2. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 2
ข้อมูลชนิดตรรกะ
ข้อมูลชนิดตรรกะ หรือ bool ใช้เก็บข้อมูลด้ำนตรรกศำสตร์ คือ ค่ำจริง (True) และค่ำเท็จ (False)
ข้อมูลชนิดตัวอักษรและข้อควำม
ชนิดข้อมูล หน่วยควำมจำ
(byte)
ขอบเขตข้อมูล
char 2 ตัวอักษรหนึ่งตัว เก็บแบบ Unicode
ใช้เครื่องหมำย Single Quote ครอบตัวอักษร
ตัวอย่ำง ‘O’ ‘K’
string ตำมควำมยำวข้อควำม ข้อควำม ตั้งแต่ 0 ถึง 231 (ประมำณสองพันล้ำนตัวอักษร)
ใช้เครื่องหมำย Double Quote ครอบข้อควำม
ตัวอย่ำง “My game by Visual C#” “ยินดีต้อนรับสู่เกมของเรำ”
ข้อมูลชนิดวันเวลำ
ชนิดข้อมูล หน่วยควำมจำ
(byte)
ขอบเขตข้อมูล
Date 8 วันเวลำ ตั้งแต่ 00:00:00 ของวันที่ 1 มกรำคม ค.ศ.0
ถึง 23:59:59 ของวันที่ 31 ธันวำคม ค.ศ.9999
ตัวแปร (Variable)
ตัวแปร (Variable) เป็นกำรอ้ำงถึงข้อมูล ด้วยค่ำของตัวแปร สำมำรถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลำที่โปรแกรม
ทำงำน ทั้งนี้ตัวแปรทุกตัวต้องถูกประกำศ ก่อนนำมำใช้ และต้องระบุชนิดข้อมูลที่จะใช้กับตัวแปร
หลักกำรตั้งชื่อตัวแปร
- ต้องขึ้นต้นชื่อด้วยตัวอักษรเท่ำนั้น
- ตัวอักษรพิมพ์เล็กพิมพ์ใหญ่ แตกต่ำงกัน (Case Sensitive)
- ควรตั้งชื่อให้สื่อควำมหมำยและสำมำรถบอกชนิดของตัวแปรได้ด้วย เช่น intAge
- ตัวอักษรแรกของคำต่อไปใช้ตัวอักษรพิมพ์ใหญ่ เช่น strFirstName
- ห้ำมตั้งชื่อซ้ำกับคำสงวน (Reserved Word)
คำสงวน
abstract as base bool break byte
case catch char checked class const
continue decimal default delegate do double
else enum event explicit extern false
finally fixed float for foreach get
goto if implicit in int interface
internal is lock long namespace new
null object operator out override params
partial private protected public readonly ref
3. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 3
return sbyte sealed set short sizeof
stackalloc static string struct switch this
throw true try typeof uint ulong
unchecked unsafe ushort using value virtual
void volatile where while yield
กำรประกำศตัวแปร
ในภำษำ Visual C# มีรูปแบบกำรประกำศตัวแปร ดังนี้
TypeOfVariable Variable_Name [= initialize_value];
โดย TypeOfVariable คือ ชนิดข้อมูล ซึ่งต้องกำหนดทุกครั้ง
Variable_Name คือ ชื่อตัวแปร ซึ่งต้องกำหนดทุกครั้ง
initialize_value คือ ค่ำที่กำหนดให้ตัวแปร กำหนดหรือไม่กำหนดก็ได้
ตัวอย่ำงกำรประกำศตัวแปรพร้อมกำหนดค่ำ
ตัวดำเนินกำร (Operator)
ตัวดำเนินกำรมีหน้ำที่ในกำรคำนวณหรือหำผลลัพธ์ที่เกิดจำกกำรกระทำ ซึ่งแบ่งตำมข้อมูลที่มี ตัว
