2. ŚŚrreeddnniioowwiieecczzee
Jest to epoka w historii i kulturze
europejskiej, obejmująca okres między
starożytnością, a czasami nowożytnymi.
Granice czasowe średniowiecza nie są ściśle
ustalone, szczególnie w przypadku granicy
początkowej. Najczęściej przyjmuje się, że jest
to okres historyczny rozciągający się od czasów
rozpadu Cesarstwa Zachodniorzymskiego i
wielkiej wędrówki ludów do początków
renesansu.
4. WW śśrreeddnniioowwiieecczznnyycchh zzaammkkaacchh
W średniowieczu najokazalszymi siedzibami
były dwory władców – zamki. Pełniły one nie
tylko funkcje mieszkalne, ale także obronne.
Rodzina właściciela zamku zajmowała wiele
komnat. Były one zimne i nieprzytulne. Nawet
latem panował w nich chłód, natomiast w
mroźne zimy trudno było je dogrzać za pomocą
kominków. Starano je upiększać i ocieplać
surowe wnętrza, zawieszając na ścianach skóry
lub ręcznie tkane kobierce. W komnatach
panował półmrok, gdyż przez małe okna
przedostawało się do wnętrza niewiele światła.
5. ŻŻyycciiee nnaa zzaammkkuu
Jak już wiesz zamki pełniły przede wszystkim
funkcję obronną i musiały być przygotowane na
długi czas oblężenia. Miały więc własne magazyny
żywności, często także studnie i ogrody. Na
zamku mieszkali rzemieślnicy, między innymi
piekarze, stolarze i płatnerze, czyli ludzie
zajmujący się wyrobem broni.
8. MMiieesszzkkaańńccyy zzaammkkóóww
Na zamku mieszkał jego właściciel –
król, książę lub rycerz – wraz ze swoim
dworem. Ich życie umilały uczty oraz
turnieje rycerskie. Podczas uczt jedzono,
pito, tańczono i podziwiano występy
sztukmistrzów.
13. ZZaakkoonnyy
Ogromną rolę w kształtowaniu
europejskiej cywilizacji odegrały zakony.
Pierwsze zakony i opactwa powstały
blisko 1500 lat temu. Zakonnicy
zakładali szpitale, domy pielgrzymów,
przytułki dla biednych i starców,
przepisywali księgi w
skryptorium, a najbardziej wykształceni
pełnili rolę doradców na dworach
panujących.
14. SSkkłłaadd zzaakkoonnóóww
Zakony męskie miały swoje żeńskie
odpowiedniki. Istniały również zakony rycerskie,
w skład których wchodzili zakonnicy (duchowni)
oraz bracia-rycerze, czyli rycerze, którzy nie
przyjmując święceń, godzili się żyć jak zakonnicy
(składali śluby czystości i ubóstwa). Ich głównym
zadaniem była nie tylko modlitwa czy
kontemplacja, lecz również walka w obronie
wiary i ideałów przyjętych w regule
zakonnej.
17. UUbbiióórr śśrreeddnniioowwiieecczznnyy kkoobbiieeccyy
Między XIII, a XV wiekiem moda kobieca
kilkukrotnie ulegała dużym zmianom. W XIII
wieku suknie były luźne i niedopasowane.
Około połowy XIV wieku suknie zaczęły
zmieniać formę na bardziej dopasowaną do
tułowia. Od końca XIV wieku znów zaczęły
pojawiać się nakrycia wierzchnie bardzo
obszerne, kloszowe w kroju, spinane
paskiem pod biustem i funkcjonowały
równolegle z innymi rodzajami ubiorów.
18. UUbbiióórr śśrreeddnniioowwiieecczznnyy mmęęsskkii
Między XIII, a XV wiekiem ubiory męskie
przechodziły te same etapy ewolucji, co
ubiory kobiece. W XIII wieku ubrania były
luźne i niedopasowane.
Około połowy XIV wieku ubiory stały się
bardziej dopasowane do tułowia. Pod
koniec XIV wieku zaczęły się pojawiać
ubiory bardzo obszerne i funkcjonowały
równolegle z innymi rodzajami ubiorów. W
XV wieku obok używanych od kilku
wieków oddzielnych nogawic zaczęły
pojawiać się spodnie.
20. ŻŻeellaazznnaa ddzziieewwiiccaa
Żelazna dziewica (zwana też dziewicą
norymberską) – stosowane głównie w
średniowieczu urządzenie służące do tortur i
wymierzania kar . Żelazna dziewica miała
postać pudła o kształtach i rozmiarach
dopasowanych do ciała ludzkiego. Powszechnie
uważa się, jakoby wyposażane były w ostre
kolce umieszczone na wewnętrznej stronie
zamocowanych zawiasowo klap, które wbijały
się w ciało torturowanego w miarę zamykania
urządzenia, dotkliwie raniąc, jednak nie
naruszając ważnych dla życia organów. Wbrew
nazwie żelazne dziewice nie musiały być
wykonane z metalu - stosowano także drewno
lub kamień
24. KKoośścciióółł ww śśrreeddnniioowwiieecczzuu
Dzieje Kościoła w średniowieczu obejmują
wiele zagadnień. Należy bowiem sięgnąć do
początków chrześcijaństwa w Europie, co
wiąże się jeszcze z historią Cesarstwa
Rzymskiego oraz Cesarstwa Bizantyńskiego.
Średniowiecze było także okresem szerzenia się
chrześcijaństwa w Europie. Zostało ono
przyjęte w państwie Franków. Kościół odgrywał
w średniowieczu ważną rolę polityczną, a papieże
mieli swoją siedzibę w Państwie Kościelnym.
25. Ze względu na tę polityczną rolę Kościoła nie
można pominąć takich zagadnień jak koronacja
Karola Wielkiego na cesarza, następnie cesarską
koronację Ottona I, konflikt między papieżem i
cesarzem o inwestyturę, spory między
papiestwem, a cesarzami niemieckimi, czasy
tzw. "niewoli awiniońskiej Kościoła". Ze względu
na ogromny wkład Kościoła w ukształtowanie
kultury średniowiecza, nauki oraz stosunków
społecznych ważne są zagadnienia dotyczące
także i tych dziedzin.
