1. ความดน
ความดัน (Pressure)
1
ÃÒÂÇi ª Ò¿ Êi ¡ ʏ 3
¡Åu‹ Á ÊÒÃa¡ÒÃeÃÕ Â ¹ÃÙŒ Çi · ÂÒÈÒʵÏ
oçeÃÕ Â ¹o¹u à Ҫ»ÃaÊi · ¸iì
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

2. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
2
ความดัน หมายถึง แรงทีกระทําตอหนึงหนวยพืนที่
่ ่ ้
โดยทีแรงนันตองเปนแรงที่ตั้งฉากกับพืนที่ทีรองรับ
่ ้ ้ ่
F P ความดัน (Pa)
P F แรงที่กระทํา (N)
A 2)
A พืื้นทีที่ถูกแรงกระทํํา (m
ี่
ความดััน มีีหนวย SI เปน N/m2 หรืือ พาสคััล (pascal, Pa)
 
ความดัน 1 Pa = 1 N/m2
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

3. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
3
 ความดันเนืองจากของไหล พิจารณาปริมาตรสีเหลี่ยม (งายสุด)
่ ่
แรงเนื่องจากของไหลในปริมาตรสีีเหลีี่ยม คือ น้้ําหนัก
่
W  mg  V  g  Ah g
ดังนัน ความดันที่กนภาชนะ
้ 
W
P  gh
A
ความดันของของไหลแปรผันกับความลึกและความหนาแนนของของไหล ไมขึ้นกับรูปรางของภาชนะทีบรรจุ
ึ    ี่
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

4. ยนยนวาระดบของของเหลวในภาชนะไมขนกบรูปราง...
ยืนยันวาระดับของของเหลวในภาชนะไมขึ้นกับรปราง...
4
http://www.youtube.com/watch?v=oS9Nk1JkSes

5. การคานวณ
การคํานวณ
5
คําถาม ขวดมวล 0.6 กิโลกรัม ภายในบรรจุน้ํามวล 2 กิโลกรัม วางอยูบนพื้นโตะ ถาขวดนี้สง
 ู
60 เซนติเมตร และมีพื้นที่หนาตัดที่กนขวด 130 ตารางเซนติเมตร ความดันที่ขวดกระทํา
ตอพื้นโตะเปนกี่ นิวตันตอตารางเมตร
วิธีคิด ขันที่ 1 วาดรูป ระบุสิ่งที่โจทยบอก
้ ู ุ ขั้นที่ 3 สมการที่เกี่ยวของ
W
æç·ÕÃaºº¡Ãa·íÒ = ¹éÒí ˹a¡¢Ç´ + ¹éÒí ˹a¡¹éÒí
è P
A
= 26 N ขนท แทนคา
ขั้นที่ 4 แทนคา
¾ืé¹·Õ·æç¡Ãa·íÒ = 130 (cm)2 = 130x10-4 m2
è Õè P = 26N/130x10-6 m2
ขนทีี่ 2 โโจทยถาม
ั้ = 2x105 N/m2
¤ÇÒÁ´a¹·Õ¡¹¢Ç´¡Ãa·íÒµ‹o¾ืé¹ [P=?]
èŒ
2x105 N/m2
ขั้นที่ 5 ตอบ_________________หนวย ________
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

6. การบรรยาย
6
คําถาม พิจารณาภาชนะบรรจุน้ํา 3 ใบ ปริมาตรไมเทากัน ถาความสูงของระดับน้ําในภาชนะทั้ง
สามใบมีคาเทากัน อยากทราบวา ความหนาแนนของน้ํา มวลของน้ํา น้ําหนักของน้ํา และ
ความดันที่กนภาชนะจะเปนอยางไร
ก ข ค
บรรยาย/อธิบาย
/ ิ
???
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

