
 Σκάφη
 Γνωριμία, εκμάθηση
 Προϋποθέσεις ενασχόλησης
 Εξοπλισμός, οργανωτικές δυνατότητες, κόστος
 Οφέλη, κίνδυνοι

3. Όρος « Ιστιοπλοΐα »
 Η ιστιοπλοΐα είναι η τέχνη του αρμενίσματος στο
νερό (σε θάλασσα ή σε λίμνη) χρησιμοποιώντας ως
αποκλειστική ή κύρια πηγή ενέργειας τον άνεμο.
Το όνομά της είναι σύνθετο από το ιστίο+πλους,
δηλαδή πλεύση με το πανί που τα παλιά χρόνια
χρησιμοποιούσαν τα σκάφη για να ταξιδεύουν. Τα
πανιά δένονταν στα κατάρτια (ιστούς), και με τη
βοήθεια του αέρα τα σκάφη που ονομάζονταν
ιστιοφόρα αρμένιζαν στις θάλασσες όλου του κόσμου.
Και σήμερα ακόμη υπάρχουν πολλά τέτοια σκάφη,
που όμως διατηρούν τις μηχανές ως βοηθητικές, σε
περίπτωση που επικρατεί άπνοια, δηλαδή δεν φυσάει
αέρας.

4. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ
 Η Ιστορία της Ιστιοπλοΐας
 Για εκατοντάδες χρόνια , ο άνεμος ήταν η μόνη και η κύρια πηγή
ενέργειας βοηθώντας τον άνθρωπο να καλύψει μεγάλες αποστάσεις
πέρα από τις θάλασσες , καθώς συγκεκριμένες αποστάσεις ήταν πολύ
δύσκολο να γίνουν με τη χρήση μόνο κουπιών. Ας ξεκινήσουμε με τα πιο
πρωτόγονα σκάφη , τα οποία ήταν λίγο περισσότερο από ό, τι τα δέντρα
με ένα κομμάτι ύφασμα δεμένο πάνω . Η προέλευση της ιστιοπλοΐας
μπορεί να αναχθεί στους προγόνους μας , για τους οποίους , η θάλασσα
ήταν πάντα ένα αναπόσπαστο μέρος της ζωής τους .Τα πλοία και τα
σκάφη είναι το παλαιότερο μέσο μεταφοράς , κοιτάζοντας την ιστορία
της ιστιοπλοΐας .Τα πρώτα απομεινάρια του πλοίου που χρονολογείται
από το 2900 π.Χ. είναι μια μαρτυρία για αυτό . Οι Αιγύπτιοι έχτισαν
μεγάλα πλοία με τουλάχιστον 40 κουπιά και κατάρτι εξαιρετικά
σχεδιασμένο για να υποστηρίξει το μεγάλο πανί . Μερικές κατάλληλες
καινοτομίες μετέτρεψαν αυτά τα πλοία σε πολεμικά .


5.  Ήταν στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ., που η παλαιότερη εικόνα ενός
πλοίου με πανί σε ένα ζωγραφισμένο δίσκο βρέθηκε στο Κουβέιτ .
Από τον Μεσαίωνα και μετά , σημαντική πρόοδος παρατηρήθηκε
στην τεχνολογία της ιστιοπλοΐας . Σύμφωνα με την ιστορία της
ιστιοπλοΐας , αυτή η πρόοδος διευκόλυνε τους Άραβες , Κινέζους,
Ινδούς και Ευρωπαίους εξερευνητές να κάνουν μεγαλύτερα
ταξίδια σε ανοιχτές θάλασσες με κακοκαιρία και ακραίες
κλιματικές συνθήκες . Υπήρξαν ορισμένες σημαντικές βελτιώσεις
στα πανιά , τα κατάρτια και τα ξάρτια. Ο εξοπλισμός πλοήγησης
έδειξε πολύ σημαντική βελτίωση . Κοιτάζοντας πίσω στην
προέλευση της ιστιοπλοΐας , φαίνεται ότι έχει συμβάλει σε πολλές
μεγάλες εξερευνήσεις στον κόσμο . Η βιομηχανική επανάσταση
έφερε νέα υλικά για την κατασκευή των σκαφών ιστιοπλοΐας .
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ

6.  Η αύξηση των νέων απαιτήσεων και των ευκαιριών οδήγησε σε
πρόοδο σε νέα μοντέρνα σχέδια και εξελίξεις . Τον 16ο και 17ο
αιώνα στην ιστορία της ιστιοπλοΐας, μια νέα τάση φάνηκε να
γεννιέται .Η τάση αυτή ήταν ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν
την ιστιοπλοΐα για ευχαρίστηση και όχι μόνο για μεταφορά ,
εξερεύνηση ή πόλεμο . Το πρώτο μισό του 20ου αιώνα οι εύπορες
οικογένειες αναγνώρισαν την ιστιοπλοΐα ως άθλημα πολυτέλειας.
Σήμερα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανακαλύπτουν το πάθος
τους για την ιστιοπλοΐα . Λάτρεις της ιστιοπλοΐας από όλο τον
κόσμο μπορούν να ασχοληθούν με το άθλημα σε κάθε επίπεδο
ενδιαφέροντος . Υπάρχουν αμέτρητες σχολές ιστιοπλοΐας που
λειτουργούν σε όλη την υδρόγειο . Η ιστιοπλοΐα ποτέ δεν ήταν πιο
δημοφιλής από ό , τι είναι σήμερα και το μέλλον της διαγράφεται
λαμπρό .
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ

7. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ
Αρχαίο ελληνικό πλοίο
Ειδικευμένο για εμπόριο
και εκστρατείες
Μεσαιωνικό-βυζαντινό πλοίο
Ειδικευμένο για ναυμαχίες και εμπόριο
Μεσαιωνικό πλοίο Βίκινγκς

8. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑΣ
Αρχαίο περσικό πλοίο
Ειδικευμένο για μεγάλες
εκστρατείες και πολλούς
στρατιώτες
Αρχαίο αιγυπτιακό πλοίο
Ειδικευμένο για εμπόριο και μεταφορές

9. Κατηγορίες Σκαφών
Ολυμπιακών διαδρομών
Συμμετέχουν σε αγώνες ολυμπιακών
διαδρομών
Ανοικτής Θαλάσσης
Συμμετέχουν σε αγώνες ανοικτής
θαλάσσης ή ολυμπιακών διαδρομών

10. Είδη ιστιοπλοϊκών σκαφών
• Φινν (Finn)
• Λέχνερ (Lechner)
Α390
• Γιούρο
• Σταρ
• 470
• Σόλιος
• Φλάινγκ ντάτσμαν
• Τορνέιντο
• Laser Standard
• Laser Radial
• Όπτιμιστ
• 420
• Λάιτινγκ
• 5124

11. Γνωριμία - εκμάθηση
 Η χρήση ενός σκάφους θεωρείται αντίστοιχη του
αυτοκινήτου, ίσως και πιο σημαντική, διότι έχουμε
συνολική ευθύνη για πολλά θέματα, όπως
αναλύεται κατά την διάρκεια των μαθημάτων.
Πρέπει να γίνεται με την δέουσα προσοχή ,
σοβαρότητα και γνώση σε θεωρητικό και σε
πρακτικό επίπεδο από τον εκπαιδευόμενο.

12. Γνωριμία - εκμάθηση
 ΒΑΣΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
 Πρόγραμμα πρακτικής εξάσκησης
Τα πρακτικά μαθήματα (8-9 μαθήματα ανάλογα με τον
καιρό) γίνονται με τα σκάφη της εκάστοτε σχολής.
 Θεωρητικά μαθήματα ( 8 μαθήματα)
 Τι χρειάζεται να φοράμε κατά την διάρκεια της ιστιοπλοΐας ;
Άνετα ρούχα, αδιάβροχο αντιανεμικό, γυαλιά, καπέλο, παπούτσια
ιστιοπλοϊκά ή αθλητικά παπούτσια να μην γλιστράνε.
 Ηλικίες κατάλληλες για Ανοιχτή θάλασσα ;
Από 18 ετών και άνω χωρίς περιορισμό. Υπάρχει ενεργός ιστιοπλόος
83 ετών .