ดำเนินกำรคั่นกลำง (Operand) ได้ 3 ประเภท ได้แก่
1. Unary Operator เป็นตัวดำเนินกำรที่ใช้ Operand เพียงตัวเดียว
2. Binary Operator เป็นตัวดำเนินกำรที่ใช้ Operand สองตัว ซึ่งเป็นรูปแบบที่พบมำกที่สุด
3. Ternary Operator เป็นตัวดำเนินกำรที่ใช้ Operand สำมตัว
และแบ่งตัวดำเนินกำรตำมรูปแบบกำรใช้งำน ได้ดังนี้
1. ตัวดำเนินกำรทำงคณิตศำสตร์ (Arithmetic Operator) ได้แก่
ตัวดำเนินกำร คำอธิบำย ตัวอย่ำงกำรนำไปใช้ เมื่อ a = 5, b = 3 ผลลัพธ์ที่ได้
+ บวก a + b 8
- ลบ a – b 2
* คูณ a * b 15
/ หำร a / b 1.67
% หำเศษจำกกำรหำร a % b 2
4. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 4
จำกผลลัพธ์ที่ได้ สรุปหลักกำรทำงำนของตัวดำเนินกำรทำงคณิตศำสตร์ ดังนี้
a + b แทนค่ำ 5 + 3 ผลลัพธ์คือ 8
a – b แทนค่ำ 5 - 3 ผลลัพธ์คือ 2
a * b แทนค่ำ 5 * 3 ผลลัพธ์คือ 15
a / b แทนค่ำ 5 / 3 ผลลัพธ์คือ 1.67
a % b แทนค่ำ 5 / 3 ผลลัพธ์ 2 (เศษที่ได้จำกกำรหำร)
ถ้ำมีกำรใช้ตัวดำเนินกำรทำงคณิตศำสตร์มำกกว่ำหนึ่งตัว จะเรียงลำดับกำรดำเนินกำร ดังนี้
ลำดับแรก คือ ( ) ลำดับที่สอง คือ * / % และลำดับสุดท้ำย คือ + และ -
2. ตัวดำเนินกำรเปรียบเทียบ (Comparison Operator) ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็น True หรือ False
ตัวดำเนินกำร คำอธิบำย ตัวอย่ำงกำรนำไปใช้ เมื่อ a = 5, b = 3 ผลลัพธ์ที่ได้
= = เท่ำกับ a = = b False
! = ไม่เท่ำกับ a ! = b True
< น้อยกว่ำ a < b False
< = น้อยกว่ำ หรือเท่ำกับ a < = b False
> มำกกว่ำ a > b True
> = มำกกว่ำ หรือเท่ำกับ a > = b True
จำกผลลัพธ์ที่ได้ สรุปหลักกำรทำงำนของตัวดำเนินกำรเปรียบเทียบ ดังนี้
a = = b ทำกำรเปรียบเทียบผลลัพธ์จะเป็นจริงเมื่อ a เท่ำกับ b
a ! = b ทำกำรเปรียบเทียบผลลัพธ์จะเป็นจริงเมื่อ a ไม่เท่ำกับ b
a < b ทำกำรเปรียบเทียบผลลัพธ์จะเป็นจริงเมื่อ a น้อยกว่ำ b
a < = b ทำกำรเปรียบเทียบผลลัพธ์จะเป็นจริงเมื่อ a น้อยกว่ำหรือเท่ำกับ b
a > b ทำกำรเปรียบเทียบผลลัพธ์จะเป็นจริงเมื่อ a มำกกว่ำ b
a > = b ทำกำรเปรียบเทียบผลลัพธ์จะเป็นจริงเมื่อ a มำกกว่ำหรือเท่ำกับ b
3. ตัวดำเนินกำรทำงตรรกศำสตร์ (Logical Operator) ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็น True หรือ false เท่ำนั้น
ตัวดำเนินกำร คำอธิบำย ตัวอย่ำงกำรนำไปใช้
เมื่อ a = True, b = False
ผลลัพธ์ที่ได้
! นิเสธ (Negation) !a False
&& และ (And) a && b False
| | หรือ (Or) a | | b True
^ Exclusive Or a ^ b True
จำกผลลัพธ์ที่ได้ สรุปหลักกำรทำงำนของตัวดำเนินกำรทำงตรรกศำสตร์ ดังนี้
