1. O CONDE DE ARANDA
Pedro Pablo Abarca
de Bolea (1719-1798)
foi un nobre, militar e
estadista ilustrado
español, X conde de
Aranda, Presidente
do Consello de
Castela e Secretario
de Estado de Carlos
IV.
2. PRIMEIROS ANOS
Naceu no castelo de Siétamo no seo dunha ilustre familia
aragonesa.
Sendo moi novo realizou moitas viaxes por toda Europa recibindo
unha sólida formación liberal.
En 1740, consolidada a súa vocación militar, entrou a servir no
exército co Marqués de Montemar. Polo seu traballo, o rei Fernando
VI designouno embaixador en Lisboa
Reinando Carlos III obtivo o grao de capitán xeral e logo foi
nomeado gobernador de Valencia, cargo ao que tivo que renunciar
para ser capitán xeral de Castela a Nova.
3. REINADO DE CARLOS III
Durante o reinado de Carlos III, tres feitos, nos que o conde de
Aranda participou activamente, marcaron a súa liña e a súa
capacidade política. Foron:
O motín de Esquilache
A caída dos xesuítas
Etapa como embaixador
en París.
4. O MOTÍN DE ESQUILACHE
O conde de Aranda pasou a ocupar a presidencia do
Consello de Castela a raíz do motín de Esquilache.
O Congreso de Castela proclamou unha sentenza na
que declaraban nulas as demandas outorgadas aos
autores do motín de Esquilache.
Aranda propuxo o regreso do Rei que se trasladara ao
Palacio Real de Aranxuez e Carlos III aceptou volver.
Durante os anos que estivo á fronte do Consello de
Castela, instaurou unha política reformista baseada nos
principios da Ilustración coa que conseguiu o aprecio
popular e o eloxio do mesmo Voltaire. As reformas
centráronse na cuestión agraria.
5. EXPULSIÓN DA COMPAÑÍA DE
XESÚS
A consecuencia case inmediata do motín de Esquilache
foi a expulsión da Compañía de Jesús, un dos feitos
máis controvertidos do reinado de Carlos III.
Aranda abriu unha pescuda secreta a fin de recoller
probas que testemuñasen a intervención dos xesuítas
no motín de Esquilache.
O Rei acabou por asinar o decreto de expulsión dos
xesuítas en febreiro de 1767.
Aproveitouse para abolir o foro privado dos eclesiásticos
e prohibiuse a posesión de imprentas nos lugares que
gozasen de inmunidade eclesiástica.
6. EMBAIXADOR EN PARÍS
As tensións producidas pola ocupación das Malvinas polos ingleses
enfrontaron ao ministro de Negocios Estranxeiros e a Aranda.
España perdeu Port Egmont, o que significou unha derrota para o
partido encabezado por Aranda. Este viuse obrigado a abandonar a
presidencia do Consello de Castela para pasar a ser embaixador en
Francia en 1773.
Mentres estivo na embaixada francesa logrou o pacto con Inglaterra
polo cal Menorca foi devolta a España conseguindo así o tratado de
paz con Gran Bretaña. Isto puxo fin á Guerra de Independencia de
EEUU. Polo tratado España tamén obtivo a devolución da Florida
oriental e occidental, así como parte das costas de Nicaragua,
Honduras e a colonia de Providencia.
Non obstante non logra recuperar Xibraltar.
7. REINADO DE CARLOS IV
Aranda foi nomeado secretario de Estado interino, e como
tal tivo que facer fronte ás difíciles relacións coa Francia
revolucionaria.
Sostivo con firmeza unha política de neutralidade que non
tivo arraigamento, pois foi destituído aos poucos meses.
Sucedeuno Godoy, que declarou a guerra a Francia e
ordenou o arresto de Aranda, mentres se incoaba un
proceso no que interveu a Inquisición.
En 1795, concluída a guerra con Francia e Aranda decidiu
retirarse á vila de Épila, onde morreu tres anos máis tarde.