2. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πάσχα ονομάζεται η μεγάλη γιορτή
του ιουδαϊσμού και
του Χριστιανισμού.
Στο Ιουδαϊσμό καθιερώθηκε ως
ανάμνηση της Εξόδου, που
ελευθέρωσε τους Εβραίους από την
αιγυπτιακή δουλεία.
Μεταγενέστερα υιοθετήθηκε ως
εορτασμός από τους Χριστιανούς
αναφορικά με τον θυσιαστικό θάνατο
και την ανάσταση του Ιησού Χριστού.
3. ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Η Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει από
την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ,
όπου τελείται η Ακολουθία του
Νυμφίου, και τελειώνει το Μεγάλο
Σάββατο και είναι αφιερωμένη
στα Άγια Πάθη του Ιησού Χριστού.
Ονομάζεται Μεγάλη από την
ανάμνηση των γεγονότων που
διαδραματίζονται καθ΄ εκάστη των
ημερών αυτής τα οποία και
θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά για
τη χριστιανική θρησκεία.
Από τις καθημερινές Ακολουθίες της
Μεγάλης Εβδομάδος και ιδίως από
την Ακολουθία του Μυστικού Δείπνου
(Όρθρος Μεγάλης Πέμπτης) και την
Τελετή της Ανάστασης (Μεσάνυχτα
Μεγάλου Σαββάτου) προήλθε το
Λειτουργικό Δράμα.
Η Μεγάλη Εβδομάδα λέγεται επίσης
και "Αγία Εβδομάδα". σε διάκριση της
"Καθαρής Εβδομάδας" που είναι η
πρώτη εβδομάδα των νηστειών
της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αλλά
και όλων των άλλων εβδομάδων του
έτους, καθώς επίσης και "Εβδομάδα
ξηροφαγίας" επειδή ακολουθείται
αυστηρή νηστεία, ως και ακόμη
παλαιότερα "άπρακτος εβδομάς" όπου
παράλληλα με την αυστηρή νηστεία
συνηθίζονταν και η πλήρης αποχή
από κάθε εργασία.
4. ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, σύμφωνα με το
τηρούμενο Μηναίο ή Μηνολόγιο, η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη
στη μνήμη του Ιωσήφ, του επονομαζόμενου "Παγκάλου" του γιου
του Ιακώβ, που αναφέρεται στη Παλαιά Διαθήκη και στην άκαρπη συκιά,
που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε μ' ένα του λόγο.
Ο Ιωσήφ ήταν ο μικρότερος υιός του Ιακώβ ο
οποίος όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του λόγω
της ενάρετης ζωής του και αρχικά τον έριξαν σ' ένα
λάκκο και προσπάθησαν να εξαπατήσουν το
πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο
ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο.
Αφού δεν μπόρεσαν να εξαπατήσουν τον πατέρα
τους, τον πούλησαν σε εμπόρους, οι οποίοι με την
σειρά τους τον πούλησαν στον αρχιμάγειρα του
βασιλιά της Αιγύπτου, τον Φαραώ Πετεφρή. Εκεί ο
Ιωσήφ αφού δεν ενέδωσε στις ερωτικές επιθυμίες
της συζύγου του Πετεφρή, συκοφαντήθηκε από την
ίδια και ο Φαραώ τον φυλάκισε. Κάποτε όμως ο
Φαραώ είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν
ερμηνευτή. Ο Ιωσήφ ερμήνευσε ότι θα έλθουν στη
χώρα επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και
λιμού. Ο Φαραώ ευχαριστημένος και
ενθουσιασμένος από τη σοφία του, έδωσε στον
Ιωσήφ αξιώματα. Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα
την εξουσία και φρόντισε στα δύσκολα χρόνια του
λιμού τον λαό. Στα πρόθυρα του λιμού τα αδέρφια
του που τον είχαν φθονήσει φανερώθηκαν μπροστά
του ζητώντας βοήθεια. Εκείνος όχι μόνο δεν τους
κρατούσε κακία, αλλά αντιθέτως τα συγχώρεσε και
τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους
γονείς του.
5. ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία,
σύμφωνα με το
τηρούμενο Μηναίο ή Μηνολόγιο
, η Μεγάλη Τρίτη είναι
αφιερωμένη αφενός στη μνεία
του ιερού ευαγγελίου που
αναφέρεται στη δριμύτατη
καταγγελία του Ιησού κατά των
θρησκευτικών αρχηγών του
Ισραήλ, των Γραμματέων και
των Φαρισαίων, και αφετέρου
στην παραβολή των δέκα
παρθένων.
6. ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στη
μνήμη της αμαρτωλής γυναίκας, που
μετανόησε, πίστεψε στο Χριστό και
άλειψε τα πόδια του με μύρο.
