1. SÉC PROTAG ACONTEC ZONA OCCIDENTAL PROTAG ACONTECEMENTO ZONA ORIENTAL
722
SVIII
D. PELAIO Batalla de COVADONGA e comezo
da RECONQUISTA
CARLOMAGNO Conquistas deste lado dos Pireneos ( Xirona, Pamplona,
Xaca, Barcelona). Fracasa a de Zaragoza, pero convirte
os territorios conquistados nunca fronteira, a MARCA
HISPÁNICA, dividida en condados e marquesados.
SVIII AFONSO I 1º rei de Asturias. Capital Oviedo
Galicia queda parcialmente
incorporada á coroa de Astrurias.
Abundan os enfrontamentos e
rebelións dos nobres galegos
Os condes van facendo hereditarios os cargos, e tenden
a desvincularse do reino franco e crear tres núcleos:
Pamplona, Aragón e Condados Catalanes
S IX AFONSO II Manda edificar unha igrexa en
COMPOSTELA
ÍÑIGO ARISTA Conde de Pamplona expulsa aos gobernadores francos
declarándose independente e titúlase rei
S IX AFONSO III Expansión ata o río Douro.
Repoboación destas terras, traslado da
capital a LEÓN (REINO DE LEÓN)
Expansión cara o Leste e fortificación
con castelos desta fronteira (Castela)
Á súa morte (910) o seu fillo Ordoño
I hereda GALICIA ( e parte do N de
Portugal) e por 1º vez é REINO
INDEPENDENTE
VIFREDO O
VELLOSO
Os condados aragoneses tamén conseguen
independizarse
Conde de Barcelona, o máis extenso dos condados
catalanes, incorpora a outros menores, e fai de
Barcelona o condado hegemónico de Cataluña
SX Al-Mansur Nunha razzia arrasa Santiago.
Castela é condado de León ata que
FERNÁN GONZÁLEZ a fai
independente e hereditaria. Logo
incorpórase a Pamplona ata Sancho III
Neste século e no seguite Galicia terá
etapas independentes ou unida a León
BORELL II
O reino de Pamplona amplíase grazas ás conquistas, e
tamén únese aos condados aragoneses
Independízase dos francos e convirte os dominios en
hereditarios.
SXI Fernando I No 1031 desaparece o Califato Sancho III O seu reino une: Pamplona, Castela e Aragón. Á súa

2. Afonso VI
Rodrigo Díaz
de Vivar, o
“Cid
Campeador”
descomposto en Reinos taifas que
pagarán un tributo para manter a paz
cos cristiáns chamado parias.
Fernando I unirá por matrimonio
Castelá con León. Comezará a
conquistar ao sur do Doiro.
Divide Galicia en dous condados:
Galicia e Portugal. conquista
TOLEDO, antiga capital visigoda,
baixando a fronteira ao sur do Val do
río Texo. Ao perder Toledo as taifas
piden axuda aos almorábides, do N de
África.
Heroe medieval inmortalizado no
“Cantar del mio Cid” señor da guerra
desterrado por Afonso VI conquistou
Valencia.
“O Maior” de
Pamplona
morte se reparte entre os seus fillos, originando dous
reinos novos que van a ter moita importancia no futuro:
Castela, con Fernando I e Aragón con Ramiro I (Ao que
só lle correspondía o condado de Aragón , pero que se
anexiona os outros dous que lle tocaran ao seu irmán
Gonzalo)
No último cuarto deste século o reino de Pamplona
queda unido ao de Aragón.
SXII Afonso VII
Neste século
Castela e
León
uníronse e
dividíronse
varias veces
por herencia e
matrimonios
Proclamado pola nobreza rei de
Galicia e despois coroado rei de
Castela e León, polo que Galicia
pasará a incorporarse
definitivamente á Coroa de Castela
Ata case a metade do século (1140) os
almorábides derrotaron varias veces
aos cristiáns, detiveron a reconquista, e
recuperaron cidades comno Valencia,
pero tamén puxeron baixo o seu
dominio ás taifas, impoñendo a dureza
religiosa, aumentando impostos...
En 1146, xa debilitados, polas revoltas
Afonso I de
Aragón
“ O Batallador”
Sancho VI
Conquista Zaragoza e todas as poboacións
importantantes dese reino musulman.
Á súa morte os pamploneses sepáranse de Aragón, e ao
quedar encaixados contra castela non poden seguir
conquistando territorios aos musulmáns, polo que as
súas fronteiras xa permanecerán así.
Na segunda metade do século cambiarán o nome polo
de Reino de Navarra

