This document provides information about different types of animals. It begins by distinguishing between domestic animals, such as cows and horses, that live on farms and homes, and wild animals that live in jungles. It then describes how various animals help humans by providing milk, eggs, meat, wool, and other products. The document also discusses the different eating habits of herbivores, carnivores, and omnivores. It provides examples of animal food chains and emphasizes the importance of protecting endangered animal species.
1) The document outlines an agenda for a workshop on idea generation techniques hosted by Rikie Ishii from IDEAPLANT and Waseda University on July 25, 2021 from 1:00-17:00.
2) The workshop will cover basic creativity skills like brainstorming, creative thinking methods, and generating ideas before the flash of insight.
3) Activities will include practicing different brainstorming techniques in small groups, coming up with idea sketches, and reviewing ideas to find highlights and make pivots. The goal is to learn practical techniques, methods, and psychological approaches for generating creative outcomes and ideas that can be applied starting tomorrow.
The mother bird builds a nest, lays eggs, and keeps them warm until they hatch. When the eggs hatch, the mother bird feeds the chicks with its beak. Birds have wings to fly, feathers, and claws on their feet called talons that help them climb, hold food, and perch. The document then lists various types of birds such as puffins, seagulls, owls, robins, and more.
Yenilikçi Düşünme ve Fikir Üretme Teknikleri Eğitimi bize mevcut kalıplardan kurtularak zihnimizi çok daha verimli kullanmanın ve etkili tekniklerle parlak
fikirler üretmenin kapılarını açıyor...
This document provides information about different types of animals. It begins by distinguishing between domestic animals, such as cows and horses, that live on farms and homes, and wild animals that live in jungles. It then describes how various animals help humans by providing milk, eggs, meat, wool, and other products. The document also discusses the different eating habits of herbivores, carnivores, and omnivores. It provides examples of animal food chains and emphasizes the importance of protecting endangered animal species.
1) The document outlines an agenda for a workshop on idea generation techniques hosted by Rikie Ishii from IDEAPLANT and Waseda University on July 25, 2021 from 1:00-17:00.
2) The workshop will cover basic creativity skills like brainstorming, creative thinking methods, and generating ideas before the flash of insight.
3) Activities will include practicing different brainstorming techniques in small groups, coming up with idea sketches, and reviewing ideas to find highlights and make pivots. The goal is to learn practical techniques, methods, and psychological approaches for generating creative outcomes and ideas that can be applied starting tomorrow.
The mother bird builds a nest, lays eggs, and keeps them warm until they hatch. When the eggs hatch, the mother bird feeds the chicks with its beak. Birds have wings to fly, feathers, and claws on their feet called talons that help them climb, hold food, and perch. The document then lists various types of birds such as puffins, seagulls, owls, robins, and more.
Yenilikçi Düşünme ve Fikir Üretme Teknikleri Eğitimi bize mevcut kalıplardan kurtularak zihnimizi çok daha verimli kullanmanın ve etkili tekniklerle parlak
fikirler üretmenin kapılarını açıyor...
Superhero project pt1 (describe a superhero)EslSparks
This document discusses the characteristics of superheroes and villains. It explores what defines a superhero such as having a secret identity, wearing a costume, having superpowers, and saving the world. It compares the qualities of superheroes like being handsome and caring versus villains being ugly and evil. Examples are given of Spiderman and Harry Potter and analyzing if they have the traits of a superhero.
The document discusses key facts about insects, including that all insects have 6 legs, 3 body parts, and a pair of antennae. It notes that some insects have wings and can fly, while others do not have wings and walk or jump. The document also mentions that insects have tough, waterproof skin, large eyes, and molt their skin as they grow. It asks questions about what insects eat, whether spiders are insects, and the largest insect on Earth.
Plants reproduce through a life cycle where a seed germinates when it receives water, air, and the proper temperature, sprouting a seedling. The seedling grows into an adult plant with roots, stems, leaves, and flowers. The flowers then produce fruits containing new seeds, which when released can start the cycle again by germinating into new plants.
The document describes the life cycle of a butterfly in 4 stages:
1) Egg - A butterfly lays an egg on a plant leaf and the caterpillar grows inside.
2) Caterpillar - It eats leaves, grows and sheds its skin, and stores food before spinning a silk pad.
3) Pupa - The caterpillar forms a protective shell and becomes a pupa inside until it is ready to emerge.
4) Butterfly - It stretches its body and is ready to look for nectar from flowers.
Özellikle satış ve pazarlama departmanı ile müşterilerle en yoğun iletişim içinde olan görevlilerin müşterileri ürün ve hizmetlere yönlendirmede hipnotik telkinleri ve kalıpları kullanarak sonuç almalarını sağlayan farklı bir eğitim.
This document discusses the structure and adaptations of insect-pollinated and wind-pollinated flowers. Insect-pollinated flowers have internal stamens and sticky stigmas to attract insects, as well as large colorful petals and nectar rewards. Their large sticky pollen grains adhere to visiting insects. Wind-pollinated flowers have exposed stamens and feathery stigmas to catch wind-blown pollen grains, which are small, smooth and lightweight. Fertilization involves a pollen tube growing and releasing its grains into ovules to fuse with egg nuclei.
