ประสบการณ์เก็บตกจากงานรางวัลวิสาหกิจชุมชน สัมมาชีพ Social transition journey
•
1 like•293 views
ประกอบการสอนหลักสูตร SE
Recommended
More Related Content
Similar to ประสบการณ์เก็บตกจากงานรางวัลวิสาหกิจชุมชน สัมมาชีพ Social transition journey
Similar to ประสบการณ์เก็บตกจากงานรางวัลวิสาหกิจชุมชน สัมมาชีพ Social transition journey (20)
More from Image plus Communication
More from Image plus Communication (20)
ประสบการณ์เก็บตกจากงานรางวัลวิสาหกิจชุมชน สัมมาชีพ Social transition journey
- 1. ประสบการณ์เก็บตก จากงานรางวัลวิสาหกิจชุมชน-สัมมาชีพ Social Transition Journey 1 ดร.สุนทร คุณชัยมัง
- 3. การสรรหารางวัลวิสาหกิจชุมชน-สัมมาชีพ ผลการประชุม ครั้งที่ 1/2559 เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2559 จัดวางกรอบและวิธีการได้มาซึ่งรายชื่อ ผู้นา/วิสาหกิจชุมชนที่ เหมาะสมจะได้รับรางวัล แบ่งรางวัลเป็น 3 ประเภท (การ ออม /การผลิต และการบริการ) หลักเกณฑ์ (สัมมาอาชีวะ + ความเข้มแข็ง ความสามารถ และนวัตกรรม) วิธีการ โดยการสรรหาเบื้องต้นของ หน่วยงานที่ร่วมเป็นคณะกรรมการ สรรหา หน่วยงานที่ร่วมเป็นกรรมการสรรหาประกอบด้วย ธกส./ออมสิน/กรมการพัฒนาชุมชน/กรมส่งเสริมการเกษตร/กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม และ สสว. 3
- 4. การสรรหา - การตัดสิน คณะกรรมการสรรหา นายเอ็นนูซื่อสุวรรณ นายขจรเกียรติ บัวศรี นายสมบุญ จึงคูพัฒนา นายพยุห์ แก้วคูณ นางวีรนุช ชั้นอินทร์งาม นางสาวเพ็ญแข ศรีสุทธิกุล นายเพทาย ล่อใจ นายสุนทร คุณชัยมัง 4 คณะกรรมการตัดสิน ศาสตราจารย์นายแพทย์ประเวศ วะสี นายเอ็นนู ซื่อสุวรรณ นายอภิชาต โตดิลกเวชช์ นายพรเทพ การศัพท์ นางสาลินี วังตาล นายสุวัฒน์ ทองธนากุล นางปัทมาวดี โพชนุกูล นางยุพา อินทราเวช นางสาวณรินณ์ทิพ วิริยะบัณฑิตกุล
- 5. เกณฑ์ประเมินวิสาหกิจชุมชน-สัมมาชีพ การจัดการ วิสาหกิจ การจัดองค์กร ผลลัพธ์ต่อ ชุมชน นวัตกรรม (1) ความยั่งยืน (2) การจ้างงานที่เป็นธรรม (3) สร้างรายได้เพิ่ม (4) การรวมกลุ่ม (5) การจัดการธรรมาภิบาล (6) มีระบบบริหาร (7) สร้างเศรษฐกิจชุมชน (8) สร้างความเข้มแข็งชุมชน (9)สนับสนุนชุมชน สร้างสรรค์นวัตกรรมใน ระดับ (10) ผลิตภัณฑ์ และ (11) การจัดการ 5 จริยธรรม - สัมมาชีพ
