1. KASARIAN NG PANGNGALAN
PAG-UURI NG PANGNGALAN AYON SA
KASARIAN
1. PANGNGALANG PAMBABAE
2. PANGNGALANG PANLALAKI
3. PANGNGALANG DI-TIYAK ANG KASARIAN
4. PANGNGALANG WALANG KASARIAN
2. 1. PANGNGALANG PAMBABAE
- ITO ANG MGA
PANGNGALAN NA GINAGAMIT
O TUMUTUKOY SA MGA
BABAENG TAO O HAYOP.
HALIMBAWA:
ATE NINANG PRINSES
DALAGA RICA MIA
3. 2. Pangngalang Panlalaki
- Ito ang mga pangngalan na
ginagamit o tumutukoy sa mga
lalaking tao o hayop.
Halimbawa:
tatay kuya ama
ninong tito hari
manong Mario Aldrin
4. 3. PANGNGALANG DI- TIYAK ANG
KASARIAN
- ITO ANG MGA PANGNGALAN
NA MAARING GAMITIN PARA SA
LALAKI O PARA SA BABAE.
HALIMBAWA:
GURO MAGULANG ALAGA
ARTISTA BANYAGA BATA
INAANAK KALARO KAPATID
5. 4. Pangngalang Walang Kasarian
- Ito ang mga pangngalan na
tumutukoy sa pook o bagay na walang
buhay at walang kasarian pati na rin
ang mga bagay sa kapaligiran na may
buhay ngunit walangkasarian.
Halimbawa:
sapatos puno upuan
kalye simbahan prutas
lamesa papel tsinelas
6. Kaukulan ng Pangngalan
- Kaukulan ang tawag sa
kakanyahan ng pangngalang
nagpapakita ng gamit nito sa
pangungusap.
Dalawang Uri ng Kaukulan
1. Kaukulang Palagyo
2. Kaukulang PALayon
7. 1. Kaukulang palagyo
- Nasa kaukulang paglayo ang
pangngalan kung ginamit itong
simuno, pamuno sa simuno,
pangngalang pantawag,
kaganapang pansimuno, o
pamumuno sa kaganapang
pansimuno.
8. Halimbawa:
* Simuno ang gamit sa pangngalan
Si Rizal ay Dakilang Malayo.
* Pamuno sa Simuno ang gamit ng pangngalan.
Si Rizal, ang bayani , ay Dakilang Malayo.
* Kaganapang pansimuno ang gamit ng
pangngalan.
Si Mabini ay Dakilang Lumpo.
* Pamuno sa kaganapang pansimuno ang gamit
ng
pangngalan
Ang dalagang iyon ay si Alice.
9. 2. Kaukulang palayon
- Nasa kaukulang palayon
ang pangngalan kung
ginagamit na layon ng
pandiwa o layon ng pang-
ukol.
10. Halimbawa:
* Layon ng pandiwa ang gamit ng
pangngalan.
Ang masipag na ama ay nagsisinop
ng kanilang bakuran.
* Layon ng pang-ukol ang gamit ng
pangngalan.
Ibigay mo kay Cesar ang para kay
Cesar, at sa Dyos ang para sa Diyos.
11. C. Mga Panlaping Makangalan
- Ang mga panlaping ginagamit sa pagbubuo
ng mga pangngalang maylapi ay tinatawag na
panlaping makangalan.
Mga Halimbawa:
1. -an ~ -han
May kahulugang lugar na katatagpuan ng mga
bagay na marami na tinutukoy sa salitang-ugat.
Halimbawa:
tubigan batuhan
buhanginan damuhan
12. May kahulugang isang kasangkapan o
bagay na ginagamit para sa kahulugang
isinasaad ng salitang-ugat.
Halimbawa:
orasan pintuan
bubungan tarangkahan
Nagsasaad ang mga ito ng tambingang
kilos. Halimbawa:
damayan bayanihan
turuan tuksuhan
13. 2. PA -
- TUMUTUKOY SA ISANG BAGAY NA
INIUTOS O IPINAGAGAWA SA IBANG TAO.
HALIMBAWA : PALABA PALUTO
PASABI
PATAHI
- TUMUTUKOY SA BAGAY NA BUNGA
NG KILOS NG SALITANG -UGAT.
HALIMBAWA : PAHAYAG
PARUSA
PARAAN
PANALO
14. 3. pakiki-
Tumutukoy sa mismong kilos na
isinasaad ng salitang-ugat.
Halimbawa:
pakikiusap pakikisabi
pakikibili pakikidala
Pagsali sa isang kilos o gawain.
Halimbawa:
pakikihabi pakikitanim
pakikiani pakikipitas
15. MGA PANGHALIP
- AY SALITA O KATAGANG
PANGHALILI SA PANGNGALAN.
HALIMBAWA:
SI MANUEL L. QUEZON ANG
KINIKILALANG "AMA NG WIKANG
PAMBANSA."
SIYA ANG KINIKILALANG "AMA NG
WIKANG PAMBANSA."
16. Mga Panghalip
- ay salita o katagang panghalili
sa pangngalan. Halimbawa:
Si Manuel L. Quezon ang
kinikilalang "Ama ng Wikang
Pambansa."
Siya ang kinikilalang "Ama ng
Wikang Pambansa."
17. Mga Uri ng Panghalip
1. Panghalip na Panao
Halimbawa:
ako ko akin
amin kami kayo
atin inyo kita
mo siya kanila
18. 2. PANGHALIP NA PAMATLIG
-MALAPIT SA
NAGSASALITA: ITO, IRE, NIRI,
NITO, GANITO, GANIRE
- MALAPIT SA KINAKAUSAP:
IYAN NIYA AYAN HAYAN DIYAN
- MALAYO SA NAG-UUSAP:
AYUN, HAYUN, IYON, YAON,
NIYON, NOON, DOON
19. 3. PANGHALIP NA PANANONG
HALIMBAWA: ANO, ANU-ANO,
SINO, SINU-SINO, NINO,
ALIN, ALIN-ALIN
4. PANGHALIP NA PANAKLAW
HALIMBAWA: LAHAT, MADLA,
SINUMAN, ALINMAN,
ANUMAN, PAWANG