Van limiting belief naar growing edge, alles over het gebruik van je meer mogelijkheden, hoe geintegreerd gebruik te maken van de linker en rechter hersenhelft, patronen doorbreken.
3. Tekst
Mastering the Mystery
3
Meerpotentieel
1. Mindpower 5
• het slimme onbewuste..
• de werking van ons brein
• bewust of onbewust?
2. Hoe het werkt 9
• de ijsbergtheorie
• meerpotentieel aanboren
3. de kracht van de verbeelding 13
• overtuigingen
• het placebo effect
• de wetten van Coué
6. Meerpotentieel benutten 16
• wat houdt je tegen?
• zes universele belemmeringen
• kiezen, stress en de waan van de dag
Bijlagen
• remmende factoren (p. 24)
• literatuurlijst (p.29)
4. Tekst
Mastering the Mystery
‘Don’t worry about your difficulties in
mathematics, I can assure you that
mine are still greater.’
Albert Einstein
5. Tekst
Mastering the Mystery
5
Het slimme onbewuste..
Mindpower
Waarom helpt nadenken vaak niet bij het nemen van
beslissingen? Waarom vinden we een liedje dat al weken op
nummer 1 staat in de hitlijsten leuker dan een liedje dat we
voor het eerst horen? En hadden Mozart en Einstein een
beter functionerend bewustzijn dan wij, of was het hun
onbewuste dat hen tot genieën maakte?
Twee denksystemen
In zijn bestseller ‘Ons feilbare denken’ benoemt Daniel
Kahneman onze verschillende denksystemen: Systeem 1 en
Systeem 2; respectievelijk ons onbewuste (1) en bewuste
denken (2). Beide systemen zijn instrumenten met eigen
vaardigheden, beperkingen én functies.
Rationeel
Mensen voelen zich aangetrokken tot Systeem 2; het
bewuste, rationele zelf dat meningen heeft, keuzen maakt
en nadenkt over wat te doen en te denken. De werking ervan
koppelen we aan onze subjectieve ervaring, concentratie,
handelingsvermogen en keuze: kortom alles wat we bewust
weten of waarvan we ons bewust zijn.
Intuïtief
Systeem 1 daarentegen werkt automatisch en snel, met
weinig of geen inspanning en geen gevoel van controle.
Systeem 1 is iets wat moeiteloos indrukken en gevoelens
vormt, de voornaamste bron van explicitiete overtuigingen
en keuzen van ons bewustzijn. De automatische werking
van Systeem 1 genereert een verrassend complex patroon van
ideeën, maar alleen het tragere systeem 2 kan gedachten in
een ordelijke reeks van stappen omzetten.
Beide systemen zijn instrumenten met eigen
vaardigheden, beperkingen én functies.Als alles soepeltjes
verloopt pikt Systeem 2 de suggesties van Systeem 1 op met
weinig of geen aanpassingen.
6. Tekst
Mastering the Mystery
6
de werking van ons brein
Mindpower
De kracht en wendbaarheid van het menselijk brein
overtreft die van elke computer. Ons brein is het meest
complexe systeem op deze planeet, en toch is er geen enkel
mens in staat de capaciteiten hiervan volledig te benutten.
De hersenen kan je globaal verdelen in twee helften: de
linkerhersenhelft en de rechterhersenhelft. Ze zien er
hetzelfde uit. Het verschil zit hem in wat ze doen.
Een netwerk van cellen
In onze hersenen bevindt zich een gigantisch netwerk van
cellen, genaamd neuronen. Zo’n 100 miljard. Elk van deze
neuronen, staat weer in verbinding met een ander neuron.
Zo ontstaat er een gigantisch netwerk van cellen, dat continu
informatie uitwisselt. De hersenhelften werken vaak met
elkaar samen als we iets doen. Hoe goed de samenwerking
tussen beide helften verloopt, heeft invloed op hoe goed je
leert. Hoe beter het je lukt om zowel je linker- als
rechterhersenhelft te gebruiken bij het leren, hoe effectiever
het wordt.
Onze linkerhersenhelft is goed in taal, lezen en
schrijven. Logica in de vorm van redeneren en
rekenen huist hier. Deze hersenhelft werkt
lineair en werkt zaken één voor één af. Hij houdt
van ordenen en zet graag zaken op een rijtje,
onder elkaar. Zo analyseert hij ook, deductief. Er
moet er eentje overblijven. Bewust beslissen
betekent afwegen en een keuze maken.
Afspraken maken, je wil richten, bewust
beslissen zijn een paar kenmerken van je linker
hersenhelft. Heel anders is het gesteld met je
rechterhersenhelft. ‘Zij’ is goed in herkenning
van gezichten en patronen. Ritme als in rijm en
muziek. Deze hersenhelft is vooral visueel
ingesteld, denkt in plaatjes en ziet diepte,
combineert, is creatief. Veel processen draaien
parallel, de analyse berust op synthese. Ze
hanteert logica van een andere orde, de werking
is niet zichtbaar voor een ander, we hebben er
geen afspraak over. Voorstellingsvermogen,
visie en intuïtie huizen er.
LINKS EN RECHTS
7. Tekst
Mastering the Mystery
7
bewust of onbewust?
Mindpower
We plaatsen het bewustzijn (vergelijk dit met de vermogens
van de linkerhersenhelft) op een voetstuk, zien het als de
kroon op de evolutie en denken dat het ons onderscheidt van
andere dieren. We denken dat het ons verstandig en
rationeel maakt, dat het de baas is in ons brein en dat het ons
gedrag stuurt. Ons onbewuste (de vermogens van de
rechterhersenhelft) zien we als ondergeschikt. Het is niet
meer dan een hulpje van het bewustzijn. Freud zag het
als een vergaarbak van ellendige herinneringen en dierlijke
driften, die door het bewustzijn beteugeld moeten worden.
Dit onbewuste bepaalt (met een verwerkingscapaciteit die
ongeveer 200.000 keer zo groot is als die van het bewustzijn)
ons gedrag, ons denken en onze gevoelens.
meerpotentieel
Het loont de moeite ons te verdiepen in de werking van dit
deel van ons ‘zijn’. Hoeveel meer zouden we gemakkelijker
kunnen bereiken als we dit onbewuste, bewust zouden
kunnen gebruiken.
9. Tekst
Mastering the Mystery
9
Hoe het werkt
Het bewustzijn is goed in taal, rekenen en
logica. Hier richten we onze wil, concentreren
we ons en nemen we bewust beslissingen.
Het voorbewustzijn tenslotte (of limbisch
systeem) functioneert als filter voor informatie,
die binnenkomt. Waar willen we ons bewust van
worden en wat ontgaat ons op de automatische
piloot?
Ons onderbewustzijn (vermogens van de
rechterhersenhelft) is meer visueel ingesteld;
herkennen van gezichten, patronen, ritmes en
afbeeldingen. Het kan zaken combineren en
tegelijkertijd afwegen.
DE IJSBERGTHEORIE
BEWUSTZIJN
VOORBEWUSTZIJN
ONDERBEWUSTZIJN
1/8
7/8
10. Tekst
Mastering the Mystery
HOE WERKT HET?
WANNEER ACTIEF?
HOEVEEL ZAKEN
TEGELIJKERTIJD?
VERHOUDING
RESULTAAT/ENERGIE
TOEPASSING
BEWUSTZIJN
• Wakker
• Geconcentreerd
1
• Concentratie
• Convergeren
• Besluiten
• Op een rijtje zetten
• Probleemanalyse
• Doelen stellen
• Richten van de WIL
R E
VOORBEWUSTZIJN
• 24 uur/24 uur
• Alert
7± 2
• Verbinden
• Prioriteren (emoties)
• Instinct
• Overlevingsmechanisme
• Mentaal en fysiek
• Conditioneringen
• Weerstand
R E
• 24 uur/24 uur
• Altijd werkzaam
• Divergeren
• Reconciliëren
• Oplossingen bedenken
• Visie
• Intuïtie
• Endless tape
• Creativiteit
• ‘Franske’
R E
ONDERBEWUSTZIJN
11. Tekst
Mastering the Mystery
11
meerpotentieel aanboren
Hoe het werkt
Het bewustzijn is een belangrijke functie, maar wordt
overschat in de mogelijkheden. Het bewust leren en
beredeneren van zaken kost veel energie en levert beperkt
resultaat. Denk maar aan het stampen van rijtjes op school.
Je voorbewustzijn is als een ‘poortwachter’ die bepaalt
welke waarnemingen en ingevingen je bewustzijn bereiken.
