การแสดงผลและการรับข้อมูล

1. การแสดงผลและการรับข้อมูล

2. การแสดงผลและการรับข้อมูล
คาสั่งในการแสดงผลออกทางหน้าจอ คาสั่งในการรับข้อมูลจากคีย์บอร์ด
1. คาสั่ง printf() 1. คาสั่ง scanf()
2. คาสั่ง putchar() 2. คาสั่ง getchar() และ getch()
3. คาสั่ง puts() 3. คาสั่ง gets()

3. แสดงผลออกทางหน้าจอ
การแสดงผลข้อมูลออกทางหน้าจอสามารถทาได้ง่าย โดยเรียกใช้
คาสั่งหรือฟังก์ชันมาตรฐานที่ภาษาซีเตรียมไว้ให้ใช้ คาสั่ง printf()
คาสั่ง printf ถือว่าเป็นคาสั่งพื้นฐานที่สุดในการแสดงผลข้อมูลทุก
ชนิดออกทางหน้าจอ ไม่ว่าจะเป็นจานวนเต็ม( int ) , ทศนิยม ( float ) ,
ข้อความ ( string ) หรืออักขระ นอกจากนี้คาสั่งยังมีความยืดหยุ่นสูง โดยเรา
สามาถกาหนดหรือจัดรูปแบบการแสดงผลให้มีระเบียบหรือเหมาะสมตาม
ความต้องการได้อีกด้วย รูปแบบการเรียกใช้คาสั่ง printf แสดงได้ดังนี้

4. printf(“ format ” , variable);
format : ข้อมูลที่ต้องการแสดงออกทางหน้าจอโดยข้อมูลนี้ต้องเขียน
ไว้ในเครื่องหมาย “ ” ข้อมูลที่สามารถแสดงผลได้มีอยู่ 2 ประเภท คือ
ข้อความธรรมดา และค่าที่เก็บไว้ในตัวแปร ซึ่งถ้าเป็นค่าที่เก็บไว้ในตัวแปรต้อง
ใส่รหัสควบคุมรูปแบบให้ตรงกับชนิดของข้อมูลที่เก็บไว้ในตัวแปรนั้นด้วย
variable : ตัวแปรหรือนิพจน์ที่ต้องการนาค่าไปแสดงผลให้ตรงกับ
รหัสควบคุมรูปแบบที่กาหนดไว้

5. รหัสควบคุมรูปแบบการแสดงผลค่าของตัวแปรออกทางหน้าจอ
แสดงได้ดังนี้
รหัสควบคุมรูปแบบ การนาไปใช้งาน
%d สาหรับแสดงผลค่าของตัวแปรชนิดจานวนเต็ม ( int, short, unsigned short, long,
unsigned long)
%u สาหรับแสดงผลตัวเลขจานวนเต็มบวก ( unsigned short, unsigned long )
%o สาหรับแสดงผลออกมาในรูปแบบของเลขฐานแปด
%x สาหรับแสดงผลออกมาในรูปแบบของเลขฐานสิบหก
%f สาหรับแสดงผลค่าของตัวแปรชนิดจานวนทศนิยม ( float, double, long double )
%e สาหรับแสดงผลตัวเลขทศนิยมออกมาในรูปแบบของ ( E หรือ e ) ยกกาลัง ( float, double,
long double )
%c
รหัสควบคุมรูปแบบ
สาหรับแสดงผลอักขระ 1 ตัว ( char )การนาไปใช้งาน
%s สาหรับแสดงผลข้อความ ( string หรืออักขระมากกว่า 1 ตัว)
%p สาหรับแสดงผลตัวชี้ตาแหน่ง ( pointer )

6. ตัวอย่างการใช้คาสั่ง printf แสดงผลข้อความธรรมดาออกทางหน้าจอ

7. ส่วนตัวอย่างการใช้คาสั่ง printf แสดงผลจากค่าของตัวแปรหรือ
นิพจน์การคานวณออกทางหน้าจอ แสดงได้ดังนี้
โดยกาหนดให้
แสดงผลให้เป็นระเบียบด้วยอักขระควบคุมการแสดงผล

8. นอกจากนี้เรายังสามารถจัดรูปแบบการแสดงผลให้ดูเป็นระเบียบ
มากขึ้น เช่น การขึ้นบรรทัดใหม่หลังแสดงข้อความ หรือเว้นระยะแท็บ
ระหว่างข้อความ โดยใช้อักขระควบคุมการแสดงผลร่วมกับคาสั่ง printf
ในภาษาซีมี อักขระควบคุมการแสดงผลหลายรูปแบบด้วยกัน ดัง
แสดงต่อไปนี้
อักขระควบคุมการแสดงผล ความหมาย
n ขึ้นบรรทัดใหม่
t เว้นช่องว่างเป็นระยะ 1 แท็บ (6 ตัวอักษร)
r กาหนดให้เคอร์เซอร์ไปอยู่ต้นบรรทัด
f เว้นช่องว่างเป็นระยะ 1 หน้าจอ
b ลบอักขระสุดท้ายออก 1 ตัว