The document provides information for teens on getting their first job, including why work, the importance of work experience, how to start the job search process, common interview questions, appropriate interview attire, and resume templates. It encourages flexibility, enthusiasm, and diligence in seeking entry-level work. Teens are advised to gain experience that can help with future careers or college applications through their first jobs.
This document discusses different types of animals categorized by their habitats of land, air, or water as well as domestic or wild characteristics. It describes physical attributes of common animals like elephants, birds, fish, and insects. Animals are summarized as having diverse colors, shapes, sizes, and means of movement according to their species classifications.
This document discusses the parts of plants and their life cycles. It explains that plants need sunlight, air, water, and nutrients from soil to grow. The main parts of a plant are the roots, which take in water and nutrients; the stem, which carries water and nutrients; and the leaves, which use sunlight to make food through photosynthesis. Flowers produce fruits containing seeds. Seeds come in many shapes and sizes and can be scattered by the wind, water, animals or planting. When seeds germinate in suitable conditions, they grow into seedlings from which new plants develop through the life cycle.
Natural resources are things that come from nature that are used by humans. They include plants, animals, air, water, soil, rocks and minerals, fossil fuels like coal, crude oil and natural gas, the sun, and wind. Plants provide food, oxygen, clothing materials like cotton, paper and lumber. Animals provide food and materials like leather. Soil is necessary for growing plants and is used to make glass, concrete, bricks and tiles. Rocks and minerals are used for construction, metals that are essential for infrastructure and manufacturing are derived from minerals found in rocks. Fossil fuels are primarily used for energy but also to make plastics and other materials. The sun and wind are renewable energy resources.
Humans are different from animals in important ways. While humans and animals share some similarities, humans have advanced cognitive abilities that separate us, such as higher-order thinking, problem solving, use of language and tools, and awareness of mortality. These advanced cognitive skills have allowed humans to build complex civilizations throughout history.
Superhero project pt1 (describe a superhero)EslSparks
This document discusses the characteristics of superheroes and villains. It explores what defines a superhero such as having a secret identity, wearing a costume, having superpowers, and saving the world. It compares the qualities of superheroes like being handsome and caring versus villains being ugly and evil. Examples are given of Spiderman and Harry Potter and analyzing if they have the traits of a superhero.
The document discusses key facts about insects, including that all insects have 6 legs, 3 body parts, and a pair of antennae. It notes that some insects have wings and can fly, while others do not have wings and walk or jump. The document also mentions that insects have tough, waterproof skin, large eyes, and molt their skin as they grow. It asks questions about what insects eat, whether spiders are insects, and the largest insect on Earth.
Plants reproduce through a life cycle where a seed germinates when it receives water, air, and the proper temperature, sprouting a seedling. The seedling grows into an adult plant with roots, stems, leaves, and flowers. The flowers then produce fruits containing new seeds, which when released can start the cycle again by germinating into new plants.
The document describes the life cycle of a butterfly in 4 stages:
1) Egg - A butterfly lays an egg on a plant leaf and the caterpillar grows inside.
2) Caterpillar - It eats leaves, grows and sheds its skin, and stores food before spinning a silk pad.
3) Pupa - The caterpillar forms a protective shell and becomes a pupa inside until it is ready to emerge.
4) Butterfly - It stretches its body and is ready to look for nectar from flowers.
Özellikle satış ve pazarlama departmanı ile müşterilerle en yoğun iletişim içinde olan görevlilerin müşterileri ürün ve hizmetlere yönlendirmede hipnotik telkinleri ve kalıpları kullanarak sonuç almalarını sağlayan farklı bir eğitim.
This document discusses the structure and adaptations of insect-pollinated and wind-pollinated flowers. Insect-pollinated flowers have internal stamens and sticky stigmas to attract insects, as well as large colorful petals and nectar rewards. Their large sticky pollen grains adhere to visiting insects. Wind-pollinated flowers have exposed stamens and feathery stigmas to catch wind-blown pollen grains, which are small, smooth and lightweight. Fertilization involves a pollen tube growing and releasing its grains into ovules to fuse with egg nuclei.
The document provides information for teens on getting their first job, including why work, the importance of work experience, how to start the job search process, common interview questions, appropriate interview attire, and resume templates. It encourages flexibility, enthusiasm, and diligence in seeking entry-level work. Teens are advised to gain experience that can help with future careers or college applications through their first jobs.
This document discusses different types of animals categorized by their habitats of land, air, or water as well as domestic or wild characteristics. It describes physical attributes of common animals like elephants, birds, fish, and insects. Animals are summarized as having diverse colors, shapes, sizes, and means of movement according to their species classifications.
This document discusses the parts of plants and their life cycles. It explains that plants need sunlight, air, water, and nutrients from soil to grow. The main parts of a plant are the roots, which take in water and nutrients; the stem, which carries water and nutrients; and the leaves, which use sunlight to make food through photosynthesis. Flowers produce fruits containing seeds. Seeds come in many shapes and sizes and can be scattered by the wind, water, animals or planting. When seeds germinate in suitable conditions, they grow into seedlings from which new plants develop through the life cycle.
Natural resources are things that come from nature that are used by humans. They include plants, animals, air, water, soil, rocks and minerals, fossil fuels like coal, crude oil and natural gas, the sun, and wind. Plants provide food, oxygen, clothing materials like cotton, paper and lumber. Animals provide food and materials like leather. Soil is necessary for growing plants and is used to make glass, concrete, bricks and tiles. Rocks and minerals are used for construction, metals that are essential for infrastructure and manufacturing are derived from minerals found in rocks. Fossil fuels are primarily used for energy but also to make plastics and other materials. The sun and wind are renewable energy resources.
Humans are different from animals in important ways. While humans and animals share some similarities, humans have advanced cognitive abilities that separate us, such as higher-order thinking, problem solving, use of language and tools, and awareness of mortality. These advanced cognitive skills have allowed humans to build complex civilizations throughout history.
2. HER AYIN 1’İNDE ÇIKAR
Sahibi
TÜBİTAK Adına Başkan
Prof. Dr. Yücel Altunbaşak
Genel Yayın Yönetmeni
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Duran Akca
duran.akca@tubitak.gov.tr
Yayın Yönetmeni
Aslı Zülal
asli.zulal@tubitak.gov.tr
Yayın Kurulu
Doç. Dr. M. Necati Demir
Prof. Dr. Meryem Beklioğlu
Doç. Dr. Mehmet Erdoğan
Doç. Dr. Hatice Zeynep İnan
Dr. Şükrü Kaya
Yrd. Doç. Dr. Sait Uluç
Yrd. Doç. Dr. Rıza Ülker
Redaksiyon
Özlem Özbal
ozlem.ozbal@tubitak.gov.tr
Araştırma ve Yazı Grubu
Meltem Yenal Coşkun
meltem.coskun@tubitak.gov.tr
Ali Engin
ali.engin@tubitak.gov.tr
Seçil Güvenç Heper
secil.heper@tubitak.gov.tr
Bilge Nur Karagöz
bilge.karagoz@tubitak.gov.tr
Şefika Eroğlu Özcan
sefika.ozcan@tubitak.gov.tr
Zuhal Özer
zuhal.ozer@tubitak.gov.tr
Kübra Sıvışoğlu
kubra.sivisoglu@tubitak.gov.tr
Grafik Tasarım - Uygulama
Fulya Koçak
fulya.kocak@tubitak.gov.tr
Ayşegül Doğan Bircan
aysegul.bircan@tubitak.gov.tr
Çizer
Pınar Büyükgüral
pinar.buyukgural@tubitak.gov.tr
Web Tasarım - Uygulama
Sadi Atılgan
sadi.atilgan@tubitak.gov.tr
İdari Hizmetler
İmran Tok
imran.tok@tubitak.gov.tr
Mali Yönetmen
H. Mustafa Uçar
mustafa.ucar@tubitak.gov.tr
İletişim Bilgileri
Meraklı Minik Dergisi
Atatürk Bulvarı
No: 221 Kavaklıdere / 06100 / Ankara
Tel (312) 427 06 25 (Yazı İşleri)
Tel (312) 468 53 00 (TÜBİTAK Santral)
Faks (312) 427 66 77 (Yazı İşleri)
İnternet www.tubitak.gov.tr/merakliminik
e-posta merakli.minik@tubitak.gov.tr
Abone İlişkileri
abone@tubitak.gov.tr
Tel (312) 468 53 00
ISSN 977-1307-1998
Fiyatı 4 TL (KDV dahil)
Baskı
PROMAT Basım Yayın San. ve
Tic. A.Ş.
http://www.promat.com.tr/
Tel (212) 622 63 63
Baskı Tarihi: 28.10.2012
Dağıtım
DPP
http://www.dpp.com.tr/
Sevgili Okurlarımız,
Bu sayımızda sizler için ağaçları tanıtan yazılar, oyunlar ve
etkinlikler hazırladık. Ağaçları gözlemlemek, kuşları, böcekleri
ya da başka bazı canlıları gözlemlemekten daha kolaydır. Çünkü
ağaçlar yer değiştirmez. Ancak her mevsimde değişir ve yıldan yıla
büyürler. Ağaçlar uzaktan bakıldığında birbirlerine benziyormuş gibi
görünebilirler. Ama onları yapraklarına, çiçeklerine, meyvelerine
bakarak tanıyabilir, kolayca birbirinden ayırt edebilirsiniz. Ayrıca
ağaçların gövdelerinin rengi ve dokusu da birbirinden farklıdır.
Dergimizin sayfalarında yer alan ağaçların çoğunu, yerleşim
yerlerindeki parklarda ve bahçelerde görebileceğiniz türler
arasından seçtik. Yeryüzünün başka
bölgelerine özgü ilginç ağaçlara da
yer verdik. Sizin için hazırladığımız
ağaç tombalasını, sonbahar
yaprakları kartlarını ve alakarga
posterini de seveceğinizi umuyoruz.
Hepinizi sevgiyle kucaklıyoruz.
Aslı Zülal
"Benim manevi mirasım ilim ve akıldır"
Mustafa Kemal Atatürk
kunyeicindekasim.indd 10 23.10.2012 17:02
3. Kapak Çizimi: Bengi Gençer
2 Ağaçlar Nasıl Büyür?
6 Alakargaya Yardım Et!
7 Ağaçlar Çeşit Çeşit
9 Hangisinden Bir Tane Var?
10 Ağaçların Tohumları Meyvelerinin İçinde Saklı
13 Hangi Ağacın Meyvesinden Kaç Tane Var?
14 Tohumlar da Yolculuk Yapar
16 Ağaç Kabuklarının İzini Çıkaralım
18 Bu Ağaçlar Çok İlginç
21 Mabetağacını Tanıyalım
22 Her Mevsimde Meşe Ağacı
26 Çok Merak Ediyorum
28 Haydi Mutfağa
30 Küçük Eller İşbaşında
32 Kitap... Oyun... Öneri...
13
2
İçindekiler
14
22
kunyeicindekasim.indd 11 23.10.2012 16:48
4. 2
Ağaçlar Nasıl Büyür?
Bütün ağaçlar tohumdan gelişir. Bu küçük meşe de bir tohumdan gelişti.
Kökleri ve yaprakları çıktı, boyu uzadı, küçük bir bitki oldu.
Meşe,büy
ümek için toprağa, suya, ışığa ve havaya gereksinim duyar.
agacnasilbuyur.indd 2 23.10.2012 13:55
5. 3
Yıllar geçtikçe boyu daha
da uzar, gövdesi kalınlaşır
ve yaprakları çoğalır...
Gövdesine, dallarının arasına
yuva yapan hayvanlar olur.
Yeterince büyüyünce meşe yılda bir kez çiçek açmaya başlar. Bu, ilkbaharda olur.
agacnasilbuyur.indd 3 23.10.2012 13:55
6. 4
Sonbaharda palamut adı verilen meyveleri olgunlaşır.
Meyvesinin kalın kabuğunun içinde tohumu vardır.
Sonra meyvelerini ve yapraklarını dökmeye başlar.
agacnasilbuyur.indd 4 23.10.2012 13:55
7. 5
Aslı Zülal
Çizim: Bengi Gençer
Kış geldiğinde
meşe ağacının hiç
yaprağı kalmaz.
Kıştan sonra ilkbahar gelir, meşe ağacının yaprakları yeniden çıkar.Ağaç her yıl biraz daha büyür.
agacnasilbuyur.indd 5 23.10.2012 13:55
8. 6
Alakargaya Yardım Et!
Alakarga ağzındaki meşe palamudunu toprağa gömecek.
Sonra da üzerinde en çok palamut olan meşe ağacına gidecek.
Alakarganın bu meşe ağacına ulaşmak için izlemesi gereken yolu
gösterebilir misin? İstersen bu yolun üzerini bir kalemle çizebilirsin.
Aslı Zülal
Çizim: Bilgin Ersözlü
labirent.indd 6 22.10.2012 16:11
9. Aslı Zülal
Çizim: Pınar Büyükgüral
9 2
7 4
Ağaçlar
Çeşit Çeşit
Bu sayfadan küçük bir kitap
yapabilirsin. Sayfayı kırmızı kesikli
çizgilerden kes. Böylece üç ayrı
parça elde edeceksin. Bu parçaları
mavi çizgilerden ikiye katla. Parçaları,
sayfa numaraları birbirini izleyecek
biçimde iç içe koy ve ortasından
zımbala. Kitabın hazır!
Bazıları oval.
Bu kitabın sahibi
......................
Bazılarının şekli bunların
hiçbirine benzemiyor.Birçok ağacın dallarının ucu yukarı doğrudur.
Ağaçlar, boyu en çok uzayan bitkilerdir. Genellikle
büyüdüklerinde birkaç insan boyunda olurlar.
kitapcik.indd 10 22.10.2012 15:20
10. Bazıları yuvarlak gibi.
1 10
3 8
5 6
Bazı ağaçların şekli üçgene benziyor.
Bazen çok sayıda ağaç bir arada bulunur
ve bir orman oluşturur. Ormanda başka
birçok canlı daha vardır.
Ama dallarının ucu aşağı doğru olan
bazı ağaçlar da var.
Çalıların görünümü de ağaçlara benzer.
En önemli farkları, boylarının ağaçlardan
çok daha kısa olmasıdır.
kitapcik.indd 11 22.10.2012 15:20
11. 9
Hangisinden Bir Tane Var?
Ağaçların yaprakları çok farklı şekillerde olur. Aşağıda birçok yaprak görüyorsun.
Bu yaprakların biri dışında hepsinden ikişer tane var. Bir tane olan yaprağı bulabilir misin?
Aslı Zülal
Fotoğraflar: Thinkstock
tekolanibul.indd 9 22.10.2012 14:47
12. Bu ağacın adı servi. Servinin meyveleri,
kozalakları. Kozalaklarının her birinin
içinde de çok sayıda küçücük tohum var.
10
Ağaçların Tohumları Meyvel
Atkestanesi, servi, çınar, dişbudak, erguvan ve göknar. Bu ağaçların hepsi de
birbirinden farklı. Meyveleri ve tohumları da farklı farklı. Ama ortak bir özellikleri var.
Tohumları meyvelerinin içinde saklı!
Atkestanesinin meyveleri top
gibi ve dikenli. Meyvelerinin
içinde de bir ya da birkaç iri
tohum var.
Thinkstock
VisualsUnlimited,Inc./Consumer
Institute/NSIL/GettyTürkiye
DEA/G.NEGRI/DeAgostini
PictureLibrary/GettyTürkiye
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
tohumlarmeyvedesakli.indd 10 23.10.2012 16:39
13. 11
yvelerinin İçinde Saklı
Çınarın
meyveleri
top gibi
yusyuvarlak
ve dikenli.
