O chronos kilaei 1

2. Για προχωρημένους/Voor gevorderden
Το ποίημα «Ο χρόνος κυλάει» ανήκει στη
δεύτερη ποιητική συλλογή της Αγνής
Φουρναράκη, που τιτλοφορείται
«Ο Δεύτερος Κύκλος» κσι εκδόθηκε το 2014.

4. «Ο χρόνος κυλάει»
«Το κορμί όλο και μικραίνει
Νομίζεις ότι θα διαλύσει
Με μια γομολάστιχα θα σβήσει»
Η φθορά που αφήνει ο χρόνος στο κορμί
δίνεται από την ποιήτρια με μια διακριτική
λεπτότητα. Ο πόνος για την αλλαγή που
υφίσταται το σώμα σε αγγίζει ως το
μεδούλι.
Το σώμα μέρα με τη μέρα συρρικνώνεται,
παύει να έχει τη σφριγηλότητα, γίνεται
εύθραυστο.

5. ««Καληνύχτα» φωνάζει
μπρος από τη κλειστή μου πόρτα.
«Καληνύχτα και όνειρα γλυκά»
απαντάω αλλά δεν ακούει.»»
Για την κόρη είναι ο νυχτερινός
προσωρινός αποχωρισμός.
- Είναι το ίδιο όμως και για την μητέρα
που στέκεται μπρος από τη κλειστή
πόρτα;
- Τι μπορεί να σκέφτεται;
-Τι άραγε να θέλει;
- Ποια είναι η έννοια: «Πόρτες ερμητικά
κλειστές;»

6. «Η φωνή της που τη μέρα
είναι νεανική και γεμάτη δύναμη,
τώρα τη νύχτα τρέμει
είναι παραπονεμένη
« Νάρθω να μιλήσουμε λιγάκι;»
Κάνω πως δεν ακούω.»
- Πώς δικαιολογεί η κόρη τη μητέρα;
- Ποιες είναι οι παρατηρήσεις της;
-Γιατί, άραγε, η μέρα προσφέρει
νεανικότητα, ελπίδα, δύναμη;
- Ποια ήταν η αρχαία ονομασία της
λέξης «μέρα»;
- Γιατί η νύχτα είναι τόσο ανελέητη;
- Ποια ήταν η αρχαία ονομασία
της λέξης «νύχτα»
και ποια ήταν η Νύχτα στην μυθολογία;
- Ποιος Ολλανδός ζωγράφος ζωγράφισε
τη νύχτα;

7. « Νάρθω να μιλήσουμε λιγάκι;»
- Για ποιο θέμα θέλει να μιλήσει;
-Γιατί είναι παραπονεμένη;
- Τι κυριαρχεί την μητέρα;
- Είναι ήρεμη;
- Πότε αισθανόμαστε ήρεμοι;
- Πώς εξηγούμαι τη τρεμούλα που μας κυριαρχεί;
- Μήπως μας φοβίζει το «τέλος», ο θάνατος;
- Πώς τρενάρει κανείς τη ζωή;
-Τι ξέρουμε για τα επέκεινα;
-Με τι συσχετίζονται τα κυπαρίσσια στην Ελλάδα;
[ Κατά την Θεογονία του Ησιόδου, το Χάος γέννησε τη Νύχτα
και το ΄Ερεβος .Η Νύχτα μαζί με τον ΄Ερεβο γέννησαν τον Αιθέρα
και την Ημέρα άλλα και τον Θάνατο και τον ΄Υπνο, τα ΄Ονειρα ,
το Γήρας [ouderdom], τις Αμφιβολίες [twijfels] ,
τους Εφιάλτες [nachtmerries] και άλλα πολλά παιδιά.]

8. Λεξιλόγιο
Εύθραυστο = breekbaar
Η φθορά = slijtage
Το μεδούλι = merg
Τα επέκεινα = hierafter/ beyond
Τρενάρω = traineren/reken
Νηλεές = Νίλα/Νήλα = καταστροφή, συμφορά, ζημιά,
ανελέητος = ongenadig, genadeloos
Ήμαρ = ημέρα = dag
Νυξ/νυκτός / νυχτός = nacht
΄Ερεβος = Erebos = De god van de duisternis
Απαντήστε τις ερωτήσεις και στείλτε μας τις απαντήσεις σας σε Word
document μαζί με το e-mail σας για να σας στείλουμε τις διορθώσεις,
στο www.ath-ena.nl
Verantwoording van illustraties en foto’s:

9. Και ποιος είναι ο Χάροντας;
Στην αρχαία μυθολογία ο
Χάρων/Χάροντας/και Χάρος στα νέα
ελληνικά ήταν μια δαιμονική υποχθόνια
μορφή. Ήταν ο πορθμέας/βαρκάρης που
περνούσε τις ψυχές των νεκρών από τη
μια όχθη του ποταμού Αχέροντα στην άλλη.
Οι νεκροί είχαν στο στόμα τους ή
κρατούσαν στο χέρι τους έναν
οβολό/νόμισμα.
Ο Χάρος σαν ψυχοπομπός αναφέρεται για
πρώτη φορά το 6ο π.Χ. αιώνα.

10. Ήταν στην υπηρεσία του Άδη,
βασιλιά στο βασίλειο του Κατω
Κόσμου.
Η λέξη Άδης είναι σύνθετη: «Α» το
άλφα το στερητικό και το «ιδείν»
που σημαίνει οράω = βλέπω. Ο
Άδης είναι αυτός που δεν τον
βλέπουμε, είναι δηλαδή αόρατος.
Ήταν αδελφός του Δία και του
Ποσειδώνα. Ο Άδης ονομάζεται και
Πλούτων.
Οι αρχαίοι πίστευαν στην αθανασία
της ψυχής. Μετά τον θάνατο οι ψυχές
εγκατέλειπαν τα σώματα και
κατέβαιναν στο βασίλειο του Κάτω
Κόσμου που βρισκόταν κάτω από
την επιφάνεια της γης.

11. Για τις καταβάσεις των ψυχών στον Άδη και
για τον Χάροντα δημιουργήθηκαν διάφοροι
θρύλοι. Οι «Πύλες του Άδη» ήταν τα
ανοίγματα σε σπηλιές. Εκεί έχτιζαν οι αρχαίοι
ναούς και ιερά, τα νεκρομαντεία.
Γνωστά είναι του Ποσειδώνα στο νοτιότερο
ακρωτήριο της Πελοποννήσου, το Τάιναρο της
Λακωνίας. Αποτελεί το νοτιότερο άκρο
της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Σήμερα σώζονται μόνο μερικά ερείπια.

12. Ερμής, Ορφέας και Ευρυδίκη, ρωμαϊκό
ανάγλυφο του 2ου αιώνα μ. Χ., Μουσείου
του Λούβρου, Παρίσι.
Από εδώ κατέβηκε και ο Ορφέας στον Άδη
για να ζητήση από τον Άδη/Πλούτωνα να
πάρει την Ευρυδίκη, τη γυναίκα του, πάλι
πίσω μαζί του.
- Ποιος ήταν ο όρος; Θυμάσαι;
Λέγεται ότι από αυτήν την είσοδο
κατέβηκε ο Ηρακλής στον Άδη
για να ανεβάσει τον Kέρβερο.

13. Διάβασε από τα κόμιξ του Αρκά για τον «πόνο του αποχωρισμού».