Filipino

1. WIKA
at

4. Ang pag-aaral ng agham na
sumusuri sa lipunan, pakikipag-
ugnayan ng mga tao sa bawat isa,
at ang iba't ibang mga kultura.

5. SOSYOLOHISTA
Ang tawag sa mga
ekspertong nag-aaral ng
sosyolohiya.

12. Ang pag-aaral sa ugnayan ng wika o
lenggwahe sa lipunan at sa paggamit ng
tao sa wika. Ito rin ang malalimang
pagsusuri sa epektong dulot ng lipunan
sa wika at ng wika sa lipunan.

13. Ang epekto ng lipunan sa wika
at mga Barayti nito

15. Ito ay varayti ng wika na nalililkha ng
dimensiyong heograpiko. Ito ang salitang
gamit ng mga tao ayon sa partikular na
rehiyon o lalawigan na kanilang kinabibilangan.
Tayo ay may iba’t-ibang uri ng wikang
panrehiyon na kung tawagin ay wikain.

16. ⮚Dayalek na
heograpiko (batay
sa espasyo)
⮚Dayalek na
Tempora (batay sa
panahon)
⮚Dayalek na Sosyal
(batay sa katayuan)
Tagalog = Bakit?
Batangas = Bakit ga?
Bataan = Baki ah?
Ilocos = Bakit ngay?
Pangasinan = Bakit ei?
Tagalog = Nalilito ako
Bisaya = Nalilibog ako

17. Ito ay kanya kanyang paraan ng paggamit
ng wika na bukod tangi sa isang idibidwal na
nagsasalita at walang-katulad.

18. ❖ “Magandang Gabi Bayan” ni Noli de
Castro
❖ “Hindi ka namin tatantanan” ni Mike
Enriquez
❖ “Ito ang iyong Igan” ni Arnold Clavio
❖ “Hoy Gising!” ni Ted Failon
❖ “Ang buhay ay weather weather
lang” ni Kim Atienza

19. Ang tawag sa barayting nabubuo
batay sa dimensyong sosyal. Tinatawag
din itong sosyal na barayti ng wika
dahil nakabatay ito sa mga pangkat
panlipunan.

20. ✔Repapips, ala na ako datung eh (Pare, wala
na akong pera)
✔Oh my God! It’s so mainit naman dito.
(Naku, ang init naman dito!)
✔Wa facelak girlash mo (walang mukha o
itsura ang gelpren mo o kaya ay pangit ng
gelpren mo)
✔Sige ka, jujumbagin kita! (sige ka,
bubugbugin kita!)
✔May amats na ako ‘tol (may tama na ako
kaibigan/kapatid o kaya ay lasing na ako
kaibigan/kapatid)

21. Etnol
ek Isang uri ng barayti ng wika na
nadebelop mula sa salita ng mga
etnolonggwistang grupo. Dahil sa
pagkakaroon ng maraming pangkat
etniko sumibol ang ibat ibang uri ng
Etnolek.

23. Ekole
k Barayti ng wika na kadalasang
ginagamit sa loob ng ating tahanan.
Ito ang mga salitang madalas na
namumutawi sa bibig ng mga bata at
mga nakatatanda, malimit itong
ginagamit sa pang araw-araw na
pakikipagtalastasan.

24. ✔ Palikuran – banyo o kubeta
✔ Silid tulogan o pahingahan –
kuwarto
✔ Pamingganan – lalagyan ng
plato
✔ Pappy – ama/tatay
✔ Mumsy – nanay/ina

25. Mga Salik ng isang Panlipunang
Sitwasyon
1. Panahon
2. Kontekstong Kultural
3. Lunan ng Usapan
4. Edad
5. Kasarian
6. Propesyon
7. Pangkat ng Taong Sangkot
sa Usapan

26. Kakayahangn
Sosyolinggwistiko
⮚Ito ang kakayahang
manipulahin ang gamit ng
wika upang ito ay umayon sa
hinihinging sitwasyon ng
pakikipagtalastasan.

27. Speech

28. Ang speech community ay
isang grupo ng mga tao na
ibinabahagi ang isang hanay
ng mga kaugalian at mga
inaasahan tungkol sa
paggamit ng wika.