1. Pojęcie, geneza, generacje, katalog, instytucje
i systemy ochrony praw człowieka
1

2.  Podstawowe prawa, które przysługują każdemu człowiekowi od
momentu narodzin aż do śmierci
- niezależnie od jego pochodzenia, koloru
skóry, narodowości, płci, religii czy wyznawanych poglądów
(uniwersalne) i których nie można się zrzec (niezbywalne).
 Niezależnie od władzy państwowej, każdej jednostce przysługują
gwarantowane przez państwo prawa wypływające z idei
przyrodzonej godności, swobody działania, równości
ludzi, braterskiej solidarności oraz sprawiedliwości.
 Prawa człowieka są powszechne, niezbywalne, a tym samym
nienaruszalne.
2

3.  Przedstawione w traktatach
międzynarodowych ONZ wywodzących się
z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka
z 1948r.
 Są to: Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i
Politycznych oraz Międzynarodowy Pakt Praw
Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych z 1966
r., uzupełnione o prawa kolektywne.
3

4.  Prawo do życia
 Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego (wolność od
tortur, niewoli, poddaństwa i pracy przymusowej)
 Prawo do własności
 Wolność myśli, przekonań, sumienia i religii
 Wolność zrzeszania się
 Prawo do prywatności
 Prawo do słusznego i sprawiedliwego procesu
 Prawo do pracy i wynagrodzenia za nią
 Prawo do nauki
 Prawo do korzystania z postępu naukowego
 Prawo do udziału w życiu kulturalnym
 Prawo do zabezpieczenia społecznego
 Prawo do godnego życia
 Prawo do zdrowia
 Prawo do ochrony rodziny i macierzyństwa
4

5.  Karta Narodów Zjednoczonych (1945)
 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (10 grudnia 1948)
 Konwencja o prawach politycznych kobiet (1953)
 Deklaracja Praw Dziecka (1959)
 Konwencja w sprawie wyeliminowania wszelkich form dyskryminacji
rasowej (1965)
 Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka (1966)- Polska ratyfikowała w
1977r.
 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet
(1979)
 Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu
lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu (1984)
 Konwencja o prawach dziecka (1989)
 Konwencja o ochronie praw pracowników migrujących i członków
ich rodzin (1990)
5

6.  Rada Praw Człowieka
 Komitety traktatowe
 Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych
ds. Praw Człowieka
 Międzynarodowy Trybunał Karny
6

7.  Organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego ONZ- z
siedzibą w Genewie.
 Powołany w czerwcu 2006r. w miejsce Komisji Praw
Człowieka, działającej
od 1946r.
 47 członków wybieranych na trzyletnią kadencję przez
Zgromadzenie Ogólne.
7

8.  Cel – nadzorowanie wykonywania przez państwa
postanowień poszczególnych konwencji – powołane
przez ONZ
 Komitet Praw Człowieka
 Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych
i Kulturalnych
 Komitet Przeciwko Torturom
 Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej
 Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet
 Komitet Praw Dziecka
 Komitet ds. Ochrony Praw Wszystkich Pracowników –
Migrantów i Członków ich Rodzin
8

9.  utworzony w 1998 do sądzenia najcięższych zbrodni tj.
ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni
wojennych
 składa się z 18 sędziów, wybieranych przez państwa, które
uznały jego jurysdykcję
 np. trybunał dla Rwandy, dla byłej Jugosławii
9

10.  Europejski Trybunał Praw Człowieka
 międzynarodowy sąd, obejmujący te państwa RE, które złożyły stosowne
deklaracje
 powołany na mocy europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka
i podstawowych wolności – stoi na straży zapisanych w niej praw
 skargę może wnieść obywatel danego państwa, organizacja pozarządowa i
inne państwo
 Komisarz Praw Człowieka – urząd powołany w 1999
 główne zadania: dbałość o respektowanie praw człowieka, udzielanie
informacji oraz pomocy w pracy krajowym rzecznikom praw człowieka lub
innym podobnym instytucjom, śledzenie i ustalanie braków
w prawodawstwie państw członkowskich w zakresie ochrony praw
człowieka,
 przedkłada raporty Komitetowi Ministrów lub Zgromadzeniu
Parlamentarnemu Rady Europy
10

11.  Czerwony Krzyż (1864)
 Amnesty International (1961)
 Międzynarodowa Helsińska Federacja Praw
Człowieka (1982)
11

12.  System ochrony praw człowieka tworzą:
 Trybunał Konstytucyjny (bada wydawane akty
prawne, rozpatruje skargi konstytucyjne)
 Rzecznik Praw Obywatelskich (stoi na straży
przestrzegania praw człowieka)
 Sądy powszechne i administracyjne (gwarantują
przestrzeganie praw w orzecznictwie)
 Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (stoi na straży
wolności słowa i prawa do informacji)
 Organizacje pozarządowe
(monitorują, edukują, uświadamiają problemy, opiekują
się np. uchodźcami)
12

13.  Zakaz dyskryminacji oraz istnienia organizacji, których program
lub działalność zakłada albo dopuszcza nienawiść rasową
i narodowościową
 Prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i
religijnych
 Prawo do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących własnej
tożsamości narodowej
 Przywileje wyborcze dla organizowanych przez mniejszości
komitetów wyborczych
 Wolność zachowania i rozwoju własnego języka
 Wolność zachowania zwyczajów, tradycji oraz rozwoju własnej
kultury
 Prawo do nauki języka mniejszości
 Swoboda praktyk religijnych
13

14. 14

15. Wykonanie: P. Tadeusz Junak – nauczyciel WOS w Zespole Szkół Nr 1 w
Choszcznie oraz Jan Pietkiewicz – uczeń klasy II a LO ZS Nr 1.
Prezentację wykonano w ramach PPS Comenius „ Migracje:
integracja przez edukację”.
Projekt jest finansowany przez Komisję Europejską, która nie
ponosi odpowiedzialności za treść niniejszej publikacji.
15