jvcgf

1. Хөгшдийг шимжүүлж урт наслуулах.

2. Тодорхойлолт:
• Аливаа хүн төрөлхтөн урт настай болохыг дагалдан
цус тэргүүтэн биеийн тамир хийгээд махбодын хүч,
эрхтэн зэрэг нь аажмаар барагдан буурж, өтлөж
эхэлдэг. Энэ үед:
1. Хүний 1 юмуу хэд хэдэн эрхтэн тогтолцооны үйл
ажиллагаа муудна.
2. Гадны нөлөөнд дасан зохицох чадвар буурч эхэлдэг.
3. Дархлалын тогтолцоо муудаж өвчинд өртөмтгий
болно.
4. Эм хүлээн авах чадвар муудаж эмийн гаж нөлөө
ихэсдэг.
5. Хэд хэдэн архаг хууч өвчтэй болдог.
6. Булчингийн хүч суларч биеийн ерөнхий чалх мууддаг
Ийм учраас өвчнөөс урьдчилан сэргийлж нас уртасгах
дээд арга бол уламжлалт “Шим авахуулах” үйл юм.

3. Шим авахуулахын тус эрдэм.
• “Увдисын үндэст” – урт наслуулах, хэзээд
идэр залуугаараа байх, биеийн эд хүчийг
нэмэгдүүлж, оюун ухаан, биеийн эрхтэн
тодорхой болж, хурц нүдтэй, яруу дуутай
болж хүчижмой” гэж үнэлсэн байдаг.
• “Бидэр онбод”- гол үйлдэл нь галын илчийг
сэлбэх, тунгалаг цөвийг ялгаруулах, бие
махбодыг чийрэгжүүлэх, өвчин эсэргүүцэх
чадварыг дээшлүүлэх, хүслийг эдлэх
чадварыг төлжүүлэх, санаа сэтгэлийг
тогтворжуулан урт наслуулах болно.

4. Шим авахуулах орон:
• Ариун тунгалаг булаг
шанд, зүлэг бүхий,
мод жимстэй өнгө
үзэмж бүрэлдсэн, ус
сайтай сэтгэлд
тааламжтай, ад
зэтгэр зэргийн
хорлолгүй газар
оронд үйлдэнэ.

5. Шим авахуулах шүтээн:
• Хэт хөгшрөөгүй, 50
наснаас хэтрээгүй,
биеийн тамир нь
муудаагүй, хурдан
сэргэж чадах хүнийг
сонгож шим
авахуулахаар
заасан байдаг.

6. Шим авахуулах арга:
• “Увдисын үндэст” заасан:
1. Голлон бүтээх
2. Дашрамд эдлэх 2 аргыг баримталдаг.

7. Бодитой шим авахуулах.
• Урьдаар хийх бэлтгэл
• Бодитой шүтүүлэх найруулга

8. Бэлтгэл
• Урьдчилан шим авахуулах орон хийгээд
сайн өдрийг товлоод, шаардагдах эдлэл
хэрэглэл бүхнийг бүрэн цуглуулж
бэлтгээд эн тэргүүнд шинэ тос зэргээр
тосон заслыг ёсчлон хийж, дараа нь
таван рашаан эсвэл архины шаар
зэргийг зөөлөн бүлээтгэж угаал
үйлдэнэ.

9. Бэлтгэл
• Угаах, сүрчиг, түрхэх, илэх үйлийг гурван
хоног гүйцэтгэсний дараа гурван үр, жамц,
бибилин, гажа, шудаг, юнва, жиданга,
бурмыг сайтар талхдаж, улаан тарлан
үнээний шээсээр хөлөг болгон зуурч
нухаад хөөсөн буурцгийн төдий үрэлдэж,
хэвлийн мөн чанарт тохируулан тав,
долоо, есөн үрлийг өгч ерийн туулгах
аргаар доторх мууг нь арилган хөөнө.
• Хөөхгүйгээр шим авахуулбал “хирийг нь
арилгаагүй зүйлийг будгаар будахад, будаг
тогтохгүйтэй” адил үр дүн гарахгүй болно.