- 8. ผลประกอบการ / การจัดสรรกาไร ปี 2556 ปี 2557 ปี 2558 เงินออม 129,425,982.00 137,506,398.29 146,238,854.99 เงินปล่อยกู้ ให้สมาชิก 105,689,946.00 107,131,034.00 108,286,477.00 กาไร 7,131,488.88 9,010,648.55 9,521,906.40 การจัดสรรกาไร 60 % ปันผลให้กับสมาชิก 5 % สารองตามกฎหมาย 5 % สาหรับการลงทุนขยายกิจการ (กาไรสะสม) 10 % ตอบแทนกรรมการ 20 % จัดเป็นสวัสดิการสาหรับสมาชิก ผลต่อเศรษฐกิจชุมชนและท้องถิ่น เกิดขึ้นจากการนาเอาเงินที่ระดมเป็นกองทุนไปใช้ เพื่อการต่างๆตามประเภทของการกู้ยืม จะมีส่วน สาคัญต่อการไหลเวียนและการตอบสนองของ เศรษฐกิจในชุมชนและท้องถิ่น 8
- 9. วิสาหกิจชุมชนกองทุนออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านดอนคา ออม กู้ยืม ลงทุน ลงทุน คณะกรรมการบริหาร คณะอนุกรรมการ 9 คน 35 คน คณะกรรมการสาขา 17 คน ทาหน้าที่เดียวกับคณะอนุกรรมการ มี 5 สาขา คือ ไทยบุรี / โพธิ์ทอง /นบพิตา /กะหรอ /ท่าศาลา แต่ละวัน จะมีกรรมการมาทางานกรองข้อมูลเพื่อนาเสนอ กรรมการบริหารอนุมัติ วันละ 1-2 คน ทาหน้าที่รับเงินฝากสัจจะ การผ่อนชาระคืน ของสมาชิก ที่ตนเองรับฝาก ทุกวันที่ 3-4 ของเดือน ค่าตอบแทนรายวันๆละ 200 บาท ราย ปีๆละ 3,600 บาท ค่าตอบแทนรายปีๆละ 7,200 บาท 146 ล้านบาท ปล่อยกู้ 74 % บริการต่อสมาชิกจานวน 14,000 คน ครอบคลุมพื้นที่ 10 ตาบล 3 อาเภอของจังหวัดนครศรีธรรมราช (16 % ของจานวนประชากร) เงินออมสัจจะ การประหยัดอดออม การซื่อสัตย์ต่อตนเองและ เพื่อนสมาชิก การไม่พึ่งพาทุนภายนอก (1) เงินกู้ประกอบอาชีพ (2) เงินกู้ลอยฟ้า (3) เงินกู้งานพิธีกรรม (4) เงินกู้เพื่อซื้อที่อยู่ อาศัยและที่ทากิน (1) พันธบัตรรัฐบาล ,สลากออมสิน (2) โรงแป้งขนมจีน (3) โรงปุ๋ยชีวภาพ (4) โรงรมยางพารา และอบแห้ง 9 ทรัพย์สินรวม 160 ล้านบาท
- 10. การบริหารงาน /การสร้างอุดมการณ์ร่วมกู้ ออมและกู้ คู่ กับการจัดการ ชุมชน ระบบการทางาน การมีส่วนร่วมของสมาชิก การพึ่งตนเอง – ประหยัด/คาสัญญา หลักคุณธรรม (ซื่อสัตย์ เสียสละ รับผิดชอบ คานึงถึงเพื่อนสมาชิก และตอบ แทนด้วยการช่วยเหลือและไว้ใจกัน) การควบคุมและการตรวจสอบโดยกระบวนการชุมชน 10
- 11. กระบวนการติดตามหนี้สิน จดหมาย เตือน กรรมการ ตาม ทนายยื่น เอกสารเตือน เจรจาโดย ทนาย ทนายฟ้ อง ดาเนินคดี มีสมาชิกถูกดาเนินการตามกระบวนการนี้65 ราย ตั้งแต่จัดตั้งกลุ่มออมทรัพย์ มีเพียง 5 รายที่ ดาเนินการไปจนถึงขั้นตอนที่5 แต่ไม่มีรายใดที่ ต้องใช้การพิพากษาของศาล 11
