Nota pembelajaran berkaitan peralatan tangan dan mesin

1. KOLEJ VOKASIONAL PASIR GUDANG
PERALATAN TANGAN
DAN MESIN
PENSYARAH :
EN KHAIRUL RAZMIN ABDURAKMAN

2. ALATAN TANGAN DAN MESIN
DALAM BENGKEL

3. PERALATAN TANGAN
merupakan alat yang digunakan untuk
melakukan kerja-kerja ketukangan dalam
menyiapkan kerja ataupun projek.
Terdapat banyak jenis alat tangan dengan
pelbagai fungsi.Antaranya ialah:

4. ALAT MENANDA DAN
MENGUKUR
PISAU PENANDA • PISAU YANG
DIPERBUAT DARIPADA
KELULI KHAS.
• DIGUNAKAN UNTUK
MENANDA GARISAN
YANG AKAN DIPOTONG
ATAU DIPAHAT
SEMASA MEMBUAT
TANGGAM.

5. PITA UKUR • PITANYA DIPERBUAT
DARIPADA KELULI.
• DIGUNAKAN UNTUK
MEMINDAHKAN
UKURAN DAN
MENGUKUR JARAK
YANG PENDEK SERTA
LEBIH PANJANG.

6. SESIKU L • BILAHNYA JUGA
DIPERBUAT DARIPADA
KELULI.
• FUNGSINYA UNTUK
MENGUJI KETEPATAN
SESUATU SUDUT DAN
MENANDA GARISAN
BERSUDUT TEPAT
DENGAN SESUATU
PERMUKAAN LURUS.

7. TOLOK
BERSENGGAT
• MERUPAKAN
SEPASANG JANGKA
YANG DIPERBUAT
DARIPADA KELULI.
• BERFUNGSI UNTUK
MENANDA LENGKUNG
ATAU BULATAN.

8. SESIKU
BERGABUNG
• DIPERBUAT DARIPADA
KELULI.
• MATANYA BOLEH
DIUBAHSUAI
KEDUDUKAN PADA
BADANNYA.
• BADANNYA
MEMPUNYAI SATU
MUKA BERSUDUT 90
DARJAH.
• MANAKALA MUKA
YANG LAIN 45 DARJAH
DENGAN MATANYA.

9. ARAS SPIRIT • DIPERBUAT DARIPADA
LOGAM ATAU KAYU
YANG LURUS PADA
KEDUA-DUA MUKANYA.
• DIPASANGKAN
TABUNG SPIRIT/AIR DI
BAHAGIAN TENGAH
SERTA HUJUNG UNTUK
MENDAPATKAN ARAS
PADA PERMUKAAN
KAYU.

10. PENSEL TUKANG • MATA DAN BADANNYA
LEBIH TEBAL DAN
LEBAR SERTA
BERBENTUK
SEGIEMPAT TEPAT.
• PENSIL INI KHAS
UNTUK KERJA KASAR
SEPERTI MENANDA
PADA KAYU UNTUK
DIPOTONG.

11. ALAT MEMOTONG DAN
MENGASAH/MENAJAM
 KETAM TETINGKAT • DIGUNAKN KHAS
UNTUK MENYEDIAKAN
TETINGKAT PADA TEPI
ATAU HUJUNG
KEPINGAN KAYU.
• KETAM INI TERDIRI
DARIPADA BEBERAPA
JENIS DAN BOLEH
DIDAPATI UNTUK
KERJA KHAS SEPERTI
KETAM TETINGKAT
BERLARAS, KETAM
TETINGKAT MATA
HUJUNG, DAN KETAM
TETINGKAT TEPI.

12.  KETAM PANGKAS • DIGUNAKAN UNTUK
MENGETAM
PENGHJUNG KAYU
SECARA MELINTANG
IRA.
• SANGAT BERGUNA
UNTUK MEMBUAT
KERJA KECIL.

13.  KETAM PELICIN • TERDIRI DARIPADA
BADAN YANG
DIPERBUAT DARIPADA
LOGAM ATAU KAYU
SEPANJANG 203MM
HINGGA 228MM.
• MATA KELULI TAJAM
DAN LURUS SELEBAR
37MM HINGGA 62MM.
• UNTUK MENGETAM
PERMUKAAN KAYU
SEHINGGA LICIN DAN
KEPAD SAIZ YANG
LEBIH TEPAT.

14.  KETAM KASAR • TERDIRI DARI JENIS
KAYU DAN LOGAM.
• UNTUK MENGETAM
PERMUKAAN KAYU
SECARA KASAR
KEPADA SAIZ YANG
DIKEHENDAKI DENGAN
CEPAT.
• HASIL KERJA YANG
DIHASILKAN ADALAH
KASAR.

15. GERGAJI PUTING
• BENTUK GIGINYA
SERUPA DENGAN GIGI
GERGAJI KERAT DAN
MEMPUNYAI GIGI
KECIL DI ANTARA 12-14
BILAH PER 25MM.
• DIGUNAKAN UNTUK
MENGERAT SECARA
LURUS UNTUK
MEMBUAT TANGGAM
SEPERTI MEMBUAT
PUTTING.
• IA DIKUATKAN DENGAN
PATIL KELULI
DIBELAKANG
MATANYA.

16. GERGAJI BELAH • KHAS UNTUK MEMBELAH
KAYU YANG TELAH
DIGERGAJI MANGIKUT IRA
KAYU.
• MEMPUNYAI GIGI
BERBENTUK SERUPA
SEPERTI MATA PAHAT DAN
TEPINYA HADAPANNYA
BERSUDUT TEPAT DENGAN
GARIS GIGINYA.
• BILANGAN GIGINYA IALAH 3
HINGGA 6 BILAH BAGI
SETIAP 25MM.

17. • GERGAJI
LENGKUNG HALUS
• MATA GERGAJI INI
SANGAT HALUS YANG
DIPASANGKAN PADA
BINGKAI LOGAM YANG
TEGAP.
• PANJANG MATANYA
IALAH 150MM.
• DIGUNA UNTUK
MEMBUAT LENGKUNG
YANG SEMPIT PADA
PAPAN NIPIS PADA
BAHAGIAN DALAM DAN
LUAR.

18.  PAHAT KUKU JENIS
PENGUKIR SERONG
LUAR
• SAIZ MATANYA SAMA
DENGAN PAHAT KUKU
JENIS PERAUT.
• DIGUNA UNTUK
MEMBUAT LURAH
TEPAT ATAU
LENGKUNG DALAM
KERJA UKIRAN.

19.  KIKIR PIPIH TIRUS • DIGUNAKAN DALAM
KERJA AM YANG
MELIBATKAN KERJA
BERLAINAN.
• PADA PERMUKAAN
KIKIR,GIGINYA
DIPOTONG BERSILANG
INTAN DAN TERDAPAT
GIGI LURUS PADA
KEDUA-DUA BELAH
TEPI.

20. • KIKIR PIPIH KASAR • DIGUNAKAN UNTUK
KERJA PENYUDAHAN
RATA.
• KIKIR INI TIADA GIGI
DAN TEPI DIGELAR
TEPI SELAMAT.

21. ALAT MEMUTAR
• PEMUTAR SKRU • PEMUTAR SKRU
DIGUNAKAN UNTUK
MENSKRU, MENGETATKAN,
ATAU MELONGGARKAN
SKRU.
• SAIZ PEMUTAR SKRU
DITENTUKAN DENGAN
BERDASARKAN PANJANG
BATANGNYA.
• TERDAPAT BEBERAPA
JENIS PEMUTAR SKRU
SEPERTI PEMUTAR SKRU
PHILIPS,KONTOT,DAN
LEPER.

22. • GERUDI • TERDIRI DARIPADA
JENIS BERGIAR YANG
LEBIH RINGAN DAN
JENIS GIAR
SALA(ENGKOR).
• MATANYA DIHASILKAN
DALAM BEBERAPA
JENIS IAITU MATA
PAKU,MATA
PULAS,MATA TENGAH,
MATA TERLARAS DAN
MATA FORSTNER.

23. ALAT MENUKUL
 TUKUL KUKU
KAMBING
• MEMPUNYAI KUKU DI
KEPALANYA YANG DIBUAT
DARI KELULI.
• SAIZ DITENTUKAN
MENGIKUT BERAT
KEPALANYA IAITU ANTARA
260G-1.2KG.
• TUKUL INI SESUAI UNTUK
KERJA MEMAKU DAN
KUKUNYA PULA
BERFUNGSI MENCABUT
PAKU YANG MELEKAT PADA
PAPAN.

24.  TUKUL BESI
WARRINGTON
• SESUAI DALAM KEERJA
MEMASANG PERABUT,
PENDAWAIAN DAN KERJA-
KERJA RINGAN KERANA
LEBIH RINGAN.
• SAIZ DITENTUKAN
MENGIKUT NOMBOR IAITU
00-12,SAIZ 2/3(BERATNYA
0.4KG) MERUPAKAN SAIZ
YANG SESUAI UNTUK
KERJA AM.
• KEPALA TUKUL INI
BERBONGGOL DAN
BELAKANGNYA
BERBUNTUK BAJI
MELINTANG.

25. • GANDIN • KEPALA GANDIN DAN
PEMEGANGNYA
DIPERBUAT DALAM
DUA BENTUK IAITU
BULAT ATAU PERSEGI.
• ALAT INI DIGUNA
UNTUK MENUKUL
PAHAT DAN
MENGETATKAN
PEMASANGAN
TANGGAM KAYU.

