1. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 8ο1
Δ ε κ έ μ β ρ ι ο ς
Ο Δεκέμβριος είναι ο δωδέκατος και
τελευταίος μήνας του ημερολογίου, με
διάρκεια 31 ημερών. Η ονομασία του
ετυμολογείται από τη λατινική λέξη
December, η οποία προέρχεται από το
αριθμητικό decem (δέκα), επειδή στο
αρχαίο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ο
Δεκέμβριος ήταν ο δέκατος κατά σειρά
μήνας. Στη συνέχεια, με την προσθήκη
του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, το
ρωμαϊκό ημερολόγιο έγινε δωδεκάμηνο.
Ο Δεκέμβριος μετακινήθηκε στη
δωδέκατη θέση, αλλά διατήρησε την
παλιά του ονομασία. Στο λαϊκό
καλεντάρι ο Δεκέμβριος ονομάζεται
Ασπρομηνάς και Χιονιάς για το πυκνό
του
χιό
νι.
Πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη
Οι Ρωμαίοι είχαν δύο σημαντικές γιορτές
τον Δεκέμβριο:
 Τα Σατουρνάλια, προς τιμή του θεού
Σατούρνους (ο Κρόνος των
Ελλήνων), ήταν γιορτή χαράς και
ξενιασιάς, όπου εκτός από τις
καθιερωμένες θυσίες, κυρίαρχη θέση
είχαν η ανταλλαγή δώρων και τα
τυχερά παιγνίδια. Διαρκούσαν από
τις 17 έως τις 23 Δεκεμβρίου.
 Ακολουθούσαν στις 25 Δεκεμβρίου
τα Βρουμάλια, γιορτή του
χειμερινού ηλιοστασίου, όπου
τιμούσαν τον Ήλιο.
Και στις δύο γιορτές θυσίαζαν χοίρους, τους
οποίους στη συνέχεια κατανάλωναν.
Οι γιορτές αυτές ήταν αρκετά
δημοφιλείς και επέζησαν έως το 12ο αιώνα,
παρά τις απαγορεύσεις, κληροδοτώντας σε
μας τις δοξασίες και τους θρύλους για τους
καλικάντζαρους και τα άλλα δαιμόνια. Η
Χριστιανική Εκκλησία προσπάθησε να
επωφεληθεί από τη δημοφιλία των δύο
αυτών εορτών και να τις καταπολεμήσει ως
ειδωλολατρικές, τοποθετώντας τα
Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου.
Εκτός από τα Χριστούγεννα, που
κυριαρχούν τον Δεκέμβριο, ξεχωριστή θέση
έχουν από θρησκευτικής πλευράς και τα
λεγόμενα Νικολοβάρβαρα, που
περιλαμβάνουν τις εορτές της Αγίας
Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου), Αγίου Σάββα
(5 Δεκεμβρίου) και Αγίου Νικολάου
(6 Δεκεμβρίου).
Εφημερίδα των μαθητών του
Στ4 τμήματος του 2ου
Δ.Σ Πανοράματος
Φύλλο 8ο Παρασκευή 10/12/2013

2. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 8ο2
Σελίδα Γεωγραφίας
Πώς πήραν το όνομά τους οι
ήπειροι;
Δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση να
βρούμε πώς προήλθαν τα ονόματα των
ηπείρων του κόσμου, και για κάποιες
ηπείρους η ακριβής εξήγηση είναι...
άγνωστη.
Το όνομα Ευρώπη είναι
συνδεδεμένο -από την εποχή της αρχαίας
Ελλάδας - με την πριγκίπισσα Ευρώπη
που, σύμφωνα με τη μυθολογία, την είχε
απαγάγει ο Δίας.
Η προέλευση του ονόματος Ασία
είναι αβέβαιη, αλλά ίσως προέρχεται
από τη σημιτική λέξη asu, δηλαδή
«ανατολή» (του ήλιου).
Για τη λέξη Αφρική υπάρχουν
πολλές θεωρίες Το όνομα αυτό μπορεί
να προέρχεται από το όνομα της
ρωμαϊκής επαρχίας Africa. Μια άλλη
θεωρία είναι πως προέρχεται από τη
λατινική λέξη aprica, δηλαδή
«ηλιόλουστη» ή από την ελληνική λέξη
αφρική, δηλαδή «άνευ ψύχους».
Πολύ πιο εύκολο είναι το ζήτημα
της προέλευσης της λέξης Αμερική. Η
ήπειρος πήρε το όνομά της από τον
Ιταλό ταξιδευτή-εξερευνητή Amerigo
Vespucci
Η λέξη Αυστραλία προέρχεται από
τη λατινική λέξη australis, που σημαίνει
«νότος». Κατά την αρχαιότητα, οι
Έλληνες θεωρούσαν ότι στο νότο
βρισκόταν μια άγνωστη χώρα την οποία
αργότερα οι χαρτογράφοι ονόμασαν
Terra Australis Incognita, δηλαδή
«άγνωστη χώρα στο νότο».
Τέλος,
έχουμε το
όνομα
Ανταρκτίς,
από την
ελληνική
λέξη
ανταρκτικός,
που
σημαίνει
«αντίθετη
αρκούδα». Είναι η αρκούδα του αστερισμού
της Μεγάλης Άρκτου πάνω από το βόρειο
πόλο.
Το γέλιο φέρνει
ευτυχία!
Μόλις λίγες μέρες αφότου άνοιξαν τα
σχολεία, η δασκάλα του Γιαννάκη
τηλεφωνεί στη μητέρα του:
- είναι πολύ
άτακτος! Της λέει,
δεν ξέρω τι να τον
κάνω μέσα στην
τάξη!
- Α, για να σας πω!
Απαντά η μητέρα.
Εγώ που τον είχα
σχεδόν τρεις
μήνες συνέχεια
στις διακοπές, σας
πήρα να σας κάνω
παράπονα;

3. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 8ο3
Π α ρ α μ ύ θ ι α
Τα παραμύθια σήμερα θεωρούνται
απλώς ως ιστορίες (διδακτικές ή
ψυχαγωγικές) για μικρά παιδιά. Τα
πράγματα όμως δεν ήταν πάντα έτσι. Τα
παραμύθια:
1) απευθύνονταν σε όλους - μικρούς
και μεγάλους και είχαν βαθύτατο
συμβολισμό. Εμπερείχαν τη
λαϊκή σοφία αιώνων και είχαν
σκηνές σκληρές-άγριες
2) είναι προφορικές διηγήσεις που
μεταδίδονταν από γενιά σε γενιά
– δεν είναι προϊόντα ενός
ατόμου, αλλά συλλογικές λαϊκές
συνθέσεις που παραλλάσσονταν
(και διαρκώς βελτιώνονταν και
εμπλουτίζονταν) από στόμα σε
στόμα
Οι Αδερφοί
Γκριμ στη
Γερμανία
άρχισαν να
καταγράφουν
τον 19ο
αιώνα
τα παλιά
γερμανικά
παραμύθια,
όπως τα
άκουγαν από τους παραμυθάδες και σιγά
σιγά να αφαιρούν τις άγριες και
ακατάλληλες σκηνές και να τα
απλοποιούν και να τα αλλάζουν για να
τα κάνουν κατάλληλα αναγνώσματα για
τα μικρά παιδιά.
Στα παραμύθια οι ήρωες συνήθως
είναι ή καλοί ή κακοί. Παρατηρούμε
συχνά τους ακόλουθους ρόλους ηρώων:
 Ήρωας (υπάρχει πάντα ένας
ήρωας ή ηρωίδα, το κεντρικό
πρόσωπο της ιστορίας, που κατά
κανόνα είναι καλός/ή)
 Βοηθός/οί του ήρωα (ο ήρωας
συνήθως συναντά κάποιο/α
πρόσωπο/α που τον βοηθούν
ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζει
κάποιες δυσκολίες και κάποιες
καταστάσεις στις οποίες δεν
μπορεί να βρει λύση μόνος του –
πχ η καλή νεράιδα στην
Σταχτοπούτα κλπ)
 Αντίπαλος/οι του ήρωα (πολλές
φορές υπάρχει κάποιο πρόσωπο/α
που φέρνει συνέχεια εμπόδια στον
ήρωα πχ ο κακός δράκος στον
Κοντορεβυθούλη, η μάγισσα στο
Χάνσελ και Γκρέτελ, ο κακός λύκος
στην Κοκκινοσκουφίτσα, κλπ)
Επιπλέον, στα παραμύθια παρατηρούμε
συνήθως τα ακόλουθα στοιχεία-στάδια στην
εξέλιξη της διήγησης:
 Σκοπός – αναζήτηση (στα
παραμύθια υπάρχει πάντα κάποιος
σκοπός, στόχος ή κάποιο πράγμα, πχ
να γίνει καλά, να βρει την ευτυχία,
να βρει το αθάνατο νερό, να βρει και
να σώσει την βασιλοπούλα από
κάποια συμφορά, κλπ)
 Δοκιμασίες (ο ήρωας συχνά
αντιμετωπίζει κάποιες δοκιμασίες,
προκειμένου να πετύχει το σκοπό
του, όπου ο βοηθός του
συμπαραστέκεται και ο αντίπαλος
τον εμποδίζει)
 Λύση (κατά κανόνα έχουμε καλό και
ευτυχισμένο τέλος, ο ήρωας βρίσκει
αυτό που αναζητά ή πετυχαίνει τον
σκοπό του)

4. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 8ο4
Παραμυθένια
Χριστούγεννα
Η μαγευτική γιορτή των
Χριστουγέννων δε θα μπορούσε να
αφήσει ανεπηρέαστους τους κλασσικούς
συγγραφείς, οι οποίοι μέσα από
συμβολικά παραμύθια και βάζοντας τη
χαρακτηριστική τους πινελιά, περνάνε το
Χριστουγεννιάτικο πνεύμα σε μικρούς
και μεγάλους.
Από τα δημοφιλέστερα κλασσικά
παραμύθια για τις ημέρες των γιορτών
είναι:
«Χριστουγεννιάτικη ιστορία» (1843) -
Τσαρλς Ντίκενς:
Το παραμύθι
– σύμβολο των
Χριστουγέννων,
που αποτέλεσε
έμπνευση για να
σχεδιάσει ο Κάρλ
Μπαρκς τον
Σκρουτζ Μακ
Ντακ χρόνια αργότερα. Ένα βρετανικό
μυθιστόρημα για την ηθική μεταμέλεια
του ορκισμένου τσιγκούνη Εμπενίζερ
Σκρουτζ, που θα βιώσει μία διδακτική
συνάντηση με τα τρία πνεύματα των
Χριστουγέννων: το πνεύμα του
παρελθόντος, το πνεύμα του παρόντος
και το πνεύμα του μέλλοντος τα οποία
θα του ανατρέψουν ολόκληρη την
κοσμοθεωρία του.
«Το χριστουγεννιάτικο έλατο» (1844) -
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν:
Ο Δανός
παραμυθάς δε θα
μπορούσε να μην
ασχοληθεί με το
αγαπημένο παιδικό
θέμα: τα
Χριστούγεννα: Ένα
στολισμένο έλατο που
θα θαμπωθεί από την
ίδια του την λάμψη, θα πάρει ένα γερό
μάθημα για τη ματαιοδοξία του όταν θα
έρθει η ώρα του ξεστολίσματος που θα το
οδηγήσει στη σιωπή και τη μοναξιά της
σοφίτας.
«Η περιπέτεια του πολύτιμου λίθου»
(1892) - Άρθουρ Κόναν Ντόιλ:
Χριστούγεννα και για τον Σέρλοκ
Χολμς, γιατί ακόμα και οι ντετέκτιβ
χρειάζονται διακοπές. Ο Χολμς στην
ιστορία αυτή θα χρειαστεί όλη του την
οξυδέρκεια προκειμένου να εξηγήσει τη
σκοτεινή υπόθεση την οποία διερευνά και
παράλληλα αναγκάζεται να καταφύγει στις
συνήθειες της εορταστικής γαστρονομίας
και στα μυστικά που κρύβει μια γεμιστή
χήνα.
«Γράμματα από τον Αϊ Βασίλη» (1976) -
Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν:
Ο συγγραφέας του «Άρχοντα των
Δαχτυλιδιών» και του «Χομπιτ»
παρουσιάζει την τρυφερή του πλευρά σε
αυτή τη συλλογή από επιστολές που έγραψε
κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1920
και του 1930 για τα παιδιά του. Οι
επιστολές τυπώθηκαν τρία χρόνια μετά τον
θάνατό του και εξιστορούν τις περιπέτειες
τις οποίες αντιμετωπίζουν ο Αϊ Βασίλης και
οι βοηθοί του σε ένα σκηνικό με
εντυπωσιακά χρώματα και παράξενα
ελκυστικές μορφές, που θυμίζουν τους
μυθιστορηματικούς ήρωες του Τόλκιν.