- 13. การสนับสนุนกิจการสาธารณะประโยชน์ กองทุนสวัสดิการชุมชนเทศบาลตาบลทอนหงส์ กองทุนสวัสดิการชุมชนตาบลทอนหงส์ สนับสนุนการกีฬาตาบลและอาเภอ ช่วยเหลืองานสาธารณภัย โรงเรียนกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต โดยความร่วมมือของสานักพัฒนาทุนและ องค์กรการเงินชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน (1) หลักสูตรการบริหารจัดการกลุ่มออม ทรัพย์เพื่อการผลิต (2) หลักสูตรการบัญชีกลุ่มออมทรัพย์ (3) หลักสูตรกิจกรรมเครือข่ายกลุ่มออม ทรัพย์เพื่อการผลิต หลักสูตรอบรมแบบ 3 วัน สาหรับโครงการ ของกรมการพัฒนาชุมชน ธนาคารออมสิน และกรมส่งเสริมการเกษตร 13
- 15. การจัดการวัตถุดิบ การแปรรูป การตลาด การปรับปรุงดิน/การวิเคราะห์ดิน การจัดการเมล็ดพันธ์ การเพาะปลูก การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ “โรงปุ๋ยในแปลงนา” “โครงการนาแปลงใหญ่” การเก็บเกี่ยว การตาก/จัดเก็บ บริษัท ไบโออะกริเสิร์ช(ไทยแลนด์) จากัด สมาคมการค้าเกษตรอินทรีย์ไทย ให้คาแนะนาข้อมูลความรู้- ตลาดอินทรีย์ เงินล่วงหน้าตามสัญญาซื้อขาย เงินกู้ เงินทุนสารอง ความสามารถ ซื้อของกลุ่มต่อ สมาชิก วิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนบ้านอุ่มแสง (เกษตรทิพย์) วิสาหกิจโรงสีข้าวอินทรีย์ จัดการระบบการผลิตและควบคุม มาตรฐานผลิตภัณฑ์ รวมทั้งสร้าง เครือข่ายโรงสี 15
- 16. การจัดการวัตถุดิบ การแปรรูป วิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตปุ๋ ย อินทรีย์ชีวภาพ (เกษตร ทิพย์) ผลิต/จัดหาปุ๋ ยอินทรีย์ตามคุณภาพ และมาตรฐานสนับสนุนการ เพาะปลูกของสมาชิกไปก่อน สิ้น ฤดูก็มีคิดบัญชีโดยไม่มีดอกเบี้ย จะมีส่วนต่างของราคา เป็นรายได้ ของวิสาหกิจ วิสาหกิจพืชหลังนา ส่งเสริมการปลูกผักหลังการเก็บเกี่ยว เช่น แตงกวา คะน้า ถั่วฝักยาว มะเขือ พริก มะละกอ ตะไคร้ ฯลฯ โดย “ศูนย์” จะเป็นผู้ จัดหาตลาด - เป็นรายได้เสริม วิสาหกิจโรงสีข้าวอินทรีย์ จัดการระบบการผลิตและควบคุม มาตรฐานผลิตภัณฑ์ รวมทั้งการ สร้างเครือข่ายโรงสี วิสาหกิจเครื่องจักรกล จัดหาเครื่องจักรกลเพื่อสนับสนุนการผลิต และบริหารการใช้งานร่วมกัน การ จัดระบบซ่อมบารุง และการจัดระบบ ค่าตอบแทน/ค่าจ้าง ต่อยอดจากข้าวอินทรีย์ ไปสู่ “เกษตรอินทรีย์” สบู่จากราข้าว สครับจากข้าวอินทรีย์ 16
