Raport: Biznes w obliczu nadużyć. Czy polskie firmy są gotowe na spotkanie z oszustem?
•
0 likes•11,613 views
Więcej: https://pwc.to/32QOBc1 Z danych zebranych w raporcie PwC „Global Economic Crime Survey 2020”, przygotowanym na podstawie 9. badania przestępczości gospodarczej, wynika, że zjawisko korupcji i łapownictwa w polskich przedsiębiorstwach jest znacznie częstsze niż w firmach na świecie.
Recommended
Recommended
More Related Content
Similar to Raport: Biznes w obliczu nadużyć. Czy polskie firmy są gotowe na spotkanie z oszustem?
Similar to Raport: Biznes w obliczu nadużyć. Czy polskie firmy są gotowe na spotkanie z oszustem? (19)
More from PwC Polska
More from PwC Polska (20)
Raport: Biznes w obliczu nadużyć. Czy polskie firmy są gotowe na spotkanie z oszustem?
- 1. Biznes w obliczu nadużyć. Czy polskie firmy są gotowe na spotkanie z oszustem? PwC Global Economic Crime Survey 2020 Polska edycja
- 2. PwC Profil respondentów 2 30 branż i sektorów 99 państw 5018 respondentów 61% to kierownictwo wyższego szczebla 75% to firmy o przychodach powyżej 40 mln zł 1/3 to spółki giełdowe Świat Polska
- 4. PwC Polskich przedsiębiorców przyznało, że doświadczyło nadużyć Nadużyć zostało popełnionych z udziałem pracowników Tylko 29% firm uważa, że została wzmocniona po doświadczeniu nadużycia Tylko 6% nadużyć zostało zgłoszonych przez sygnalistów, w porównaniu z 45% w 2018 r. 4 Najczęściej występującymi nadużyciami była korupcja i łapownictwo oraz nadużycia księgowe W wyniku nadużyć 61% polskich firm poniosło stratę przekraczającą 400 tys. zł a ponad 1/3 firm deklaruje straty przekraczające 4 mln zł 46% 63% 29% 6% Główne obserwacje dotyczące nadużyć w biznesie w Polsce Jedynie 1/3 firm planuje zwiększenie środków przeznaczonych na walkę ze zjawiskiem nadużyć 35%
- 5. PwC Doświadczenia polskich firm 5 polskich firm, które wzięły udział w badaniu, przyznało, że zostało poproszonych o zapłacenie łapówki 40% polskich firm utraciło korzyść biznesową na rzecz nieuczciwego konkurenta, który zapłacił łapówkę 41% Korupcja i łapownictwo pod lupą polskich firm polskich firm nie posiada programu adresującego ryzyko korupcji 72% Spośród firm, które doświadczyły korupcji i nadużyć 37% wskazało ten rodzaj nadużyć jako najbardziej dotkliwy z perspektywy strat i kosztów pozafinansowych
- 6. PwC Odsetek firm, w których doszło do nadużycia Spadła liczba wykrytych nadużyć w porównaniu z 2018 r., jednocześnie nadużycia są coraz bardziej kosztowne 6 Nadużycia – trendy W porównaniu z 2018 rokiem liczba nadużyć wykrytych przez polskie firmy spadła o 4%. W 2018 r. w wyniku nadużyć 43% firm poniosło straty przekraczające 400 tys. zł. Obecnie udział firm, które poniosły stratę powyżej 400 tys. zł to 61%. 39 36 50 46 29,7 31 43 44 34 36 49 47 2014 2016 2018 2020 Polska Europa Srodkowo-Wschodnia Świat W porównaniu z rokiem 2018, zarówno w Polsce, jak i na świecie, częściej występowały nadużycia księgowe oraz korupcja i łapownictwo. Na świecie zaobserwowano również wzrost cyberprzestępczości oraz nadużyć ze strony klienta.
- 8. PwC Polska Połowa firm w Polsce padła ofiarą korupcji i łapownictwa oraz nadużyć księgowych 8 Wyniki Badania 2018 17% 33% 47%17% 43% 30% 10% 33% Wyniki Badania 2020 Świat 31%30% 16%34%28% 13% 19%35% Polska Kradzież aktywów 17%54% Nieetyczne prowadzenie biznesu 29%29% Cyberprzestępczość 49% Naruszenie prawa antykonkurencyjnego / antymonopolowego 23% Nadużycia zakupowe 20% Nadużycie popełnione przez klienta 26% Nadużycia księgowe Korupcja i łapownictwo
- 9. PwC Nadużycia, które charakteryzowały się największą zmianą (przyrostem lub spadkiem) w poszczególnych sondażach Najwyższa w historii badania liczba przedsiębiorstw wskazała na wystąpienie korupcji i nadużyć księgowych 9 54% 49% 29% 23% 20% 17% 9% 17% 17% 43% 10% 33% 47% 20% 15% 30% 12% 30% 67% 3% 21% 19% 2% 33% 74% 12% 27% 23% 10% 63% Korupcja i łapownictwo Nadużycia księgowe Nieetyczne prowadzenie biznesu Naruszenie prawa antykonkurencyjnego / antymonopolowego Nadużycia zakupowe Kradzież aktywów Nadużycia z obszaru HR 2020 2018 2016 2014 2011
- 10. 3. Ile straciły polskie firmy na skutek nadużyć oraz kto był ich sprawcą?
- 11. PwC Ile straciły polskie firmy na skutek nadużyć w ciągu ostatnich 24 miesięcy? 11 Straty poniesione przez polskie firmy na skutek nadużyć 26% Poniżej 400 tys. zł 26% Między 400 tys. zł a 4 mln zł 35% Powyżej 4 mln zł 13% Nie wiem 61% Finansowe konsekwencje nadużyć w ciągu ostatnich 24 miesięcy 61% firm poniosło straty przekraczające 400 tys. zł, Natomiast aż 1/3 firm poniosła straty przekraczające 4 mln. zł Wydatki związane z niwelowaniem skutków nadużyć (75%) Nałożone kary (67%) Wydatki związane z działaniami w odpowiedzi na nadużycie (77% ofiar nadużyć) Firmy, które doświadczyły nadużyć poniosły również dodatkowe koszty: 35%
- 12. PwC 26% sprawca wewnętrzny w porozumieniu z zewnętrznym 63% nadużyć w polskich firmach popełniono z udziałem sprawcy wewnętrznego 3% brak ujawnienia informacji 34% 63% 3% 34% nadużyć popełnił sprawca zewnętrzny 37% nadużyć popełnił sprawca wewnętrzny 60% spośród nadużyć wewnętrznych zostało popełnionych przez zarząd i kierowników średniego szczebla 12
- 14. PwC Rutynowe systemy/ procesy w firmie 51% Audyt wewnętrzny (rutynowy) 20% Przegląd dokumentów 17% Audyt Finansowy 11% Rotacja pracowników 3% Polskie firmy nie inwestują w systemy przeznaczone do wykrywania nadużyć 14 Systemy poza kontrolą firmy 20% Przez przypadek 9% Przyznanie się do winy 6% Social Media 3% Od organów ścigania/ Regulatora 3% Systemy dedykowane zapobieganiu lub wykrywaniu nadużyć w firmie 29% Monitorowanie Transakcji Podejrzanych 14% Systemy ochrony (IT oraz ochrona fizyczna) 9% Linia Etyczna 3% Informacja od sygnalisty poza linią etyczną 3% Zarządzanie Ryzykiem Nadużyć (kontrole) 0% Zaawansowana Analiza Danych 0% Systemy dedykowane wykrywaniu nadużyć Jedynie 6% nadużyć w Polsce poprzedzonych było zgłoszeniem sygnalistów przekazanym poprzez Linię Etyczną lub w inny sposób (w porównaniu z 16% na świecie). W 2018 r. dzięki sygnalistom wykryto 45% nadużyć. Jedynie 35% firm planuje zwiększenie środków przeznaczonych na walkę ze zjawiskiem nadużyć Polskie firmy nie wskazały, aby wykryto nadużycia za pomocą Systemów Zarządzania Ryzykiem Nadużyć, bądź zaawansowanej analizy danych.
- 15. 5. Działania podejmowane przez polskie firmy w odpowiedzi na nadużycie
- 16. PwC Jedynie połowa polskich firm zdecydowała się na przeprowadzenie wewnętrznego śledztwa 16 Przeprowadzenie śledztwa 43% Zaangażowanie zewnętrznego doradcy 40% Raportowanie do zarządu 17% Raportowanie do audytora 11% Zaangażowanie organów ścigania 56% 31%27%37% 35% Działania krótkookresowe Polska Świat 49%
- 17. PwC W szerszej perspektywie odpowiedzią na nadużycie było najczęściej wzmocnienie kontroli wewnętrznych 17 Działania długookresowe Polska 40% Implementacja/ wzmocnienie kontroli wewnętrznych Kroki dyscyplinarne wobec pracowników 29% Wdrożenie/ wzmocnienie procedur Odzyskiwanie strat Zmiana/ aktualizacja programu antyfraudowego 26% Wdrożenie rozwiązań technologicznych Szkolenia 14% Wzmocnienie Compliance 11% Zerwanie współpracy z kontrahentem Świat 38% 39% 26% 22%44% 22% 23% 24% 27% 23%
- 18. 6. Mądry Polak po szkodzie?
- 19. PwC 1/3 polskich firm została wzmocniona poprzez doświadczenie nadużycia. To o połowę mniej niż na świecie 19 Jedynie 29% polskich firm przyznała, że doświadczenie nadużycia wzmocniło ją. Jednocześnie aż 45% firm na świecie twierdzi, że w skutek doświadczenia nadużycia, znalazły się one w lepszej sytuacji jako organizacja. Firmy w Polsce gorzej niż firmy na świecie radziły sobie z doświadczeniem sytuacji kryzysowych.* 17 54 29 17 38 45 w gorszej sytuacji niż przed kryzysem w takiej samej sytuacji w lepszej sytuacji Polska Świat * Raport PwC Global Crisis Survey 2019
- 20. PwC Polak mądry po szkodzie… czy rzeczywiście? 20 70% polskich respondentów wskazała na wątpliwości, czy odpowiedź na nadużycie była właściwa w kontekście: 40% polskich firm zdecydowanie zgodziło się, że postępowało zgodnie z ułożonym planem działania 70% Zgodności z wartościami firmy Działania zespołowego Pełnego dostępu i wykorzystania informacji Efektywnej komunikacji Odpowiedzi na czas
- 21. 7. Czy polskie firmy są gotowe na starcie z oszustem?
- 22. PwCPwC Aktualne trendy przeciwdziałania nadużyciom, a gotowość polskich firm – systemy wykrywania nadużyć 22 Rozwój systemów przeciwdziałania i wykrywania nadużyć • Firmy na świecie inwestują w nowoczesne technologie, systemy i narzędzia służące wykrywaniu nadużyć. • Firmy na świecie, które posiadały program adresujący ryzyka nadużyć, wydawały przeciętnie 42% mniej środków na odpowiedzi na nadużycie, oraz 17% środków mniej na niwelowanie ich skutków. Systemy i programy w polskich firmach • Najczęściej posiadanym programem adresującym ryzyka nadużyć jest program dedykowany nadużyciom księgowym (45% respondentów). W Polsce zdecydowanie mniej popularne niż na świecie są programy adresujące ryzyko korupcji i łapownictwa (28% w porównaniu do 39%), kradzieży aktywów (15% w porównaniu do 31%) oraz praniu pieniędzy (16% w porównaniu do 27%). • Najczęściej stosowanymi w Polsce metodami kontrolnymi w obszarze nadużyć są monitoring transakcji, monitoring korespondencji, przegląd dokumentów i wizualizacja danych. • 44% firm nie wykonuje bądź wykonuje jedynie nieformalne weryfikacje lub monitoring partnerów biznesowych pod kątem ryzyka nadużyć. • 41% nie dokonuje lub dokonuje jedynie w ograniczonym stopniu przeglądu i testowania efektywności kontroli. • Jedynie 14% polskich firm zdecydowanie twierdzi, że dokonała wdrożenia lub poprawy technologii związanej z zapobieganiem i zwalczaniem nadużyć. To dwukrotnie mniej niż na świecie. • Najczęściej podawaną przyczyną braku inwestowania w programy do walki z nadużyciami jest ich koszt. Systemy dedykowane ochronie lub wykrywaniu nadużyć w firmie wykryły jedynie 1/3 przypadków nadużyć w Polsce.
- 23. PwCPwC Aktualne trendy przeciwdziałania nadużyciom, a gotowość Polskich firm – compliance 23 Etyka i Compliance w polskich firmach Rosnące wymogi regulacyjne obejmujące wszystkie podmioty • Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych (RODO) • Ustawa o jawności życia publicznego (zapowiadane zmiany) • Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych (zapowiadane zmiany) • Ochrona sygnalistów Obszar Compliance oraz etyki • 45% respondentów nie przeprowadza okresowych ocen ryzyka, bądź są to oceny nieformalne i/lub sporadyczne • 45% firm prowadzi jedynie nieformalne postępowania wyjaśniające, dyscyplinarne, bądź nie prowadzi ich wcale • 44% posiada jedynie nieformalne procedury/kontrole lub nie ma ich wcale • 34% firm nie posiada sformalizowanego nadzoru nad obszarem przeciwdziałania nadużyciom oraz przypisanych pełnoetatowych pracowników • 31% firm nie ma formalnych (lub wcale) szkoleń oraz komunikacji dotyczących nadużyć • Jedynie 14% polskich firm, spośród tych, które doświadczyły nadużyć, planuje wzmocnienie systemu Compliance. Podobnie twierdzi 26% firm, ofiar nadużyć, na świecie. • Jedynie 6% Polskich firm przyznaje, że posiada stanowisko dedykowanego eksperta compliance, a budżet dotyczący programów anty-fraudowych określa jako priorytetowy Poprzez zgłoszenia sygnalistów wykryto jedynie 6% nadużyć w Polsce
- 24. 8. Nadużycie jako szansa, a nie tylko zagrożenie
- 25. PwC Przejść przez kryzys nadużyć wzmocnionym 25 Spośród firm na świecie, które wyszły obronna ręką z kryzysu jakim jest nadużycie, 68% posiadało sformalizowany nadzór nad programami zapobiegającymi nadużyciom, a 20% - wyznaczonego eksperta compliance. Według wyników globalnych, prawdopodobieństwo wyjścia z doświadczenia nadużycia wzmocnionym wzrasta w przypadku firm, które dokonują formalnych ocen ryzyka oraz wdrożyły rozwiązania technologiczne w obszarze wykrywania nadużyć. Aby upewnić się, że jesteś gotowy na nadużycia: • wykonuj regularne oceny ryzyka nadużyć i na ich podstawie zarządzaj zidentyfikowanymi obszarami do poprawy • wesprzyj program zwalczania nadużyć systemem procedur, kontroli i rozwiązaniami technologicznymi • napisz lub zaktualizuj istniejący plan działania aby był elastyczny i pasował do różnego rodzaju scenariuszy związanych z nadużyciami • zapewnij szkolenia pracownikom, w szczególności osobom zaangażowanym w zapobieganie, wykrywanie i odpowiedź na nadużycia oraz obszar compliance • przetestuj działanie zespołu i systemów Obiektywne ustalenie faktów w przypadku wystąpienia nadużycia i pod presją czasu nie jest łatwe, ale umożliwia podejmowanie świadomych decyzji i stworzenie skutecznego planu reakcji. Globalnie, spośród firm, które wyszły z kryzysu spowodowanego nadużyciami wzmocnione, połowa zdecydowanie przyznaje że miała dostęp do kluczowych informacji i potrafiła je właściwie wykorzystać (podobnie odpowiedziało jedynie 33% firm, które wyszły z kryzysu osłabione). Czynnikami sukcesu były również przygotowanie planu działania oraz odpowiednio szybka reakcja w odpowiedzi na nadużycie. 60% firm, które wyszły z kryzysu nadużyć wzmocnione zdecydowanie zgadza się z twierdzeniem, że działały zespołowo, a 68%, że ich działania były zgodne z wartościami firmy. To odpowiednio o 25% i 31% więcej, niż firmy, które wyszły z kryzysu nadużyć osłabione. Niezależnie który z zespołów odgrywa najważniejszą rolę w danym momencie kryzysu, wszystkie muszą działać w zgodzie. Zespół operacyjny musi przekazywać najdokładniejsze i najbardziej aktualne informacje innym zaangażowanym zespołom np. compliance, komunikacji czy prawnym, aby te mogły ustalać strategię działania w oparciu o fakty. Użyj symulacji kryzysowych jako sposobu na wzmocnienie kultury wewnętrznej i przetestowanie zespołu. Przygotuj zespół i narzędzia Dostosuj plan do faktów Działaj zespołowo
- 26. PwC Dalsze kroki 26 Prawie połowa firm, które zostały wzmocnione poprzez doświadczenie nadużycia, zdecydowanie zgadza się, że posiadało odpowiednia i efektywną komunikację (w porównaniu do 33% firm, które wyszły z kryzysu osłabione). Prowadząc komunikację w każdej sytuacji kryzysowej pamiętaj o zewnętrznych, jaki i wewnętrznych interesariuszach. Uważnie rozważ z góry ich potrzeby i mechanizmy komunikacji zanim nadejdzie kryzys. Firmy, które wyszły z doświadczenia nadużyć wzmocnione, podjęły zdecydowanie więcej działań mających zapobiec nadużyciom w przyszłości, aniżeli firmy, które wyszły z kryzysu osłabione. Firmy te postawiły m.in. na wzmocnienie/wdrożenie kontroli wewnętrznych (58%), wzmocnienie/wdrożenie procedur (50%), wprowadzenie nowych technologii (30%) oraz wzmocnienie środowiska compliance (30%). Zidentyfikuj co spowodowało nadużycie i co zrobić, aby się nie powtórzyło oraz jak bardziej efektywnie zareagować w przyszłości Wprowadź zmiany do aktualnych programów adresujących ryzyko nadużyć i planów reagowania kryzysowego na podstawie zdobytych doświadczeń. 61% firm osłabionych doświadczeniem nadużyć, nie posiadało formalnego (lub wcale) nadzoru oraz pełnoetatowych pracowników przypisanych programom adresującym ryzyko nadużyć. To dwa razy więcej, niż w przypadku firm, które wyszły z kryzysu wzmocnione. Ponadto, wsparcie zarządu oraz liczba dedykowanych pracowników, obok kosztów, były jednymi z głównych przyczyn braku wdrożenia technologii adresujących ryzyko nadużyć przez firmy osłabione nadużyciami. Perspektywa i zaangażowanie zarządu pozwoli na lepsze adresowanie ryzyka nadużyć oraz bardziej adekwatne alokowanie zasobów firmy na walkę z nimi i wzmocni efektywność działania. Angażuj zarząd w ocenę i analizę ryzyka nadużyć oraz kryzysowe działania. Przygotuj strategię komunikacyjną i pamiętaj o wszystkich Przeanalizuj przyczyny nadużyć i ucz się na błędach Zaangażuj zarząd firmy
- 27. Angelika Ciastek-Zyska Senior Manager, zespół usług śledczych i zarządzania ryzykiem nadużyć angelika.ciastek-zyska@pwc.com © 2020 PwC. All rights reserved. Not for further distribution without the permission of PwC. “PwC” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL), or, as the context requires, individual member firms of the PwC network. Each member firm is a separate legal entity and does not act as agent of PwCIL or any other member firm. PwCIL does not provide any services to clients. PwCIL is not responsible or liable for the acts or omissions of any of its member firms nor can it control the exercise of their professional judgment or bind them in any way. No member firm is responsible or liable for the acts or omissions of any other member firm nor can it control the exercise of another member firm’s professional judgment or bind another member firm or PwCIL in any way. Marcin Klimczak Partner PwC, lider zespołu usług śledczych i zarządzania ryzykiem nadużyć marcin.klimczak@pwc.com Katarzyna Kreft Manager, zespół usług śledczych i zarządzania ryzykiem nadużyć katarzyna.kreft@pwc.com