9. การนาอักขระควบคุมการแสดงผลมาใช้ เราต้องเขียนอักขระควบคุมการ
แสดงผลไว้ภายในเครื่องหมาย “ ” ดังแสดงตัวอย่างต่อไปนี้

10. ควบคุมขนาดพื้นที่แสดงผล
ตามปกติในการแสดงผลโปรแกรมจะเตรียมพื้นที่ให้พอดีกับข้อความ เช่น ถ้าจะ
แสดงข้อความ HELLO ซึ่งมี 5 ตัวอักษร โปรแกรมจะจัดเตรียมพื้นที่ไว้ให้พอดีสาหรับ
5 ตัวอักษร ดังแสดงรูปต่อไปนี้
H E L L O
แต่เราสามารถเพิ่มพื้นที่ในการแสดงผลได้ตามต้องการ เช่น กาหนดให้แสดง
ข้อความ HELLO ในพื้นที่ขนาด 8 ตัวอักษร โปรแกรมจะแสดงข้อความชิดด้านขวาของ
พื้นที่ที่จองไว้โดยจะเว้นพื้นที่ว่างทางด้านซ้ายอีก 3 ช่องที่เหลือเอาไว้ดังรูป
H E L L O

11. วิธีกาหนดขนาดพื้นที่การแสดงผล ให้ใส่ตัวเลขขนาดของพื้นที่ที่ต้องการไว้
หลังเครื่องหมาย % ในรหัสควบคุมรูปแบบ ดังแสดงตัวอย่างต่อไปนี้

12. ในกรณีที่ต้องการเปลี่ยนจากการแสดงผลชิดขอบด้านขวาให้ชิดขอด้านซ้าย
แทน สามารถทาได้โดยใส่เครื่องหมาย - ไว้หน้าตัวเลขระบุขนาดพื้นที่
ดังแสดงตัวอย่างต่อไปนี้

13. ควบคุมตาแหน่งตัวเลขหลังจุดทศนิยม
นอกจากนี้ในการแสดงผลตัวเลขหลังจุดทศนิยม ตามปกติถ้าไม่ได้
กาหนดค่าใด ๆ เพิ่มเติม เมื่อใช้รหัสควบคุมรูปแบบ %f โปรแกรมจะแสดง
ตัวเลขทศนิยมทั้งหมด 6 ตาแหน่ง ในกรณีที่เราต้องการตัดให้แสดงตัวเลขหลังจุด
ทศนิยมเท่าที่จาเป็น (เช่น 2 หรือ 3 ตาแหน่ง) ก็สามารถกาหนดค่าเพิ่มไปกับ
รหัสควบคุมรูปแบบได้ดังต่อไปนี้
% . nf
n : จานวนตัวเลขหลังจุดทศนิยมที่ต้องการให้แสดงผล

14. ตัวอย่าง การแสดงผลจานวนทศนิยม โดยที่มีการกาหนดตาแหน่งทศนิยม
แสดงได้ดังนี้

15. คาสั่ง putchar()
ในการแสดงผลตัวอักษรหรืออักขระ ( char ) ออกทางหน้าจอ นอกจาก
ใช้คาสั่ง printf พร้อมกับกาหนดรหัสควบคุมรูปแบบ %c แล้ว เราสามารถ
เรียกใช้คาสั่งสาหรับแสดงตัวอักษรหรืออักขระโดยเฉพาะได้อีกด้วย โดยคาสั่ง
นั้นคือ คาสั่ง putchar() ซึ่งมีรูปแบบการเรียกใช้คาสั่ง ดังแสดงต่อไปนี้
putchar(ch);
ch : ตัวอักษรหรืออักขระเขียนอยู่ภายในเครื่องหมาย „c'
หรือตัวแปรชนิด char

16. ตัวอย่าง การใช้คาสั่ง putchar() ในการแสดงผลอักขระออกทางหน้าจอ
แสดงได้ดังนี้

17. คาสั่ง puts()
เป็นคาสั่งสาหรับแสดงผลข้อความออกทางหน้าจอ มีรูปแบบการใช้คาสั่งดังนี้
puts(str);
str : ข้อความซึ่งเขียนอยู่ภายในเครื่องหมาย “ ” หรือตัวแปรที่เก็บข้อมูลชนิดข้อความ

18. รับข้อมูลจากคีย์บอร์ด
การทางานของโปรแกรมส่วนใหญ่มักจะเป็นการเชื่อมโยงกับผู้ใช้แบบ 2
ทิศทาง นั่นก็คือ ทั้งภาคของแสดงผลการทางานออกทางหน้าจอ และภาคของ
การรับข้อมูลจากผู้ใช้เข้ามาทางคีย์บอร์ด เพื่อร่วมในการประมวลผลของ
โปรแกรม ซึ่งในภาคของการรับข้อมูลจากผู้ใช้ ภาษาซีกาหนดคาสั่งและฟังก์ชัน
มาตรฐานเอาไว้ให้เรียกใช้แล้ว เช่นเดียวกับภาคของการแสดงผล รายละเอียด
ของคาสั่งเหล่านี้ได้แก่

19. ในภาษาซี การรับข้อมูลจากคีย์บอร์ดสามารถทาได้โดยการเรียกใช้ฟังก์ชัน scanf()
ซึ่งเป็นฟังก์ชันมาตรฐานสาหรับรับข้อมูลจากคีย์บอร์ด โดยสามารถรับข้อมูลได้ทุกประเภท
ไม่ว่าจะเป็นจานวนเต็ม ( int ) , ทศนิยม ( float ) ,อักขระ ( char ) หรือข้อความก็ตาม
รูปแบบการเรียกใช้คาสั่ง scanf() คล้ายกับการเรียกใช้คาสั่ง printf() ดังแสดงต่อไปนี้
คาสั่ง scanf()
scanf(“format” , &variable) ;
format : การใช้รหัสควบคุมรูปแบบ เพื่อกาหนดชนิดของข้อมูลที่จะรับเข้ามาจากคีย์บอร์ด โดย
รหัสควบคุมรูปแบบจะใช้ชุดเดียวกับรหัสควบคุมรูปแบบของคาสั่ง printf()
variable : ตัวแปรที่จะใช้เก็บค่าข้อมูลที่รับเข้ามาจากคีย์บอร์ด โดยชนิดของตัวแปรจะต้องตรงกับ
รหัสควบคุมรูปแบบที่กาหนดไว้ นอกจากนี้ หน้าชื่อของตัวแปรจะต้องนาหน้าด้วยเครื่องหมาย & ยกเว้นตัว
แปรสตริงสาหรับเก็บข้อความเท่านั้นที่ไม่ต้องนาหน้าด้วยเครื่องหมาย &

20. ตัวอย่าง การใช้งานคาสั่ง scanf() เพื่อรับข้อมูลจากคีย์บอร์ด
แสดงได้ดังนี้

21. คาสั่ง getchar() และ getch()
ทั้ง 2 คาสั่งนี้ใช้รับข้อมูลประเภทอักขระ( char ) โดยมีรูปแบบการเรียกใช้คาสั่งดังนี้
ch = getchar();
ch = getch();
ch : ตัวแปรชนิด char เพื่อใช้เก็บค่าของอักขระหรือตัวอักษรที่รับเข้ามา
ถึงแม้ว่าทั้งคาสั่ง getchar() และ getch() จะใช้สาหรับรับข้อมูลชนิดอักขระเหมือนกัน แต่ทั้ง 2 คาสั่ง
นี้มีความแตกต่างกันอยู่ตรงที่ คาสั่ง getchar() เมื่อป้อนอักขระเข้ามาแล้ว ต้องกดปุ่ม <Enter> โปรแกรม
จึงจะกลับไปทางานต่อได้ และตัวอักขระที่เราป้อนจะแสดงขึ้นมาให้เห็นบนหน้าจอด้วย ส่วนคาสั่ง getch()
ไม่ต้องกดปุ่ม <Enter> เพียงแค่เราป้อนอักขระเข้ามา 1 ตัว โปรแกรมจะกลับไปทางานต่อทันที และตัว
อักขระที่เราป้อนจะไม่แสดงขึ้นมาให้เห็น

22. ตัวอย่าง การเรียกใช้คาสั่ง getchar() รับตัวอักษรเข้ามาจาก
คีย์บอร์ด แสดงได้ดังนี้
ผลการทางานของโปรแกรมสังเกตได้ว่า เราต้องกดปุ่ม <Enter> หลังจากที่ป้อน
ตัวอักษรแล้ว นอกจากนี้ตัวอักษรที่ป้อนจะแสดงขึ้นมาบนหน้าจอด้วย

23. จากโปรแกรมเดิม เมื่อเปลี่ยนจากคาสั่ง getchar() เป็น getch() ผลลัพธ์จากการทางาน
แสดงได้ดังนี้
น
จะสังเกตได้ว่า เมื่อใช้คาสั่ง getch() เราไม่ต้องกดปุ่ม <Enter> ตามหลังการป้อน
ตัวอักษร และจะไม่เห็นตัวอักษรที่เราป้อนแสดงขึ้นมาบนหน้าจอ

24. คาสั่ง gets()
นอกจากคาสั่งในการรับข้อมูลชนิดอักขระหรือตัวอักษรแล้ว การรับข้อความจาก
คีย์บอร์ดก็มีคาสั่งให้เรียกใช้เช่นกัน คือ คาสั่ง gets() ซึ่งมีรูปแบบการเรียกใช้ดังต่อไปนี้
gets(str);
str : ตัวแปรสาหรับเก็บข้อความที่รับเข้ามาจากคีย์บอร์ด ซึ่ง
จะต้องสร้างเตรียมไว้ก่อนที่จะเรียกใช้คาสั่ง gets()

25. ตัวอย่าง การเรียกใช้คาสั่ง gets() รับข้อความมาจาก
คีย์บอร์ด แสดงได้ดังนี้