10. Бэлтгэл
• Шим авахуулах үед салхи, нарны хурц
гэрэл тусахгүй, тоос шороо, утаа
орохгүй цонхтой, зүгийн сайн умар зүгт
харсан могой, муу эм очих үгүй, гэр
болон байшинд суух нь чухал.
• Аливаа зүйлд сэтгэл зоволгүй,
бэлтгэлээ сайн хангаж эд өлзий сайтай
нөхрийн хамт, ариун төгс сүсэгтэй байж
шим авах нь чухал.

11. Бодитой шүтүүлэх найруулга.
1. Саримсны тосон эм. Эрүүл цэвэр саримс
арван нэгэн ланг усанд хийж чанаад сайн
нухаж, дээр нь хайлсан тос хорин нэгэн ланг
хийж сайн холиод, цэвэр ваар саванд хийж,
амсрыг нь сайтар таглаж арвайн дотор хорин
нэгэн хоног тавибал чадал хүч нь төгс болно.
Түүнийгээ хорин нэгэн хувь хувааж, хорин
нэгэн хоног шүтвээс хийнээс болсон өвчин
бүхнийг анагаах, ялангуяа биеийн тамирыг
арвижуулан насыг уртасгах болно.
2. Сармисыг газарт унасан мөнхийн ус хэмээн,
түүний чадал эрдмийг дээдэлж ирсэн.

12. үргэлжлэл
2. Барагшуны эм. Шороо зэрэг элдэв хольцгүй
барагшуныг сайтар номхотгож хандлаад, “Хойд
үндэс”-ийн үнсэн эмийн бүлэгт байгаа алт, мөнгө,
зэс,төмрийн үнсэн эмийг ёсчлон хийж тохирох
саванд найруулж, хувийг нь нэмж идвэл хий, шар,
бадганаас болсон өвчин бүхнийг анагааж, хүчийг
үүсгэн, насыг уртасгана.
Мөн барагшуны ханд эмэн дээр өвчинд аль зохих
ерөндгийг хийж, төмөр саванд хийж буцалгаад
дээрх хэмжээгээр өгнө.
Газар дээр барагшунаар дарагдахгүй өвчин гэж үгүй
бөгөөд энэхүү шимийг авахуулж байгаа үед улаан
лооль, хятад буурцаг идэхийг тэвчих хэрэгтэй.

13. үргэлжлэл
3. Зидрагын талхан эм: гурван лан зидрагыг
архинд чанаж, дахиад хорин лан тосонд чанаж
балтай найруулж шүтвэл галын илч арвижин,
бие дэлгэрэн урт наслах болно.
Мөн зидрагыг улаан тарлан үнээний шээстэй
найруулж шүтвэл алаг мариа зэрэг аливаа
арьсны өвчин, арван найман зүйл хулгана яр
өвчнийг анагаана.
Айрагтай найруулж шүтвэл хошногоны гүвдрүүг
арилгана. “Увдисын үндэс”-т “Зидрага хийгээд
балыг тостой найруулж, нэг сарын хугацаанд
тохирох идээтэй шүтвэл галын илч бадарч, бие
дэлгэрч урт наслах болно хэмээжээ.

14. үргэлжлэл
4. Ар үр, бар үр, жүрүрийн тосон эм: “Хойд
үндэс”-т заасан ёсоор арүр 3%, барүр 2%,
жүрүр1% усанд хийж ширгээгээд тунгалаг
шүүсийг нь тосонд чанаж дээр нь бурам,
задь, шудаг, бибилин, сүгмэл, боргаа нэмж
найруулсан тосон эмийг шүтвэл өтлөгсдийг
шимжүүлж нүд тэргүүтэн эрхтнийг
тодруулж, биеийн хүчийг ихэсгэж, насыг
уртасгах зэрэг цаглашгүй эрдэмтэй.
Ялангуяа зүрхний хийг дарахын дээд бөгөөд
толгойн өвчин судсанд сарнисан өвчнийг
анагаах болно.

