ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ( Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ )

1. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – 13η ΕΝΟΤΗΤΑ
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

2. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – 13η
ΕΝΟΤΗΤΑ
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

3. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Φιντίας τις
Πυθαγόρειος
πιβεβουλευκώς τἐ ῷ
τυράνν ,ῳ
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• τις (αόριστη αντων.) =
κάποιος
• πιβεβουλευκώςἐ
(μετοχή παρακ. του ρ.
πιβουλἐ εύω =
συνωμοτώ) = που είχε
συνωμοτήσει εναντίον
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Κάποιος Φιντίας,
Πυθαγόρειος, που
είχε συνωμοτήσει
εναντίον του
τυράννου
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

4. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
μέλλων δέ τ ςῆ
τιμωρίας τυγχάνειν,
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• μέλλων - μέλλουσα - μέλ
λον( μτχ. εν. του ρ.
μέλλω = σκοπεύω να
κάνω κάτι)
• μέλλων δ τ ς τιμωρίαςὲ ῆ
τυγχάνειν = επρόκειτο να
τιμωρηθεί
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
και επρόκειτο να
τιμωρηθεί
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

5. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ἠτήσατο παρά τοῦ
Διονυσίου χρόνον
ε ς τό πρότερονἰ ἅ
βούλεται διοικ σαι·ῆ
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• τήσατοἠ (ρ. α τέομαι,ἰ
α το μαι=ἰ ῦ ζητώ)=ζήτησε
• πρότερον=προηγουμένως
• ἅ=όσα
• βούλεται(βούλομαι=
θέλω)
• διοικ σαῆ ι(διοικέω-
=ῶ τακτοποιώ)=να
τακτοποιήσει
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ζήτησε από τον
Διονύσιο χρόνο,
για να
τακτοποιήσει
προηγουμένως τις
υποθέσεις του·
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

6. ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
δώσειν δ’ φησενἔ
γγυητήν τ ν φίλωνἐ ῶ
να. Το δε δυνάστουἕ ῦ
θαυμάσαντος,
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• φησενἔ (φημί=λέγω,
ισχυρίζομαι)=είπε
• Θαυμάσαντος(μτχ. αορ.
του ρ. Θαυμάζω=απορώ)
=επειδή απόρησε
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
είπε δε ότι θα δώσει
για εγγύηση έναν
από τους φίλους
του. Κι επειδή ο
άρχοντας απόρησε
ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

7. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ε τοιο τος στι φίλοςἴ ῦ ἐ
ς αυτόν ε ς τήνὅ ἑ ἰ
ε ρκτήν ντ’ κείνουἱ ἀ ἐ
παραδώσει
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• εἴ(υποθ.συνδ.)=αν
• τοιο τοςῦ (δεικτική
αντων.)=τέτοιος
• ςὅ (αναφορική αντων.)=
ο οποίος
• ε ρκτήἱ = φυλακή
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
αν υπάρχει τέτοιος
φίλος που θα δεχτεί
να φυλακιστεί
αντί για εκείνον,
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

8. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
προεκαλέσατό τινα τ νῶ
γνωρίμων Φιντίαςὁ
Δάμωνα νομαὄ
Πυθαγόρειον φιλόσοφον,
ς γγυος ε θύς γεννήθηὅ ἔ ὐ ἐ .
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• προεκαλέσατο=προσκάλεσε
• Τινά(τις, τι :αόριστη αντων.)=κάποιον
• ςὅ (αναφορική αντων.)= ο οποίος
• γγυοςἔ = εγγυητής
• ε θύςὐ = αμέσως
• γεννήθηἐ (γίγνομαι = γίνομαι)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ο Φιντίας προσκάλεσε
κάποιον από τους φίλους
του, Δάμωνα στο όνομα και
Πυθαγόρειο φιλόσοφο, ο
οποίος αμέσως μπήκε
εγγυητής.
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

9. ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Τινές μέν ο ν πήνουν τήνὖ ἐ
περβολήν τ ς πρός τούςὑ ῆ
φίλους ε νοίας, τινές δέ τοὐ ῦ
γγύου προπέτειανἐ καί
μανίαν κατεγίγνωσκον.
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• Τινές(τίς, τί:αόριστη
αντων.)=μερικοί,κάποιοι
• ο νὖ =λοιπόν
• πήνουνἐ ( πρτ. του ρ. παινἐ ῶ)
• εὔνοια = αγάπη
• προπέτεια=επιπολαιότητα
• μανία=παραφροσύνη
• κατεγίνωσκον=καταλόγιζαν
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Κάποιοι λοιπόν,
επαινούσαν την
υπερβολή της
αγάπης προς τους
φίλους, μερικοί
όμως καταλόγιζαν
επιπολαιότητα και
παραφροσύνη στον
εγγυητή.
ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

10. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Πρός δέ τήν τεταγμένην
ραν πας δ μοςὥ ἅ ὁ ῆ
συνέδραμεν, καραδοκ ν εῶ ἰ
φυλάξει τήν πίστιν Φιντίας.
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• τεταγμένη ραἡ ὥ =η
καθορισμένη ώρα
• παςἅ = όλος
• συνέδραμεν( του ρ. συντρέχω
= συγκεντρώνομαι)=
συγκεντρώθηκε
• καραδοκῶ = περιμένω με
αγωνία
• εἰ = αν, εάν
• φυλάττω την πίστιν = τηρώ
την υπόσχεσή μου
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Και την καθορισμένη
ώρα όλος ο λαός
συγκεντρώθηκε
περιμένοντας με
αγωνία αν ο Φιντίας
θα τηρήσει την
υπόσχεσή του.
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

11. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
δη δέ τ ς ρας συγκλειούσηςἬ ῆ ὥ
Φιντίας νελπίστως πί τ ςἀ ἐ ῆ
σχάτης το χρόνου οπ ςἐ ῦ ῥ ῆ
δρομα ος λθε.ῖ ἦ
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• δη δέ τ ς ραςἬ ῆ ὥ
συγκλειούσης = και όταν πια
πλησίαζε η ώρα
• πί τ ς σχάτης το χρόνουἐ ῆ ἐ ῦ
οπ ςῥ ῆ = την τελευταία στιγμή
• δρομα ος λθε =ῖ ἦ ήρθε τρέχοντας
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Και όταν πια
πλησίαζε η ώρα,
την τελευταία
στιγμή, ο Φιντίας
ανέλπιστα ήρθε
τρέχοντας.
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

12. ΔΑΜΩΝ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Θαυμάσας ο ν Διονύσιοςὖ ὁ
πέλυσεν τ ς τιμωρίας τόνἀ ῆ
γκαλούμενον καί παρεκάλεσεἐ
τούς νδρας τρίτον αυτόν ε ςἄ ἑ ἰ
τήν φιλίαν προσλαβέσθαι
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
• γκαλούμενοςἐ =κατηγορούμενος
• πέλυσεν τ ς τιμωρίαςἀ ῆ = απάλ-
λαξε από την τιμωρία
• τρίτον αυτόν ε ς τήν φιλίανἑ ἰ
προσλαβέσθαι =να τον δεχτούν
ως τρίτο στη φιλία τους
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ο Διονύσιος, λοιπόν,
από θαυμασμό
απάλλαξε από την
τιμωρία τον
κατηγορούμενο και
παρακάλεσε τους
άνδρες να τον
δεχτούν ως τρίτο
στη φιλία τους.
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

13. ΔΑΜΩΝΑΣ ΚΑΙ ΦΙΝΤΙΑΣ
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό