1. ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
(ΝΕΟΤΕΡΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ)
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ
ΜΠΟΥΝΤΙΟΥΚΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

2. Εργασία του Δημήτρη Μαμάτσιου
«Κ.Γ.ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ»
Γ΄2
2013

3. Κ. Γ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
(«Απόλυτη διάλυση, αλλά μια
φωνή καθαρή, σταθερή»
Λ. Πολίτης)

4. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1.ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
2. ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ «ΠΡΕΒΕΖΑ»
3.ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
4.ΠΟΙΗΜΑΤΑ-ΣΥΛΛΟΓΕΣ
5.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
6.ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ
7.ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

5. 1.ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ο Κ. Καρυωτάκης γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1896
στην Τρίπολη. Στα παιδικά του χρόνια αναγκάστηκε να
αλλάζει συνέχεια τόπο διαμονής λόγω της εργασίας του
πατέρα του. Πέρασε από το Αργοστόλι, τη Λευκάδα, τη
Λάρισα, την Καλαμάτα, την Αθήνα, μέχρι και από τα
Χανιά.
Από το 1912 δημοσιεύει ποιήματα σε διάφορα παιδικά
περιοδικά. Αφού πήρε το δίπλωμα της Νομικής Σχολής
των Αθηνών, διορίστηκε υπάλληλος στη Νομαρχία
Θεσσαλονίκης. Η ελεύθερη φύση του δεν μπορούσε να
δεχθεί την γραφειοκρατία της κρατικής μηχανής, την
όποια και καυτηριάζει όποτε μπορεί. Γι' αυτό και
μετατέθηκε πολλές φορές διωκόμενος από ανωτέρους
του. Στη διάρκεια αυτών των μεταθέσεων γνωρίζει την
ανία και τη μιζέρια της επαρχίας, πράγμα που τον
στιγματίζει.

6. To Φεβρουάριο του 1919 εκδίδει την πρώτη του
συλλογή: "Ο πόνος των ανθρώπων και των πραγμάτων"
και το 1921 τη δεύτερη ,τα "Νηπενθή". Εκείνο τον καιρό
συνδέεται με την ποιήτρια Μ. Πολυδούρη, συνάδελφό
του στη Νομαρχία Αττικής. Το Δεκέμβριο του 1927
κυκλοφορεί η τελευταία του συλλογή, "Ελεγεία και
Σάτιρες".

7. «Μόνο γιατί μ΄αγάπησες»

8. Το Φεβρουάριο του 1928 ο Καρυωτάκης παίρνει
απόσπαση στην Πάτρα και τον Ιούνιο στην Πρέβεζα.
Από εκεί στέλνει απελπισμένα γράμματα σε συγγενείς
και φίλους, περιγράφοντας την αθλιότητα που κυριαρχεί
σ' αυτήν την πόλη (χαρακτηριστικό το ποίημα
«ΠΡΕΒΕΖΑ» που ακολουθεί).

9. 2.ΠΡΕΒΕΖΑ
Θάνατος είναι οι κάργες που χτυπιούνται
στους μαύρους τοίχους και τα κεραμύδια,
θάνατος οι γυναίκες, που αγαπιούνται
καθώς να καθαρίζουνε κρεμμύδια.
Θάνατος οι λεροί, ασήμαντοι δρόμοι
με τα λαμπρά, μεγάλα ονόματά τους,
ο ελαιώνας, γύρω η θάλασσα, κι ακόμη
ο ήλιος, θάνατος μες στους θανάτους.
Θάνατος ο αστυνόμος που διπλώνει
για να ζυγίση μια "ελλειπή" μερίδα,
θάνατος τα ζουμπούλια στο μπαλκόνι,
κι ο δάσκαλος με την εφημερίδα.

10. Βάσις, Φρουρά, Εξηκονταρχία Πρεβέζης.
Την Κυριακή θ' ακούσουμε την μπάντα.
Επήρα ένα βιβλιάριο Τραπέζης
πρώτη κατάθεσις δραχμαί τριάντα.
Περπατώντας αργά στην προκυμαία,
"Υπάρχω;" λες, κ' ύστερα "δεν υπάρχεις!"
Φτάνει το πλοίο. Υψωμένη σημαία.
Ισως έρχεται ο Κύριος Νομάρχης.
Αν τουλάχιστον, μέσα στους ανθρώπους
αυτούς, ένας επέθαινε από αηδία...
Σιωπηλοί, θλιμμένοι, με σεμνούς τρόπους,
θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία.
(Χαρακτηριστική η επανάληψη της λέξης «θάνατος»)

