Nhóm 4

PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC HỢP TÁC TRONG NHÓM NHỎ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM
Khoa Công Nghệ Thông Tin
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
Nhóm 4:
Trần Thị Vĩ Hạ
Nguyễn Ngọc Tú
Nguyễn Thị Kim Xuyến
Nguyễn Thị Hồng Diệu
Trương Thị Mỹ Hiệu
4/6/2016
1

Lời giới thiệu
Thành ngữ Việt Nam có câu:
“Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”.
Ngay từ xa xưa, người Việt Nam ta đã đề cao tinh thần đoàn kết, khả năng làm việc theo
đội, theo nhóm. Và cho đến ngày hôm nay, ngay trong thời đại mở cửa mà hội nhập, năng
lực hợp tác, kĩ năng làm việc nhóm vẫn rất cần thiết và quan trọng.
Năng lực hợp tác được xem là một trong những năng lực quan trọng của con người trong
xã hội hiện nay, chính vì vậy, phát triển năng lực hợp tác từ trong trường học đã trở thành
một xu thế giáo dục trên thế giới. Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ chính là sự phản ánh
thực tiễn của xu thế đó.
Dạy học nhóm còn được gọi bằng những tên khác nhau như: Dạy học hợp tác, Dạy học
theo nhóm nhỏ, trong đó HS của một lớp học được chia thành các nhóm nhỏ, trong khoảng
thời gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công
và hợp tác làm việc. Kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá trước
toàn lớp.
Dạy học nhóm nếu được tổ chức tốt sẽ phát huy được tính tích cực, tính trách nhiệm; phát
triển năng lực cộng tác làm việc và năng lực giao tiếp của HS.
4/6/2016
2

1. Bản
chất
2. Quy trình
thực hiện
3. Ưu điểm
4. Hạn chế
5. Khi nào sử dụng phương
pháp này
6. Các cách thành lập nhóm
7. Một số kỹ thuật làm việc
nhóm cụ thể
8. Một số lưu
ý
9. Ví dụ minh
họa
10. Tài liệu tham
khảo
4/6/2016
3

4/6/2016
4 1. Bản chất
• Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ còn được gọi bằng một
số tên khác như "Phương pháp thảo luận nhóm" hoặc phương pháp
dạy học hợp tác.
• Đây là một phương pháp dạy học mà "Học sinh được phân chia thành
từng nhóm nhỏ riêng biệt, chịu trách nghiệm về một mục tiêu duy nhất,
được thực hiện thông qua nhiệm vụ riêng biệt của từng người. Các hoạt
động cá nhân riêng biệt được tổ chức lại, liên kết hữu cơ với nhau nhằm
thực hiện một mục tiêu chung".
a. Khái niệm:

4/6/2016
5 1. Bản chất
Phương pháp thảo luận nhóm được sử dụng nhằm:
• Giúp cho mọi hs tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập;
• Tạo cơ hội cho các em có thể chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, ý kiến để
giải quyết các vấn đề có liên quan đến nội dung bài học;
• Tạo cơ hội cho các em được giao lưu, học hỏi lẫn nhau, cùng nhau hợp
tác giải quyết những nhiệm vụ chung.
• Giúp Nâng cao kĩ năng làm việc, giao tiếp, ứng xử, giải quyết vấn đề
thực tế.
b. lợi ích:

4/6/2016
6 2. Quy trình thực hiện
• Khi sử dụng phương pháp dạy học này, lớp học được chia thành những nhóm
từ 4 đến 6 người.
• Tùy mục đích sư phạm và yêu cầu của vấn đề học tập, các nhóm được phân
chia ngẫu nhiên hoặc có chủ định, được duy trì ổn định trong cả tiết học hoặc
thay đổi theo từng hoạt động, từng phần của tiết học, các nhóm được giao
nhiệm vụ giống nhau hoặc mỗi nhóm nhận một nhiệm vụ khác nhau, là các
phần trong một chủ đề chung.
• Cấu tạo của một hoạt động theo nhóm (trong một phần của tiết học, hoặc
một tiết, một buổi) có thể là như sau:

4/6/2016
7 2. Quy trình thực hiện
Bước 1. Làm
việc chung cả
lớp
• Giáo viên giới thiệu chủ đề thảo luận nêu vấn đề, xác định nhiệm vụ
nhận thức.
• Tổ chức các nhóm, giao nhiệm vụ cho các nhóm, quy định thời gian
và phân công vị trí làm việc cho các nhóm.
• Hướng dẫn cách làm việc theo nhóm (nếu cần).
Bước 2. Làm
việc theo
nhóm
• Lập kế hoạch làm việc
• Thỏa thuận quy tắc làm việc
• Phân công trong nhóm, từng cá nhân làm việc độc lập.
• Trao đổi ý kiến, thảo luận trong nhóm.
• Cử đại diện trình bày kết quả làm việc của nhóm.
Bước 3. Thảo
luận, tổng kết
trước toàn lớp
• Đại diện từng nhóm trình bày kết quả thảo luận của nhóm.
• Các nhóm khác quan sát, lắng nghe, chất vấn, bình luận và bổ sung ý
kiến.
• Giáo viên tổng kết và nhận xét, đặt vấn đề cho bài tiếp theo hoặc vấn
đề tiếp theo.

4/6/2016
8 3. Ưu điểm
 Học sinh được học cách cộng thác trên nhiều phương diện
 Học sinh được nêu quan điểm của mình, được nghe quan điểm của bạn khác
trong nhóm, trong lớp; được trao đổi, bàn luận về các ý kiến khác nhau và đưa
ra lời giải tối ưu cho nhiệm vụ được giao cho nhóm. Qua cách học đó, kiến thức
của học sinh sẽ bớt phần chủ quan, phiến diện, làm tăng tính khách quan khoa
học, tư duy phê phán của học sinh được rèn luyện và phát triển.
 Các thành viên trong nhóm chia sẻ các suy nghĩ, băn khoăn, kinh nghiệm, hiểu
biết của bản thân, cùng nhau xây dựng nhận thức, thái độ mới và học hỏi lẫn
nhau. Kiến thức trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ và nhớ nhanh hơn do được
giao lưu, học hỏi giữa các thành viên trong nhóm, được tham gia trao đổi, trình
bày vấn đề nêu ra. Học sinh hào hứng khi có sự đóng góp của mình vào thành
công chung của cả lớp.

4/6/2016
9 3. Ưu điểm
 Nhờ không khí thảo luận cởi mở nên hs, đặc biệt là những em nhút nhát, trở
nên bạo dạn hơn; các em học được trình bày ý kiến của mình, biết lắng nghe có
phê phán ý kiến của bạn; từ đó, giúp học sinh dễ hòa nhập vào cộng đồng
nhóm, tạo cho các em sự tự tin, hứng thú trong học tập và sinh hoạt.
 Vốn hiểu biết và kinh nghiệm xã hội của học sinh thêm phong phú; kĩ năng giao
tiếp, kĩ năng hợp tác của hs được phát triển.

4/6/2016
10 4. Hạn chế
 Một số học sinh do nhút nhát hoặc vì một lí do nào đó không tham gia vào
hoạt động chung cuả nhóm, nên nếu Giáo viên không phân công hợp lí có
thể dẫn đến tình trạng chỉ có một vài học sinh khá tham gia còn đa số học
sinh khác không hoạt động.
 Ý kiến các nhóm có thể quá phân tán hoặc mâu thuẫn gay gắt với nhau (nhất
là đối với các môn Khoa học xã hội).
 Thời gian có thể bị kéo dài
 Với những lớp có sĩ số đông hoặc lớp học chật hẹp, bàn ghế khó di chuyển
thì khó tổ chức hoạt động nhóm. Khi tranh luận, dễ dẫn tới lớp ồn ào, ảnh
hưởng đến các lớp khác.