3. SXII
Afonso
Henríquez
nas cidades os almorábides foron
dominados polos almohades, que
tamén viñeron do N de África e eran
menos duros na relixión
En 1128 Proclámase Rei de Portugal,
que era un condado de León, e comeza
a súa reconquista , que remata a
mediados do século XIII (1249)
Afonso II de
Aragón
Xa no último cuarto do século hereda Aragón e o
condado de Barcelona formando a Coroa de Aragón
SXIII
Fernando III
Afonso X ”o
Sabio”
Castela, Navarra e Aragón xuntan os
seus exércitos e derrotan nas Navas de
Tolosa (1212) aos almohades. A partir
de aquí a reconquista foi rápida.
No 1º tercio deste século (1230) une
definitivamente por herencia Castela e
León formando a Coroa de Castela.
Conquista ata o Val do Guadarquivir
Rei amante da cultura e das letras
conquista Murcia e Cádiz, cortando o
posible avance dos aragoneses hacia
Andalucia.
A finais do s XIII só quedaba por
conquistar o Reino Nazarí de
Granada
Xaime I “O
Conquistador”
Volve a conquistar Valencia, e ao chegar a Murcia non
pode continuar por estar xa conquistada por Castela.
Lánzase ao mar e conquista as Baleares
SXIV Pedro I contra
Henrique de
Trastámara
A chegada da peste negra (1348) na
metade do século , trae unha época de
morte, fame e desordes, con guerra
civil: rei e burguesía - Igrexa e nobres
que rematou coa victoria dos segundo,
e co cambio de dinastía , comezando a
reinar a dinastía Trastámara
Seguen as conquistas e espansión comercial polo
mediterráneo, chegando a Grecia e a Oriente próximo

4. SXV
1492
Isabel de
Castela
contra Dna
Xoana
Isabel de
Castela
Irmá de Henrique IV casa en 1469 co
príncipe herdeiro da coroa de Aragón
En 1479, tras unha guerra de catro
anos, e apoiada pola maioría dos
nobres, derrota a Dna Xoana, a
herdeira lexítima e proclámase raiña
de Castela
Aínda que os reis estaban casados os
dous reinos eran independentes
entre si
Isabel asina con CRISTOVO
COLÓN as Capitulacións de Sta.
Fe, quen parte o 3 de agosto á busca
das Indias.O 12 de outubro
avistarán terra DESCOBRINDO
AMÉRICA ( Este feito é tomado
como o fin da Idade Media, e o
comezo doutra era chamada IDADE
MODERNA)
Fernando de
Aragón
En 1479 hereda a Coroa de Aragón
Aragón non participa nos gastos da viaxe de Colón, polo
que as terras descubertas e o comercio con elas será
monopolio só da coroa de Castela.

5. SXV
1492
1515
1496
1497…
1505
Reis Católicos POLÍTICA DE UNIFICACIÓN DOS REINOS PENINSULARES BAIXO A SÚA COROA:
- Conquista de Granada: Logo dunha guerra de dez anos, e dun asedio final de nove meses,
derrotan conxuntamente a Boabdil, último rei de Granada, e remataron a reconquista.
- Reino de Navarra, que se aliara con Francia, foi invadido e incorporado posteriormente a
Castela, aínda que se lle permitíu conservar as súas leis e institucións.
- Reino de Portugal: Casaron sucesivamenta a dúas fillas ( Isabel e María ) co rei portugués. Como
resultado desta política Felipe II herdará Portugal (1581), que unificará todo o territorio
peninsular baixo a súa coroa.
POLÍTICA EXTERIOR:
- Castela: Expansión polo Atlántico
+ Asegura a soberanía sobre as Illas Canarias, conquistadas en expediciones anteriores
- Aragón :Continuación da política de expansión polo Mediterráneo da:
+ Conquista de bases dos piratas berberiscos no norte de África: Melilla, Orán, Buxía
+ Conquista do reino de Nápoles (que abranguía prácticamente media Italia) tras guerra con
Francia, que pretendía expandirse nesta zona.
- Política Matrimonial: Utilizaron aos seús fillos para conseguir unha posición de predominio
en Europa e aillar ao seuprincipal inimigo: Francia, polo que buscaron matrimonios coas
casas reais inimigas dos franceses: Inglaterra e Austria.
- Inglaterra: casaron á súa filla Catarina co rei Henrique VIII
- Austria: casaron a dous fillos cos de Maximiliano de Austria: Xoán con Margarida e Xoana
“a tola” con Filipe “o fermoso”. Carlos, fillo destes últimos, Herdará , como CarlosV o tìtulo
de emperador