15. Үргэжлэл
5. Дөрвөн шим, таван тунгалгын найрлага:
• Шорооны тунгалаг барагшун махны
• Чулууны тунгалаг жонш ясны
• Цэцгийн тунгалаг бал өнгийн
• Шимийн тунгалаг цагаан тос шимийн тэжээл болно.
Дөрвөн тунгалаг бүгдийг нийлүүлбэл тав болно.
Арцны үр, даль, зээргэнэ, агь дөрөв бол өвөл ч
хатахгүй мөнх ногооноороо байдаг тул насны
тэжээл болно.
Эдгээрийн шимийг авбаас амыг таслах есөн үр
өвчинд нэрвэгдэхгүй бөгөөд өтлөх шинж
орохгүйгээр хэзээд арван зургаан настай юм шиг
байж арслангийн зориг, зааны хүч, тогосны өнгө,
ажнайн хурдан бүрдэж амь нас нь нар, сар адил
мөнх болно гэж сурвалж, тайлбаруудад заасан
байна.
Шим авахуулах найрлагыг их бага 2 аргаар бэлтгэнэ.

16. Их найрлага.
• Адууны шүд шиг эр жоншийг арвайн төдий
болтол нүдээд 2 жинг 12 жин усанд хийж 2
жин болтол нь чанаж ширгээгээд шаарыг
хаяж барагшун болон дөрвөн шимээс тус
бүр 1 жинг тус тусад нь 6 жин усанд
ширгээж шүүсийг нь 2 лан болох үед шүүж
аваад дээр нь тус бүр 30 лан сүү, тос нэмж
усгүй болтол нь буцалгана. Дээр нь бурам,
балыг тус бүр 2 жин нэмж найруулна.
• Шинийн нэгнээс эхлэн өглөө эрт өдөр бүр
идэж хөлс чийгтэхийн төдий явуулна.

17. Бага найрлага:
• Жонш 8 ланг галд түлж усаар шүршээд, 2 жин сүү
хийж, 3 лан тосонд чанаж, хонины тараг мэт болох
үед барагшун, 4-н шимээс тус бүр 2 ланг авч бал,
бурам тус бүр 3 лантай хольж өчүүхэн төдий
чанаад сайн саванд (гавал) хийж хадгалаад
идүүлнэ.
• Мухар цагааны үндсийг тэжээлийн цагаас өмнө
буюу намар авч шороог нь арилган хэрчээд,
шүүсийг нь шингэтэл чанаад сүүдэрт хатааж
талхдаад 3 хуваана. Үүний 2 хувьд нь арвайн гурил
хийж нийлүүлэн урьдаар зутан болгож өгөх,
дараагаар нь гурилын архинд зуурч өгөх, сүүлд нь
хуурайгаар халааж өгнө.
• Ингэж өгч дассанаас нь хойш үлдсэн 1 хувь мухар
цагааны талхыг дангаар нь идүүлбэл шар усыг
арилгаж насыг урт болгоно.

18. үргэлжлэл
• Шороогүй алт шиг хүхрийг номхотгоод
арүр-тэй хувь сацуу хийж 3 амтлагтай
найруулж, эхлээд морин буурцгийн чинээ
өгч, улмаар зэрлэг жамрын чинээний өсгөж
идүүлнэ.
• Энэхүү бага найруулга бол илчийг үүсгэж,
шар ус ба уяман өвчнийг арилгана. Мөн
жоншны шороо ба хорыг гаргаж зохих
эмтэй найруулаад амтлагаар хөлөглөж
өлөн дээр 10 грамм идүүлнэ.

19. Үргэжлэл
• Эсвэл арвайн гурилыг бибилинтэй хольж зутан,
гурилын архи, халуун гурил болгох мэтээр
дээрхтэй адил идүүлбэл архаг өвчин бүгдийг
амирлуулж, хүчийг нэмэгдүүлэн, насыг
уртасгахад хамгийн сайн үйлдэлтэй байдаг.
• Жиданга, гажа, бор гааг бал, тостой найруулж
идүүлбэл өтлөлтийг удаашруулах болно. Шим
авахуулж байх үед өөрт тохирох идээг үргэлжид
шүтэж, удаж хуучирсан, исгэсэн, нэгширсэн,
ногоо зэрэг үл тохирох идээг тэвчихийг заасан.