Als je overtuigd bent dat perfectie niet bestaat, vind je altijd
een foutje. Je overtuigingen en conditioneringen bepalen
wat je waarneemt en wat er voor jou mogelijk is. Wanneer je
bewust wordt van je overtuigingen en daar mee aan de slag
gaat, kun jij jezelf ‘herprogrammeren’. Daarmee verandert je
kijk op de wereld en daarmee ook de wereld zelf.
Het onderbewustzijn kan oneindig veel zaken tegelijk.
Alles wat je waarneemt sla je (vooral in beelden) op. Dat
onderbewuste combineert en associeert daar vrijelijk mee. In
je dromen maak je de meest onverwachte combinaties. Dat
kost geen enkele energie.
• je onderbewustzijn is een zeer krachtig, nog
nauwelijks benut potentieel
• gedraagt zich als een kind van een jaar of
zes, naïef, beslist niet dom
• bewust te gebruiken, geprogrammeerd om
jou zonder aarzeling te gehoorzamen
• wees je bewust van je onbewust automatisch
gedrag en overtuiging
• denk na welke instructie je ‘Franske’ geeft
KRACHTIG POTENTIEEL
13. Tekst
Mastering the Mystery
13
overtuigingen, krachtige hulpbronnen
De kracht van de verbeelding
Overtuigingen zijn gedachten, die we hebben over onszelf,
anderen en de wereld om ons heen. Deze gedachten spelen
een belangrijke rol in ons bewustzijn en zijn bepalend voor
de manier, waarop we op zaken reageren. In de loop van ons
leven hebben we gedachten, overtuigingen en dus ook
gewoontes ontwikkeld. Zij kunnen onze ontwikkeling
stimuleren, maar ook belemmeren. Onze overtuigingen
sturen immers ons gedrag. Dat gebeurt vaak onbewust.
twee soorten overtuigingen
• Bewuste gedachten, die bekend zijn aan jezelf en
waarvan jij je bewust bent.
• Verborgen of latente overtuigingen; die spelen zich
on(der)bewust af.
Deze laatste soort belemmert vaak het behalen van je doelen.
We noemen ze niet voor niets ‘limiting beliefs’.
Het is de kunst je limiting beliefs om te zetten
naar gedachten, die je ontwikkeling bevorderen,
(supporting beliefs). Daarvoor kun je twee
wegen bewandelen.
Supporting Beliefs ontwikkelen
Geef je belemmerende overtuigingen geen
energie of aandacht, hierdoor verliest de
gedachte aan kracht en heeft minder impact op
je gedrag en gevoel.
Herprogrammeren
Je kunt de gedachte écht bewust maken en deze
vervangen door een supporting belief; een
aanzet tot ander gedrag.
LIMITING BELIEFS
14. Tekst
Mastering the Mystery
14
Het Placebo-effect
De kracht van de verbeelding
De kracht van de verbeelding is zo sterk als je zelf denkt - dat
bewees Emile Coué al ruim een eeuw geleden. Emile Coué
de la Châtaigneraie (1857-1926) was een Franse psycholoog
en apotheker die een methode van psychotherapie
ontwikkelde, gebaseerd op optimistische autosuggestie.
Hij formuleerde een drietal ‘wetten’, als gevolg van de
werking van het placebo (nepgeneesmiddel).
autosuggestie
De methode van Coué is gebaseerd op het principe dat elk
idee dat zich exclusief in de geest manifesteert, omgezet kan
worden in de realiteit, ervan uitgaande dat het idee
realistisch is. Door bewust optimistische autosuggestie in
te zetten merkte Coué op, dat zijn patiënten zichzelf konden
genezen. Volgens Coué worden beelden en woorden door
het onderbewustzijn geabsorbeerd door ze maar vaak
genoeg te herhalen.
De positieve verbeeldingskracht vervangt de wilskracht.
In de huidige medische wereld worden placebo's nog steeds
veelvuldig toegepast. In een placebo zit geen werkzame stof.
Wel gelooft de patiënt dat het werkt. Het geheim? De
verbeelding dat het medicijn de patiënt verlost van de kwaal
is even sterk als het medicijn zelf.
van wilskracht naar verbeelding
De methode van Coué richtte zich op het bewust (en later
onbewust) uitspreken van de mantra ‘elke dag en op elke
manier word ik beter en beter’. Coué was van mening dat
het genezen van problemen een verandering eist in ons
onderbewuste denken, slechts te bewerkstelligen door de
verbeelding. Dit in tegenstelling tot de notie dat het bewust
richten van de wil het beste pad naar succes is.
15. Tekst
Mastering the Mystery
15
bewust gebruiken
De kracht van de verbeelding
Opvallend, dat we thans fysiek bewijs vinden
(neuroplasticiteit) voor iets wat al een eeuw lang succesvol is.
Boeiend te zien hoe mensen, die vertrouwen op de eigen
geestkracht reeds lang gebruik kunnen maken van hun
ongekende vermogens, ofwel hun meerpotentieel. Daarbij
geldt de eenvoudige wet: of je nu gelooft dat je het kunt, of
gelooft dat je zult falen; je hebt gelijk! Geloof jij dat het kan?
leren integreren
Door bewust om te gaan met je mentale instelling,
gewoontes en patronen, kun je ze veranderen. Daarmee
wordt een andere, zelfgekozen werkelijkheid mogelijk.
Bewust leren (en volhouden) hoe je hardnekkige gewoontes
succesvol kunt ombuigen in nieuwe patronen is de eerste
stap.
De ‘bollen’ op de volgende pagina bieden een handig en
praktisch handvat. Ze baseren zich op de wetten van Coué.
Bedenk dat gevoelens, alle gevoelens zinvol zijn.
Rede of verbeelding?
Als rede en verbeelding in conflict zijn, wint de
verbeelding. ‘If you can dream it, you can do it’.
De werking van een placebo onderstreept dit
De sterkste emotie wint
Als twee emoties strijdig zijn, wint de sterkste.
Er zijn goede noch slechte emoties; elke emotie
heeft als kenmerk nodig te zijn. We kennen
emoties die lam slaan (angst, verdriet, frustratie)
en gevoelens die mobiliseren (geloof, hoop,
liefde, vertrouwen).
Oorzaak en gevolg zijn omkeerbaar
Denk alsof - doe alsof, maar ook doe alsof -
denk alsof. Fake it, until you make it – ofwel
Modeling in NLP.
DE WETTEN VAN COUÉ
1
2
3
16. Tekst
Mastering the Mystery
AANBOREN EN BENUTTEN VAN MEERPOTENTIEEL
Mobiliseren
• verlangen
• geloof
• hoop
• liefde
• vertrouwen
Demobiliseren
• woede
• haat
• verdriet
• angst
TIMING
Als je doet,
wat je deed,
krijg je wat
je altijd kreeg.
SUGGESTIE
Wat zeg je
tegen jezelf. Over
jezelf, de ander,
de situatie?
VISUALISATIE
Begin with the end
in mind. De kracht
van de verbeelding,
zie het voor je.
21
DAGEN
ATTITUDE
Leren: groeien
in bewustzijn
mentale instelling
EMOTIE
(H)erken je emoties,
En wees je bewust,
dat je meer bent
dan je gevoel.
EVALUEER EN
EXPERIMENTEER
SUPPORTING
BELIEF
gevoel gevolg Bewust
inzetten
• herhalen
• film
• tekening
• fantasie
gebruik je natuurlijke
alfamomenten – klepje staat
optimaal open; driemaal per dag
gedachte
Bewust
• reminder
• NLP
• herhaling
• woordkeuze
Onbewust
• ‘tape-jes’
• reminders
• hypnose
Bewust doen x volhouden
Combineer de ‘krachten’ en
gebruik natuurlijke momenten
om jezelf te ‘herprogrammeren’.
gedrag
the heart of
the matter
17. Tekst
Mastering the Mystery
17
nieuwe gewoontes
Meerpotentieel benutten
In het model op p. 16 staan vijf ‘bollen’ die een rol spelen bij
het aanleren van nieuw gedrag.
Bewust doen en volhouden
Door in minimaal één van de bollen heel bewust te
veranderen, komt het hele systeem in beweging. Door de
gedachten over jezelf bewust te herformuleren, maak je het
makkelijker ander gedrag te laten zien. Wanneer je nieuw
gewenst gedrag laat zien, op alle momenten dat het kan,
maak je een andere uitkomst mogelijk. En die uitkomst
geeft andere gevoelens en emoties. Om je nieuwe
overtuiging tot een nieuw automatisme te maken zul je dit
proces van gevoelens, gedachten en gedrag heel bewust
moeten toepassen en volhouden. Net als bij leren autorijden
of leren viool spelen: net zo vaak doen tot het vanzelf gaat.
21 dagen
Na 21 dagen praktiseren is het een nieuwe gewoonte
geworden.
In het midden staat de bol van het leren zelf.
Waar wil je bewust in groeien of in veranderen?
De bol linksboven geeft je (huidige) gevoelens en
emoties aan als gevolg van de waargenomen
werkelijkheid. De bol linksonder zijn de
gedachten en overtuigingen die je als gevolg van
deze gevoelens hebt. De bol van het gedrag
rechtsonder beschrijft wat je concreet doet en
de bol rechtsboven staat voor het gevolg van dat
gedrag. De wetten van Coué helpen dit proces te
versterken.
DE KRACHT VAN HERHALING
18. Tekst
Mastering the Mystery
18
Wat houdt je tegen?
Meerpotentieel benutten
De kans is groot dat je weet wat het antwoord is. We hebben
allemaal wel iets wat ons tegenhoudt. Het kunnen
gegronde redenen zijn. Je komt er niet toe om aan sport te
doen, omdat je bijvoorbeeld op meer dan een uur rijden van
je sportclub woont. Het kunnen redenen zijn waar je zelf in
bent gaan geloven: ‘ik ben niet slim genoeg’ of ‘ik kan dat
niet’ of ‘dit lukt me niet’. Maar, hoe kun je ergens zeker van
zijn als je het niet hebt geprobeerd? En waarom zou het niet
lukken; als anderen het wel kunnen waarom jij dan niet?
Wat kan er gebeuren als je het zou proberen?
Wat wil je eraan doen?
Heel vaak zijn de dingen die ons tegenhouden om onze
doelen te bereiken geen echte obstakels maar zijn het
keuzes, die we zelf gemaakt hebben. Ze worden tot een
gewoonte en sommige gewoontes ontwikkelen zich tot
remmende factor. Op de volgende pagina zes universele
belemmeringen, die in de bijlage zijn uitgewerkt. Welke
gelden voor jou?
Gewoonte
Een gewoonte is een manier waarop wij ‘gewoon
zijn’ de dingen te doen of te laten. We hoeven er
niet over na te denken, het gaat vanzelf. Er zijn
gewoontes die ons helpen. Het positieve effect
straalt uit naar anderen en onszelf. Er zijn ook
gewoontes waar we last van hebben, die ons
belemmeren Gewoontes kunnen ons lui of
gemakzuchtig maken. Dat gebeurt onbewust. Zo
remmen ze onze groei af.
Remmende factor
Een remmende factor is een gedachte, een
overtuiging die je handelen in de weg staat. Je
kunt erover struikelen bij het streven naar
verandering. Iedereen heeft ze en ondervindt er
hinder van. Pas als je bewust bent van dit
fenomeen, kun je aan de slag met het opruimen
ervan.
HULP OF REM?
19. Tekst
Mastering the Mystery
19
zes universele belemmeringen
Meerpotentieel benutten
Onderzoeker en auteur Napoleon Hill (1893-1970) kwam tot
de ontdekking, dat succesvolle mensen zonder uitzondering
beschikken over een ‘positieve instelling’. Blijkbaar gaan
zij anders om met belemmeringen. Hij onderscheidde zes
universele belemmeringen, waar ieder zich in kan
herkennen.
remmende factoren
1. zelfonderschatting
2. gebrek aan ambitie
3. excuses
4. gevolg-attitude
5. vooroordelen
6. lichtzinnige afspraken
We herkennen er allemaal wel een of meer, die onze
(persoonlijke) groei in de weg staan. Een korte uitwerking
van elke remmende factor en hoe je deze kunt aanpakken
vind je achter de tab Bijlagen (p. 24-29).
21. Tekst
Mastering the Mystery
21
Prioriteiten stellen, hoe werkt dat eigenlijk?
Meerpotentieel benutten
Kwadrant A betreft activiteiten met een deadline. Zaken die
je direct moet doen en oplossen. Ze geven constructieve
spanning, je leeft in het hier en nu en dat voelt goed.Hier
werken linker- en rechterhersenhelft met resultaat samen.
Dit kwadrant vraagt om bewuste aandacht, concentratie,
focus, oplossing en creativiteit.Tot maximaal 25% van je
werktijd bezig zijn met dit kwadrant is prima, gezond en
leuk. Effectieve mensen laten dit percentage niet oplopen.
Hoe? Werk dagelijks ongeveer twee uur belangrijke én
dringende zaken af.
Stress
Besteed je meer dan 25% van je tijd in dit kwadrant dan
levert dat stress op. Als je ‘to-do list’ meer acties bevat dan in
het voorbewuste - ‘de klep’ - in de wacht kunnen staan (7 ± 2),
kom je in een gemoedstoestand die we stress noemen. De
druk is groter dan gezond is. De ‘klep’ gaat (min of meer)
dicht en inventieve ideeën stromen niet meer goed door.
Alles wat je doet vraagt hierdoor meer energie en tijd.
22. Tekst
Mastering the Mystery
22
Stress en de waan van de dag
Meerpotentieel benutten
Je laten leven door de waan van de dag is de belangrijkste
oorzaak van stress. Vooral bezig zijn met zaken in kwadrant
C gaat ten koste van het werken aan belangrijke zaken. Het
gedrag dat hierbij hoort is ingaan op alles wat zich voordoet
en werken aan de doelen van anderen (C). Het gevolg
hiervan is dat je niet toekomt aan jóuw werk, dat wat jouw
speciale expertise vraagt. Waar je voldoening uit haalt (B)
stel je uit. De consequentie hiervan is dat je teveel moet doen
op het laatste moment. Er ontstaat tijdnood en dus stress.
verleiding
Ideeën, overtuigingen, gedachten en gevoelens die in ons
voorbewuste zijn gaan ‘wonen’ spelen een belangrijke rol.
Wat we denken en geloven over onszelf en anderen bepaalt
in hoge mate ons handelen. Maximaal 25% van je tijd met A-
taken bezig zijn betekent ongeveer 1% hersteltijd.Als je
stress ontwikkelt heb je meer hersteltijd nodig. Doorgaans
hebben we die extra tijd niet tijdens een werkdag en nemen
we werk mee naar huis.Als dit te lang duurt gaat het fout.
De balans tussen werk en privé raakt verstoord.
24. Tekst
Mastering the Mystery
24
Zelfonderschatting
Zes universele belemmeringen
De eigen waarde, kennis en kunde die we onszelf toekennen
is lager dan in werkelijkheid. Dit gaat vaak gepaard met een
gebrek aan zelfvertrouwen. Je vindt het lastig om voor
jezelf op te komen. Deze lage eigendunk veroorzaakt dat je
te snel toegeeft aan de mening van een ander. Meestal uit
angst voor mislukking of vrees voor kritiek. Dit negatief
denken doen we structureel.
Zo ziet het eruit…
Faalangst, bang om te mislukken of af te gaan ten opzichte
van anderen, je fouten niet willen laten zien, niets zeggen in
een meeting, twijfelen aan je capaciteiten, hulpbronnen en
eigen ervaring onderwaarderen.
Limiting Beliefs
‘Wat zullen anderen zeggen’, ‘ik hoor er toch niet bij’, ‘ik kan
het ook echt niet’,‘ik word niet serieus genomen’, ‘ik geef
maar toe, dan kunnen we door’, ‘ ik zoek mijn moment’,
‘een ezel stoot zich geen tweede keer’.
• stel vast wat je hebt geleerd uit wat niet
helemaal goed is gegaan
• realiseer je dat openheid en duidelijkheid
niemand kwaad doen
• vaar je eigen koers, wat anderen doen of
zeggen is niet relevant
• leer vechten voor je ideeën, wees assertief
• denk positief: wanneer je blijft denken dat
iets niet lukt, dan...
• gebruik de kracht van enthousiasme en
positief denken
• bereid jezelf voor en stel voor jezelf een
einddatum vast
• door het te doen krijg je er een kick van, vier
je succes!
VERANDEREN
25. Tekst
Mastering the Mystery
25
Gebrek aan ambitie
Zes universele belemmeringen
Gebrek aan lust of animo om uitdagende dingen te doen.
Wat ontbreekt is de ijver om eraan te werken. Het talent dat
je bij een ander ziet, wil je zelf niet gebruiken. Dat kan een
bewuste keuze zijn, maar wanneer dit onbewust gebeurt,
staat het groei in de weg.
kenmerkend gedrag
Niet boven het maaiveld uitkomen of anders dan anderen
willen zijn, uitdagingen uit de weg gaan, een grote behoefte
aan zekerheid, gebrek aan discipline, gemakzucht.
Limiting Beliefs
‘Doe maar gewoon, dat is al gek genoeg’, ‘dat komt wel als’,
‘het is al zo druk, ik loop over’, ‘andere zaken zijn nu
belangrijker’, ‘zorg dat je niet teleurgesteld raakt’
• doe eens iets ongewoons
• ontwikkel zelf een visie, wat wil je, wat is je
droom
• stel jezelf een serie van doelen
• beloon jezelf als je resultaat hebt behaald
• vraag anderen eens welk talent ze in je zien
• beloon jezelf als je iets uitdagends hebt
aangepakt
• eenmaal succes geproefd, smaakt het naar
meer
• oefen, oefen, oefen - ‘practice is the master of
all skills’
VER-ANDEREN?!
26. Tekst
Mastering the Mystery
26
Excuses
Zes universele belemmeringen
Onder excuses verstaan we een verontschuldiging, een reden
waarom we niet in actie komen. Dat uit zich in alibi’s of
‘smoesjes’. De smoes verhult wat er werkelijk aan de hand is.
Mensen die hierin uitblinken willen zichzelf meestal
indekken tegen persoonlijke kritiek en vinden het lastig om
ter verantwoording te worden geroepen. Samenwerken met
deze mensen kan lastig zijn omdat ze niet enthousiast te
krijgen zijn of om ‘de zaak’ heen draaien.
kenmerkend gedrag
Oorzaak buiten jezelf zoeken, wijzen naar anderen, fouten
niet toegeven, conflict vermijden, afhaken als er actie wordt
gevraagd, terugkomen op besluiten, om de ‘hete brij’ heen
draaien.
Limiting Beliefs
‘Hoe blijf ik overeind’, ‘hoe val ik niet door de mand’,‘ja,
maar..’, ‘stel, dat..’,‘dat heb ik al zo vaak geprobeerd’, ‘stel dat
het misgaat, dan sta ik voor aap’.
• fouten eerlijk ten opzichte van jezelf en
anderen durven toegeven
• zoek de oorzaak bij jezelf, wat kun jij eraan
doen
• wanneer je naar de ander wijst, wijzen er drie
vingers naar jezelf
• hoe kun je het wel laten slagen?
• welke andere mogelijkheden zijn er?
• neem afscheid van het woord ‘proberen’, doe
het of doe het niet
• excuses belemmeren je groei, vraag je af wat
belangrijker is
VER-ANDEREN?!
27. Tekst
Mastering the Mystery
27
Gevolgattitude
Zes universele belemmeringen
Het aannemen van een afwachtende houding. Je kiest niet of
er wordt voor jou gekozen, zonder dat je daar invloed op
hebt gehad. We noemen dit soort mensen ‘meelopers’ en
vinden vaak dat ze geen ruggengraat hebben, omdat het kan
lijken dat ze met alle winden mee waaien. Ook kan het
voorkomen dat ze exact doen wat er van hen wordt
gevraagd, niets meer en niets minder. Veel gehoorde
uitspraken zijn: ‘ik word geleefd’ of ‘het is zo druk’.
kenmerkend gedrag
Het lot (of anderen) laten geslissen, niets doen in een
overleg, maar ‘onder de radar’ je werk doen. Laten leiden
door de waan van de dag in plaats van het eigen doel.
Limiting Beliefs
‘Ik vind het wel best, het zal wel’, ‘anderen regelen het wel’,
‘ik zie wel wat er gebeurt’, ‘het zal zo’n vaart niet lopen’,‘ik
krijg niet de gelegenheid om..’, ‘er komt een moment..’.
• neem het heft in eigen handen
• als je iets wilt bereiken, zal je er ook iets voor
moeten doen
• wat wil je en wat moet je doen om het voor
elkaar te krijgen?
• vraag jezelf af: leef ik of word ik geleefd?
VER-ANDEREN?!
28. Tekst
Mastering the Mystery
28
Vooroordelen
Zes universele belemmeringen
Dit zijn van tevoren opgevatte ideeën, denkbeelden of
meningen. Vaak zijn ze ongegrond en voorbarig. Het
probleem kan vaak maar op één manier worden opgelost. Er
wordt onvoldoende opengestaan voor de signalen uit de
omgeving. Goed luisteren komt zelden voor; men hoort een
deel van de boodschap. We houden uit gewoonte vast aan
deze manier van denken. Dit komt vaak voor als er angst
voor het onbekende is.
kenmerkend gedrag
Direct oordelen, interpreteren zonder te verifiëren,
concluderen, nieuwe ideeën afwijzen, gesprekken afkappen
Limiting Beliefs
‘Ik weet al het het zit’,‘daar heb je hem weer..’, ‘ik vind..’,‘op
mijn manier gaat het sneller’, ‘als ik … doe, dan is er geen
gedoe’.
• breng wat je vindt naar het politiebureau
• check: denk je dit of weet je dit?
• communiceer over wat je denkt, stel je
mening zo nodig bij
• stel een vraag, voordat je je denkbeelden in je
hoofd prent
• houd vier seconden stilte voordat je iets zegt
• wees een OEN (open, eerlijk en nieuwsgierig)
en laat je OMA thuis (oordeel, mening en
aanname)
• luister naar wat er wordt gezegd, let op alle
signalen
• lees door de regels heen wat het
onuitgesproken probleem is
• analyseer alvorens jij je beeld vaststelt
• LSD; luisteren, samenvatten en doorvragen
VER-ANDEREN?!
29. Tekst
Mastering the Mystery
29
Lichtzinnige afspraken
Zes universele belemmeringen
Het niet nakomen van beloften.‘ja’ zeggen maar ‘nee’ doen.
Het frequent niet nakomen van je afspraken, maakt je
onbetrouwbaar én onzeker. Als mensen niet op je kunnen
bouwen, gaan ze controleren. Lichtzinnige afspraken
werken niet alleen onbetrouwbaarheid in de hand, ze
kosten ook veel tijd. Ook de afspraken die je met jezelf
maakt en niet nakomt vallen onder deze categorie.
kenmerkend gedrag
Terugkomen op genomen besluiten, geen ‘nee’ zeggen, je
voelt je gecontroleerd, anderen herinneren je aan je
afspraak.
Limiting Beliefs
‘Leg maar neer hoor, ik zal mijn best doen’,‘een beetje later
is vast niet erg’, ‘ik heb het toch geprobeerd’, ‘OK, ik doe het
nog wel even’.
• zeg ‘nee’ en biedt een alternatief aan
• maak een afspraak wanneer je het af zult
hebben en houd je hier dan aan
• vraag hulp als dat nodig is
• respecteer afspraken, anderen zijn daar ook
afhankelijk van
• stel prioriteiten, maak onderscheid in
belangrijke en dringende zaken, doe de
belangrijke zaken eerst
• een afspraak is een afspraak
VER-ANDEREN?!
30. Tekst
Mastering the Mystery
30
The Brain Book
Literatuur
Peter Russell
Routledge, ISBN 0-415-03455-8
De kracht en wendbaarheid van het menselijk brein
overtreft die van elke computer. Ons brein is het meest
complexe systeem op deze planeet. En toch, is er geen enkel
mens in staat de capaciteiten hiervan volledig te benutten.
In zijn handboek voor ‘breingebruikers’ zet de auteur de
ontwikkeling en structuur van onze hersenen helder uiteen,
hij onderzoekt functies en mogelijkheden, bespreekt
geheugenfuncties, ons vermogen tot denken in beelden,
holografie, lezen en notities maken. Hij maakt ons attent op
patroonherkenning, mindmapping, het gebruik van
kleuren, kernwoorden en meer organische functies. Tot slot
prikkelt hij de lezer door de stelling aan te vechten dat met
de jaren ons geheugen of hersencapaciteit afneemt.
Tony Buzan
• Use your whole brain, use your memory,
Theo Compernolle
• Stress
Margriet Sitskoorn
• Het maakbare brein
Ap Dijksterhuis
• Het slimme onderbewuste
Ruud Heijblom
• Management met intuïtie
Daniel Kahneman
• Ons feilbare denken
Napoleon Hill
• Think and grow rich
Antonio Damasio
• Descartes’ error
MEER LEZEN?