6. 1492
1517 Carlos V
(Alemaña) / I
(España)
POLÍTICA DE UNIFORMIDADE RELIXIOSA E LINGÜÍSTICA:
- Obrigaron aos xudeos a converterse ao cistianismo. Os que non o fixeron foron perseguidos
e expulsados
- Os acordos da rendición de Granada garantían aos musulmáns seguir coa súa relixión, pero
a partir de 1499 o cardeal Cisneros obrigou ao bautismo obligatorio, aparecendo os
mouriscos (musulmáns bautizados). Para viciar aos novos conversos e aos reformadores
estableceron de novo o Tribunal do Santo Oficio ou Inquisición. En 1502 os mouriscos
tamén foron expulsados.
- Estableceron o castelán como idioma unificado. Tomaron medidas para a súa supremacía.
Fillo Dna Xoana de Castela e D. Filipe de Habsburgo. Educado en Flandres chega a España
senfalar español e arrodeado de conselleiros extranxeiros. Convoca as Cortes para pedir
cartos para a súa coroación como emperador, e camdo marcha en 1520 estoupan os
conflictos :
CONFLITOS NO INTERIOR
-Revolta das Comunidades: en varias cidades de Castela fidalgos e comerciantes protestan
polas leis comerciais que acaban nunca revolta antiseñorial de cmpesiños conducidos por
Padilla, Bravo e Maldonado, que tras serderrotados en Villalar son axustizados.
Revolta das Xermanías: O mesmo ano da derrota de Villalar estoupa na Coroa de Aragón
outro conflicto de campesiños e artesáns polos arrendamentos do campo e o acceso aos
cargos nos concellos. Piden ao rei que os protexa, pero este alíase cos nobres e dous anos
despois son derrotados.
CONFLITOS NO EXTERIOR
Están motivados pola defensa da autoridade como emperador e do catolicismo
- Enfrontamento con Francia: Tras varias batallas co rei Francisco I pola supremacía
europea, derrotouno en Pavía (1525)
- Enfrontamento cos turcos por terra ( no Danubio) e mar. Ocupa Tunes
- Enfrontamento con Alemaña: Os príncipes alemáns apoiaron a Lutero e enfrontáronse á

7. 1556
1609
1665
Filipe II
Filipe III
Filipe IV
autoridade política do emperador comezando unha loga guerra de relixión. Logo dalgún
éxito inicial ten que asinar a Paz de Augsburgo (1555) concedende a liberdade de culto en
igualdade a católicos e protestantes nos estados alemáns.
Canso de guerras Carlos abdica no seu fillo Filipe, pero non lle deixa nin os territorios de Austria nin o
título de emperador, que llo dá ao seu irmán.
Filipe traslada a capital a Madrid (1561) e constrúe o Escorial, desde onde goberna.En 1581, froito da
política matrimonial anexiónase Portugal.
CONFLITOS NO INTERIOR . Perseguíu coa Inquisición aos sospeitosos de herexía ou de
ter antepasados xudeos ou musulmáns ( limpeza de sangue). En 1567 Sublevación das
Alpuxarras : Producíuse por prohibir aos mouriscos de Granada o uso da súa lengua,
vestidos e costumes. Logo de tres anos de loita Moroni derrotados e espallados.
CONFLITOS NO EXTERIOR:
- Enfrontamento con Francia: Vence na batalla de San Quintín (1557)
- Enfrontamento cos turcos: Con Venecia e o Papa vence na Batalla de Lepanto (1588)
- Enfrontamento con Inglaterra: Polo seuapoio aos protestantes e os ataques ás flotas que
viñan de América. Contrúe a Armada Invencible que é destruída polos temporais (1588)
- Enfrontamentos con Flandres: As disputas religiosas cos calvinistas e os impostos elevados
provocan a sublevación encabezada por Guillerme de Orange que acabou cos territorios
divididos en d´çuas zonas: Holanda protestantes e o sur católico.
Fillo de Filipe II é o primiero que deixa o goberno nas mans dun valido ( especie de primeiro
ministro), o Duque de Lerma que asina con Holanda a Paz dos Doce anos ( prácticamente un
recoñecemento de independencia)
Expulsión definitiva dos mouriscos ( 300.000 ) que deixa sencampesiños amplas zonas do sur.
Nomea como valido ao Conde-duque de Olivares, partidario de impoñerse pola guerra consegue
algunas victorias ao principio (Breda), pero una derrotya definitiva en Rocroi termina co poderío
militar dos terzos españois.
A Paz de Westfalia (1648 termina coa guerra e a hexemonía española en europa.

8. Carlos II Conflitos interiores: A guerra empobreceu e despoboou Castela, o que provoca o levantamento de
1640 en Cataluña, Andalucia E Portugal. A guera con Cataluña ( axudada por Francia) rematou
doce anos despois coa paz dos Pireneos, na que se cedena francia territorios como Rosellón e
Cerdeña
Portugal sepárase definitivamente de España logo dunha guerra co apoio de Francia e Inglaterra,
que os galegos padecemos en cartos e homes máis que o resto da coroa, ao fixarse en Pontevedra a
Capitanía Xeral- proclamando ao Duque de Branganza ( Xoán IV )rei
A incapacidade do rei e a corrupción dos validos traen como consecuencia a crise económica e a
desaparición da escea internacional. Ao morrer sendescendencia ábrese un conflito sucesorio entre
dous candidatos, o francés ( Filipe de Borbón) e o austríaco (Carlos de Austria). Ao vencer Filipe
comeza o reinado dos Borbóns en España