!a ผลลัพธ์ คือ นิเสธของ a ซึ่งมีค่ำควำมจริงตรงข้ำมกับ a เมื่อ a เป็น True ผลลัพธ์จึงเป็น False
a && b ผลลัพธ์จะเป็นจริง เมื่อ a และ b ต่ำงเป็นจริง
a | | b ผลลัพธ์จะเป็นจริง เมื่อ a หรือ b เป็นจริง
a ^ b ผลลัพธ์จะเป็นจริง เมื่อ a กับ b มีค่ำควำมจริงต่ำงกัน
5. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 5
4. ตัวดำเนินกำรเพิ่มค่ำ และลดค่ำ ดังนี้
ตัวดำเนินกำรเพิ่มค่ำขึ้น 1 ค่ำ คือ + + ตัวอย่ำง a + + หมำยถึง a = a + 1
ตัวดำเนินกำรลดค่ำลง 1 ค่ำ คือ - - ตัวอย่ำง a - - หมำยถึง a = a - 1
ทั้งนี้กำรวำงตำแหน่งของตัวดำเนินกำรมีควำมหมำยต่ำงกัน ถ้ำนำตัวดำเนินกำรไว้ด้ำนหน้ำ เรียกว่ำ
Prefix แต่ถ้ำนำตัวดำเนินกำรไว้ด้ำนหลัง เรียกว่ำ Postfix ตัวอย่ำงเมื่อ b = 10
a = b + + เป็นกำรกำหนดค่ำให้ตัวแปร a ก่อนเพิ่มค่ำให้ตัวแปร b
จะได้ a = b แล้วจึง b = b + 1
ผลลัพธ์ของ a คือ 10
ผลลัพธ์ของ b คือ 11
a = + + b เป็นกำรเพิ่มค่ำให้ตัวแปร b ก่อนกำรกำหนดค่ำให้ตัวแปร a
จะได้ b = b + 1 แล้วจึง a = b
ผลลัพธ์ของ a คือ 11
ผลลัพธ์ของ b คือ 11
a = b - - เป็นกำรกำหนดค่ำให้ตัวแปร a ก่อนลดค่ำให้ตัวแปร b
จะได้ a = b แล้วจึง b = b – 1
ผลลัพธ์ของ a คือ 10
ผลลัพธ์ของ b คือ 9
a = - - b เป็นกำรลดค่ำให้ตัวแปร b ก่อนกำรกำหนดค่ำให้ตัวแปร a
จะได้ b = b - 1 แล้วจึง a = b
ผลลัพธ์ของ a คือ 9
ผลลัพธ์ของ b คือ 9
5. ตัวดำเนินกำรกำหนดค่ำ เมื่อ a = 5 และ b = 3 ดังนี้
ตัวดำเนินกำร คำอธิบำย ตัวอย่ำงกำรนำไปใช้ ผลลัพธ์ที่ได้
= กำหนดค่ำ a = b เป็นกำรนำค่ำ b ให้ a 3
+ = เพิ่มค่ำ แล้วกำหนดค่ำ a + = b มีค่ำเท่ำกับ a = a + b 8
- = ลดค่ำ แล้วกำหนดค่ำ a - = b มีค่ำเท่ำกับ a = a - b 2
* = คูณ แล้วกำหนดค่ำ a * = b มีค่ำเท่ำกับ a = a * b 15
/ = หำร แล้วกำหนดค่ำ a / = b มีค่ำเท่ำกับ a = a / b 1.67
% = หำเศษจำกกำรหำร แล้วกำหนดค่ำ a % = b มีค่ำเท่ำกับ a = a % b 2
ถ้ำเป็น String เครื่องหมำย + คือกำรนำ String 2 ค่ำมำต่อกัน (Concatenate) เช่น a + b ผลลัพธ์คือ ab
กำรเขียนคำอธิบำยโปรแกรม
เมื่อต้องกำรเขียนคำอธิบำยโปรแกรม สำมำรถทำได้ 2 วิธี คือ
1. คำอธิบำยหนึ่งบรรทัด ใช้เครื่องหมำย // นำหน้ำข้อควำมที่ต้องกำรอธิบำย
2. คำอธิบำยมำกกว่ำหนึ่งบรรทัด ใช้เครื่องหมำย /* นำหน้ำข้อควำม และปิดด้วยเครื่อง */
6. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 6
กำรแปลงชนิดข้อมูล
ในกำรทำงำน เรำไม่สำมำรถนำข้อมูลต่ำงชนิดมำทำงำนร่วมกันได้ จึงต้องทำกำรแปลงให้เป็นข้อมูล
ชนิดเดียวกัน จึงสำมำรถทำได้ดังนี้
Method หมำยถึง ตัวอย่ำงกำรใช้
int.Parse(ข้อควำม); แปลงข้อมูลชนิดตัวอักษร