Meyvelerinin
içinde öyle
çok tohum
var ki.
Bunlar dişbudağın meyveleri.
Her meyvenin içinde bir tohum var.
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
tohumlarmeyvedesakli.indd 11 23.10.2012 16:39
14. 12 Kübra Sıvışoğlu
Erguvanın meyvelerinin şekli fasulyeye benziyor. Meyvelerinin içinde çok sayıda tohum var.
Göknarın meyveleri, kozalakları.
Kozalaklarında bir sürü tohum var.
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
tohumlarmeyvedesakli.indd 12 23.10.2012 16:39
15. Çınar
Göknar
Meşe
13
Hangi Ağacın Meyvesinden Kaç Tane Var?
Merve bir sürü meyve toplamış. Bunların bazıları meşe, bazıları çınar, bazılarıysa
göknar ağacına ait. Hangi meyveden kaç tane var sayabilir misin?
Aşağıdaki şekilde, meyvelerin resimlerinin yanında boş kutular var. Hangi meyveden
kaç tane varsa yanındaki kutulardan o kadarının içini boya.
KübraSıvışoğlu
Çizim:PınarBüyükgüral
tohumetkinlik.indd 13 22.10.2012 16:22
16. 14
Tohumlar da Yolculuk Yapar
Tohumdan çıkan yeni bir bitkinin büyümesi için bol bol ışık ve topraktaki besinler
gerekir. Bir ağacın tohumları, ağacın hemen yanında kalırsa bu tohumlardan çıkan
bitkiler iyi gelişemez. Çünkü büyük ağaçlar topraktaki besinlerin çoğunu tüketir.
Ayrıca ışığı keserek gölge yapar. Bu nedenle tohumların ağaçlarından uzağa gitmesi
ya da taşınması gerekir. Bunun da farklı yolları var. İşte bunlardan bazıları...
Sonbaharda sincap ve alakarga gibi
bazı hayvanlar, meşe palamudu gibi
sert kabuklu meyveleri toplar. Bunları
kışın yemek için farklı yerlere saklarlar.
Meşe palamutlarının bazılarını toprağa
gömerler. Palamutların bazıları
yenmeden kalır ve içindeki tohumdan
yeni bir bitki gelişir.
Bazı ağaçların tohumları hayvanların
dışkıları sayesinde uzağa taşınır. Örneğin,
karatavuklar alıç ağacının meyvelerini yemeyi
çok sever. Meyvelerin içindeki tohumlar, daha
sonra bu kuşun dışkısıyla birlikte toprağa
karışır. Böylece ağaçtan uzağa taşınmış olur.
Alamy/Dijitalİmaj
Alamy/Dijitalİmaj
tohumlarnasiltasinir.indd 14 22.10.2012 15:56
17. 15
r
Bilge Nur Karagöz
Çizim: Pınar Büyükgüral
Bazı bitkilerin tohumlarının uzağa
taşınmasına rüzgâr yardım eder. Örneğin,
akçaağacın tohumları gibi. Akçaağacın
tohumlarını taşıyan meyveleri, ağaçtan
düşerken döne döne ve yavaş bir şekilde
yere iner. Bu sırada rüzgâr esiyorsa
rüzgârla uzağa taşınırlar.
Bazı ağaçların tohumları akarsular
ya da denizdeki dalgalar yardımıyla
uzağa taşınır. Örneğin, hindistancevizi
ağaçları deniz kenarında yetişir.
Bu ağaçların kocaman meyveleri su
geçirmez. Denize düştüklerinde içlerindeki
tohum zarar görmeden dalgalarla
uzaklara taşınır.
PaulFranklin/OxfordScientific/GettyTürkiye
Alamy/Dijitalİmaj
tohumlarnasiltasinir.indd 15 22.10.2012 15:57
18. 16
Ağaç Kabuklarının İzini Çıkaralım
Ağaçların gövdelerinin dışında bir kabuk bulunur. Bu kabuk her ağaçta farklıdır.
Peki, ağaç kabuklarının izlerini çıkararak bunlarla resim yapmak ister misin?
Malzeme
Kâğıt
Yapışkan bant
Pastel boya
Önce bir ağaç bul.
Kâğıdı ağacın gövdesine yapışkan bantla tuttur.
kabukizi.indd 16 22.10.2012 15:12
19. 17Aslı Zülal
Çizim: Bilgin Ersözlü
Pastel boyayla fazla bastırmadan kâğıdın üzerini
yavaş yavaş boya. Ağacın kabuğunun izi kâğıdın
üzerinde belirecek.
Bu şekilde başka ağaçların
kabuklarının izlerini de
çıkarabilirsin.
Sonra da ağaç kabuğu izi
resimlerinle bir sergi açabilirsin.
kabukizi.indd 17 22.10.2012 15:12
20. 18
İşte bir gökkuşağı okaliptüsü. Bu
ağacın gövdesi çok renkli. Gökkuşağı
okaliptüsünün gövdesindeki kabuklar
kendiliğinden soyulur. Kabuklar
soyuldukça da ortaya farklı renkler
çıkar. Kabuğun soyulan bölümleri önce
açık yeşil olur. Daha sonra koyulaşıp
renk değiştirir.
