Σημειώσεις για το μάθημα της Γ' Γυμνασίου

1. Γαλλική Επανάσταση

3. Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης
Η γαλλική κοινωνία του 18ου αι. Ήταν χωρισμένη σε
3 τάξεις:
● Ο κλήρος (0,5% του πληθυσμού)
● Οι ευγενείς (1,5% του πληθυσμού)
● Η τρίτη τάξη (98% , όσοι δεν ανήκαν στις
προηγούμενες τάξεις, δηλαδή αστοί, αγρότες,
εργάτες)
Ο κλήρος και οι ευγενείς είχαν προνόμια ενώ ο λαός
μόνο υποχρεώσεις (πλήρωνε φόρους ενώ οι άλες
τάξεις δεν πλήρωναν)

4. Γελοιογραφία που απεικονίζει
την Τρίτη τάξη να κουβαλά τον
κλήρο και την αριστοκρατία

5. Η κατάσταση αυτή (παλαιό καθεστώς) γεννούσε
τη δυσαρέσκεια:
● Στην αστική τάξη (κυρίως μεγαλοαστική) που αν
και κυριαρχούσε στην οικονομία ήταν
αποκλεισμένη από τη λήψη πολιτικών
αποφάσεων
● Στις φτωχές τάξεις γιατί οι συνθήκες ζωής
επιδεινώνονταν (δριμείς χειμώνες, ξηρασίες,
πείνα)
Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης

6. Η πρώτη φάση της γαλλικής επανάστασης
1789 - 1792
Στις 5 Μαΐου 1789 ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ συγκάλεσε
τη συνέλευση των τάξεων στις Βερσαλίες. Η Γ΄
τάξη ζήτησε μεταρρυθμίσεις αλλά ο βασιλιάς
ζήτησε νέους φόρους που θα πλήρωνε η Γ' τάξη.
Οι εκπρόσωποι της Γ’ τάξης αντέδρασαν, με το
επιχείρημα ότι εκπροσωπούσαν το 98% του
γαλλικού λαού, και παρά την αντίδραση του
βασιλιά αυτοανακυρήχτηκαν εθνοσυνέλευση και
στις 9 Ιουλίου Συντακτική Συνέλευση για να
δώσει στη Γαλλία Σύνταγμα

7. Ο όρκος του σφαιριστηρίου Ζ.Λ. Νταβίντ

8. ● Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ’ υποχώρησε αλλά κρυφά
ετοίμαζε στρατό για να αντιδράσει
● Όταν έγιναν γνωστές οι κινήσεις του βασιλιά ο
λαός ξεσηκώθηκε και στις 14 Ιουλίου 1789
κατέλαβε τη Βαστίλη, τόπο φυλάκισης και
σύμβολο της απολυταρχίας
● Η 14 Ιουλίου είναι η εθνική γιορτή των Γάλλων
● Ταυτόχρονα επαναστατούσαν και άλλες περιοχές
της Γαλλίας
Η πρώτη φάση της γαλλικής επανάστασης
1789 - 1792

10. ● Μέσα σε αυτό το κλίμα η Εθνοσυνέλευση ανακοίνωσε την
κατάργηση των προνομίων και τη Διακήρυξη των
δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη
παράλληλα διαμορωθηκαν τρία πολιτικά ρεύματα που
πήραν τα ονοματά τους από τις θέσεις τους στην αίθουσα
συνεδριάσεων:
● Η δεξιά (δεν επιθυμούσα άλλες αλλαγές)
● Το κέντρο (αποδέχονταν τη μοναρχία λλά με συμμετοχή
ευγενών και μεγαλοαστών στην εξουσία)
● Η αριστερά (οραματίζονταν ένα πολίτευμα σαν το
Αμερικανικό)
Η πρώτη φάση της γαλλικής επανάστασης
1789 - 1792

11. ● Εγκαθιδρύθηκε το πολίτευμα της συνταγματικής
μοναρχίας
● Το έθνος ανακηρύχτηκε κυρίαρχο
● Νομοθετικό σώμα ανακηρύχτηκε η Βουλή
● Δικαίωμα ψήφου μόνο όσοι κατείχαν περιουσία
και πλήρωναν φόρους
● Η εκτελεστική εξουσία στο βασιλιά και 6
υπουργούς
● Η δικαστική εξουσία κηρύχθηκε ανεξάρτητη
Το Σύνταγμα του 1791

12. ● Λόγω των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων η επανάσταση
προχώρησε στην εθνικοποίηση της περιουσίας του κλήρου
● Οι κληρικοί ορίσιστηκαν κρατικοί λειτουργοί που όφειλαν
υπακοή πρώτα απ’ όλα στην πολιτεία
● Επίσης καταργήθηκαν οι συντεχνίες και απαγορεύτηκαν οι
απεργίες
● Οι αλλαγές αυτές δεν έγιναν δεκτές ούτε από την εκκλησία
ούτε από το βασιλιά
● Ο βασιλιάς προσπάθησε να διαφύγει στο εξωτερικό αλλά
συνελήφθη και επέστρεψε
Η πρώτη φάση της γαλλικής επανάστασης
1789 - 1792

13. Η Νομοθετική συνέλευση που προέκυψε από τις εκλογές του
Σεπτεμβρίου 1791 είχε να λύσει σοβαρά προβλήματα:
● Ο βασιλιάς και οι αριστοκράτες σε συνεννόηση με τους βασιλείς
άλλων χωρών σχεδίαζαν επέμβαση εναντίον της επανάστασης
● Τα ριζοσπαστικά τμήματα του λαού (αβράκωτοι) αξίωναν έκπτωση του
βασιλιά
● Οι πρώτες ήττες στον πόλεμο και η ύποπτη στάση του βασιλιά ώθησαν
το λαό σε επαναστατική δράση: ο λαός κατέλαβε τα ανάκτορα του
Κεραμεικού, ο βασιλιάς τέθηκε σε περιορισμό, η νομοθετική
αναγνώρισε πολιτικά δικαιώματα σε όλους τους άνδρες, δήμευσε τις
περιουσίες των ευγενών που είχαν φύγει στο εξωτερικό και κήρυξε
την πατρίδα σε κίνδυνο
● Η νίκη κατά των Πρώσων στο Βαλμί (Σεπ. 1792) έσωσε την τελευταία
στιγμή την επανάσταση
Η πρώτη φάση της γαλλικής επανάστασης
1789 - 1792

14. ● Μετά τις εκλογές με καθολική ψηφοφορία καταργήθηκε η
μοναρχία και εγκαθιδρύθηκ η αβασίλευτη δημοκρατία
● Ο βασιλιάς και η βασίλισσα αποκεφαλίστηκαν
● Η Συνέλευση επίσης αποφάσισε συνέχεια του πολέμου για να
καταληφθούν εδάφη που θεωρούνταν γαλλικά πράγμα που
έστρεψε εναντίον της Γαλλίας πολλά ευρωπαικά κράτη
● Μέσα σε δύσκολες συνθήκες αποφασίστηκε η σύσταση της
Επιτροπής Δημόσιας Σωτηρίας, της Επιτροπής Γενικής
Ασφάλειας και επαναστατικών δικαστηρίων
● Οι γιρονδίνοι (μετριπαθείς) αντέδρασαν και οι ορεινοί
(ριζοσπάστες) διέταξαν τη σύλληψη των ηγετών τους
Η δεύτερη φάση της γαλλικής επανάστασης
1792 - 1794

15. Ο αποκεφαλισμός του Λουδοβίκου XVI

16. ● Στη συνέχεια κυριάρχησαν οι ορεινοί με επικεφαλής το
Ροβεσπιέρο.
● Αναδιοργάνωσαν το στρατό για να αντιμετωπίσουν τις
αντιδράσεις (εσωτερικές και εξωτερικές)
● Παράλληλα στο όνομα της σωτηρίας της επανάστασης
εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες 40,000
άνθρωποι που θεωρήθηκαν ύποπτοι για
αντεπαναστατική δράση (περίοδος τρομοκρατίας)
● Τα ακραία μέτρα όμως προκάλεσαν αντιδράσεις. Ο
Ροβεσπιέρος βρέθηκε στο στόχαστρο, συνελήφθη και
εκτελέστηκε μαζί με 20 συνεργάτες του.
Η δεύτερη φάση της γαλλικής επανάστασης
1792 - 1794

17. Ο αποκεφαλισμός του Ροβεσπιέρου

18. Γελοιογραφία από την
Μ. Βρετανία που
παρουσιάζει τις
υπερβολέςτης
Επανάστασης: 20 έως
40 χιλιάδες άνθρωποι
εκτελέστηκαν στην
γκιλοτίνα κατάτην
περίοδο της
τρομοκρατίας

19. Αφίσα για τον
εορτασμό των 150
χρόνων της
Γαλλικής
Επανάστασης