11. 3.ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Στις 21 Iουλίου τερματίζει μόνος του τη ζωή του. Στην
τσέπη του βρέθηκε το τελευταίο σημείωμά του :
«Είναι καιρός να φανερώσω την τραγωδία μου. Το μεγαλύτερο μου
ελάττωμα στάθηκε η αχαλίνωτη περιέργειά μου, η νοσηρή φαντασία
και η προσπάθειά μου να πληροφορηθώ για όλες τις συγκινήσεις,
χωρίς τις περσότερες, να μπορώ να τις αισθανθώ. Τη χυδαία όμως
πράξη που μου αποδίδεται τη μισώ. Εζήτησα μόνο την ιδεατή
ατμόσφαιρά της, την έσχατη πικρία. Ούτε είμαι ο κατάλληλος
άνθρωπος για το επάγγελμα εκείνο. Ολόκληρο το παρελθόν μου
πείθει γι' αυτό. Κάθε πραγματικότης μου ήταν αποκρουστική.
Είχα τον ίλιγγο του κινδύνου. Και τον κίνδυνο που ήρθε τον δέχομαι
με πρόθυμη καρδιά. Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπαν
κανένα ιδανικό στη ζωή τους, έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών
τους, ή εθεώρησαν την ύπαρξη τους παιχνίδι χωρίς ουσία. Τους
βλέπω να έρχονται ολοένα περισσότεροι μαζί με τους αιώνες. Σ'
αυτούς απευθύνομαι.

12. Αφού εδοκίμασα όλες τις χαρές !!! είμαι έτοιμος για έναν ατιμωτικό
θάνατο. Λυπούμαι τους δυστυχισμένους γονείς μου, λυπούμαι τα
αδέλφια μου. Αλλά φεύγω με το μέτωπο ψηλά. Ήμουν άρρωστος.
Σας παρακαλώ να τηλεγραφήσετε, για να προδιαθέσει την οικογένειά
μου, στο θείο μου Δημοσθένη Καρυωτάκη, οδός Μονής Προδρόμου,
πάροδος Αριστοτέλους, Αθήνας.
Κ.Γ.Κ.
[Υ.Γ.] Και για ν' αλλάξουμε τόνο. Συμβουλεύω όσους ξέρουν
κολύμπι να μην επιχειρήσουνε ποτέ να αυτοκτονήσουν δια
θαλάσσης. Όλη νύχτα απόψε επί δέκα ώρες, εδερνόμουν με τα
κύματα. Ήπια άφθονο νερό, αλλά κάθε τόσο, χωρίς να καταλάβω
πώς, το στόμα μου ανέβαινε στην επιφάνεια. Ορισμένως, κάποτε,
όταν μου δοθεί η ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός
πνιγμένου.
Κ.Γ.Κ.»

13. 4.Το λογοτεχνικό του έργο
«Αισιοδοξία»,
χειρόγραφο του Κώστα Καρυωτάκη

14. Ποιήματα -Συλλογές
Ο Πόνος του Ανθρώπου και των Πραμάτων (1919)
Νηπενθή (1921)
Ελεγεία και Σάτιρες (1927)
Τελευταία ποιήματα (1928) [«Αισιοδοξία», «Όταν
κατέβουμε τη σκάλα...», «Πρέβεζα»]
Ανέκδοτα ποιήματα
Σάτιρες
Εκτός από το ποιητικό του έργο, ο Καρυωτάκης έγραψε
επίσης πεζά, ενώ έδωσε και μεταφράσεις ξένων
λογοτεχνών.

15. 5.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΒΡΑΔΥ
Τα παιδάκια που παίζουν στ' ανοιξιάτικο δείλι
μια ιαχή μακρυσμένη --
τ' αεράκι που λόγια με των ρόδων τα χείλη
ψιθυρίζει και μένει,
τ' ανοιχτά παραθύρια που ανασαίνουν την ώρα,
η αδειανή κάμαρά μου,
ένα τραίνο που θα 'ρχεται από μια άγνωστη χώρα,
τα χαμένα όνειρά μου,
οι καμπάνες που σβήνουν, και το βράδυ που πέφτει
ολοένα στην πόλη,
στων ανθρώπων την όψη, στ' ουρανού τον καθρέφτη,
στη ζωή μου τώρα όλη...

16. ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΔΟΞΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ
Από θεούς κι ανθρώπους μισημένοι,
σαν άρχοντες που εξέπεσαν πικροί,
μαραίνονται οι Βερλαίν· τους απομένει
πλούτος η ρίμα πλούσια και αργυρή.
Οι Ουγκό με “Τιμωρίες” την τρομερή
των Ολυμπίων εκδίκηση μεθούνε.
Μα εγώ θα γράψω μια λυπητερή
μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που 'ναι
Αν έζησαν οι Πόε δυστυχισμένοι,
και αν οι Μπωντλαίρ εζήσανε νεκροί,
η Αθανασία τούς είναι χαρισμένη.
Κανένας όμως δεν ανιστορεί
και το έρεβος εσκέπασε βαρύ
τους στιχουργούς που ανάξια στιχουργούνε.
Μα εγώ σαν προσφορά κάνω ιερή
μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που' ναι.

17. Του κόσμου η καταφρόνια τούς βαραίνει
κι αυτοί περνούνε αλύγιστοι κι ωχροί,
στην τραγική απάτη τους δομένοι
πως κάπου πέρα η Δόξα καρτερεί,
παρθένα βαθυστόχαστα ιλαρή.
Μα ξέροντας πως όλοι τούς ξεχνούνε,
νοσταλγικά εγώ κλαίω τη θλιβερή
μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που 'ναι
Και κάποτε οι μελλούμενοι καιροί:
“Ποιος άδοξος ποιητής” θέλω να πούνε
“την έγραψε μιαν έτσι πενιχρή
μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που 'ναι;”

18. ΓΡΑΦΙΑΣ
Οι ώρες μ' εχλώμιαναν, γυρτός που βρέθηκε ξανά
στο αχάριστο τραπέζι.
(Απ' τ' ανοιχτό παράθυρο στον τοίχο αντικρινά
ο ήλιος γλιστράει και παίζει.)
Διπλώνοντας το στήθος μου, γυρεύω αναπνοή
στη σκόνη των χαρτιών μου.
(Σφύζει γλυκά και ακούγεται χιλιόφωνα η ζωή
στα ελεύθερα του δρόμου.)
Απόκαμα, θολώσανε τα μάτια μου και ο νους,
όμως ακόμη γράφω.
(Στο βάζο ξέρω δίπλα μου δυο κρίνους φωτεινούς.
Σα να 'χουν βγει σε τάφο.)

19. ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΑΞΙΔΙ
Καλό ταξίδι, αλαργινό καράβι μου, στου
απείρου
και στης νυχτός την αγκαλιά, με τα χρυσά
σου φώτα!
Να 'μουν στην πλώρη σου ήθελα, για να
κοιτάζω γύρου
σε λιτανεία να περνούν τα ονείρατα τα
πρώτα.
Η τρικυμία στο πέλαγος και στη ζωή να
παύει,
μακριά μαζί σου φεύγοντας πέτρα να
ρίχνω πίσω,
να μου λικνίζεις την αιώνια θλίψη μου,
καράβι,
δίχως να ξέρω πού με πας και δίχως να
γυρίσω!

20. 6.ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ

21. Η ποίηση του Καρυωτάκη είναι σοβαρή. Ο ποιητής
αισθάνεται πολύ έντονα τη ματαιότητα της ζωής για
να καταλήξει τελικά σε ένα τραγικό αδιέξοδο. Στο
έργο του προβάλλει το άδοξο, το ασήμαντο και
διαμαρτύρεται εκθέτοντας την πικρία του και την
απογοήτευσή του με σαρκαστικό-ειρωνικό τρόπο.
Δημιούργησε έτσι μια ποιητική «καινούρια
έκφραση», που επηρέασε πολλούς μεταγενέστερούς
του («καρυωτακισμός»).
Γενικά θεωρείται ως ένας χαρακτηριστικός
εκφραστής της σύγχρονης λυρικής ποίησης και
γι΄αυτό τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε
περισσότερες από τριάντα γλώσσες. Η ποίησή του
διδάσκεται σε αρκετά Πανεπιστήμια της Ελλάδας
αλλά και του εξωτερικού. Για το έργο του έχουν
γραφεί εκατοντάδες εργασίες και βιβλία και
πραγματοποιήθηκαν δεκάδες ειδικά συνέδρια.

22. Χαρακτηριστική είναι και η τηλεοπτική εκπομπή
του Φρέντυ Γερμανού «Εκπομπές που αγάπησα»,
αφιερωμένη στον ποιητή, όπως και η ομώνυμη
τηλεοπτική σειρά που προβλήθηκε από τη ΝΕΤ λίγα
χρόνια πριν.

23. 7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.htttp/users.otenet.gr/lost/Karyotakis/index.
htm
2.Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας,
Ο.Ε.Δ.Β, Αθήνα
3.Αρχείο –ντοκυμαντέρ της ΕΡΤ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΜΑΤΣΙΟΣ