- ชนิดของข้อมูล - ตัวแปร - ค่าคงที่ - การแปลงชนิดของข้อมูล

1. หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง ชนิดข้อมูลและตัวแปร
ชนิดของข้อมูล
ชนิดข้อมูลที่สามารถใช้งานร่วมกับ Visual Basic แบ่งเป็น 4 กลุ่ม หลักๆ ดังนี้
1. ชนิดข้อมูลแบบเลขจานวนเต็ม
ชนิดข้อมูล ขนาด ช่วงของข้อมูล
Byte 1 Byte 0 ถึง 255
SByte 1 Byte -128 ถึง 127
Short 2 Byte -32,768 ถึง 32,767
UShort 2 Byte 0 ถึง 65,535
Integer 4 Byte -2,147,843,648 ถึง 2,147,843,648
UInteger 4 Byte 0 ถึง 4,294,967,295
Long 8 Byte -9,223,372,036,854,775,808 ถึง
9,223,372,036,854,775,808
ULong 8 Byte 0 ถึง 18,446,744,073,709,551,615
2. ชนิดข้อมูลแบบเลขทศนิยม
ชนิดข้อมูล ขนาด ช่วงของข้อมูล
Single 4 Byte -3.4028235E38 ถึง 3.4028235E38
Double 8 Byte -1.79769313486231E308 ถึง
1.79769313486231E308
Decimal 16 Byte อยู่ระหว่าง +/- 79,228 x 1024
3. ชนิดข้อมูลแบบตัวอักษร/ข้อความ
ชนิดข้อมูล ขนาด ช่วงของข้อมูล
Char 2 Byte 0 ถึง 65,535 เก็บแบบ Unicode
String 2 Byte per
Character
ข้อความที่มีความยาว 0 ถึง
2,000,000,000 ตัวอักษร
4. ชนิดข้อมูลอื่นๆ เช่น วันที่ เวลา ตรรกศาสตร์
ชนิดข้อมูล ขนาด ช่วงของข้อมูล
Boolean 2 Byte มี 2 ค่า คือ True(จริง) , False(เท็จ)
Date 8 Byte ตั้งแต่ 1 มกราคม ค.ศ. 0001 ถึง 31
ธันวาคม ค.ศ. 9999
Object 4 Byte Any type can be stored in a
variable of type Object

2. ตัวแปร คือ ตาแหน่งในหน่วยความจาที่โปรแกรมใช้ในการเก็บข้อมูล ซึ่งอาจะเก็บเป็นค่าใดค่าหนึ่ง
ตลอดการทางาน หรือ เปลี่ยนแปลงค่าไปเรื่อยๆตามที่ Programmer กาหนด
การประกาศตัวแปร เพื่อกาหนดชนิดของข้อมูล (Data Type) ที่ตัวแปรสามารถเก็บได้ และเพื่อเป็นการจอง
เนื้อที่ในหน่วยความจาสาหรับตัวแปรนั้นๆ
การประกาศตัวแปร ใช้คาสั่ง DIM มีรูปแบบ ดังนี้
Dim (ชื่อตัวแปร) As (ชนิดข้อมูลของตัวแปร)
ตัวอย่างการประกาศตัวแปร
Dim Age As Integer ความหมาย ตัวแปร Age เก็บข้อมูลเลขจานวนเต็ม
Dim Base, High As Integer ความหมาย ตัวแปร Base และ High เก็บข้อมูลเลขจานวนเต็ม
Dim Salary As Single ความหมาย ตัวแปร Salary เก็บข้อมูลเลขจานวนจริง
Dim GPA, Vat As Single ความหมาย ตัวแปร GPA และ Vat เก็บข้อมูลเลขจานวนจริง
Dim Name As String ความหมาย ตัวแปร Name เก็บข้อมูลตัวอักษร
Dim Address, Tel As String ความหมาย ตัวแปร GPA และ Vat เก็บข้อมูลตัวอักษร
กฎการตั้งชื่อตัวแปร
1. สามารถใช้ตัวอักษรไทย, อังกฤษ ตัวเลข หรือเครื่องหมาย เช่น _ (underscore) ในการตั้งชื่อได้
2. ขึ้นต้นด้วยตัวอักษรเท่านั้น หลังจากนั้นจะเป็นตัวเลขหรือตัวอักษรก็ได้
3. ความยาวของชื่อที่ตั้งสูงสุดไม่เกิน 255 ตัวอักษร
4. ชื่อที่ตั้งจะต้องไม่ซ้ากับคาสงวน (Keyword) คาสั่ง(Statement) ฟังก์ชั่น(Function)
5. ห้ามใช้เครื่องหมายทางคณิตศาสตร์ ตัวดาเนินการ(Operators) หรือเครื่องหมายพิเศษ
6. ห้ามมีช่องว่างในชื่อตัวแปร
เครื่องหมายดาเนินการ มี 3 ประเภท คือ
1. เครื่องหมายทางคณิตศาสตร์ (Arithmetic Operator)
2. เครื่องหมายเปรียบเทียบ (Comparison Operator)
3. เครื่องหมายตรรกะ (Logical Operator)

