Tusong Katiwala
COT sa Filipino
TANONG #1:
Mula sa mga ipinakitang larawan, ano kaya ang mensahing nais ipabatid nito sa atin?
Ipinababatid nito ang iba’t ibang paraan sa pagpapakita ng KAGANDAHANG ASAL.
Tanong #2:
Paano makakatulong ang mga mensaheng nakapaloob sa larawan sa pag-uugali ng isang tao?
Kayo ay inaasahang:
1. Nasusuri ang tiyak na bahagi ng nabasang parabula na naglalahad ng katotohanan, kabutihan at kagandahang asal.
2. Nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda gamit ang ibinigay na tanong.
3. Nabibigyang puna ang estilo ng may akda batay sa mga salita at ekspresyong ginamit sa akda.
TUSO:
♣ mapanlinlang
♣ mapanglamanag
Halimbawa:
Talagang masama itong si Tasyo tuso kung makipagkalakalan sa ibang tao.
¹ Sinabi rin niya sa mga alagad, “May isang mayaman na may katiwala. Isinusumbong sa kanya na nilulustay nito ang kanyang mga kayamanan.
2 Tinawag niya ito at tinanong, ‘Ano itong narinig ko tungkol sa iyo? Magbigay-sulit ka ng ipinagkatiwala sa iyo, sapagkat hindi ka na maaaring maging katiwala pa.’
3 Sinabi ng katiwala sa sarili, ‘Ano ang gagawin ko ngayong tinanggal na sa akin ang pangangasiwa? Hindi ko kayang magbungkal ng lupa at nahihiya naman akong mamalimos.
4 Alam ko na ang gagawin ko! Maalis man ako sa pangangasiwa, may tatanggap naman sa akin sa kanilang tahanan.’
5 Kaya't isa-isa niyang tinawag ang mga may utang sa kanyang panginoon. Sinabi niya sa una, ‘Magkano ang utang mo sa aking panginoon?’
6 At sinabi nito, ‘Sandaang tapayan ng langis.’ Sinabi niya naman dito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang, maupo ka at isulat mo agad na limampu.’
7 Pagkatapos ay sinabi naman niya sa isa pa, ‘Magkano ang utang mo?’ At sinabi nitong, ‘Sandaang kabang trigo.’ Sinabi niya rito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang at isulat mo na walumpu.’
8 Pinuri ng panginoon ang madayang katiwala dahil sa katusuhan nito. Sapagkat ang mga anak ng sanlibutang ito ay mas tuso sa pamamahala ng kanilang pamumuhay kaysa mga anak ng liwanag.
9 Sinasabi ko sa inyo, makipagkaibigan kayo gamit ang kayamanan ng sanlibutan upang kung maubos na ito ay tatanggapin kayo sa walang hanggang mga tahanan.
10 Ang tapat sa kaunti ay tapat din sa marami at ang hindi tapat sa kaunti ay hindi rin tapat sa marami.
11 Kaya kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng sanlibutan, sino ang magtitiwala sa inyo sa tunay na kayamanan?
12 At kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay sa inyo ng sarili ninyong kayamanan?
13 Walang aliping makapaglilingkod sa dalawang panginoon. Sapagkat kapopootan niya ang isa ngunit iibigin ang isa pa. O kaya naman ay magiging tapat siya sa isa ngunit kamumuhian ang isa pa. Hindi kayo maaaring maglingkod sa Diyos at sa salapi.”
PARABULA
► ay maikling salaysay na nagtuturo ng kinikilalang pamantayang moral na karaniwang batayan ng gma kuwento ay nasa Banal na Kasulatan. Realistiko ang banghay at ang mga tauhan ay tao. Ang mga parab
Tusong Katiwala
COT sa Filipino
TANONG #1:
Mula sa mga ipinakitang larawan, ano kaya ang mensahing nais ipabatid nito sa atin?
Ipinababatid nito ang iba’t ibang paraan sa pagpapakita ng KAGANDAHANG ASAL.
Tanong #2:
Paano makakatulong ang mga mensaheng nakapaloob sa larawan sa pag-uugali ng isang tao?
Kayo ay inaasahang:
1. Nasusuri ang tiyak na bahagi ng nabasang parabula na naglalahad ng katotohanan, kabutihan at kagandahang asal.
2. Nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda gamit ang ibinigay na tanong.
3. Nabibigyang puna ang estilo ng may akda batay sa mga salita at ekspresyong ginamit sa akda.
TUSO:
♣ mapanlinlang
♣ mapanglamanag
Halimbawa:
Talagang masama itong si Tasyo tuso kung makipagkalakalan sa ibang tao.
¹ Sinabi rin niya sa mga alagad, “May isang mayaman na may katiwala. Isinusumbong sa kanya na nilulustay nito ang kanyang mga kayamanan.
2 Tinawag niya ito at tinanong, ‘Ano itong narinig ko tungkol sa iyo? Magbigay-sulit ka ng ipinagkatiwala sa iyo, sapagkat hindi ka na maaaring maging katiwala pa.’
3 Sinabi ng katiwala sa sarili, ‘Ano ang gagawin ko ngayong tinanggal na sa akin ang pangangasiwa? Hindi ko kayang magbungkal ng lupa at nahihiya naman akong mamalimos.
4 Alam ko na ang gagawin ko! Maalis man ako sa pangangasiwa, may tatanggap naman sa akin sa kanilang tahanan.’
5 Kaya't isa-isa niyang tinawag ang mga may utang sa kanyang panginoon. Sinabi niya sa una, ‘Magkano ang utang mo sa aking panginoon?’