- 17. ลักษณะสาคัญของการจัดการ (ในขั้นตอนที่ยุ่งยาก) พันธุ์ เตรียม ดิน ปลูก ปุ๋ย และ ดูแล เก็บ เกี่ยว เก็บ รักษา สี ส่ง มอบ กรรมการหลัก 112 คน ดูแลเป็นพี่เลี้ยงสมาชิกชาวนาจานวน 1,258 คน 2 อาเภอ 5 ตาบล 22 หมู่บ้าน การกากับโดยอัตราส่วน 1: 10 การจัดการสายพานการผลิตภาคสนาม ด้วยการจัดการ กาลังคนแบบชาวบ้านจัดการชาวบ้าน 17
- 18. การสร้างรายได้ให้กับชุมชนและท้องถิ่น ในประเทศ ส่งออก 30 % 70 % มูลค่า 55 ล้านบาท ปี พ.ศ. 2558 ผลิตภัณฑ์ข้าวสาร-อินทรีย์ (ของศูนย์)ผลิตภัณฑ์ข้าวเปลือก-อินทรีย์ (ของสมาชิก) การที่นาเอาราคาข้าวอินทรีย์ที่ทาสัญญา ขายทั้งใน/ต่างประเทศมาเป็นตัวตั้ง ทาให้ ศูนย์สามารถรับซื้อข้าวเปลือกจากสมาชิก ได้สูงกว่าราคาตลาดทั่วไป ประมาณ 4,000 บาท/ตัน คิดเป็นมูลค่าเพิ่มจาก การจัดการแบบใหม่ของศูนย์ฯที่สร้าง ผลตอบแทนทางตรงกับสมาชิก 14 ล้าน บาท / ปี คิดเป็น 24,000 บาท/ครัวเรือน/ ต่อปี หรือ 11 % ของรายได้ ครัวเรือนต่อปี 18
- 20. จุดเริ่มต้นจาก – กลุ่มทอผ้า - ทุนทางวัฒนธรรม กลุ่มอาชีพทอ ผ้าบ้านนาต้น จั่น รางวัลสิงห์ทอง กรมการพัฒนาชุมชน รางวัลกินรี การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย รางวัลพาต้าโกลด์อวอร์ด 2012 ด้านมรดกและวัฒนธรรม 20
- 21. การพัฒนาความร่วมมือและกิจการ จัดตั้งกลุ่มทอผ้า – ขาย ผ้าทอและท่องเที่ยว ชุมชน (ให้คนเข้ามาซื้อ ผ้าที่หมู่บ้าน) รางวัลการจัดการชุมชน ดีเด่น และร่วมไปศึกษา การจัดการท่องเที่ยว ชุมชนที่ญี่ปุ่น และพัฒนา “โฮมสเตย์บ้านนาต้นจั่น” การท่องเที่ยวโดยชุมชน 2534 พัฒนาชุมชนจังหวัด กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม เทคนิคการย้อม/ตลาด/อบรมเรื่อง ท่องเที่ยว JBIC, อาคารแสดงสินค้า,ศูนย์กลาง การอบรมและการจัดการ 2546 ผ้า ข้าวเปิ๊บ จุดชมวิวบนภูเขา จักรยานเช่า การแสดง/การละเล่นพื้นบ้าน การทาบุญตักบาตร การสาธิตการทางานหัตถกรรม – (ตุ๊กตาบาโหน งานจักสาน) ตลาดนัดสินค้าเกษตร นวดสปา ที่พัก -โฮมสเตย์ ชุมชนพึ่งพาตนเอง ปัจจุบัน @ 2549 : วิสาหกิจชุมชนทอผ้าบ้านนาต้นจั่น 21
- 23. 23
- 24. 24
- 26. 26
- 27. หมู่บ้านอุตสาหกรรมชนบทเพื่อการท่องเที่ยว ข้าว/พืชไร่ พืชสวน หัตถกรรม กิจกรรม และ กิจการท่องเที่ยว ลักษณะของการพึ่งพาตลาด ผู้บริโภค และความเกี่ยวข้องของ “เมือง” ลดความจาเป็นในการสร้าง กิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ จะต้องถือครองกรรมสิทธิ์ ที่ดิน ความรู้และวิถีการผลิตเก่า การสร้างสรรค์-วิถีการผลิตใหม่ พื้นที่ 2,207 ไร่ พื้นที่ 3,817 ไร่ พื้นที่อื่นๆ 14,976 ไร่ 27