4/6/2016
11
 Chỉ những hoạt động đòi hỏi sự phối hợp của các cá nhân để hoàn thành
nhiệm vụ nhanh chóng hơn, hiệu quả hơn hoạt động động cá nhân thì
mới nên sử dụng phương pháp này.
 Dạy học nhóm thường được áp dụng để đi sâu, luyện tập, củng cố một
chủ đề đã học hoặc cũng có thể tìm hiểu một chủ đề mới.
 Các câu hỏi kiểm tra dùng cho việc chuẩn bị dạy học nhóm:
5. Khi nào sử dụng phương pháp
này
 Chủ đề có hợp với dạy học nhóm không?
 Các nhóm làm việc với nhiệm vụ giống hay khác nhau?
 Học sinh đã có đủ kiến thức điều kiện cho công việc nhóm chưa?
 Cần trình bày nhiệm vụ làm việc nhóm như thế nào?
 Cần chia nhóm theo tiêu chí nào?
 Cần tổ chức phòng làm việc, kê bàn ghế như thế nào?

4/6/2016
12 6. Các cách thành lập nhóm
• Có nhiều cách để thành lập nhóm theo các tiêu chí khác nhau, không nên
áp dụng một tiêu chí duy nhất trong cả năm học. Có thể theo sổ điểm
danh, theo màu sắc, theo biểu tượng, theo giới tính, theo vị trí ngồi, hoặc
có cùng sự lựa chọn,... Bảng sau đây trình bày 10 cách theo các tiêu chí
khác nhau.
• Quy mô nhóm có thể lớn hoặc nhỏ, tùy theo nhiệm vụ. Tuy nhiên, nhóm
thường từ 3-5 học sinh là phù hợp.

4/6/2016
Ưu điểm: Đối với
Học sinh thì đây là
cách dễ chịu nhất
để thành lập nhóm,
đảm bảo công việc
thành công nhanh
nhất.
Nhược điểm: Dễ tạo
sự tách biệt giữa các
nhóm trong lớp, vì
vậy cách tạo nhóm
như thế này không
nên là khả năng duy
nhất

4/6/2016
Ưu điểm: Các nhóm
luôn luôn mới mẻ
sẽ đảm bảo là tất cả
các học sinh đều có
thể học tập chung
nhóm với tất cả các
học sinh khác.
Nhược điểm: Nguy
cơ có trục trặc tăng
cao, học sinh phải
sớm làm quen với
việc đó để thấy
rằng cách lập nhóm
như vậy là bình
thường.
• Bằng cách đếm số, phát thẻ, bốc thăm, sắp xếp theo màu sắc,...

4/6/2016
Ưu điểm: Cách tạo
nhóm kiểu vui
chơi, không gây
ra sự đối địch,
đối kháng
Nhược điểm: Cần
một tí chi phí để
chuẩn bị và cần
nhiều thời gian
hơn để tạo lập
nhóm.
• Xé nhỏ một bức tranh hoặc các tờ tài liệu cần xử lí, các hs được phát mẫu xé nhỏ,
những học sinh ghép thành bức tranh hoặc tờ tài liệu đó sẽ tạo thành nhóm.

4/6/2016
Ưu điểm: Tạo lập
nhóm một cách độc
đáo, tạo ra niềm vui
cho học sinh có thể
biết nhau rõ hơn.
Nhược điểm: Cách
làm này mất đi tính
độc đáo nếu được
sử dụng thường
xuyên.
• Ví dụ: Tất cả những học sinh cùng sinh ra trong mùa đông, mùa xuân, mùa hè hoặc mùa
thu sẽ tạo thành nhóm.

4/6/2016
Ưu điểm: Cách làm
này đã được
chứng tỏ tốt
trong những
nhóm học tập có
nhiều vấn đề
Nhược điểm: Sau
khi đã quen nhau
một thời gian dài
thì việc lập các
nhóm mới sẽ khó
khăn.
• Các nhóm được duy trì trong một số tuần hoặc một số tháng, các nhóm này thậm chí có
thể được đặt tên riêng.

