Анри Файол амьдрал уран бүтээл

1. 1841-1925
1841-1925
Орчин үеийн Менежментийн Эцэг

2. Анри Файол-ын намтар
 Анри Файоль (1841 оны 7 сарын 29 –
1925 оны 11 сарын 19) бол Францын
уул уурхайн инженер, менежментийн
үйл ажиллагааны онолч, удирдлага
захиргааны сургуулийн үүсгэн
байгуулагч юм. Анри Файоль
 1841 онд хотын захын Истанбул,
Османы эзэнт гүрэнд төржээ. Түүний
эцэг (инженер) Галата нүүр болон
Алтан Хорн гүүрийг барих ажилд
томилогдсон хэлтсийн ахлах
мэргэжилтэн байсан

3.  Арван есөн настай инженер
Файоль Commentry уул уурхайн
компаниас гараагаа эхэлсэн.
 1900 он гэхэд тус компани нь
Францын төмөр, ган үйлдвэрлэгч
хамгийн том компаний нэг болсон
бөгөөд амин чухал салбар гэж
үздэг байлаа.
 1888 онд Файоль уурхайн
компанид 1000 гаруй хүн
ажиллаж байх үед компанийг
удирдан захирах болж,
 1918 он хүртэл 30 жилийн
хугацаанд өөрийн гэсэн байр
суурьтай болсон. Тэрээр
ихэнхдээ өөрийн удирдлагын
туршлага дээр үндэслэн,
удирдлага түүний үзэл
баримтлалыг боловсруулжээ.

4. Анри Файолын Бүтээл
• 1916 онд ‘Аж үйлдвэрийн
ерөнхий менежмент’ сэдэвт
франц хэлээр хэвлэгдсэн
бүтээл туурвиж
•1929 онд Англи хэлэнд
орчуулагдсан (Fayolism)
•1870-аад оноос эхэлж
инженер, уул уурхайн
нийтлэл болон захиргааны
зарим нэг урьдчилсан
баримт бичгийг бичсэн.

5. Менежментийн үндсэн чиг
үүргийг:
Төлөвлөх
Зохион
байгуулалт
УдирдахЗохицуулах
Хянах

6. А.Файолын тодорхойлсон
менежментийн 14 зарчим.
 1. Хөдөлмөрийн хуваарийн зарчим
2. Эрх мэдэл хариуцлагын уялдааны зарчим
3. Сахилга баттай байх зарчим
4. Нэг удирдлагатай байх зарчим
5. Нэг зорилгын төлөө нэгдмэл удирдлагаар хангах зарчим
6. Хувийн сонирхлыг нийгмийнхэд нийцүүлэх зарчим
7. Цалин хөлс, урамшуулал олгох зарчим
8. Төвлөрлийн зарчим
9. Скаляр буюу захирамжлалын шугаман хамаарлын
хэлхээ зарчим
10. Дэг журамтай байх зарчим.
11. Шудрага ёсны зарчим
12. Тогтвор суурьшилтай ажиллах зарчим
13. Санаачлагатай байх зарчим
14. Нэр төртэй, эв нэгдэлтэй байх зарчим

7. 1. Хөдөлмөрийн хуваарйин
зарчим
 тодорхой ажлыг дагнан
гүйцэтгүүлэхийг хөдөлмөрийн
хуваарь гэнэ.

8. 2. Эрх мэдэл хариуцлагын
уялдааны зарчим
 эрх эдэлбэл хариуцлага хүлээх
зүй ёстой

9. 3. Сахилга баттай байх зарчим
 үүргийн биелэлтээр хариуцлага
хүлээх шийтгэл ноогдуулах ёс
журам

10. 4. Нэг удирдлагатай байх
зарчим
 ажилтан бүр нэг менежерийн
удирдлагад байж түүнээс үүрэг
даалгавар авч, биелэлтийг түүнд
тайлагнах ёс журам.

11. 5. Нэг зорилгын төлөө нэгдмэл
удирдлагаар хангах зарчим
 нэг удирдлагатай, нэгдсэн нэг
төлөвлөгөөтэй, нэгэн зорилгын
төлөө нэгдэж ажиллах үйл
ажиллагаа юм.

12. 6. Хувийн сонирхлыг
нийгмийнхэнд нийцүүлэх зарчим
 нэг буюу хэсэг хүний сонирхол
байгууллага буюу компаний
сонирхолд захирагдах ёс.

13. 7. Цалин хөлс, урамшуулал
олгох зарчим.
 цалин хөлс нь амьдралын өртөг,
эдийн засгийн байдал, биз-несийн
орчин, мэргэжлийн зэрэг, ур чадвар,
мэргэжилтэй ажилчны хэрэгцээ,
бүтээмжийн түвшингээс хамаарах
зүй тогтол

14. 8. Төвлөрлийн зарчим
 хөдөлмөрийн хуваарь
төвлөрөл хоёр хосолж
байх зүй тогтолтой.
Төвлөрсөн, төвлөрсөн
бус үйл ажиллагаа
хосолж байх учиртай.
Төвлөрсөн, төвлөрсөн
бус үйл ажиллагааны
зохис-той харьцааг
хангах зүй тогтол.

15. 9. Скаляр буюу захирамжлалын
шугаман хамаарлын хэлхээ зарчим.
 скаляр буюу шаталсан хэлбэртэй
шугаман хамаарлын хэлхээ нь
менежерүүдийн эдлэх эрх, гүйцэтгэх
үүрэг, хүлээх хариуцлагыг буурах
эрэмбээр илэрхийлсэн гинжин
цувааг үүсгэнэ. Захирамжлах
гинжин цувааны дагуу эрх мэдэл,
үүрэг, хариуцлагыг онооно. Эрх
мэдэл, үүрэг, хариуцлага гинжний
дагуу багасах зүй тогтол

16. Дэг журамтай байх зарчим
 бүх юм байр байрандаа байх дэг ёс.
Дэг журам үр бүтээлтэй ажиллах
үндэс болно.

17. 11. Шудрага ёсны зарчим
 ажилчин бүр тэгш эрх, шудрага
орчинд ажиллаж байгаагаа мэдэрч
байх ёс.

18. 12. Тогтвор суурьшилтай
ажиллах зарчим
 ажилтуудын мэдлэг мэргэжлийг
дээшлүүлж, дадлага туршлагыг
өндөржүүлэх хэрэгцээ шаардлагыг
хангах үйл ажиллагаа юм.
Мэргэжлийн өндөр мэдлэгтэй,
ажлын арвин туршлагатай
ажилтантай байх аваас амжилт
олдог зүй тогтолтой.

19. 13. Санаачлагатай байх
зарчим.
 хувь хүний санаачилгыг дэмжиж
урамшуулах учиртай. Санаачлагыг
нэмэлт “чармайлт” гэж үнэлдэг

20. 14. Нэр төртэй, эв нэгдэлтэй
байх зарчим
 ажилчид өөрийн болон
байгууллагынхаа нэр төрийг
хамгаалж, эв нэгдэлтэй, эвсэг
найрсаг харилцаатай байх ёстой.

21. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа.
 Гүйцэтгэсэн
З. Ариунгэрэл
Б. Заяацэцэг
Г. Мөнхболд
Д. Одхүү