(String) ให้เป็นข้อมูลชนิด
ตัวเลขจำนวนเต็ม (int)
a = int.Parse(textBox1.Text) หมำยถึง
แปลงข้อมูลชนิด String ที่รับจำก textBox1
เป็นข้อมูลตัวเลขจำนวนเต็ม และเก็บค่ำในตัว
แปร a
b = int.Parse(“999”); หมำยถึง แปลงข้อมูล
ชนิด String “999” ให้เป็นตัวเลข 999 แล้วเก็บ
ค่ำในตัวแปร b
double.Parse(ข้อควำม); แปลงข้อมูลชนิดตัวอักษร
(String) ให้เป็นข้อมูล
ตัวเลขทศนิยม (double)
c = double.Parse(textBox1.Text); หมำยถึง
แปลงข้อมูล String ที่รับจำก textBox1 เป็น
ข้อมูลตัวเลขทศนิยม และเก็บค่ำในตัวแปร c
d = double.Parse(“99.99”); หมำยถึง แปลง
ข้อมูล String “99.99” เป็นตัวเลขทศนิยม
99.99 แล้วเก็บค่ำในตัวแปร d
ToString(); แปลงชนิดข้อมูลให้เป็น
ชนิดตัวอักษร (String)
int e = 50;
textBox1.Text = e.ToString(); หมำยถึง
แปลงชนิดข้อมูล int ซึ่งคือตัวเลข 50 ให้เป็น
ข้อมูลชนิดตัวอักษร (String) แล้วแสดงผลใน
textBox1 เนื่องจำก textbox สำมำรถแสดงผล
เฉพำะข้อมูลชนิดตัวอักษร (String) เท่ำนั้น
DateTime.Now.Tostring(); แปลงข้อมูลชนิดวันเวลำ
(DateTime) ให้เป็นชนิด
ตัวอักษร (String)
f = DateTime.Now.ToString(); หมำยถึง
แปลงข้อมูลวันเวลำปัจจุบันให้เป็นข้อมูลชนิด
ตัวอักษร แล้วเก็บค่ำในตัวแปร f
7. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 7
ออนไลน์ 1 นักเรียนพิจำรณำชื่อตัวแปรที่กำหนดให้ว่ำถูกต้องตำมกฎกำรตั้งชื่อตัวแปรหรือไม่
พร้อมเหตุผล
ชื่อตัวแปร ถูกต้อง/ไม่ถูกต้อง เหตุผลที่ไม่ถูกต้อง
aaa
string
a_b
007james
Compu9
ออนไลน์ 2 นักเรียนหำผลลัพธ์จำกกำรใช้ตัวดำเนินกำรเปรียบเทียบ เมื่อ a = 5 b = 10
ตัวดำเนินกำรเปรียบเทียบ ผลลัพธ์ที่ได้
a = = b
a ! = b
a < b
a < = b
a > b
a > = b
ออนไลน์3 นักเรียนหำผลลัพธ์จำกกำรใช้ตัวดำเนินกำรทำงตรรกศำสตร์ เมื่อ a = False b = True
ตัวดำเนินกำรทำงตรรกศำสตร์ ผลลัพธ์ที่ได้
!a
a && b
a | | b
a ^ b
ท้ ำ ท ำ ย
8. โปรแกรม Microsoft Visual Studio (C#) เรื่อง ข้อมูล ตัวแปร ตัวดำเนินกำร โดยครูนฤมล สุนทอง | 8
ออนไลน์ 4 นักเรียนหำผลลัพธ์จำกตัวดำเนินกำรเพิ่มค่ำ ลดค่ำและ String เมื่อ a = 25 และ b = 35
ตัวดำเนินกำรเพิ่มค่ำ ลดค่ำ และ String ผลลัพธ์ที่ได้
a = b + +
a = + + b
a = b - -
a = - - b
a + b
ออนไลน์ 5 นักเรียนพิจำรณำและอธิบำยกำรแปลงข้อมูลตำมตัวอย่ำงที่ให้
ตัวอย่ำงกำรแปลงข้อมูล คำอธิบำย
g = int.Parse(textBox1.Text);
h = int.Parse(“111”);
i = double.Parse(textBox1.Text);
j = double.Parse(“99.99”);
int k = 10; textBox1.Text = k.ToString();
l = DateTime.Now.ToString();