Қазақ ертегілері, оның ерекшеліктері, түрлері жөнінде оқушы танымын кеңейту.
Оқушыларға халық ауыз әдебиетінің түрлері жайында мағлұматтар бере отырып,
ертегілер жайында әңгімелеу. Ертегінің мазмұнынтүсінікті тілмен жеткізе отырып,
оқушылардың өз ойын еркін жеткізу қабілеттерін жетілдіру.
Қазақ ертегілері, оның ерекшеліктері, түрлері жөнінде оқушы танымын кеңейту.
Оқушыларға халық ауыз әдебиетінің түрлері жайында мағлұматтар бере отырып,
ертегілер жайында әңгімелеу. Ертегінің мазмұнынтүсінікті тілмен жеткізе отырып,
оқушылардың өз ойын еркін жеткізу қабілеттерін жетілдіру.
Біріншіден, барлық дамыған елдердегідей сапалы бірегей білім беру жүйесін қалыптастыру. Ұлттық білім берудің барлық буынының сапасын жақсарту. Орта білім жүйесінде жалпы білім беретін мектептерді Назарбаев зияткерлік мектептеріндегі оқыту деңгейіне жеткізу
ХХІ ғасыр –ақпараттық қоғамның дәуірі,әртүрлі технологиялық мәдениеттің дамыған дәуірі болып саналады.Бүгінде Қазақстан қоғамында білімді ақпараттандыру ісі қарқынды жүріп жатыр. Компьютерді және басқа да ақпараттық технологияларды пайдалану дағдысын меңгеру қазіргі өмірдің ажырамас бөлігіне айналғаны айқын.
Ата – аналармен тілдесіп, оларды ынталандыру, ортақ шешімді анықтау. Болашақта баламен жұмыс істеу міндетін белгілеу, ата - аналармен бетпе-бет кездесе отырып, бала тәрбиесі туралы пікір алысу. Бала тәрбиесі де ата - ананың алатын орнының ерекше екенін түсіндіру. Баламен дұрыс тіл табысуға, сөйлеу мәдениетін үнемі қолдауға ой салу.
Атырау қаласы №9 Ш.Уәлиханов атындағы орта мектептің физика пәні мұғалімі
Жумабаева Жаныл Кенжебаевнаның PISA тапсырмалары бойынша өткізген бір сабағының таныстырылымы
8. ол
Құртж жол,
Құт
ң итім сүтті ол.
Мені
ре т
,
а қ с ы кө да т ы ң д а й ды
Ж
.
нды
Айтқа мен ойнайды
ені
Күні м
Ж
Айнал аңа Жыл
ып Ая
з атан
Айты
ы
лды т
ақпақ, ,
Ри з а б
өл
о лд ы а
та-ан еңдер.
Көңілд
а,
і балғы
н өрен
дер.
9.
10. Ерекше қыз.
Баяғыда, өте ертеде бір қыз болыпты. Оның бір інісі, бір сіңлісі
бар.Олардың ата-анасы жоқ болады.Олар өте кедей болады, үйлері сарайдың
қасындағы қора. Ол байдың қызметшісі болады. Ол
еңбекшіл,қанағатшыл,әдепті болады.Ол ерекше қыз, оның аты: Мейірім,
інісінікі Дарын,сіңілісінікі Сезім. Мейірім жұмыс істегеніне 1505 тг алып
тұрады. Ол оған нан,май,сүт,шай,көрпе,көпшік алады.Бір күні байдың үйін
тазалап жүрсе қоңырау шырылдады. Жүгіріп барып ашса, ханның жалшысы
екен.Ол хан баласының туған күнніне билет таратып жүр екен.Гүлғай мен
Гүлге билет береді. Мейірім туған күнге барғысы келеді.Бірақ көйлегі жоқ.
Сезім
керемет көйлек тіге алатын еді. Мейірім жалақысына көйлекке керек заттар
сатып алды. Бетін жуып тазаланып көйлегін ,аяқ киімін киіп тойға барады.
Ханзадамен билейді. Сыйлық алады,билеп жүргенде оның көйлегін ағаш
жыртып жібереді.Ол қаша жөнеледі.Ханзада қуа жөнеледі.
Оның туфлиі түсіп кетеді. Бірақ Дарын тез көйлегін жөндеп,аяқ киімін кигізіп
береді.
Ханзада менМейірім Дарын мен Сезімнің көмегімен үйленеді.
11. Ерназардың балалары.
Ертеде Ерназар деген бай болыпты.
Оның тоғыз ұлы бар екен.Ерназар тоғыз ұлына бір
үйдің 9 қызын алып береді.Сөйтіп ол әр келінінен
тоғыз немереден,әр немереден 9 шөбереден көріпті.
Әр баласы,әр немересі,әр шөбересі өнерлі болыпты.
Өздері еңбектеніп жүрді.Біреуі әнші,екіншісі биші,
үшіншісі актер,төртіншісі әкім тағыда басқалары өнерлі,
еңбекшіл болыпты.Ерназар үлкен бәйтерек сияқты болды.
Шеберлері сабағын «5»-ке оқиды.Оның ішіндегі Ертөстік
деген бала ерекше болып өседі.Ол ақын сияқты өлен
шығарады.Оған Ә.Қастейівтің суретті күшті салатыны,
Қажымұқанның күші,Абайдың ақындығы дариды.
Ол көп жетістікке жетеді.Оны атасы мақтап отырады.
Сөйтіп Ерназар бақытты болады.
12. Балапан қарға
Қарғаның балапаны жазда дүниеге
келгендіктен, күн ысып тамыз болғанда, жүні әбден
жетіледі. Күннің ыстығына шыдамаған ол үнемі:
“Өзі қара,өзі қалын осы жүндердің не қажеті
бар?”дейді екен. Күндер өтеді. Қыс келеді. Қарлы
боранда ағаштың қуысына тығылған балапан қарға:
- Мен жүнімнің болмауын тілеп едім,оным бекер
екен ғой,мұнан да қалың жүн шықса қандай жақсы
болар еді! - деді армандап.
13.
14. Арқардың мүйізі
Атасы мен немересі Ерке келе жатып
бір арқардың мүйізін тауып алады.Ерке:
• Ата бұл не? - деп сұрады.
• Бұл арқардың мүйізі ғой - деді атасы.
• Бұл неге мұнда жатыр
• Арқар мүйізін ауыстырған ғой
• Арқар мүйізін ауыстыра ма?
• Иә
• Қалай?
• Оның мүйізі сынып қалады да жаңа
мүйіз шығады.Мұны әлі өтесіңдер.
Солай деді де, арқардың мүйізін жолдан
алып тастады.
15. Тіліңнен айналайын!
Екі жасар Зарина анасына:
«Телефонды бер,апаммен сөйлесемін»- деді.
Анасы апасының нөмірін теріп,тұтқаны қызына берді.
Қызы: «Апа қалайсыз? Ата қалайсың?
Сау бол,өзім хабарласамың»- деп,телефонды сөндіре салды.
Апасы «Менің немеремнің тілі қандай тәтті,
сөздері ересек адамдардың сөздеріндей»,деп қуанып қалды. «Немере жас ұзартады»
деген осы ғой деді сосын.