26. ALAT MENGAPIT DAN
MENYANGGA
o KAKAKTUA • DIGUNAKN UNTUK
MENGELUARKAN
PAKU, MEMOTONG
DAWAI DAN
SEBAGAINYA.
• SAIZNYA ADALAH
ANTARA 125MM DAN
300M.
• BAHAGIANNYA TERDIRI
DARIPADA LENGAN,
RIVET, RAHANG DAN
KUKU.

27. o APIT G DAN F • DIPERBUAT DARIPADA
BESI TUANGAN
BERBENTUK G ATAU F
DALAM BEBERAPA
SAIZ.
• DIGUNAKAN UNTUK
MENGAPIT BAHAGIAN
KERJA MUKA KE MUKA
MENGIKUT BENDA
KERJA SEMENTARA
DAN SEBAGAINYA.

28. o APIT PANJANG • DIBUAT DARIPADA
BESI TUANGAN ATAU
ALUMINIUM DENGAN
PANJANGNYA
0.6M.0.9M,1.2M,1.5MDA
N 1.8M.
• DIGUNAKAN UNTUK
MEMASANG TANGGAM,
PEMIDANG PINTU,
TINGKAP, PERABOT,
PAPAN YANG HENDAK
DICANTUM DAN DIGLU.

29. o RAGUM MEJA • DIBUAT DARIPADA
BESI TUANGAN DALAM
BEBERAPA SAIZ DAN
BENTUK.
• IA DIPASANGKAN PADA
MEJA KERJA KAYU
UNTUL MENGAPIT DAN
MENYANGGA
BAHAGIAN KAYU
SEMASA BAHAGIAN
TERSEBUT
DIKERJAKAN.

30. MESIN-MESIN
 GERGAJI BULAT • DIGUNAKAN UNTUK
MENGERAT DAN
MEMBELAH KAYU.
• DIGUNAKAN UNTUK
MEMBELAH KAYU,
MEMBUAT LURAH DAN
MEMBUAT TETINGKAT.

31.  GERGAJI BULAT
RENCONG
• DIGUNAKAN UNTUK
MENGERAT RENCONG.

32.  GERGAJI JIG • DIGUNAKAN BAGI
MEMOTONG
LENGKUNG PADA
PAPAN LAPIS ATAU
KAYU NIPIS.

33.  GERGAJI BULAT
PEMOTONG JUBIN
• DIGUNAKAN UNTUK
MEMOTONG
BATA,JUBIN ATAU
MEMBUAT KERATAN
CETEK PADA LANTAI
KONKRIT.

34.  MESIN GERGAJI
LENGAN
• DIGUNAKAN UNTUK
MENGERAT LURUS
ATAU SERONG,
MEMBUAT TETINGKAT
DAN PARIT.

35.  MESIN GERGAJI
PITA
• DIGUNAKAN BAGI
MEMOTONG KAYU
UNTUK MEMBUAT
KERATAAN LENGKUNG
PADA KAYU.

36.  MESIN KETAM
PENEBAL
• DIGUNAKAN UNTUK
MENGETAM
PERMUKAAN KAYU
KEPADA KETEBALAN
YANG SERAGAM.

37.  MESIN KETAM
PELURUS
• DIGUNAKAN UNTUK
MENGETAM SISI BAGI
MENDAPATKAN
KERATAAN DAN
KELURUSAN.

38.  MESIN PELARIK • DIGUNAKAN UNTUK
MEMBENTUK
(MELARIK) KAYU
KEPADA BENTUK YANG
DIKEHENDAKI.

39.  MESIN PELUBANG • DIGUNAKAN UNTUK
MENEBUK LUBANG
DALAM PEMBINAAN
TANGGAM.

40.  MESIN PELELAS • DIGUNAKAN UNTUK
MELICINKAN
PERMUKAAN KAYU.

41.  MESIN ROUTER • DIGUNAKAN UNTUK
KERJA-KERJA
MEMBENTUK (KUMAI)
SISI DAN KAYU.

42.  PEMECAH KONKRIT • DIGUNAKAN UNTUK
MEROBOHKAN
STRUKTUR BANGUNAN
YANG DIBINA
BERASASKAN
KONKRIT.

43.  PENGGETAR
KONKRIT
• DIGUNAKAN UNTUK
MEMADATKAN
BANCUHAN KONKRIT
DI DALAM ACUAN.

44.  MESIN ULIR LUAR • DIGUNAKAN UNTUK
MEMOTONG PAIP,
MEMBERSIHKAN
BAHAGIAN DALAM
HUJUNG PAIP DAN
MENGHASILKAN ULIR
LUAR.