3. 1. เครื่องหมายทางคณิตศาสตร์ (Arithmetic Operator)
เป็นเครื่องหมายที่ใช้บ่อยและคุ้นเคยมากที่สุด เนื่องจากเป็นเครื่องหมายที่ใช้อยู่ในชีวิตประจาวัน ซึ่งมี
เครื่องหมายดังนี้
กาหนดให้ A=5 B=5 C= “Tr” D = “ee”
เครื่องหมาย ความหมาย ตัวอย่างการใช้
+ บวก A + B = 5 + 3 = 8
- ลบ A – B = 5 – 3 = 2
* คูณ A * B = 5 * 3 = 15
/ หาร A / B = 5 / 3 = 1.66
หารเอาส่วน A B = 5 3 = 1
mod หารเอาเศษ A mod B = 2
^ ยกกาลัง A ^ B = 5 ^ 3 = 125
& เชื่อมตัวอักขระ C & D = “Tree”
2. เครื่องหมายเปรียบเทียบ (Comparison Operator) ผลลัพธ์จากการเปรียบเทียบจะเป็นจริง (True)
หรือ (False) ซึ่งเครื่องหมาย ดังนี้
กาหนดให้ A=5 B=5
เครื่องหมาย ความหมาย ตัวอย่างการใช้
> มากกว่า A > B = 5 > 3 = True
< น้อยกว่า A < B = 5 < 3 = False
>= มากกว่าหรือเท่ากับ A >= B = 5 >= 3 = True
<= น้อยกว่าหรือเท่ากับ A <= B = 5 <= 3 = False
<> ไม่เท่ากับ A <> B = 5 <> 3 = True
= เท่ากับ A = B = 5 = 3 = False
3. เครื่องหมายตรรกะ (Logical Operator) เป็นเครื่องหมายใช้เปรียบเทียบทางตรรกะ ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็น
จริง (true) หรือเท็จ (False) ซึ่งมีตารางความจริง (Truth Table) ดังนี้
And Or
P Q P And Q P Q P And Q
True True True True True True
True False False True False True
False True False False True True
False False False False False False
XOr Not
P Q P And Q P Not P
True True False True False
True False True False True
False True True
False False False

4. ลาดับความสาคัญของตัวดาเนินการ
ตัวดาเนินการ คาอธิบาย
( ) นิพจน์ที่อยู่ในเครื่องหมายวงเล็บจะถูกดาเนินการเป็นลาดับแรก
^ การยกกาลังจะถูกดาเนินการเป็นลาดับที่สอง
+ - (Unary) การใช้เครื่องหมาย + - ในแบบ Unary จะถูกดาเนินการเป็นลาดับที่สาม
* / การ * / จะถูกดาเนินการเป็นลาดับที่สี่
การ / แบบเต็มจานวน จะถูกดาเนินการเป็นลาดับที่ห้า
Mod การหารเพื่อหาเศษ จะถูกดาเนินการเป็นลาดับที่หก
+ - การบวก ลบ จะถูกดาเนินการเป็นลาดับสุดท้าย
ตัวอย่าง
10 + 15 * 2 / 4 ^ 2
10 + 15 * 2 / 16
10 + 30 / 16
10 + 1.875
11.875
ค่าคงที่ (Constant)
ในการใช้ข้อมูลที่มีค่าซ้ากันอยู่บ่อยๆ และค่าข้อมูลนั้นไม่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดการใช้งานใน
โปรแกรม ควรเก็บข้อมูลนั้นไว้ในตัวแปร และประกาศตัวแปรให้เป็นแบบค่าคงที่
การประกาศตัวแปรให้เป็นแบบค่าคงที่และกาหนดค่าคงที่เก็บไว้ ใช้รูปแบบคาสั่ง ดังนี้
Const (ชื่อตัวแปร) = (ค่าข้อมูล)
ตัวอย่าง
Const vat = 0.7

5. การแปลงชนิดข้อมูล
เนื่องจากขอมูลแตละชนิดเปนออบเจ็กต จึงไมสามารถนามาใชงานไดโดยตรง จะต องน ามาแปลงให
เปนชนิดขอมู ลเดียวกั นกอน จึงจะสามารถใช งานรวมกันได โดยใช ฟงกชัน ที่ VB 2010 เตรียมไวให ซึ่ง
เรียกรวมๆ กันวา Type Conversion Function ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
ฟังก์ชั่น คาอธิบาย
CBool แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Boolean
CByte แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Byte
CChar แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Char
CDate แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Date(วัน เดือน ปี )
CDbl แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Double
CDec แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Decimal
CInt แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Integer
CLng แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Long Integer
CObj แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Object
CSByte แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด SByte
CShort แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Short
CSng แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Single
CStr แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด String
CUInt แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด Uinteger
CULng แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด ULong
CUShort แปลงชนิดข้อมูลนั้นให้อยู่ในชนิด UShort
ตัวอย่าง
Dim salary as integer
Salary= CInt(txt_num1.text)
Dim bonus as double
bonus= CDbl(txt_num2.text)

6. ใบงานที่ 3.1
1. ให้นักเรียนสร้างแบบฟอร์มตามตัวอย่าง
2. กาหนดคุณสมบัติ
คอนโทรล คุณสมบัติ ค่าที่กาหนด
1. Form Name frmSum
Text โปรแกรมบวกเลขอย่างง่าย
2. Label Name lbl1
Text จานวนที่ 1
3. Label Name lbl2
Text จานวนที่ 2
4. Label Name lbl3
Text ผลลัพธ์
5. Textbox Name Txt_n1
Text
6. Textbox Name Txt_n2
Text
7. Textbox Name Txt_output
Text
8. Button Name Btn_Ok
Text คานวณ
9. Button Name Btn_Clear
Text เคลียร์
10. Button Name Btn_Exit
Text ออก

7. 3.เขียนชุดคาสั่ง Source code
4. ทดสอบโปรแกรม
5. บันทึกโปรแกรม
ข้อควรรู้ *** การใส่คาอธิบายโปรแกรม (Comment) ช่วยให้สามารถเข้าใจการทางานของโปรแกรมได้ดีขึ้น
โดยเฉพาะเมื่อต้องการกลับมาแก้ไขเพิ่มเติมโปรแกรมในอนาคต หรือเขียนโปรแกรมร่วมกับผู้อื่นเป็นทีม
สามารถเขียน Comment ได้โดยใส่เครื่องหมาย ‘ (Single Code) นาหน้าคาอธิบาย
โปรแกรมจะไม่ประมวลผลในส่วนของ Comment

8. ใบงานที่ 3.2
1. ให้นักเรียนเขียนโปรแกรมคานวณ บวก ลบ คูณ หาร เลข 2 จานวน ตามตัวอย่าง
2. กาหนดคุณสมบัติ
คอนโทรล คุณสมบัติ ค่าที่กาหนด
1. Form Name
Text
2. Label Name
Text
3. Label Name
Text
4. Label Name
Text
5. Textbox Name
Text
6. Textbox Name
Text
7. Textbox Name
Text
8. Button Name
Text
9. Button Name

9. Text
10. Button Name
Text
11. Button Name
Text
12. Button Name
Text
13. Button Name
Text
3.เขียนชุดคาสั่ง Source code
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. ทดสอบโปรแกรม
5. บันทึกโปรแกรม

10. ใบงานที่ 3.3 ( 20 คะแนน )
1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มๆ ละ 4-5 คน เขียนโปรแกรมคานวณ ดังนี้
ตัวอย่าง ==>>
1. เขียนโปรแกรมคานวณหาพื้นที่สามเหลี่ยมใดๆ
2. เขียนโปรแกรมคานวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน
3. เขียนโปรแกรมคานวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมคางหมู
4. เขียนโปรแกรมคานวณหาพื้นที่ห้าเหลี่ยม
5. เขียนโปรแกรมคานวณหาพื้นที่วงกลม
6. เขียนโปรแกรมแปลงหน่วยกิโลเมตร ให้เป็นเมตร และเซนติเมตร
7. เขียนโปรแกรมแปลงหน่วยชั่วโมงเป็นนาที และ วินาที
8. เขียนโปรแกรมคานวณหายอดชาระ สินค้า 3 ชิ้น และคิดภาษี 7 %
9. เขียนโปรแกรมคานวณหายอดชาระ ค่าโทรศัพท์ ค่าอินเทอร์เน็ต และคิดภาษี 7 %
10. เขียนโปรแกรมคานวณหาค่าความสมส่วน จากน้าหนักและส่วนสูง
2. สร้างฟอร์มและเขียนชุดคาสั่ง Source code
3. ทดสอบโปรแกรมและบันทึกไฟล์งาน
4. นาเสนอหน้าชั้นเรียน ผ่านโปรแกรม power Point
รายชื่อโปรแกรมเมอร์
ชื่อกลุ่ม.................................................. ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ...................
1. …………………………………………………………………………. เลขที่ ...................
2. …………………………………………………………………………. เลขที่ ...................
3. …………………………………………………………………………. เลขที่ ...................
4. …………………………………………………………………………. เลขที่ ...................
5. …………………………………………………………………………. เลขที่ ...................
กาหนดวันที่นาเสนอผลงาน.......................................................................................................