13. Γνωριμία - εκμάθηση
 Γνωριμία με το σκάφος και αναγνώριση του
σκάφους, πανιών και εξοπλισμού και μέσων
ασφάλειας ατόμων και σκάφους
 Αναδρομή στην Ιστορία τών ιστιοφόρων
των πανιών κ.λπ, Στοιχεία ναυπηγικής τέχνης.
 Τύποι σκαφών, στοιχεία αεροδυναμικής
 Γνωριμία με την ιστιοφορία, ρύθμιση και κίνηση
με τα ιστία.
 Πλεύσεις, ρύθμιση και κίνηση με τα ιστία.

14. Γνωριμία - εκμάθηση
 Αγκυροβολία, Ελλιμενισμός και μανούβρες του
σκάφους
 Πλεύσεις.
 Κανονισμοί αγώνων ιστιοπλοίας και
Μετεωρολογία.
 Αποφυγή συγκρούσεων και Διεθνής Κανονισμός
Αποφυγής Συγκρούσεων ΔΚΑΣ, Ενημέρωση και
πρόληψη καταστάσεων κινδύνου.
 Καταστάσεις κινδύνου, Σωστικός εξοπλισμός,
ΜΟΒ (Άνθρωπος στην θάλασσα) και Ιατρικά
θέματα

15.  Μοναδική προϋπόθεση συμμετοχής είναι το
ενδιαφέρον να γνωρίσει κανείς τον κόσμο της
ιστιοπλοΐας και των ιστιοπλοϊκών αγώνων,
ανεξάρτητα από τυχόν προηγούμενη εμπειρία.
Προϋποθέσεις ενασχόλησης

16. Προϋποθέσεις ενασχόλησης
 Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται;
Είναι από τα λίγα αθλήματα, που όλοι ανεξαιρέτως
μπορούν να συμμετάσχουν, ανεξάρτητα από φύλο, ηλικία
και σωματική διάπλαση. Από έξι - επτά ετών, έως όποια
ηλικία κι αν έχει κάποιος μπορεί να κάνει ιστιοπλοΐα, το
μόνο που χρειάζεται είναι η θέληση! Το ξεκίνημα ενός
ιστιοπλόου στην ηλικία των 6-7 ετών μπορεί να γίνει με τα
σκάφη τύπου optimist που έχουν ένα πανί και
απευθύνονται μέχρι και την ηλικία των δεκαπέντε ετών.
Είναι ασφαλέστατα και έχουν μεγάλες δυνατότητες
πλεύσης.
Από εκεί και πέρα ανεβαίνουμε κατηγορία και πάμε στους
άλλους τύπους σκαφών

17. Εξοπλισμός , οργάνωση, κόστος
* Νιτσεράδα
Το πρώτο και απαραίτητο κομμάτι του εξοπλισμού
είναι η νιτσεράδα είναι ένα βαρύ ανθεκτικό
αδιάβροχο. Επίσης, καλό θα είναι στα μανίκια,
εσωτερικά να υπάρχουν τα λεγόμενα aqua stop, τα
οποία δεν είναι τίποτα περισσότερο από κάποια
λάστιχα στεγανοποίησης.

18. Εξοπλισμός , οργάνωση, κόστος
* Ισοθερμικά
Συνεχίζοντας με την κατάλληλη ενδυμασία,
κάτω από την νιτσεράδα καλό είναι να φοράει
κανείς ζεστά αλλά ελαφριά ρούχα. Το ιδανικό
είναι ένα fleece ή μια βαμβακερή φόρμα.

19. Εξοπλισμός , οργάνωση, κόστος
Μπότες
Ο ναυτικός όρος είναι γαλότσες, οι οποίες είναι
αδιάβροχα παπούτσια που εμποδίζουν να
περάσει το νερό Όταν θα τις διαλέξουμε πρέπει
να προσέξουμε να μην είναι πολύ ψηλές και να
είναι μαλακές, ώστε να μπορούμε να τις
βγάλουμε εύκολα.

20. Εξοπλισμός , οργάνωση, κόστος
Το σωσίβιο είναι απαραίτητο εξάρτημα ασφαλείας, και μαζί
με την ζώνη ασφαλείας, πρέπει να φοριούνται πάντα όταν ο
καιρός δεν είναι καλός, τη νύχτα, ή όταν ταξιδεύουμε μόνοι
μας. Πρέπει να είναι άνετο, μικρού όγκου, ώστε να μην ενοχλεί
και εγκεκριμένου τύπου, ώστε να είναι ασφαλές.
Καλό είναι να επιλέγουμε τον αυτόματο τύπο, αυτόν που θα
ενεργοποιηθεί και θα φουσκώσει ακόμα και όταν είμαστε
αναίσθητοι, ενώ θα μας γυρίζει ακόμα και εάν έχουμε πέσει
μπρούμυτα στη θάλασσα.. Επίσης, πρέπει να έχει
ενσωματωμένη ζώνη ασφαλείας.