LewRobertson/Botanica/GettyTürkiye
Alamy/Dijitalİmaj
Bu Ağaçlar Çok İlginç
ilgincagac.indd 18 23.10.2012 16:54
21. 19
Baobab ağacının
gövdesi çok geniş ve
kabuğu birçok ağacınki
gibi sert değil. Baobab
ağacı, gövdesinde
çok miktarda su
depolar. Böylece kurak
mevsimlerde susuzluğa
dayanabilir.
TsuneoYamamoto/Amanaimages/GettyTürkiye
ilgincagac.indd 19 23.10.2012 16:54
22. 20 Bilge Nur Karagöz
Alamy/Dijitalİmaj
İşte dev sekoyalar. Burada gördüklerin,
yeryüzündeki en büyük ağaçlardan bazıları.
Dev sekoyalar aynı zamanda dünyanın en
hızlı büyüyen ağaçlarından biri.
Alamy/Dijitalİmaj
ilgincagac.indd 20 23.10.2012 16:54
23. 21
Mabetağacını Tanıyalım
Mabetağacı, Çin’e özgü bir ağaç. Bu ağacın diğer bir adı da ginkgo.
Mabetağaçları, dinozorların yaşadığı çok eski zamanlardan beri yeryüzünde var.
İşte bunlar da mabetağacı ve mabetağacının yaprakları ve meyveleri.
Aslı Zülal
Fotoğraflar: Alamy / Dijital İmaj
Ağaç, sonra da yapraklarla meyveler. Bu sıra aşağıda iki yerde bozulmuş.
Bunları bulabilir misin?
oruntu.indd 21 23.10.2012 17:08
24. 22
Her Mevsimde Meşe Ağacı
Meşe ağacı her mevsimde değişir. Bu sayfalardaki resimleri inceleyerek
her mevsimde neler olduğunu anlatabilir misin?
Sonbaharda meşe
ağacının meyveleri
olgunlaşır. Onlara
meşe palamudu denir.
Meşe palamutlarını
görebiliyor musun?
Bu resimde başka neler var?
hermevsimmese.indd 22 23.10.2012 14:39
25. 23
Meşe ağacı kışın yapraklarının hepsini
döker. Ama dallarında, ilkbaharda çıkacak
yeni yaprakların tomurcukları vardır.
hermevsimmese.indd 23 23.10.2012 14:39
26. 24
İlkbaharda meşe ağacı çiçek açar.
Yaprakları yeniden çıkar.
hermevsimmese.indd 24 23.10.2012 14:39
27. 25
Seçil Güvenç Heper
Çizim: Ayşe İnan Alican
Yazın meşe ağacı yemyeşil olur. Ağacın çevresinde
ve dallarında birçok hayvan yaşar.
Bu resimde kaç hayvan
var? Bu hayvanlar
meşe ağacından
nasıl yararlanıyor
olabilirler?
hermevsimmese.indd 25 23.10.2012 14:39
28. Bazı ağaçların yaprakları sonbaharda sararmaya ve dökülmeye
başlar. Kışın hiç yaprakları kalmaz. Bunlar, geniş yapraklı
ağaçlardır. Hava soğuduğunda ağaçlar yaprakları için topraktan
yeterince su alamazlar. Ayrıca kışın güneş ışığı da azalır.
Yapraklarını dökerek enerji gereksinimlerini azaltır ve bir tür
dinlenme dönemine girerler.
Ağaçların yaprakları
sonbaharda neden
dökülür?
Defne Kayıran / 4 yaş / Adana
Ece Kuzuimamlar / 4 yaş / İstanbul
Fikret Alp Aytekin / 5 yaş / Kocaeli
Ahmet Işık / 5 yaş / Şırnak
Ada Kaplan / Antalya
Ceren Dağ / 4 yaş / Kütahya
Güniz Turan / 4 yaş / Ankara
Çok Merak
Ediyorum
26
cokmerakkasim.indd 26 23.10.2012 15:45
29. Sorularınızı Bekliyoruz!
Çevrenizdeki kuşlarla ilgili merak ettiğiniz
soruları bize gönderin. Bu sorulardan
birini ya da birkaçını Ocak 2013 sayımızda
yanıtlayalım. Sorularınızı 15 Aralık 2012
tarihine kadar gönderebilirsiniz. Adınızı,
soyadınızı, yaşınızı ve yaşadığınız ili
yazmayı unutmayın. İşte adreslerimiz:
e-posta: merakli.minik@tubitak.gov.tr
Adres: TÜBİTAK Meraklı Minik Dergisi
“Çok Merak Ediyorum” Köşesi
Atatürk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere
06100 Ankara
Seçil Güvenç Heper
Fotoğraf: Alamy / Dijital İmaj
27
cokmerakkasim.indd 27 23.10.2012 15:45
30. 28
Malzeme
• 1 kâse brokoli
• 2 su bardağı tam buğday unu
• 1 su bardağı çatalla ezilmiş
beyaz peynir
• 2 çay bardağı yoğurt
• 2 yumurta
• 1 çay bardağı zeytinyağı
• 1 tatlı kaşığı kabartma tozu
• 1 havuç
Bu sayfadaki
etkinlik
yetişkinlerle
birlikte
yapılmalıdır.
Haydi
Mutfağa
Ağaçlı
Küçük Kekler
mutfakkasim.indd 28 22.10.2012 14:02
31. 29Yazı ve fotoğraflar: Deniz Özmen
Çizim: Pınar Büyükgüral
Brokoliyi bir su bardağı suda
3-4 dakika haşlayın. Sonra sudan çıkarıp soğumasını
bekleyin. Fırınınızı 180 dereceye ayarlayarak ısıtın.
Yumurtaları bir kâsede çırpın. Üzerine beyaz peyniri,
yoğurdu ve zeytinyağını ekleyip karıştırın. Daha sonra
unu ve kabartma tozunu da yavaş yavaş ekleyip karıştırarak
hamur haline getirin. Küçük kek kalıplarının her birine
yarıya kadar bu hamurdan koyun. Birer parça brokoliyi
sapları aşağıda kalacak şekilde hamurların ortasına
yerleştirin. Kalan hamuru da brokolilerin görünmemesini
sağlayacak şekilde kalıplara paylaştırın. Önceden ısıttığınız
fırında 30 dakika pişirin. Havucu rendeleyerek bir
tabağa koyun. Fırından çıkan kekler soğuduktan sonra
tam ortalarından kesin ve havuçların üzerine
yerleştirin. Afiyet olsun.
mutfakkasim.indd 29 22.10.2012 14:02
32. Eylül 2012 sayımızda bir ağaçla birlikte bir fotoğraf
çektirmenizi istemiştik. İşte ağaçlarla birlikte çektirdiğiniz
fotoğraflarınız. Burada yer veremediğimiz fotoğraflarınızı
da internet sayfamızda görebilirsiniz. İnternet sayfamızın
adresi: http://www.tubitak.gov.tr/merakliminik
Küçük
İşbaşında
Eller
Ahmet Semih Öztaş - 6 yaş - Ankara Saliha Gülşen Kılıç - 6 yaş - İzmir Kuzey Tüysüzoğlu - 2,5 yaş - Ankara Begüm İlke Sönmez - 4 yaş - İzmir
Azra Ceylin Okur - 6 yaş - Ankara
Bora Akoğlu - 3,5 yaş - AnkaraEngin Emiroğlu - 7 yaş - AnkaraDuru Coşgun - 4 yaş - Hamburg
Ahmet Alp Görmüş - 5 yaş - Tekirdağ Efe Gugul - 5,5 yaş - Bursa F. Zümra Çaylı - 7 yaş - Kahramanmaraş
Kayra Patır - 3 yaş - Girne
Kadriye Sinem Erim - 5 yaş - Denizli
Fatih Berke (9 yaş) ve Yavuz Selim
İnan (6 yaş) - Kütahya
Doğu Us - 4,5 yaş - İzmirArda Demirel - 6 yaş - Samsun
kucukkasim12.indd 10 22.10.2012 15:29
33. Ocak 2013 sayımız için bir kuş kuklası
tasarlamanızı istiyoruz. Tasarladığınız
kuklayla birlikte çektirdiğiniz
fotoğrafınızı, adınızı, soyadınızı,
yaşınızı ve oturduğunuz ili de yazarak
bize gönderin. 15 Aralık’a kadar
süreniz var. Adreslerimiz aşağıda:
TÜBİTAK Meraklı Minik Dergisi
“Küçük Eller İşbaşında” Köşesi
Atatürk Bulvarı No: 221
06100 Kavaklıdere / ANKARA
e-posta: merakli.minik@tubitak.gov.tr
Can Yaman Koçak - 5,5 yaş - Ankara
Duru Adıyaman - 3,5 yaş - Ankara Tunahan Gülmez - 5 yaş - Erzurum
Emre (7 yaş), Ege Tuna ve
Abdullah (5 yaş) - Ankara
Yiğit Apaydın - 5 yaş - İstanbul Doğa Bayraktar - 6,5 yaş - İstanbul Baran Çalışkan - 3 yaş - Şanlıurfa
Emir Demiray - 4 yaş - Moskova
Derin (3 yaş) ve Toprak
(7 yaş) Tezcan - Landen
Sarp Arabacı - 5 yaş - Aydın Gülşah Alemdağ - 3,5 yaş - Gümüşhane
Gülin Kesdi - 5 yaş - Ankara Emre Karakayış - 5,5 yaş - Malatya Devlet Biberci - 5,5 yaş - Mersin
kucukkasim12.indd 11 22.10.2012 15:29
34. Kitap...
Oyun...
Öneri...
32
Bu sayımızda sizlere, İş Bankası Kültür
Yayınları’ndan çıkan Mini Ağaç Rehberi
adlı kitabı tanıtmayı seçtik. Kitapta
çevrenizdeki parklarda ve bahçelerde
gözlemleyebileceğiniz birçok farklı ağaç
türünün özellikleri çizimlerle birlikte
anlatılıyor. Çizimlerde, ağaçların dış
görünümünün yanı sıra yaprakları, çiçekleri
ve meyveleri de yer alıyor. Kimi sayfalarda
ağaçların farklı mevsimlerde geçirdiği
değişimlere ya da meyveleriyle beslenen
canlı türlerine ilişkin bilgiler de veriliyor.
Kitabın arka sayfalarındaysa, okuyucuların
kendi ağaç gözlemlerini yazabilecekleri
bir bölüm bulunuyor. Kitaptaki yazıları
Kate Petty ve Jo Elworthy, çizimleriyse
Charlotte Voake hazırlamış.
Mini Ağaç Rehberi
Şimdi sonbahar. Parklar, bahçeler, her yer
ağaçların tohumlarıyla dolu. Bugünlerde
küçük bir tohum hazinesi oluşturmak çok
kolay. Siz de çocuklarla birlikte, yaşadığınız
yerin yakınındaki bir doğal alanda ya da bir
parkta bir geziye çıkabilirsiniz. Bu geziniz
sırasında farklı ağaç türlerinin tohumlarını
toplayabilirsiniz. Tohumları ağaçlardan
koparmayın. Sadece yere düşmüş
olanları toplayın. Yanınıza tohumları
koyabileceğiniz uygun bir çanta almayı da
unutmayın. Eve döndüğünüzde atık karton
kutulardan bir hazine sandığı hazırlayın.
Sandığın üzerini süsleyin. Tohumları içine
yerleştirin. Tohumları zaman zaman
hazine sandığından çıkarıp incelemek
kışın zevkli bir uğraş olabilir. Ayrıca
topladığınız tohumlarla farklı oyunlar da
oynayabilirsiniz. Tohum adı tahmin etmece
ya da tohumlarla bellek oyunu gibi.
Tohum
Hazinesi
AslıZülal
Aslı Zülal
Zuhal Özer
32-33kitapoyunkasim.indd 32 23.10.2012 14:09
35. 33Aslı Zülal
Ağaç
Olma
Oyunu
Okulda çocuklarla birlikte ya da evde ailece ağaç olma oyunu oynayabilirsiniz. Bu
oyunda ilk olarak oyuncular bir çember oluşturur. Oyunculardan biri bir ağaç adı
söyler. Sonra tüm oyuncular vücutlarını kullanarak o ağacı taklit ederler. Ardından
bir başka oyuncu doğada gerçekleşen bir olay söyler. Yağmur yağıyor, rüzgâr esiyor
gibi. Daha sonra da tüm oyuncular bu olayın o ağacı nasıl etkilediğini vücutlarıyla
gösterir. Oyun böylece devam eder.
Bu sayıda dergimizle birlikte
verdiğimiz sonbahar yaprakları
kartlarıyla bir eşleme oyunu
oynayabilirsiniz. Oyuna başlamadan
önce kartları birbirinden ayırıp
karıştırın. Üzerinde yaprak fotoğrafları
bulunan yüzleri altta kalacak şekilde
yere dizin. Sonra kartları ikişer ikişer
açın. Birbirinin eşi olan kartları
bulmaya çalışın. Açtığınız iki kart
birbirinin eşiyse bunları kenara ayırın.
Açtığınız kartlar birbirinin eşi değilse
bu kartları tekrar ters çevirip başka iki
kart açın. Dilerseniz bu oyunu iki ya
da daha fazla oyuncuyla, kartları sırayla
açarak da oynayabilirsiniz.
Sonbahar Yaprakları Kartları
Zuhal Özer
PınarBüyükgüral
32-33kitapoyunkasim.indd 33 23.10.2012 16:19
36. Ağacın üzerindeki
şu evlere bak.
Sence bu evler
kimlerin olabilir?
RobinKnight/Flickr/GettyTürkiye
arkakasim.indd 1 22.10.2012 15:39
37. Ağacın üzerindeki
şu evlere bak.
Sence bu evler
kimlerin olabilir?
RobinKnight/Flickr/GettyTürkiye
arkakasim.indd 1 22.10.2012 15:39
39. Ağaç Tombalası - Kartlar
Akçaağaç
At Kestanesi
Servi
Dişbudak
tombala.indd 2 19.10.2012 16:11
40. Bu sayımızda sizin için bir tombala oyunu hazırladık. Bu tombalada sekiz ağaç türü ve bu ağaçların meyveleri
ve yaprakları var. Ağaç tombalasını oynamak için önce tombala kartlarını ve kapatma pullarını kartonlardan
çıkararak hazırlamanız gerekiyor.
Oyunun Kuralları
• Ağaç tombalası 2-4 kişiyle oynanır.
• Her oyuncu bir tombala kartı alır.
• Kapatma pulları, içi görünmeyen bir torbaya koyulur.
• Oyunculardan biri torbadan pul çekme görevini üstlenir. Bu oyuncu torbadan bir pul çeker ve ortaya koyar.
• Her oyuncu kendi kartına bakar. Çekilen pulun üzerindeki resim, kartının üzerindeki resimlerden biriyle aynıysa
pulu alır. Kartındaki resmin üzerine koyar.
• Eğer çekilen pulun üzerindeki resim oyunculardan hiçbirinin kartında yoksa pul ortada kalır.
• Torbadan yeni bir pul çekilir ve oyun bu şekilde devam eder.
• Tombala kartının üzerindeki meyve ve yaprak resimlerinin dördünün üzerini de pulla kapatan oyuncu oyunu
kazanmış olur.
AğaçTombalası-Pullar
Meraklı Minik dergisinin 71. sayısının ekidir.
Kübra Sıvışoğlu
Çizim: Nazlı Tunalı
Ağaç Tombalası Nasıl Oynanır?
tombala.indd 3 19.10.2012 16:11