2. Idea ratingu powstała w XIX w. w USA przy
okazji budowy kolei żelaznych łączących
wschód z zachodem
Przedsięwzięcie było finansowane
obligacjami zabezpieczonymi
Wysokie ryzyko tej inwestycji wywołało
potrzebę oceny emitenta przez podmiot
zewnętrzny
3. Algorytm celowej oceny sytuacji
ekonomicznej przedsiębiorstwa na
podstawie standaryzowanych, możliwie
obiektywnych, aktualnych i pełnych badań
jakościowych i ilościowych oraz
przyporządkowanie jego wyniku
określonym standardom
międzynarodowym
4. Opinia agencji ratingowej lub banku o zdolności dłużnika do
spłaty zobowiązania w określonym terminie wraz z odsetkami i
innymi kosztami
Ocena wiarygodności kredytowej
Umożliwia porównanie różnych inwestycji i ocenę ich
atrakcyjności
Ułatwia konstrukcję portfela inwestycyjnego
Pomaga w zarządzaniu polityką kredytową przez określenie
metod pomiaru i ograniczania ryzyka kredytowego
5. To rate – zaliczać kogoś/coś do ...
Firma lub projekt są oceniane ze względu na
określony cel, według określonej skali
Wynikiem ratingu jest oznaczenie ratingowe w
postaci symbolu będącego syntezą wielu ocen
(badań)
Najczęściej stosuje się zasadę CAMEL (Capital,
Assets, Management, Earnings, Liquidity)
6. Właściciele
Zarząd firmy
Pracownicy
Klienci
Dostawcy
Odbiorcy
Partnerzy
Banki
Inni kapitałodawcy
Wierzyciele
Analitycy
Inwestorzy
7. Skuteczne narzędzie nadzoru właścicielskiego
Informacja o racjonalnym wykorzystaniu środków
finansowych i infrastruktury technicznej
Wybór lokalizacji przedsiębiorstwa (rating państwa, regionu)
Informacja o konkurentach (rating branży)
Akwizycja nowych udziałowców (Private Equity)
Informacja dla obecnych i potencjalnych udziałowców
8. Informacja o mocnych i słabych stronach
Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie
Podstawa do opracowania skutecznej strategii,
programu naprawczego itp. i oceny efektów
wdrażanych programów
Instrument zdobycia przewagi konkurencyjnej
Argument w negocjacjach z płatnikami, klientami
itp.
14. Profesjonalne rozmowy z bankiem,
uzupełnienie ratingu bankowego
Gwarancja korzystnych warunków
kredytowania
Ogólne wzmocnienie pozycji w
negocjacjach z kredytodawcami
16. Dostarczanie rzetelnej i istotnej informacji o firmie
Poprawa przejrzystości i czytelności rynku
Ocena ryzyka inwestycji (Risk-Adjusted Pricing)
Instrument budowania zaufania publicznego
Narzędzie komunikacji i PR
Zapewnienie porównywalności informacji o firmach
17. Łatwiejszy dostęp do rynku kapitałowego
Udane wejście na giełdę, wpływ na cenę
rynkową
18. Rynek ratingowy opanowany jest przez trzy
amerykańskie agencje:
- Standard&Poor’s
- Moody’s
- Fitch Ratings
Te Towarzystwa kontrolują 95% rynku
ratingowego
Stosowana jest amerykańska symbolika
ocen: A, AA, AAA, A+ itd..
20. Symbol ratingowy informuje o aktualnej ocenie
zdolności kredytowej, określonej klasy
zobowiązań finansowych, określonego programu
finansowego
Zależy od wiarygodności kredytobiorcy, emitenta
Procedura obejmuje także ocenę instytucji
udzielającej gwarancji, ubezpieczającej itp.
Ten sam podmiot może mieć więc różny rating dla
różnych zobowiązań
21. Informuje o aktualnej ocenie instytucji
ratingowej o ogólnej zdolności ocenianego
podmiotu do wywiązywania się ze swoich
zobowiązań finansowych
22. Solicit – ubiegać się, starać
Inicjatorem jest podmiot stanowiące obiekt
oceny
23. Inspiratorem ratingu są inne podmioty
(potencjalny inwestor, agencja informacyjna
sprzedająca informacje, agencja ratingowa
non profit)
Ocena dokonywana jest tylko na podstawie
źródeł wtórnych
Niższa wartość poznawcza
24. Debt – ocena przeznaczona dla wierzycieli
Equity – ocena przeznaczona dla
właścicieli
25. Uzależnia wagę ryzyka od ratingu nadanego przez
agencję ratingową
Agencja ratingowa jest niezależna od banku, więc
może być wykorzystana przez oceniane
przedsiębiorstwo do realizacji różnych
Rating przewiduje stały monitoring ocenianego
podmiotu
Ocena może ulegać ewolucji ze względu na
zmiany zachodzące w obiekcie
26. Przejrzysta informacja dla wszystkich uczestników
rynku
Umożliwia oszacowanie ryzyka
Łatwy dostęp do informacji dla uczestników rynku
Ocena nie stanowi rekomendacji zakupu, sprzedaży
lub zatrzymania instrumentów przez inwestora
Ocena może być tylko wsparciem i nie powinna
zastępować własnej analizy inwestycyjnej
27. Poziom Moody’ s S&P Fitch
Bardzo wysoki Aaa AAA AAA
Wysoki Aa1, Aa2, Aa3 AA+, AA, AA– AA+, AA, AA–
Średni A1, A2, A3 A+, A, A– A+, A, A–
Zadawalający Baa1, Baa2,
Baaa3
BBB+, BBB,
BBB–
BBB+, BBB,
BBB–
28. Poziom Ocena
Bardzo wysoki bardzo wysoka zdolność do spłacania rat
kapitałowych i odsetek, zerowe ryzyko niespłacenia
zobowiązań
Wysoki wysoka zdolność do spłacania rat
kapitałowych i odsetek
Średni możliwość obniżenia zdolności płatniczej
w przypadku pogorszenia sytuacji politycznej lub
makroekonomicznej
Zadowalający odpowiednia zdolność do spłaty rat i odsetek przy
wysokiej wrażliwości na pogorszenia sytuacji
politycznej lub makroekonomicznej
29.
30. System ocen stosowany w sektorze bankowym indywidualny dla
danego banku
Może obejmować szerszy zakres kredytobiorców
Ocena dotyczy zdolności kredytowej osób prawnych – małych i
średnich przedsiębiorstw oraz dużych nie mających ratingu
zewnętrznego
Stanowi wyraz pomiaru ryzyka banku
Może być wykorzystany w celu określenia poziomu adekwatności
kapitałowej
Bierze pod uwagę dodatkowe informacje o kliencie często
niedostępne dla agencji zewnętrznej
31. Instytucja kredytowa sama ocenia swojego klienta
według własnych procedur
Różni się od tradycyjnego sposobu oceny
wiarygodności kredytowej
Większe znaczenie przypisuje się czynnikom
jakościowym (tzw. kryteria miękkie), np. jakości
zarządzania, organizacji, instrumentom zarządzania
Sporządzany jedynie dla potrzeb instytucji oceniającej
32. Skala indywidualna dla danego banku
Składa się najczęściej z cyfr
Zawiera minimum 6 do 9 klas ryzyka dla
kredytów stabilnych
I minimum 2 klasy dla kredytów wątpliwych
33. ZALETY WADY
Poprawa rzetelności prowadzenia
sprawozdawczości i szczegółowej
dokumentacji pracy
przedsiębiorstwa
Dbałość o poprawę komunikacji z
bankiem
Dbałość o poprawę struktury
majątkowo-kapitałowej i lepsze
zarządzanie
Małe i średnie przedsiębiorstwa
niechętnie udzielają
szczegółowych informacji o swej
działalności
Trudność oceny wynikająca z
formy prawnej, która nie wymaga
pełnej dokumentami (np.
wynikającej z prowadzenia pełnej
księgowości)
Brak dokumentów powoduje
obniżenie noty, a skutkiem tego
mogą trudności w dostępie do
kapitału, wyższe koszty kredytu lub
jego odmowa
34. Organizacja działalności przedsiębiorstwa
Polityka zarządzania ryzykiem
Sposoby zabezpieczenia majątku przedsiębiorstwa
Ocena kompetencji zarządu
Pełnomocnik przedsiębiorstwa odpowiadający za
kontakty z bankiem
Budowanie wzajemnego zaufania z bankiem
35. Bilans, rachunek zysków i strat, cash flow,
biznesplan
W ujęciu historycznym dla kilku lat i
prognoza na przyszłość
36. W celu poprawienia ratingu
przedsiębiorstwa należy wprowadzić
skuteczne metody zarządzania ryzykiem.
Może ona przyjąć strategię:
- pełnej asekuracji
- całkowitej rezygnacji z zabezpieczenia
- pośrednią
37. Zależą od wiedzy zarządu, jego skłonności do
ryzyka, dostępnych instrumentów
zabezpieczających
Polegają na porównaniu kosztu
zabezpieczenia do ewentualnych strat
Najlepszym zabezpieczeniem ryzyka jest
kapitał własny, dlatego poziom kapitału
własnego podmiotu decyduje o przyznanym
ratingu
39. Ekspozycja dotyczy osoby fizycznej, małego lub średniego
przedsiębiorstwa
Ekspozycja musi być jedną z wielu ekspozycji o podobnej
charakterystyce, aby ryzyko z nią związane było
zdywersyfikowane
Łączna zidentyfikowana kwota ekspozycji instytucji kredytowej
(obejmująca również składowe przeterminowane), jej
podmiotu dominującego oraz podmiotów zależnych wobec
zobowiązanego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych
nie może przekraczać 1 mln euro; instytucja kredytowa musi
podjąć odpowiednie kroki w celu zweryfikowania łącznej kwoty
ekspozycji
40. Kryterium Rating zewnętrzny Rating wewnętrzny
Inicjator Przedsiębiorstwo Bank
Koszty Opłaca firma Wliczone w koszty kredytu
Wysokość opłat 20 000 – 200 000 zł. 1 000 – 30 000 zł.
Wykonanie Niezależni eksperci Analityk kredytowy
Udostępnianie informacji Podawana do wiadomości publicznej Rzadko udostępniana
Udostępnianie systemu ocen Standardowa skala ocen,
Ogólnie dostępna
Wewnętrzny, nieudostępniany
Powiązania z klientem Brak – opinia niezależna Stosunek kredytowy między stronami – układ
zależności
Czas wykonania do 90 dni 3 – 7 dni
Okres obowiązywania Monitoring co roku odnawiany i
aktualizowany
Ogranicza się najczęściej do 1 roku (Basel
II)
Obszar monitoringu Standing firmy Stan konta
Sposób wyceny Indywidualny dostosowany do branży i
profilu działalności
Standardowy
Cel wyceny Ocena ryzyka i szansy sukcesu Ocena zdolności kredytowej