- 28. CIPPO - หมู่บ้านอุตสาหกรรมชนบทเพื่อการท่องเที่ยว Context Input Process Product การเป็ นหมู่บ้านชายป่า อุทยานแห่งชาติมีข้อจากัด การถือครองที่ดิน - ปัจจัย การผลิต ประชาชนมีเอกสารสิทธิเพียง ร้อยละ 20 จึงทาให้การ เข้าถึงปัจจัยการผลิตทาง เศรษฐกิจต่า มีสัดส่วนของการเพาะปลูกที่ พึ่งพาการเกษตรจากไม้ผล- ไม้ยืนต้น คิดเป็น 64 % ของการใช้พื้นที่ มากกว่าการ ทานา-พืชไร่ การพัฒนาช่องทางการสร้าง รายได้เพิ่มจากปัจจัยอื่นที่ ไม่ใช่การครอบครองที่ดิน การพึ่งไม้ผลแทนการเกษตร แบบปลูกข้าวและพืชไร่ ฤดูกาลเก็บเกี่ยว เป็นการ เปลี่ยนวิถีผลิตจากแบบยังชีพ แล้วเหลือขายไปสู่การผลิต เพื่ อการตลาดและขาย โดยตรง - พึ่งพากับตลาด ของเมืองแนบแน่นมากขึ้น ผ้า ข้าวเปิ๊บ จุดชมวิวบนภูเขา จักรยานเช่า การแสดง/การละเล่นพื้นบ้าน การทาบุญตักบาตร การสาธิตการทางาน หัตถกรรม – (ตุ๊กตาบาโหน งานจักสาน) ตลาดนัดสินค้าเกษตร นวดสปา ที่พัก -โฮมสเตย์ ยอดขายผ้า 3.5 ล้านบาทต่อ ปี ท่องเที่ยว 2.5 ล้านบาทต่อ ปี = 6 ล้านบาทต่อปี(โดย เฉลี่ย) = Outcome เฉพาะรายได้จากยอดขายของ กลุ่มทอผ้าคิดเป็น 15 % ของ รายได้เฉลี่ยต่อคนต่อปี ตาม ตัวเลขของ จปฐ. รายได้ที่เพิ่มขึ้น 6 ล้านบาทต่อปี กระจายเป็นรายได้ของครัวเรือน 70 % ของหมู่บ้านนวัตกรรม = การสร้างเศรษฐกิจใหม่จากการท่องเที่ยว เชิงอนุรักษ์ (ใช้ประโยชน์จากชุมชนชายป่า) 28
- 31. การจัดการ - ทุนการรวมกลุ่มของชุมชน คณะอนุกรรมการ และกรรมการ สาขา 35 + 17 คน คณะกรรมการ หลัก 112 คน 31 14,000 คน 1,258 คน กึ่งอาสาสมัคร Semi-permanent volunteer การจัดระเบียบ ชุมชน/สังคมที่มี ต้นทุนมาจากการ เกื้อกูล
- 32. วิถีการจัดการแบบ MBA ชาวบ้าน 32 คณะอนุกรรมการ และกรรมการ สาขา 35 + 17 คน คณะกรรมการ หลัก 112 คน ดอนคา อุ่มแสง ระบบเหมืองฝายและ พ่อค้าวัวต่างของ ล้านนา ก็มีระบบการ แบ่งงานและการจัด กาลังคน ประสิทธิภาพของการจัดการแบบ กลางแจ้ง – ไม่ใช่ในระบบโรงงาน เหมือน Fordism
- 34. ความสาเร็จของ “วิสาหกิจเพื่อสังคม” วิสาหกิจ เพื่อสังคม องค์กรไม่แสวงหากาไร องค์กรสนับสนุน มหาวิทยาลัย / สถาบันวิจัย คู่ค้า องค์กร ภาครัฐ สาขาอุตสาหกรรมที่ เกี่ยวข้องกับวิสาหกิจ บริษัทเอกชน แหล่งทุน 34 Kanji Tanimoto,2008 สาหรับสังคมในประเทศที่ไม่มีพื้นฐานของการประกอบการมาก่อน
- 35. วิสาหกิจชุมชนกองทุนออมทรัพย์บ้านดอนคา องค์กรไม่ แสวงหา กาไร องค์กรสนับสนุน มหาวิทยาลัย / สถาบันวิจัย คู่ค้า กรมการพัฒนา ชุมชน กลุ่มออมทรัพย์ บ้านอ้ายเขียว บริษัทเอกชน (เงินกู้ลอยฟ้า) 35 ข้อแนะนา พัฒนาเป็น Role Model สาหรับกิจการ ออมทรัพย์ พัฒนาสู่การลงทุน เป็นผู้ประกอบการ ของชุมชนและ ท้องถิ่น
- 36. วิสาหกิจชุมชนบ้านอุ่มแสง สมาคมผู้ค้า เกษตรอินทรีย์ องค์กรสนับสนุน มหาวิทยาลัย ขอนแก่น คูโบต้า กรมพัฒนา ที่ดิน สาขาอุตสาหกรรมที่ เกี่ยวข้องกับวิสาหกิจ บริษัทผู้ซื้อ ธนาคาร ธกส. 36 ข้อแนะนา พัฒนาเป็น Role Model สาหรับการ เป็นผู้ประกอบการชุมชน “เปลี่ยนทุ่งหญ้าเป็น ผู้ประกอบการ” พัฒนาสาขาอินทรีย์เป็น ระบบสนับสนุน
- 37. วิสาหกิจชุมชนทอผ้าบ้านนาต้นจั่น NPOs JBIC มหาวิทยาลัย / สถาบันวิจัยคู่ค้า กรมการพัฒนา ชุมชน,กรมส่งเสริม อุตสาหกรรม ททท.จังหวัด สุโขทัย บริษัทเอกชน แหล่งทุน 37 ข้อแนะนา จัดการสนับสนุนการ สร้ างกิจการท่องเที่ยว โ ด ย ชุ ม ช น ใ น ย่ า น ใกล้เคียงเพื่อสร้างเป็น อุตสาหกรรมสนับสนุน โ ด ย ง า น ข อ ง สถาบันการศึกษา / งานวิจัย (จัดการผ่าน ความรู้และการจัดการ)
- 39. การบวกรวมกับความเป็นสมัยใหม่ งาน “มาตรฐานสินค้า/ สากล” ที่อุ่มแสง งานพัฒนา “ฝีมือทอ ย้อม ออกแบบ และ จัดการท่องเที่ยว” ที่ นาต้นจั่น การจัดกาไรไป “ร่วมลงทุน” ใน กิจการเพื่อสังคมใน ระดับชุมชน 39 บทบาทของคนรุ่นใหม่ที่อุ่มแสงและนาต้นจั่น ก้าวที่ข้ามจากวิถีเกษตร ชนบท ไปสู่“ผู้ประกอบการ” (ล้มแล้วลุก ล้มแล้วลุก)
- 42. ทุนของการ รวมกลุ่มชุมชน ทุนสนับสนุนจาก ภายนอก ทุนความรู้และ การสร้างสรรค์ การทางานร่วมระหว่างองค์กรแบบข้ามภาคส่วน (Cross-Sector Collaboration) การเปลี่ยนวิถีจาก สังคมเกษตรเป็น สังคมผู้ประกอบการ MBA ชาวบ้าน 42 การทางานของทุนสามก้อน จริยธรรม – สัมมาชีพ และเรื่องอื่นๆ รวมเป็น องค์ประกอบ 5 เรื่อง ของความสามารถ ชุมชน
- 43. การขยายตัวของเศรษฐกิจภาคใหม่ 43 วิสาหกิจชุมชน การประกอบการ การทากิจกรรม ทางเศรษฐกิจ แบบเล็กน้อยๆ ไม่ได้สร้างผลต่อ การเปลี่ยนแปลง ต่อคุณภาพชีวิต และสังคม การผลิต และการยกระดับ การผลิตหรือบริการทาง เศรษฐกิจ เพื่อสร้างรายได้ ห ลัก / เ พิ่ม จ า ก ก า ร ประกอบการใหม่ เป็นเศรษฐกิจใหม่ที่มีผล ต่อการเปลี่ยนแปลงใน ระดับชุมชน/ท้องถิ่น ฯลฯ