20. Сүүлийг хураах.
• Эдгээр найрлага бүхнийг ёсчлон хийж
гурван сар, зургаан сар, нэг жил хүртэл
шим авахуулбал нас уртасгах нь
дамжиггүй. Хэрэв дээрх ёсоор гүйцэтгэж
чадахгүй бол ёсчлон найруулсан тосон
эмийг үүр цайхын үед дээрх хугацаагаар
шүтэж дашрамд шим авах нь нас хийгээд
биеийн хүчийг арвидуулах болно. Хэрэв
шим авч байх хугацаанд өвчилбөл шим
авахуулахаа шууд зогсоож өвчнийг нь
анагаасны дараа дахин үргэлжлүүлэн
үйлдэнэ.

22. Идэрчүүдийг хүчжүүлэх:

23. Тодорхойлолт:
• Хүчжүүлэх гэдэг бол биемахбодыг
төлжүүлэн бэлгэ эрхтний чалхийг
сайжруулж, эрүүл чийрэг үр хүүхэдтэй
болгох өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх,
нас уртасгах үйлдэл бүхий эмчилгээний
арга юм.

24. Хүчжүүлэх
• Эрэгтэй хүн тамир
сайн бөгөөд дусал
нь гэмгүй байвал
эрүүл чийрэг үр
тогтох болно.
• Харин эмэгтэй бол
дуслыг барьж, үр
хүүхдийг хөгжөөн
дэлгэрүүлэгч алтан
сав юм. Иймээс эр эм
хоёуланг хүчжүүлэхэд
анхаарах ёстой
байдаг.

25. Бүрдүүлэх нөхцөл:
• Цаг агаарын
тохиромжтой үед
тохилог тухтай орчин,
сэтгэл санаа тайван
нөхцөлд хүчжүүлэх
аргыг хэрэглэнэ. Үр
хүүхэдтэй болохыг
хүссэн идэр залуу
хүмүүс хүчжүүлэх аргыг
хэрэглэх нь хамгийн
тохиромжтой байдаг.

26. Бэлтгэл:
• Эн тэргүүнд шимжүүлэх аргын нэгэн
адил тосон засал, угаалгаар мууг
гаргасны дараа зөөлөн шимтийг тавина.

27. Бодитой хийх арга:
I. Дусал хатсаныг сэлбэх
II. Цувирсныг зогсоох

28. Бодитой шүтүүлэх арга:
a. Идээ(чихэр, бурам, бал, махны шөл, сүү,
хайлсан тос, өрөм зэрэг амтлаг идээ нь
хүчийг сайжруулж, буурсныг төлжүүлэх
үйлдэлтэй)
b. Үйл явдал(бэлгийн амьдралыг цаг
улирлын онцлог, нас, биеийн өвөрмөц
чанарт тохируулна)
c. Эм (махны дээд дажид гүрвэл бол биеийн
хүчийг нэмэгдүүлж, дуслыг арвидуулахад
сайн үйлдэлтэй. Дажидын найрлагыг
хүчжүүлэх болон тамиржуулах 2 аргаар
бэлтгэнэ)

29. Дажидын найрлага
Хүчжүүлэх найрлага:
• 5 үндэс, 3 үр, бор дажид
гүрвэл, хэнгэрэг өвс,
хуцны гадар бөөрийг ус,
сүү, тосонд ширгээсэн
шөлөнд хэл цоргигч
давс, бор гаа, бибилинг
бурамтай найруулж,
арвайн дотор тавьж
хүчин төгөлдөр болгоно.
Тамиржуулах арга:
• 5 үндэсний тосон эмэнд
бор дажид гүрвэл, задь,
хар цагаан хүнжид,
цагаан хүн хорсын үрийг
нэмэрлэж өгнө. Эсвэл
бор дажид, гүрвэл, хар
цагаан хүнжид,
гүрвэлийн махыг
хитрүүний хэнхдэг дотор
хийж амсрыг нь оёж,
сарлагын тосонд чанаж
хатаагаад, бурамтай
найруулж өгнө.