21. Εξοπλισμός , οργάνωση, κόστος
Σκούφος
Γάντια
Καπέλο
Κάλτσες

22. Αγωνιστική ιστιοπλοΐα
 Οι αγώνες Ιστιοπλοΐας διεξάγονται σε υδάτινους στίβους. Η σήμανσή
τους γίνεται με σημαδούρες, οι οποίες οριοθετούν τις διαδρομές, που
πρέπει να ολοκληρώσουν οι αγωνιζόμενοι.
Κατά τη διάρκεια αγώνων Ιστιοπλοΐας οι αθλητές καλούνται να
αντιμετωπίσουν όχι μόνο τους αντιπάλους τους, αλλά και απρόβλεπτα
και ακραία καιρικά φαινόμενα.

23. Αγωνιστική Ιστιοπλοΐα
 Σε αγωνιστικό επίπεδο συναντάμε την ιστιοπλοΐα τριγώνου που
ονομάζεται έτσι, γιατί μικρά ανοιχτά σκάφη αυστηρώς πανομοιότυπα,
αγωνίζονται μεταξύ τους σε ιστιοδρομίες που ορίζονται από σημαδούρες
που σχηματίζουν τρίγωνο, τραπέζιο, ή κάνοντας παλινδρομικές κινήσεις
που τις λέμε και όρτσα πρύμα.
 Οι τύποι σκαφών που συνήθως συναντάμε είναι τα Optimist και τα Laser,
420 και 470 καθώς και άλλα (FINN, EUROPE, STAR). Υπάρχει και η
αγωνιστική ιστιοπλοΐα με σκάφη κρουαζιέρας που δεν είναι βέβαια
άθλημα, αλλά ένα συναρπαστικό χόμπι με φανατικούς φίλους που
οργώνουν τις ελληνικές θάλασσες, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες
που διοργανώνονται τα αντίστοιχα ράλι.
Πού μπορώ να απευθυνθώ για περισσότερες πληροφορίες;
Στην Ελληνική Ιστιοπλοϊκή Ομοσπονδία ( http://www.eio.gr/) ή σε οποιοδήποτε
Ναυτικό Όμιλο που υπάρχει κοντά στην Περιοχή σας.

24. Κατηγορίες Αγώνων Ιστιοπλοΐας
Α. Ολυμπιακών διαδρομών (τρίγωνο)
Συγκεκριμένες πλεύσεις
Β. Ανοικτής θαλάσσης
Συγκεκριμένη πορεία

25. Διαδρομή ανοιχτής θάλασσας
Ο στίβος:
Συγκεκριμένη διαδρομή - πορεία,
ανεξάρτητα από διεύθυνση - ένταση
ανέμου.
Αγωνίζονται:
Μόνο "σκάφη ανοικτής θαλάσσης"
ανόμοια μεταξύ τους (εξομοιώνονται με
ένα σύστημα χαριζόμενων χρόνων).
Υπάρχει χρονικό όριο τερματισμού για κάθε
σκάφος

26. Ολυμπιακές Διαδρομές
Περίπλους σημαντήρων
(Πρώην Ολυμπιακό) Τρίγωνο
Άνεμος

27. Ολυμπιακό τραπέζιο
Άνεμος
Ολυμπιακές Διαδρομές

28. Όρτσα - Πρίμα
Άνεμος
Ολυμπιακές Διαδρομές

29. Εκκίνηση
Τα σκάφη βρίσκονται στην υπήνεμη πλευρά της γραμμής μέχρι
να δοθεί το σήμα της εκκίνησης.
•Πριν την εκκίνηση δίδονται (σύστημα 5-4-1-0) ηχητικά και
οπτικά (σημαίες) σήματα:
•Προειδοποιητικό σήμα (5')
•Προπαρασκευαστικό σήμα (4')
•Λεπτό (1')
•Εκκίνηση

30. Τερματισμός
Τερματισμός
Η νοητή ευθεία μεταξύ σκάφους επιτροπής
(σημαία) - σημαδούρας.
•Τερματισμός πρίμα:
Η γραμμή κάθετη στη διεύθυνση του
ανέμου.
•Τερματισμός εκτός όρτσα:
Η γραμμή κάθετη στην πορεία των
σκαφών από την προηγούμενη
σημαδούρα.

31. Τι θα μου προσφέρει ως άθλημα;
 Προάγει την άθληση, την αναψυχή.
 Την ομαδικότητα, την ανάπτυξη ικανοτήτων μέσα από την
κοινωνικότητα.
 Την τόνωση της αυτοπεποίθησης, την ανάπτυξη του
αισθήματος της ευθύνης.
 Την αποφασιστικότητα.
 Την συνεχή μάθηση γιατί στην ιστιοπλοΐα δεν σταματάς ποτέ
να μαθαίνεις καινούργια πράγματα.
 Την φυγή από την καθημερινότητα, κάτι που τόσο χρειάζεται
ο καθένας μας στις μέρες μας.

32. Eπίσκεψη στο Ν.Ο.Σητείας

33. Eπίσκεψη στο Ν.Ο.Σητείας

34. Ν.Ο.Σητείας
 O ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΣΗΤΕΙΑΣ ιδρύθηκε το έτος 1994.
 Οι πρώτες του δραστηριότητες ήταν :α) H Ιστιοπλοΐα
Ανοικτής Θάλασσας με την διοργάνωση εκπαιδευτικών
σειρών για την απόκτηση πτυχίων κυβερνήτη από τα μέλη
του β) Υποβρύχιες δραστηριότητες (Σχολές
 Ελεύθερης Κατάδυσης , Αγώνες Υποβρύχιας Σκοποβολής)
και γ) Αγώνες αλιείας Επιφανείας.
 Το ίδιο έτος αγοράστηκε Ιστιοπλοϊκό Σκάφος Ανοικτής
Θάλασσας το οποίο αφού επισκευάστηκε
 χρησιμοποιήθηκε για εκπαίδευση και αναψυχή από τα μέλη
του.
 Τα επόμενα χρόνια ο Όμιλος αδρανοποιήθηκε και το
σκάφος πωλήθηκε με αποτέλεσμα για αρκετά χρόνια να μην
υπάρχει καμιά Ιστιοπλοϊκή δραστηριότητα στη πόλη μας.

35.  Κατά το έτος 2008 μια παρέα από δραστήριους και
δημιουργικούς ανθρώπους που αγαπούσαν τη θάλασσα
 και κυρίως την Ιστιοπλοΐα ,αποφάσισαν την
επαναδραστηριοποίηση του Ομίλου με πρώτη
προτεραιότητα
 την δημιουργία τμημάτων Ιστιοπλοΐας Τριγώνου (OPTIMIST-
LASER)με απώτερο στόχο τη συμμετοχή των
 παιδιών του Ομίλου σε διασυλλογικούς και αν είναι δυνατόν
σε Πανελλήνιους Αγώνες.
 Το έτος 2009 που είναι και το έτος σταθμός για τον Ομιλο ,
αγοράστηκαν 8 σκάφη τύπου OPTIMIST,1 σκάφος OPTIMIST
αρχαρίων, 5 σκάφη τύπου LASER και 1 φουσκωτό σκάφος
συνοδείας-προπονητή.
Ν.Ο.Σητείας

36.  Τον Σεπτέμβριο του 2009 ανατέθηκε στον Ομιλο
από την Ε.Ι.Ο η διοργάνωση του Πανελληνίου
 Πρωταθλήματος Ιστιοσανίδας RSX Ανδρών-
Γυναικών, Νέων-Νεανίδων, Παίδων-Εφήβων.
 Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους συμμετείχε η ομάδα
Τριγώνου του Ομίλου με 12 αθλητές στον
διασυλλογικό
 Αγώνα του ΝΟΓΚ που αποτελεί και την πρώτη
συμμετοχή σε διασυλλογικό Αγώνα της Ιστορίας
του
Ν.Ο.Σητείας

37. Βίντεο Ιστιοπλοΐα