Detyre Kursi - Siguria ndaj Krimit KibernetikDurim Hysa
Kjo eshte nje detyre kursi, ku shpjegon disa nga krimet kibernetike me me buje dhe ligjet qe jane aktualisht ne shqiperi per te denuar keto lloje krimesh, une po e ngarkoj kete detyre per tju ardhur ne ndihme sado pak studenteve te rinje. Faleminderit.
PROJEKT :SKENDERBEU
Lënda : Letërsi
Qëllimi: Të realizojmë një projekt teorik-praktik që të informojë bashkëmoshataret dhe publikun mbi rëndësinë e Skenderbeut.
Objektivat :
Të realizohet një projekt individual ose në grup dhe të mblidhen informacione për jetën e tij si ushtarak dhe udhëheqës shteti.
Të vlerësojë figurën e Skënderbeut në rrafshin shqiptar dhe atë ndërkombetar.
#MesueseAurela
Detyre Kursi - Siguria ndaj Krimit KibernetikDurim Hysa
Kjo eshte nje detyre kursi, ku shpjegon disa nga krimet kibernetike me me buje dhe ligjet qe jane aktualisht ne shqiperi per te denuar keto lloje krimesh, une po e ngarkoj kete detyre per tju ardhur ne ndihme sado pak studenteve te rinje. Faleminderit.
PROJEKT :SKENDERBEU
Lënda : Letërsi
Qëllimi: Të realizojmë një projekt teorik-praktik që të informojë bashkëmoshataret dhe publikun mbi rëndësinë e Skenderbeut.
Objektivat :
Të realizohet një projekt individual ose në grup dhe të mblidhen informacione për jetën e tij si ushtarak dhe udhëheqës shteti.
Të vlerësojë figurën e Skënderbeut në rrafshin shqiptar dhe atë ndërkombetar.
#MesueseAurela
Pergatituni per provimin Cisco Certified Networking Associate (CCNA) duke ndjekur kurse trajnimi me permbajtje te pergatitur nga Cisco, te zhvilluar nga instruktore me pervoje dhe praktika ne pajisje reale.
Detyre Kursi - Simulimi i nje Rrjeti Kompjuterik - Packet TracerDurim Hysa
Kjo eshte nje detyre kursi, ku shpjegon simulimin e nje rrjeti ne Cisco Packet Tracer, une po e ngarkoj kete detyre per tju ardhur ne ndihme sado pak studenteve te rinje. Faleminderit.
A mail server is a central application that receives, stores, and sends email. It consists of a storage area to hold messages, user-defined rules to determine message routing and restrictions, a list of user accounts, and communication modules to transfer messages. A mail server receives messages from email clients or other mail servers, stores them temporarily, applies any relevant rules, and sends the messages to their intended recipients via its communication modules. A system administrator maintains the mail server and user accounts. Mail servers operate automatically without human intervention, processing messages as they are received.
This document discusses ways for individuals to be more environmentally responsible by reducing waste and conserving resources. It encourages recycling, using reusable shopping bags and water bottles instead of plastic, and making small changes like turning off water while brushing teeth to save water. Statistics are given on how long it takes common items like plastic and glass to decompose in landfills. The document suggests individuals have the power to create change and challenges the reader to make more sustainable choices to help the environment.
Rrjeta kompjuterike leksion 8 mekanizmat e protokolleve te routimit
1. Mekanizmat e Routimit
Mekanizmat e protokolleve te
Routimit
Rutimet kategorizohen ne
–
Rutimi
Konvergjenca
Logaritja e rruges
Statike dhe Dinamike
Vetem rutimi dinamik perdor protokolle rutimi
Rutimi dinamik eshte
–
–
me i fuqishem dhe
me i komplikuar
Protokollet e rutimit dinamik aftesojne ruterat te
ofrojne sherbimet baze
2
1
Routimi
Routimi Statik
Forma me e thjeshte e rutimit eshte e
paraprogramuar nga administratoret
Nje router i paraprogramuar i nxjerr paketat nga
nje porte e parapercaktuar
Avantazhet e rutimit statik:
Ka dy menyra baze rutimi:
–
–
Me itinerare statike
Me llogaritje dinamike te itinerarit
Ka tre kategori protokollesh rutimi dinamik
–
–
–
Distance-vector
Link-state
Hybrid
–
–
Ka dy klasa funksionale protokollesh dinamike
–
3
–
Interior Gateway Protocol (IGP)
Exterior Gateway Protocol (EGP).