7. การบรรยาย
7
บรรยาย/อธิบาย ก ข ค
•ความหนาแนนของน้า ในภาชนะทั้งสามรูป มีคาเทากัน (  เทากับ 103
ํ 
กโลกรมตอลูกบาศกเมตร
กิโลกรัมตอลกบาศกเมตร )
•มวลของน้าในภาชนะทั้งสามรูปไมเทากัน เพราะ ปริมาตรน้าในภาชนะทั้ง
ํ ํ
สามรูปไมเทากัน(m = V)
•น้าหนักของน้ําในภาชนะทั้งสามไมเทากัน เพราะ มวลของน้าในภาชนะทั้ง
ํ ํ
สามรูปไมเทากัน (W = mg)
•ความดนทีี่กนภาชนะทงสาม มีีคาเทากน เพราะ มีีระดบความลึึกเทากน
ั  ช ั้ ส   ั ั  ั
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

8. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
8
 แตในความเปนจริง ภาชนะเปดก็มีอากาศ ซึงก็มีน้ําหนัก (ม.1)
่
พิจารณาภาชนะถังทรงกระบอก ณ ตาแหนงความลึก h ใตผวของไหล
ํ ิ
ความดันของของไหล มีคา

h PG  gh
เรียก PGความดันเกจ (Gauge Pressure)
g
ความดันเกจ คือ ความดันที่เกิดขึ้นเนื่องจากน้าหนักของของเหลวนั้น
ํ
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

9. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
9
 แตในความเปนจริง ภาชนะเปดก็มีอากาศ ซึงก็มีน้ําหนัก (ม.1)
่
พิจารณาภาชนะถังทรงกระบอก ณ ตาแหนงความลึก h ใตผวของไหล
ํ ิ
P0 ให P0 คือ ความดันบรรยากาศ
ความดันทีีรวมความดันเนืืองจากบรรยากาศดวย
่ ่ 
PG h P  P0  PG  P0   gh
เรีบก P วา ความดันสัมบูรณ (Absolute Pressure)
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

10. การคานวณ
การคํานวณ
10
คําถาม ในถังใบหนึ่งมีน้ําและน้ํามัน โดยน้ํามันอยูเหนือน้ํา เปนชั้นสูง 10 เซนติเมตร และชั้นน้ํา
อยูขางลาง 5 เซนติเมตร จงหาความดันที่กนถังเนื่องจากของเหลวนี้ เมื่อ ความหนาแนน
ของน้้ํา เทากับ 1x103 kg/m3 และ ความหนาแนนของน้้ํามัน เทากับ 0.8x103 kg/m3
วิธีคิด ขันที่ 1 วาดรูป ระบุสิ่งที่โจทยบอก
้ ู ุ ขั้นที่ 3 สมการที่เกี่ยวของ
น้ํามัน = 0.8x103 kg/m3 P = P¹éÒí Áa¹ + P¹éíÒ
0.1 m น้้ํา = 1x103 k /m3
kg/m ขนท แทนคา
ขั้นที่ 4 แทนคา
h¹éíÒÁa¹ = 0.1 m
0.05 m
h¹éíÒ = 0.05 m
ขั้นที่ 2 โจทยถาม
¤ÇÒÁ´a¹e¹ืืèo§¨Ò¡¢o§eËÅÇ·Õ¡Œ¹ÀÒª¹a
Õè
N/m2
ขั้นที่ 5 ตอบ_________________หนวย ________
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

11. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
11
 ความดันบรรยากาศ (atmosphere, atm)
ทอริเชลลิ (Torricelli) ใชหลอดแกว บรรจุปรอทเต็มแลวคว่าลงในอางปรอท
ํ
น้ําหนักของปรอทจะดึงตัวเองลงมาทําใหสวนบนหลอดเปนทีวาง แตยังคงมีลําปรอทคาง
 ่
ในหลอดไดเพราะมีอากาศดันดวยความดัน Pa แสดงวา ความดันของอากาศเทากับ
ความดนเนองจากนาหนกของปรอท สูง
ความดันเนืองจากน้าหนักของปรอท สง h
่ ํ
นั่นคือ ความดันอากาศ = ความดันปรอท
Pa = ปรอท gh
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

12. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
12
 ความดันบรรยากาศ (atmosphere, atm)
จากการทดลอง เมื่อคว่าปรอทในหลอดแกวจะมี
ํ
ความสูงจากผวปรอทในอางเทากบ เซนตเมตร
ความสงจากผิวปรอทในอางเทากับ 76 เซนติเมตร
และความหนาแนนของปรอทเทากับ 13.6x103 kg/m3
กํําหนดคา g = 9.8 m/s2

Pa
P = ปรอท gh
h
Pa = [13.6x103 kg/m3]
][9.8m/s2]
][0.76m] = 101.2928x103 kg/m.s2
]
= 1.01 x 105 N.m2 ; N=kg.m/s2
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

13. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
13
 ความดัน 1 บรรยากาศ (atmosphere, atm)
1 atm  1.013 105 N / m 2
1 bar  1.00  10 N / m
5 2
1 atm  760 mm of Hg
1 atm  76 cm of Hg
1
1 Torr  atm  1 mm of Hg
760
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

14. การคานวณ
การคํานวณ
14
คําถาม ขวดจงหาความดันที่ระดับความลึกจากผิวน้ํา 5 เมตร เมือ ความหนาแนนของน้ํา
่
เทากับ 1 x 103 kg/m3 และ ความดันบรรยากาศเทากับ 1.01 x 105 N/m2
วิธีคด ขันที่ 1 วาดรูป ระบุสิ่งที่โจทยบอก
ิ ้ ขั้นที่ 3 สมการที่เกี่ยวของ
ขั้นที่ 4 แทนคา
ขั้นที่ 2 โจทยถาม
ขนท่ 5 ตอบ_________________หนวย ________
ขั้นที ตอบ หนวย
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

15. การคานวณ
การคํานวณ
15
คําถาม ขวดคว่่ําหลอดแกวบรรจุปรอท ลงในอางปรอท ในขณะที่ความดันบรรยากาศมีคา
เทากับ 76 ซม.ของปรอท ดังรูป ความดันภายในหลอดแกวที่ X มีคากี่ มม.ของปรอท
วิธีคด ขันที่ 1 วาดรูป ระบุสิ่งที่โจทยบอก
ิ ้ ขั้นที่ 3 สมการที่เกี่ยวของ
ขนท แทนคา
ขั้นที่ 4 แทน 
ขั้นที่ 2 โจทยถาม
ขนท่ 5 ตอบ_________________หนวย ________
ขั้นที ตอบ หนวย
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

16. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
16
 เขือน/ประตูกั้นน้า/พนังกั้นน้า
่ ํ ํ
พิจารณาแรงดันจากของเหลวดานขาง
โดยถือวาเกิดจากความดันเฉลีย P
ด ถอว กด กคว มดน ฉล่
P
PUP  PDOWN 
2
ดังนั้นแรงดันดานขาง
F  PA
F
PUP  PDOWN  A
2
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

17. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
17
 เขือน/ประตูกั้นน้า/พนังกั้นน้า
่ ํ ํ
แตความดนดานบนเปนศูนยเนองจากเปนจุดอางอง
แตความดันดานบนเปนศนยเนื่องจากเปนจดอางอิง
F
0  gH  A
2
และพืื้นทีดานขาง A = l x H
ี่ 
1
F  gH (lH )
2
1
F  glH 2 นั่นคือ FH 2
2
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

18. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
18
 เขือน/ประตูกั้นน้า/พนังกั้นน้า
่ ํ ํ
กรณีที่มนาทั้งสองฝง
ี ้ํ 
  
F  F1  F2
1 1
F  1 glH 1   2 glH 2
2 2
2 2
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

19. การคานวณ
การคํานวณ
19
คําถาม ประตูน้ําแหงหนึ่งกวาง 10 เมตร มีระดับน้ําในประตูสูง 12 เมตร นอกประตูสูง 4
เมตร จงหาแรงที่เกิดกับประตูน้ําเทากับเทาไร
วิธีคด ขันที่ 1 วาดรูป ระบุสิ่งที่โจทยบอก
ิ ้ ขั้นที่ 3 สมการที่เกี่ยวของ
ขนท แทนคา
ขั้นที่ 4 แทน 
ขั้นที่ 2 โโจทยถาม
ขนท่ 5 ตอบ_________________หนวย ________
ขั้นที ตอบ หนวย
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

20. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
20
 เขือน/ประตูกั้นน้า/พนังกั้นน้า
่ ํ ํ
กรณีเขือนเอียง น้าสองดาน >_<
่ ํ
  
F  F1  F2
l
1 1
H F  1 glH   2 glh
2 2
 h 2 2
ตกลงก็คิดเหมือนแบบแนวดิ่งนันเอง
่
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

21. นยาม ลกษณะเฉพาะ
นิยาม + ลักษณะเฉพาะ + สมการ >*<
><
21
 เขือน/ประตูกั้นน้า/พนังกั้นน้า
่ ํ ํ
กรณีเขือนเอียง น้าดานเดียว >_<
่ ํ
1 h
F  gh(l )
2 sin 
l (พิจารณาในแนวนอนตองแตกความสูงออกไปในแนวเอียง)
H 1 glh 2
 h F
2 sin 
*** ถาน้าสูงเทากัน เขื่อนที่เอียงลาดมากก็จะมีแรงดันน้ากระทาตอเขื่อนมาก ???
ํ ํ ํ
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

22. รู รองความดนแลวเอาไปทาอะไรได
รเรื่องความดันแลวเอาไปทําอะไรได
22
 ไปทําพนังกั้นน้ําได (ไหม) !!! หรือกาลักน้ํา ก็ไดนะ !!!
 http //www youtub om/wat h?v 3rBoVnAdOHY
http://www.youtube.com/watch?v=3rBoVnAdOHY
 http://www.youtube.com/watch?v=GcnXJlrH-Ho
 http://www.youtube.com/watch?v=K2TMGjoek7M
 http://www.youtube.com/watch?v=liWk8wuEPVU
( รา า การนําตั ยา พน กั้นน้ํา น ด ดาน นไป ช นคร แต...มันแตก
(ทราบมาวามีการนาตวอยางพนังกนนาในวิดโีโอดานบนไปใชที่นวนคร แต... นแตก
เพราะไมสามารถรับน้ําที่ไหลแรงได กระสอบดานบนจึงถูกถีบออกไปจนทลายลงมา...
นกเรยนคดวาจะทาอยางไรดทจะทาพนงกนนาทสามารถทนนาทแรงได ซงจาเปนตอง
นักเรียนคิดวาจะทําอยางไรดีท่ีจะทําพนังกั้นน้ําที่สามารถทนน้ําที่แรงได ซึ่งจําเปนตอง
ประยุกตความรูเรื่อง สมดุล เขามา)
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย

23. กลอนสอนบณฑต
กลอนสอนบัณฑิต
23
เขามีสวน เลวบาง ชางหัวเขา
จงเลอกเอา สวนที่ด เขามอยู
จงเลือกเอา สวนทดี เขามีอย
เปนประโยชน โลกบาง ยังนาดู
่ ั่
สวนทีชว อยาไปรู ของเขาเลย
จะหาคน มีดี โดยสวนเดียว
อยามัวเที่ยว คนหา สหายเอย
อยามวเทยว คนหา สหายเอย
เหมือนเที่ยวหา หนวดเตา ตายเปลาเอย
ฝกใหเคย
ฝ ใ  มองแตดี มคุณจรงฯ
 ี ิ
ครูทวีศักดิ์ ภูชัย