Το πρωί τελείται o εσπερινός της
Μεγάλης Τετάρτης και Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία. Το απόγευμα γίνεται η
Ακολουθία του Ευχελαίου και η τελετή
του Νιπτήρος που είναι και ο
Όρθρος της Μεγάλης Πέμπτης που
αναφέρεται σε τέσσερα γεγονότα. Τον
Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των
ποδιών των μαθητών από τον Ιησού
Χριστό, τον Μυστικό Δείπνο, την
Προσευχή του Κυρίου στο Όρος των
Ελαιών και την προδοσία του Ιούδα,
δηλαδή την αρχή των Παθών του
Χριστού.
7. ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ
Η Μεγάλη Πέμπτη σύμφωνα με τον Χριστιανισμό η
ιερή μέρα κατά την οποία εορτάζεται ο Μυστικός
Δείπνος του Ιησού Χριστού με τους 12
Αποστόλους. Η ημέρα αυτή είναι η τέταρτη ημέρα
της Μεγάλης Εβδομάδας, της εβδομάδας δηλαδή η
οποία προηγείται και καταλήγει στη γιορτή
του Πάσχα. Της Μεγάλης Πέμπτης προηγείται
η Μεγάλη Τετάρτη και ακολουθεί η Μεγάλη
Παρασκευή. Το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο
μπορεί να εμπέσει η Μεγάλη Πέμπτη είναι πάντοτε
μεταξύ 19 Μαρτίου και 22 Απριλίου, για όλες τις
Εκκλησίες είτε Ανατολικές είτε Δυτικές, ημερομηνίες
οι οποίες λόγω της διαφοράς των 13 ημερών (για
τον 21ο αιώνα) μεταξύ παλαιού και νέου
ημερολογίου, αντιστοιχούν στο διάστημα μεταξύ 1
Απριλίου και 5 Μαΐου για όσες Ορθόδοξες
Εκκλησίες ακολουθούν το διορθωμένο ιουλιανό
8. ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η μέρα που γίνεται η
κορύφωση του Θείου Δράματος, όπου κορυφώνονται τα
Πάθη του Χριστού και γίνεται η σταύρωση του Χριστού το
ξημέρωμα τις ίδιας μέρας. Μέχρι λίγο πριν τις 11:00 το
πρωί τελείται η λειτουργία των Μεγάλων Ωρών όπου οι
γυναίκες μοιρολογούν και κλαίνε για τον Χριστό ενώ άλλοι
προσκυνούν και αποτείνουν φόρο τιμής στον σταυρωθέντα
Χριστό. Απ' τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας ετοιμάζεται ο
επιτάφιος και τελείται ολονυχτία στις περισσότερες
εκκλησίες της Ελλάδας. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας ο
Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο
όπου θα γίνει περιφορά του το βράδυ. Όλη την ημέρα οι
καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και
παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται
αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του
λαδιού. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας εκείνη τη μέρα,
φτιάχνεται ένα ομοίωμα του Ιούδα το οποίο είτε καίγεται
είτε πυροβολείται και εν συνεχεία καίγεται. Επίσης την ίδια
μέρα πολλοί πιστοί επισκέπτονται τους τάφους συγγενών
και φίλων ή πραγματοποιείται η εκταφή των νεκρών αν έχει
περάσει το απαιτούμενο διάστημα.
9. ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ
Το Μεγάλο Σάββατο είναι η
τελευταία μέρα της Μεγάλης
Εβδομάδας και της Μεγάλης
Σαρακοστής. Τα μεσάνυχτα του
Μεγάλου Σαββάτου προς Κυριακή
του Πάσχα εορτάζεται κατά το
ορθόδοξο τυπικό η Ανάσταση του
Χριστού. Είναι το μόνο Σάββατο
του χρόνου κατά το οποίο
νηστεύεται και το λάδι. Το πρωί
εορτάζεται στην εκκλησία η πρώτη
Ανάσταση, κατά την οποία
ψάλλεται το
«ἀνάστα, ὁ Θεός, κρίνων τὴν γῆν, ὅτι σὺ
κατακληρονομήσεις ἐν πᾶσι τοῖς
ἔθνεσι».
10. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Την Κυριακή του Πάσχα εορτάζουμε την Ανάσταση του Ιησού Χριστού
Το Πάσχα ή αλλιώς η Λαμπρή γιορτάζεται σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας με
σούβλισμα αρνιών, τσούγκρισμα κόκκινων αυγών, τραγούδια και χορούς
Όλη η επόμενη του Πάσχα εβδομάδα είναι γιορτινή, γι΄αυτό η Εκκλησία μας έχει
αποφασίσει να μην νηστεύουμε την Τέταρτη και την Παρασκευή εκείνης της
εβδομάδας.
Οι πιστοί συνηθίζουν για σαράντα μέρες μετά το Πάσχα να χαιρετιούνται με τα εξής
λόγια:
-Χριστός Ανέστη!
-Αληθώς Ανέστη!
Έχει καθιερωθεί από την Εκκλησία μας για σαράντα μέρες μετά το Πάσχα να λέγεται
η Αναστάσιμη Προσευχή