4/6/2016
Ưu điểm: Tất cả đều
được lợi. Những
học sinh khá giỏi
đảm nhận trách
nhiệm, những học
sinh yếu kém được
giúp đỡ
Nhược điểm: Ngoài
việc mất thời gian
thì chỉ có ít nhược
điểm, trừ phi những
học sinh khá giỏi
hướng dẫn sai.
• Những học sinh khá giỏi trong lớp cùng luyện tập với các học sinh yếu hơn và đảm nhận
nhiệm vụ của người hướng dẫn

4/6/2016
Ưu điểm: Học sinh
có thể xác định mục
đích của mình. Ví
dụ, ai bị điểm kém
trong môn Toán thì
có thể tập trung vào
một số ít bài tập
Nhược điểm: Cách
làm này dẫn đến kết
quả là nhóm học
tập cảm thấy bị chia
thành những Học
sinh thông minh và
những học sinh
kém
• Những học sinh yếu hơn sẽ xử lí các bài tập cơ bản, những học sinh đặc biệt giỏi sẽ
nhận được thêm những bài tập bổ sung.

4/6/2016
Ưu điểm: Học sinh
sẽ biết các em
thuộc dạng học tập
như thế nào?
Nhược điểm: Học
sinh chỉ học những
gì mình thích và bỏ
qua những nội
dung khác.
• Được áp dụng thường xuyên khi học tập theo tình huống, những học sinh thích học tập
với hình ảnh, ẩm thanh hoặc biểu tưởng sẽ nhận được những bài tập tương ứng.

4/6/2016
Ưu điểm: Tạo điều
kiện học tập theo
kinh nghiệm đối với
những gì đặc biệt
quan tâm.
Nhược
điểm: Thường chỉ
có thể áp dụng
trong khuôn khổ
một dự án lớn.
• Ví dụ, trong khuôn khổ một dự án, một số học sinh sẽ khảo sát một xí nghiệp sản xuất,
một số khác khảo sát cơ sở chăm sóc xã hội,...

4/6/2016
Ưu điểm: Có thể thích
hợp nếu học về những
chủ đề đặc trưng cho
học sinh nam và nữ, ví
dụ trong giảng dạy về
tình dục, chủ đề lựa
chọn nghề nghiệp,...
Nhược
điểm: Nếu bị
lạm dụng có
thể dẫn đến
mất bình đẳng
nam nữ

4/6/2016
23
7. Một số kỹ thuật làm việc nhóm cụ thể
Kỹ thật khăn trải bàn:
 Chia giấy A0 thành phần chính giữa và phần xung
quanh. Chia phần xung quanh thành các phần theo số
thành viên của nhóm.
 Cá nhân trả lời câu hỏi và viết trên phần xung quanh.
 Thảo luận nhóm, thống nhất ý kiến và viết vào phần
chính giữa.
 Treo ấn phẩm, trình bày.

4/6/2016
24

4/6/2016
25
Kỹ thuật “Các mảnh ghép”:
 Các tiến hành kỹ thuật “Các mảnh ghép”
 VÒNG 1
• Hoạt động theo nhóm 3 người
• Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ (Ví dụ : nhóm 1 : nhiệm vụ A; nhóm 2: nhiệm vụ
B, nhóm 3: nhiệm vụ C)
• Đảm bảo mỗi thành viên trong nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm
vụ được giao
• Mỗi thành viên đều trình bày được kết quả câu trả lời của nhóm

4/6/2016
26
Kỹ thuật “Các mảnh ghép”:
 Các tiến hành kỹ thuật “Các mảnh ghép”
 VÒNG 2
Hình thành nhóm 3 người mới (1người từ nhóm 1, 1 người từ nhóm 2 và 1 người từ
nhóm 3)
Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên nhóm mới chia sẻ đầy đủ
với nhau
Nhiệm vụ mới sẽ được giao cho nhóm vừa thành lập để giải quyết
Lời giải được ghi rõ trên bảng

4/6/2016
27
 Thiết kế nhiệm vụ mảnh ghép
• Lựa chọn một chủ đề thực tiễn
• Xác định một nhiệm vụ phức hợp – bao gồm các phần khác nhau (để
thực hiện ở vòng 2)
• Xác định những yếu tố cần thiết để giải quyết nhiệm vụ phức hợp (kiến
thức, kĩ năng, thông tin, chiến lược)
• Xác định các nhiệm vụ mang tính chuẩn bị (cho vòng 1). Xác định các
yếu tố hỗ trợ cần thiết để hoàn thành thành công vòng 1

4/6/2016
28 7. Một số kỹ thuật làm việc nhóm cụ thể
•Nhiệm vụ các thành viên trong nhóm:

4/6/2016
29 8. Một số lưu ý
 Cần quy định rõ thời gian thảo luận nhóm và trình bày kết quả thảo luận cho các
nhóm.
 Khi làm việc theo nhóm, các nhóm có thể tự bầu ra nhóm trưởng nếu cần. Các
thành viên trong nhóm có thể luân phiên nhau làm nhóm trưởng. Nhóm trưởng
phân công cho mỗi thành viên thực hiện một phần công việc.
 Kết quả thảo luận có thể được trình bày dưới nhiều hình thức (bằng lời, bằng
tranh vẽ, bằng tiểu phẩm, bằng văn bản viết trên giấy to,...) có thể do một người
thay mặt nhóm trình bày hoặc có thể nhiều người trình bày, mỗi người một đoạn
nối tiếp nhau.

4/6/2016
30 8. Một số lưu ý
 Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả chung của cả lớp. Để
trình bày kết quả làm việc của nhóm trước toàn lớp, nhóm có thể cử ra một đại
diện hoặc có thể phân công mỗi nhóm viên trình bày một phần nếu nhiệm vụ
được giao là khá phức tạp.
 Tạo điều kiện để các nhóm tự đánh giá lẫn nhau hoặc cả lớp cùng đánh giá.
 Tùy theo nhiệm vụ học tập, Học sinh có thể sử dụng hình thức làm việc cá nhân
hoặc hoạt động nhóm cho phù hợp, không nên thực hiện PPDH này một cách
hình thức. Không nên làm dụng hoạt động nhóm và cần đề phòng xu hướng hình
thức (tránh lối suy nghĩ: đổi mới PPDH là phải sử dụng hoạt động nhóm).
 Trong suốt quá trình học sinh thảo luận, giaos viên cần đến các nhóm, quan sát,
lắng nhe, gợi ý, giúp đỡ học sinh khi cần thiết.

4/6/2016
31 9. Ví dụ minh họa
Minh họa qua môn Tin học
Ví dụ 1: Khi học đến phần “Kiểu bố trí các máy tính trong mạng” bài 20 Tin học lớp 10
 Giáo viên cho Học sinh xem các kiểu bố trí các máy tính trong mạng và nêu đặc trưng của
từng loại. Sau đó, chia lớp thành 4 nhóm ứng với 4 tổ trong lớp. Cho học sinh làm việc
nhóm trong vòng 8 phút.
 Nội dung làm việc nhóm:
 Nhóm 1,nhóm 2:
o Trình bày ưu – nhược điểm của kiểu bố trí hình sao và đường thẳng trong mạng?
o Nếu có cơ hội thiết kế phòng máy (phòng internet) thì nhóm em sẽ chọn kiểu bố trí nào?
Giải thích lý do.
 Nhóm 3, nhóm 4:
o Trình bày ưu – nhược điểm của kiểu bố trí hình sao và đường tròn trong mạng?