6 At sinabi nito, ‘Sandaang tapayan ng langis.’ Sinabi niya naman dito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang, maupo ka at isulat mo agad na limampu.’
7 Pagkatapos ay sinabi naman niya sa isa pa, ‘Magkano ang utang mo?’ At sinabi nitong, ‘Sandaang kabang trigo.’ Sinabi niya rito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang at isulat mo na walumpu.’
8 Pinuri ng panginoon ang madayang katiwala dahil sa katusuhan nito. Sapagkat ang mga anak ng sanlibutang ito ay mas tuso sa pamamahala ng kanilang pamumuhay kaysa mga anak ng liwanag.
9 Sinasabi ko sa inyo, makipagkaibigan kayo gamit ang kayamanan ng sanlibutan upang kung maubos na ito ay tatanggapin kayo sa walang hanggang mga tahanan.
10 Ang tapat sa kaunti ay tapat din sa marami at ang hindi tapat sa kaunti ay hindi rin tapat sa marami.
11 Kaya kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng sanlibutan, sino ang magtitiwala sa inyo sa tunay na kayamanan?
12 At kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay sa inyo ng sarili ninyong kayamanan?
13 Walang aliping makapaglilingkod sa dalawang panginoon. Sapagkat kapopootan niya ang isa ngunit iibigin ang isa pa. O kaya naman ay magiging tapat siya sa isa ngunit kamumuhian ang isa pa. Hindi kayo maaaring maglingkod sa Diyos at sa salapi.”
PARABULA
► ay maikling salaysay na nagtuturo ng kinikilalang pamantayang moral na karaniwang batayan ng gma kuwento ay nasa Banal na Kasulatan. Realistiko ang banghay at ang mga tauhan ay tao. Ang mga parab
3. LEAD/PAMATNUBAY
Tawag sa una at ikalawang talata
ng balita
Pang-akit sa mga mambabasa
dahil pinakabuod ng balita
Pangkuha ng atensyon
4. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
1. Kombensyonal / Kabuurang Pamatnubay
Sino, Ano, Kailan, Saan, Paano, Bakit
2. Makabagong Pamatnubay
Pagganyak at pampukaw ng Interes
5. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
1. Pamatnubay na Ano Ito ay ginagamit kapag
ang pinakatampok ng
balita ay ang
pangyayari.
Isang 4.3 na lindol ang yumanig sa Mindoro
Provinces nitong Linggo.
6. LEAD/PAMATNUBAY
1. What lead – it plays up what the story is
all about.
Isang 4.3 na lindol ang yumanig sa Mindoro
Provinces nitong Linggo.
Magnitude 4.3 earthquake shook
Mindoro Provinces last SUNDAY.
7. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
2. Pamatnubay na Sino Ito ay ginagamit kapag
ang pinakatampok ng
balita ay ang tao o pangkat
kaysa kaganapan.
Hinikayat ni Gng. Gina Lopez, Green Peace
advocate ang mga Mindoreño na sumuporta
sa Anti-Mining Campaign, Hunyo 12.
8. LEAD/PAMATNUBAY
1. Who lead – prominent names make a news.
The who may be one person, several persons
or an organization? The lead should avoid
more than three personal names.
Gina Lopez, Green Peace advocate
encouraged Mindorenos to support the Anti-
Mining Campaign, June 12.
9. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
3. Pamatnubay na Saan Ito ay ginagamit kapag
higit na mahalaga ang
lugar kaysa pangyayari o
taong sangkot.
Sa Calapan City nakatakdang ganapin ang
taunang Regional Schools Press Conference,
Pebrero 12- 16.
10. LEAD/PAMATNUBAY
Where lead – if an event takes place at an
unusual location.
Calapan City will hold the annual Regional
Schools Press Conference on February 12-16.
11. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
4. Pamatnubay na Kailan Hindi gaanong ginagamit
kung ang dahilan o sanhi ng
pangyayari ang
pinakamahalagang datos ng
balita.
Oktubre 5 – Pararangalan ang 10 guro ng
CVHS bilang tampok na gawain sa World
Teacher’s Day.
12. LEAD/PAMATNUBAY
When lead – if an event takes place at an
unconventional hour, or making an
announcement where the time is important to
the reader.
October 5 – Recognition of 10 teachers
highlighted the celebration of World
Teacher’s Day.
13. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
5. Pamatnubay na Bakit Ginagamit kung ang dahilan
o sanhi ng pangyayari ang
pinakamahalagang datos.
Upang maipaabot sa mga mamamayan ang
mga benepisyo at serbisyo ng pamahalaan,
isinagawa ang POPCEN 2015.
14. LEAD/PAMATNUBAY
Why lead – talks of the purpose of the event.
In order for the government to address the
people’s needs and services, POPCEN 2015
was performed.
15. LEAD/PAMATNUBAY
URI NG PAMATNUBAY
6. Pamatnubay na Paano Ginagamit kung ang
pinakamabisang anggulo ng
balita ay ang kaparaanan ng
pangyayari.
Sa pamamagitan ng pagsasanay pangkaligtasan,
tinugunan ng CVHS ang banta ng posibleng
pagdating ng ‘The BIG ONE,” Hulyo 15.
16. LEAD/PAMATNUBAY
How lead – often used for unusual happenings
and action story.
Through safety drills, CVHS addressed the
threat of ‘The Big One,” July 15.