–
4
Rruget statike japin nje rrjet me te sigurte
Mund te kete vetem nje itinerar te mundshem
Rutimi statik eshte me eficent ne lidhje me burimet:
Perdor pak bandwidth, nuk shperdoron ciklete e CPUse, kerkon me pak memorie
1
2. Disavantazh i routimit statik
Nje routim i thjeshte statik
Nese ka nje deshtim te rrjetit, apo ka shkaqe
te tjera qe sjellin ndryshimin e topologjise se
rrjetit, administratori i rrjetit duhet te
pershtase cdo gje ne menyre manuale
5
6
Demtimi i nje itinerari demton
komunikimet
Pse nevojitet routimi statik??!!
Perdoret ne rrjetat e vogla
Routimi Statik rrit sigurine e rrjetit
Perdoret ne ndertimin e lidhjeve ekstranet
nepermjet protokollit IP
–
7
8
Ne nje lidhje ekstranet mund te lidhen rrjetet e dy
kompanive qe shkambejne shume informacion
ndermjet tyre
Routimi statik eshte nje menyre efektive per
lidhjen e lokaliteteve te vogla me rrjetet Stub
(fundues)
2
3. Routimi : Distance-Vector
Algoritmi : Bellman - Ford
Algoritmi kalon kopjen e tabeles se routimit per tek
routeri fqinj
Cdo marres i shton ne tabele nje vektor distance
qe eshte vlera e distances se tij dhe e kalon ate tek
fqinji.
Ky proces hap pas hapi ben qe routerat te mesojne
rreth pozicioneve te routerave dhe te krijojne nje ide
ne lidhje me distancat
Tabela akumuluese e informacionit perdoret per te
rifreskuar tabelen e rutimit te cdo router-i
9
Shembull routimi
Distance-vector
Dis/avantazhet e Distance-Vector
10
Cdo routeri i duhet kohe qe te rifreskoje
konceptimin e topologjise se rrjetit nese ka nje
ndryshim apo nje deshtim ne rrjet
Gjate procesit te konvergjimit routeri nuk ofron
routimin e duhur dhe mund te kemi cikle infinite
Ne nje rrjet me routera teprice eshte me mire te
perdoren protokolle distance-vektor sesa routimi
statik sepse protokollet mund te detektojne dhe te
korrigjojne deshtimet ne nje rrjet.
Pse nevojitet routimi
Distance-Vector??!!
Protokollet DV jane protokolle te thjeshte per tu
konfiguruar, mirembajtur dhe perdorur
Ato jane te dobishem ne rrjetat e vogla qe kane
pak itinerare teprice dhe nuk kane shume kerkesa
ne lidhje me performancen e rrjetit
Implementuesi i DV eshte protokolli
–
11
Routing Information Protocol (RIP)
RIP perdor nje metrike te vetme per te percaktuar
rrugen me te mire pasardhese per nje pakete
12
3
4. Routimi Link - State
ilustrim
Zbatohet nga protokollet SPF(shortest path first)
Perdor nje baze te dhenash komplekse te
topologjise se rrjetit
Protokollet LS kane njohuri te mira rreth routerave
ne rrjet , dhe per menyren se si ato lidhen
Kjo arrihet nepermjet shkembimit te LSA-ve
–
(link-state advertisements)
Shkembimi i LSA-ve nxitet nga ndonje ndryshim
13 ne rrjet dhe nuk realizohet periodikisht
14
Disavantazhet e Link-State
Pse nevojitet routimi Link-State??!!
Gjate procesit fillestar te investigimit rrjeti bllokohet
–
–
Ulen aftesite e transmetimit te rrjetit
Ka nje renie te perkoheshme te performances
Performanca varet nga:
–
–
Bandwidthi i disponuar
Numri i routerave qe shkembejne informacion
Algoritmi LS kerkon shume memorie dhe cikle CPU
–
15
–
Duhen routera me te fuqishem
Rritet kostoja e konfigurimit
16
Pershtatet me rrjetet e te gjitha madhesive
Eshte menyra me e mire per detektimin e
ndryshimeve te topologjise se rrjetit
Shmangen mbingarkesat qe vinin nga updatetimi
i protokollit te rutimit Distance-Vector
LS-Lehteson shkallezueshmerine e rrjetit
LS eshte me i pershtatshem per rrjetet e medhenj
ose per ne rrjete qe kerkojne shkallezueshmeri te
madhe
4
5. Routimi Hibrid i balancuar
Performanca
Hibridizimi i balancuar perdor metrikat e routimit
Distance-Vector duke shmangur mbingarkimet qe
vijne nga update-imet Link-State
Jane algoritma te orientuar nga ngjarjet topologjike
Enhanced Interior Gateway Routing Protocol
(EIGRP)- u projektua per te kombinuar aspektet e
protokolleve te routimit DV dhe LS
17
Ne zgjedhjen e nje protokolli duhet te merren
parasysh karakteristikat e performimit
Dy aspektet kryesore te performances jane
–
–
Konvergjenca
Llogaritja e itinerarit (rruges)
18
Konvergjenca
Pershtatja me ndryshmet topologjike
Kur ndodhin ndryshime ne topologjine e rrjetit, te
gjithe routerat ne rrjet duhe te zhvillohen per tu
pershtatur me kete ndryshim
Routerat shkembejne informacion me njeri tjetrin
por duhet ti llogarisin rruget ne menyre te pavarur
Perderisa ato duhet te bejne nje marreveshje
individuale per nje ndryshim te perbashket ne rrjet
ne themi qe ato konvergjojne
19
20
Para-konvergjenca
5
6. Ndarja e informacionit te routimit
ndermjet routerave fqinje
Demtimi i nje Link-u
Per thjeshtesi
supozojme qe
konvergjenca
ndodh ndermjet dy
update-imeve
Fqinjesite dhe
shkembimi direkt i
informacionit te
routimit
21
22
Update-imi i pare
23
Update-imi i dyte
24
6
7. Koha e konvergjences
Llogaritja e itinerarit
Menyra me e mire per te vleresuar
pershtatshmerine e protokollit te routimit eshte
vleresimi i llogaritjes se itinerartir dhe i
konvergjences
Eficenca e llogaritjes se itinerarit bazohet ne disa
faktore:
Eshte vonesa ne kohen qe kerkon nje router per te
detektuar nje ndryshim ne topologji
Disa faktore qe ndikojne ne kohes e konvergjences:
–
–
–
–
–
25
–
Distanca e routerit nga pike e ndryshimit
Numri i routerave ne rrjet me protokolle dinamike
Bandwidthi dhe ngarkesa e trafikut ne kanal
Ngarkesa e routerit
Shperndarja e trafikut neper topologji
Protokolli i routimit qe perdoret
–
–
–
26
Rezervimi i disa Itinerareve
Inicializimi i Update-imeve
Nese regjistrohet vetem nje itinerar i vetem per tek
destinacioni , kur ndodh nje ndryshim topologjik ,
cdo router duhet te llogarise nje itinerar te ri per tek
destinacionet e ndikuara.
Nje zgjidhje tjeter mund te jete duke ruajtur tabela
me te medha routimi per te ruajtur disa itinerare per
tek secili destinacion
–
–
27
–
Ballancohet trafiku
Fitohet kohe
Ruhet konvergjenca
Nese protokolli llogarit dhe ruan disa rruge per tek secili
destinacion
Menyra se si inicializohet update-imi i rutimit
Metrikat e perdorura per vleresimin e distances apo te
kostos
Rifreskimet mund te jene
Periodike: Percaktohet nje kohe pas se ciles do te
ndodhe rifreskimi
Te orientuar nga ngjarjet: Ne momentin qe ka nje
ndryshim te gjendjes topologjike te rrjetit aktivizohet
28
7
8. Metrikat e routimit - Cilesia
Metrikat Statike/Dinamike
Sa me shume metrika te suportoje nje protokoll aq
me specifike jane ato.
Protokollet LS mund te bazohen ne disa faktore
–
–
–
–
Disa metrika jane te thjeshta dhe statike
–
–
Ngarkesa e trafikut
Bandwidthi ne dispozicion
Vonesate e perhapjes
Kostoja e lidhjes se rrjetit
Disa te tjera jane te sofistikuara dhe dinamike
–
–
29
Ato ofrojne mundesine qe te percaktohen gjate
konfigurimit
Pas konfigurimit cdo vlere ngelet konstante deri ne nje
ndryshim manual
Ato mundesojne marrjen e vendimeve ne kohe reale
Ato suportohen vetem nga protokollet e routimit LS dhe
hibride
30
8