4/6/2016
Ví dụ 1: Khi học đến phần “Kiểu bố trí các máy tính trong mạng” bài 20 Tin học lớp 10
 Giáo viên cho Học sinh xem các kiểu bố trí các máy tính trong mạng và nêu đặc trưng của
từng loại. Sau đó, chia lớp thành 4 nhóm ứng với 4 tổ trong lớp. Cho học sinh làm việc
nhóm trong vòng 8 phút.
 Nội dung làm việc nhóm:
o Nếu có cơ hội thiết kế phòng máy (phòng internet) thì nhóm em sẽ chọn kiểu bố trí nào?
Giải thích lý do.
 Lưu ý:
 Các nhóm cử đại diện nhóm lên báo cáo.
 Nội dung báo cáo ngắn gọn, súc tích và ứng dụng trình chiếu PowerPoint hay dùng sơ đồ
tư duy để báo cáo.
 Nhóm nào trình bày hay và có sự hợp tác cũng như phản biện tốt thì sẽ được cộng điểm
vào cột 15 phút.

4/6/2016
Ví dụ 2: Sau khi dạy xong bài 12 “GiaoTiếp Với Hệ Điều Hành” Giaos viên sẽ đưa ra yêu
cầu làm việc nhóm như sau:
• Chia lớp thành 4 nhóm theo 4 tổ đã quy định.
• GV viết lên bảng 4 Hệ Điều Hành: WIN7,WIN XP, Linux, Mac. Và yêu cầu HS về nhà tìm
hiểu về các loại HĐH này (hoặc các nhóm có thể tìm hiểu loại HĐH nào mà các em quan
tâm) với các tiêu chí sau:
 Đơn nhiệm hay đa nhiệm
 Có 1 hay nhiều Bộ xử lý
 Các phiên bản
 Giao diện của các HĐH (hình ảnh, …..)

4/6/2016
Ví dụ 2: Sau khi dạy xong bài 12 “GiaoTiếp Với Hệ Điều Hành” Giáo viên sẽ đưa ra yêu
cầu làm việc nhóm như sau:
• Ưu, nhược của từng loại
 Yêu cầu nộp hình ảnh và bài báo cáo bằng Word cho GV trước ngày học bài
13
 Đến ngày học bài 13.Một số HĐH thông dụng, các nhóm sẽ lên trình bày cho
cả lớp.
• Đánh giá, chấm điểm:
 Nhóm làm tốt nhất được 4đ, Nhóm thứ 2 được 3đ cộng vào điểm KT miệng
 Đánh giá 50% là GV và 50% là các nhóm đánh giá cho nhau

4/6/2016
35 10. Tài liệu tham khảo
 Phương pháp dạy và kỹ thuật dạy học tích cực :
http://www.slideshare.net/100003687951442/mt-s-phng-php-v-k-thut-dy-hc-
tch-cc
 Các kỹ thuật dạy học tích cực/Kỹ thuật “khăn trải bàn”:
http://tusach.thuvienkhoahoc.com/wiki/C%C3%A1c_k%E1%BB%B9_thu%E1
%BA%ADt_d%E1%BA%A1y_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADch_c%E1%BB%
B1c/K%C4%A9_thu%E1%BA%ADt_%22Kh%C4%83n_tr%E1%BA%A3i_b%
C3%A0n%22
 Các kỹ thuật dạy học tích cực/Kỹ thuật “Các mảnh ghép”:
http://tusach.thuvienkhoahoc.com/wiki/C%C3%A1c_k%E1%BB%B9_thu%E1
%BA%ADt_d%E1%BA%A1y_h%E1%BB%8Dc_t%C3%ADch_c%E1%BB%
B1c/K%C4%A9_thu%E1%BA%ADt_%22C%C3%A1c_m%E1%BA%A3nh_g
h%C3%A9p%22

4/6/2016
36
MONG CÔ VÀ CÁC BẠN GÓP Ý CÙNG NHÓM 4

Nhóm 4

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (6)

Similar to Nhóm 4

Similar to Nhóm 4 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (11)

Nhóm 4