30. Хүчжүүлэх найрлага
• Дажид 9-ийн найруулга: бор дажид гүрвэл,
задь, муур, халиуны ахар сүүл, жонш, хүхэр,
барагшун, цагаан хүн хорсын үрийг бүдүүндүү
нүдэж, хитрүүний хэнхдэгт хийж торгон утсаар
уяад тосонд чанаж, тос бурамтай найруулаад
махыг хатаагаад үүрээр нэжгээд халбагыг
идүүлбэл биеийн хүчийг үүсгэж, бөөрний
илчийг нэмэгдүүлэх бөгөөд дусал барагдсаныг
сэлбэнэ.
• Дажид 13-ийн найруулга: бор, шар дажид
гүрвэл, халиуны мах, хадны гүрвэл, тахиа,
тагтаа, хитруу, богширго зэргийн толгой, их
мөрний загас, хүн хорс, эрхтний гар, хэрээний
нүд, жоншийг бурамтай найруулж идүүлбэл
дусал барагдсаныг даруйд нь сэлбэж биеийг
тамиржуулна.

31. Найрлагууд
• Дажид 5-ийн найруулга: жоншийг үнээний сүүнд
нухан талхдаж эрхтний гар, хитрүүний толгой,
хүн хорс, бор шар дажид гүрвэлийн махыг
бурамтай найруулж, үүрээр архиар даруулж
ууна.
• Ухнын гадар бөөрийг сүүнд чанаж чихэр,
гүнжидтэй хольж идүүбэл дээрхтэй адил. Мөн
ухны гадар бөөрийг сүүнд чанасан шөлөнд
чихэр, бибилин, жүрүр-ийг дэвтээгээд, бал,
тостой найруулж идүүлээд араас нь сүү уувал
тамиржуулах үйлдэл сайн байдаг.

33. Засал:
• Угаалга хийж, тосоор зөөлөн илж нухлах
засал хийх нь тохиромжтой.

34. Цувирсныг зогсоох:
• Хүйтэн хийгээр бөөрний илч буурч,
судасны ам нь дуслыг боож
чадахгүйгээс болоод шээстэй дусал
холилдож цувирна. Энэ үед нурууны 13,
19-р үе, шагайн дотор чигт хянгар
шилбэний бүлхний завсарт төөнөнө.
Илжигний мах халиуны махтай хольсон
дажид гүрвэлийн тосон эмийг найруулж
өгнө.

35. Бусад хүчжүүлэх эмүүд
• Түүнчлэн шим авахуулах болон хүчжүүлэх эмэнд
1. Ургамлын гаралтай саримсны, 5 үндэсний,
банлагийн, мухар цагааны, бирягын, сэмагийн
2. Амьтны гаралтай сүү, мах, цус, тос, заар,
болжмор, тахиа, тогос, замба гүрвэлийн мах, сам
хорхой, загасны түрс, засаа
3. Эрдэс чулууны гаралтай барагшун, мөнгөн ус,
жоншны жүдлэнгүүд орно. Түүнчлэн гурван үр,
таван үндэс, Саримс-7 тосон эм, Доржжан,
Жонлон-7, Жүдлэнчимэдринсэл, Дарлававжэд-35,
Банлаг-37, Басмын тосон эм болон Дажиджигурын
тосон эм зэргийг өргөн хэрэглэнэ
4. Эдгээрийн үйлдэл хүслийн таван эрдмийг хангаж,
сэтгэлийн баяслыг эдлүүлэх болно.

36. • Санасан бүгдийг бүү ярь
• Сайтар оносон санааг нөхөрт бүү
булаалга
• Өөрийн эрдмээр гайхуулж бүү онгир
• Нөхдийн эе эвийг дээд зэргээр эрхэмлэ

37. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа.