CFO/Controllers Circle 2011, sessie 4 16-11-2011

1. Verbeter uw operationele rendement
Joris Aalberse
BDO Consultants

2. Joris Aalberse
Professionele ervaring:
• Procesoptimalisatie in service en productie
• Lean Six Sigma Black Belt
• Ruime ervaring in diverse operationele en
strategische functies, zowel in de industrie
als in adviesrollen
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

3. Programma
• Rendementsverbetering en Lean
• Lean: een korte introductie
• 5S: een basis voor operationele rendementsverbetering
• Rendement verbeteren: een case
• Lean: een pragmatische aanpak
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

4. Rendementsverbetering en Lean

5. Doel van de onderneming, mensen en middelen
worden met elkaar verbonden door processen
Doel
Processen
Mensen Middelen
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

6. LEAN helpt processen te optimaliseren en
rendement te verbeteren
Toevoegen van
Bedrijfsactiviteiten (processen)
waarde (5%)
We verbruiken 60-95% van
Noodzakelijk,
onze tijd met zaken die maar voegen geen
waarde toe (35%)
kosten verhogen maar
geen werkelijke waarde Voegt geen waarde
toe (60%)
toevoegen voor de klant
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

7. Zou het zoeken van dossiers veel waarde
toevoegen voor een klant?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO
© 2010
BDO

8. Of het zoeken van een bestelling?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO
© 2010
BDO

9. En de resultaten liegen er niet om…
Typische Kwantitatieve verbeteringen Typische Kwalitatieve verbeteringen
Productiviteit Kwaliteit Arbeidsvreugde Klanttevredenheid
30%
25%
30%
50-
90%
Kosten
Proces doorlooptijd Werkdruk
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

10. Herkent u dit?
• Moet u regelmatig achter informatie aan om een taak af te werken?
• Wordt u regelmatig onderbroken als u taak probeert af te ronden?
• Verdwijnt er werk in de “grijze” gebieden tussen afdelingen?
• Verzamelt u taken om het dan later af te werken?
…misschien is LEAN wel iets voor u!
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

11. Maar waarom is het zo complex goed geborgde
werkelijke verbeteringen te realiseren?
Energie meer intern gericht Energie meer extern gericht
Schok, Turbulentie Ontdekken
verlies en leren Integratie
van focus
Zelf
euforie Gevoelens van:
Beschuldigen
coping -Trots
Anderen -Bevrediging
minima
liseren Testen,
ontkennen experimenteren
Verbijstering
Gevoelloosheid Gevoelens van: Gevoelens van:
-Paniek -Optimisme
-Hulpeloosheid -Hoop
-Apathie -Hernieuwde
energie
Vasthouden Los laten Verder
Vechten tegen de Re-integratie
desintegratie

12. Lean: een korte introductie

13. Lean is “amerikaans” voor het Toyota productie
systeem (TPS)
TPS vertaalt in LEAN
1970’s…Oil crisis
1937 Toyota Motor Co
Taichi Ohno
ontwikkeld TPS
Lean breed toegepast
1950’s…Deming in Japan
Early 1900s…>>…..WWII…>>….1970’s………………1980’s…………………..1990’s….……………2000……………..2010…
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

14. Er zijn drie belangrijke thema’s in de Lean
filosofie; verspilling, flexibiliteit en variatie
Verminderen van verspilling
Betekent verlagen van kosten,
verhogen van kwaliteit en
consistentie
Customer demand Customer demand
Verhogen van flexibiliteit
Betekent kunnen leveren wat de Output Output
klant vraagt op het juiste moment
in de juiste hoeveelheid
Verminderen van procesvariatie
Betekent verhogen van
betrouwbaarheid en dus verlagen van
kosten en verbeteren van kwaliteit
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

15. Er zijn acht verschillende soorten verspilling
Over productie
Te veel, te vroeg of te snel
produceren
Over processen Transport
Meer stappen in het Verplaatsing tussen
proces dan nodig is processen
Motion
Voorraden
Iedere beweging die geen
waarde toevoegt Alles dat meer is dan het
minimale dat nodig is om
een taak uit te voeren
Rework Wachten
Herstellen van gemaakte Wachten op mensen,
fouten Talent onderdelen of werk
Niet volledig gebruiken van
de talenten van alle
medewerkers
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

16. Lean is een andere manier van denken en doen
dan de traditionele1910-1980
< 1910 methoden 1970 Now
Traditionele Massa LEAN
productie productie productie
Markt benadering Op basis van “als hij maar zwart is” Klantvraag is basis
vaardigheid
Medewerkers Generalist Specialist Grote vaardigheid
Grote vaardigheid Beperkte vaardigheid Multi vaardig
Machine Klein Groot Multifunctioneel
Universeel Gespecialiseerd flexibel
Methode Geen standaardisatie Standaardisatie Standaardisatie
Niet flexibel Flexibel
Management Meester/Knecht Top down Teams
Planning Grote Voorraad Zeer grote voorraden “One piece Flow”
(Ruwe materialen) en “work in progress”

17. Je ziet niet alle verspilling totdat het volledig weg is
Voor Na
Before
After
Tijd Tijd
Time
Waarde toevoegende activiteiten
Activiteiten die geen waarde toevoegen
Klanten willen betalen voor: activiteiten en producten die voor hun waarde hebben
Dat betekent ook dat klanten niet willen betalen voor….
Voor Na
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

18. In een Lean organisatie zal ook de financiële
functie met optimalisatie te maken krijgen
Lean accounting
• Traditionele financiële rapportages
• Stimuleren massa productie en produceren voor voorraden
• Laten niet het recente verleden zien
• Geeft geen duidelijk inzicht in de werkelijke kosten (“standaard costing” )
• Zijn moeilijk te doorgronden voor niet financials
• Lean accounting gaat uit van de werkelijke kosten in de “Value
Stream”
• “Accounting for Lean” EN “Lean for accounting”
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

19. 5S: een basis voor rendementsverbetering

20. Wat denkt u als u dit ziet?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

21. Wat denkt u als u dit ziet?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

22. Wat denkt u als u dit ziet?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

23. Wat denkt u als u dit ziet?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

24. Wat denkt u als u dit ziet?
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

25. 5S is een lean tool voor orde en netheid op de
werkplek
• Orde en netheid op de werkplek
• Plezierige en motiverende werkomgeving
• Efficiënte en veilige werkomgeving
• Alles kent een (eigen) plaats en is op zijn plaats
• Team work
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

26. 5S: een geborgd proces in vijf stappen
1. Seiri (整理): Scheiden
2. Seiton (整頓): Schikken
3. Seiso (清掃): Schoonmaken
4. Seiketsu (清潔): Standaardiseren
5. Shitsuke (躾): Stimuleren en in standhouden
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

27. Oefening
Voor 5S
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

28. 76 77
76 E
J 69
b 16
10
9
€ 76
x 65
€
7
41
76 76 68 57
19 32 12 13
35
1 11
38
25 ℅ 15
21 25 57 6 A C
‡ 40
G 866
28
2 26 27 34 ₪
42 F
Ω 43 J
88 ₤ 29
55
14
5 D 68 H
44
38
4 38 ‡
56
36
6 78 3
71
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO
8 ₣

29. Bij scheiden wordt een selectie gemaakt tussen
wat zeker, misschien en nooit gebruikt zal worden
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

30. Oefening 2
Scheiden
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

31. De spullen die overblijven krijgen in de “schikken”
fase hun vaste plek die ook zo gemarkeerd wordt
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

32. Oefening 3
Schikken
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

33. In de stap schoonmaken krijgt de werkplek een
grondige onderhouds- en schoonmaakbeurt

34. Door te standaardiseren wordt de verkregen
nulstand in simpele taal vastgelegd
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

35. Oefening 4
Standaardiseren
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

36. In de laatste stap wordt het proces geborgd en
iedereen gestimuleerd continu te verbeteren

37. Valkuilen van een 5S implementatie
• Geen tijd
• Geen eigendom
• Geen teamwork
• Inaccurate en niet meetbare actielijst
• Geen coaching en follow up
• Acceptatie van tijdelijke in plaats van duurzame resultaten
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

38. Voorbeelden van 5S
na
Voor
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

39. Voorbeelden van 5S
Na
Voor
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

40. Voorbeelden van 5S
Na
Voor
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

41. Voorbeelden van 5S
Na
Voor
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

42. Rendement verbeteren: een case

43. Brillenpoetsdoekjes

44. De opdracht was helder; verbeter het
rendement
• Belangrijke onderwerpen tijdens de opdracht:
- Begrijpen en verbeteren “cost drivers”
- Optimaliseer materiaal specificaties
- Standaardiseer producten
- Optimaliseer planning
- Verbeter productiviteit (OEE)
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

45. Eerst is er een procesbeschrijving gemaakt
inclusief rendement “bottlenecks”
Fleece
1
Unwinding Cutting Folding Leading Cutting Putting
fleece Fleece Fleece Fleece into Fleece Fleece in OEE
Boato sachet
2 bottle neck
Liquid Liquid micro
Bul macro pump pump Speed
Foi k
l 1 bottle neck
3
Unwinding Leading foil Coding foil Cutting foil Side seal foil Dosing liquid
Foil in machine in two and fleece
2
3
Air Seal foil Cutting foil Separate Transport Pick sachets
evacuation good and sachets to with robot
bad robot
5
7 4 4 6 5 7
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

46. Belangrijkste kostendrijver is materialen
Overhead Overige
kosten Rente
Personeel,
80% direct,
20% indirect
Project Materiaal
gerelateerd kosten
e kosten,
interne huur
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

47. Binnen de groep materialen is folie de
belangrijkste post
Omdoos
Doosje
Vloeistof
Folie
Doekje
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

48. Uit analyse van de folie bleek dat de prijs
fluctueerde
450
400
350
Price/€1.000 m2
300
250
200
150
100
50
0
32 52 60 123 374 420 713
Order size (x1.000 m2)
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

49. Ook de machineplanning kon beter
Afwijkend
formaat
Mogelijk
op high
speed
maar op
oude lijn
High
speed
productie
lijn
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

50. Analyse van “Overall Equipment Effectiveness”
(OEE) toonde grote variatie over tijd
90%
79% 76% 76%
80% 74%
70%
60%
60% 51%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
March April May June July August
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

51. 10,0%
12,0%
14,0%
16,0%
18,0%
20,0%
0,0%
2,0%
4,0%
6,0%
8,0%
Mechanik / Elektrik
Speed
Quality (waste)
Kartonierer
Pause
Folienwechsel
Vlieswechsel
Schneiden
Roboter
Vlies
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO
Reinigung
Ableger
Lost OEE (100%=31% lost OEE)
Rüstzeit
Fehlerhaftes Material
Warten auf Schlosser
kein Mat.,Pers,ext.Fre
Dosierung
Siegelung
Warten auf Prod.freiga
Bulkwechsel
Rustzeit
Warten auf Prod.freigabe
Pareto analyse van de OEE leerde dat het
grootste effectiviteitsverlies “sleutelen” was

52. Totale verbetering van rendement was ruim €900k
• Project Lens Cleaning wipes
• Materiaal verbetering totaal (€700k)
- Specificatie verandering
- Inkoop verbetering
• OEE verbetering:
- Snelheid van de lijnen (€210k)
- Overige OEE verbetering naar tot 74% punt (€30k + extra 12% punt
geïdentificeerd)
- Planning veranderd waardoor effectiviteit ook gekapitaliseerd kon
worden
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

53. Rendementverbeteren:
Een pragmatische aanpak

54. Een “Quick scan” is een eerste stap tot verbetering
• Het is belangrijk procesverbetering pragmatisch aan te pakken (zeker
in het MKB)
• BDO adviseert eerst een “Quick Scan” uit te (laten) voeren op uw
bedrijf
• Hoe zijn de processen vandaag?
• Waar voegen wij waarde toe, waar zitten onze verspillingen?
• Wat is het verbeterpotentieel?
• Op basis van het geïdentificeerd verbeterpotentieel kan prioriteit
worden aangebracht in de verbeterinitiatieven en een
implementatieplan worden opgesteld
• Cruciaal bij ieder implementatietraject is:
• Executie
• Verandermanagement
Verbeter uw operationele rendement Joris Aalberse © 2011 BDO

55. Dank u voor uw aandacht