Het ongekende brein. Hoe werkt dit centraal orgaan dat onze gedachten, onze emoties en ons gedrag beheerst? Deze zwarte doos die ons permanent stuurt, onthult vandaag af en toe enkele van haar facetten dankzij de zoektocht van de neurowetenschap, de biologie, de ethologie en de menswetenschappen. Deze kennis laat de mens toe zichzelf beter te kennen en te beheren en zijn organisaties te harmoniseren. Pierre Moorkens (Institute of Neurocognitivism) stelt ons een reis voor naar de kern van het brein, in een simpele en toegankelijke taal. Hij bespreekt de preciese functies van de onderdelen, hun samenhang en de redenen tot afwijkingen die dan weer leiden tot onder andere stress en burn-out.

1. Welke metacompetenties moet je
ontwikkelen om je organisatie
duurzaam te maken?
HRRH Lyon 8 en 9 mei 2017
Pierre Moorkens
Co-Founder INC
www.pierre-moorkens.com

2. Het ecosysteem
INC France INC Belux INC Maroc
2010 2008 2010
20081987
JF
Centre de recherche –TNCC
Discipline: NeurocognitieveTherapie
PM
INC - Association Loi 1901
Ambassadeur van de NGM
Savoir-être
à l’école
PARTNERS
(Organisaties & Alumni)
Alumni

3. UITNODIGING
Op de LANCERINGSEVENT van 361°
Op DONDERDAG 1 Juni 2017 s’namiddags
Op Kasteel Ter Ham, Steenokkerzeel
Zie het programma op events.361.works

5. De neurowetenschappen ten dienste van het
menselijke gedrag
Neurobiologie
• Laborit (biologie - gedragspsychologie– «la nouvelle grille» «Mon oncle d’Amérique»)
• Changeux (epigenetica– «l’homme neuronal»)
• Tassin (farmacologische neurobiologie)
Cognitieve neuropsychologie
• Ledoux (vrees en angst)
• Davidson (emotie en cognitie)
• Houdé (cognitieve ontwikkeling)
• Duncan (algemene intelligentie)
Sociale psychologie
• Milgram (onderwerping aan autoriteit)
Neurologie-Neurochirurgie
• Mac Lean (de drie breinen)
• Damasio (emoties – «l’erreur de Descartes»)
Ethologie
• Lorenz (dierlijk gedrag «les oies cendrées»)
• Tinberger (dierlijk gedrag)
Gedragsgenetica
• Plomin (studies over tweelingen)
• Cloninger (persoonlijkheden/karakters)
Cognitieve Gedragstherapie
• Skinner (behaviorisme)
• Beck (depressie/ angst/ geweld)
• Bandura (sociale interactie en inzet)
Cognitieve
Wetenschappen
• Schiffrin
• Lazarus

6. Neurocognitieve en Gedragsmatige Methode
(NGM)
Onze expertise
Wetenschappelijk onderbouwd
Concrete toepassingen
TransdisciplinairPedagogische aanpak op basis
van het « Flipped classroom »
principe

7. • COMPLEXITEIT
Alles verandert in razendsnel tempo en dat
vraagt veerkracht
– Aanpassingsvermogen
• WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID
Werken in teamverband
– Betere kennis van zichzelf en de ander
• ZELFVERWEZENLIJKING
Zelfontplooiing en zingeving
– Motivatie & Autonomie
3 grote paradigma’s

8. VUCA
•Volatility
•Uncertainty
•Complexity
•Ambiguity

9. Het neuronale orkest: de 4 regies
EMOTIONELE REGIE
GREGAIRE REGIE
ADAPTIEVE REGIE
INSTINCTIEVE REGIE

10. INSTINCTIEVE REGIE
• Basisbehoeften:
Dorst, honger, slaap, voortplanting…
• Overlevingsinstincten:
Zichzelf redden bij levensgevaar
3 reacties:
– Vlucht
– Aanval
– Inhibitie
Het neuronale orkest: de 4 regies

11. Het neuronale orkest: de 4 regies
GREGAIRE REGIE
• Bepaalt de groepspositie van
een individu in de groep
• Bepaalt de onderlinge
machtsverhoudingen
• Indicatie voor het vertrouwen
of wantrouwen tov zichzelf en
de anderen

12. Het neuronale orkest: de 4 regies
EMOTIONELE REGIE
• Onze hard disk:
opslag van onze kennis & kunde,
onze vaardigheden, ervaringen,
emoties, motivaties…
Maar ook onze vooroordelen,
overtuigingen, aversies, …
• Kan snel efficiënte beslissingen
nemen in alle domeinen die
reeds gekend en vertrouwd zijn,
die in onze « comfortzone » zijn
= KERNBEWUSTZIJN

13. Het neuronale orkest: de 4 regies
ADAPTIEVE REGIE
= prefrontale neocortex
• de kern van onze creativiteit, ons
vermogen om
 « out of the box » te
denken,
 te reflecteren
 te anticiperen
• die ons in staat stelt om
complexe, ongekende en
onvoorziene situaties aan te
pakken in alle sereniteit
= UITGEBREIDE BEWUSTZIJN

14. AUTOMATISCHE MODUS
AUTOMATISCH
PROGRAMMA
CREATIE
ADAPTIEVE MODUS
ADAPTIEF
PROGRAMMEUR
CREATOR
Is overschakelen van de automatische naar de adaptieve modus
een natuurlijke reflex?
8
8
Het neuronale orkest: de 2 Mentale Modi (MM)

15. Op welke parkeerplaats staat deze wagen?
Door de situatie eens andersom te bekijken, kan een
probleem plots verrassend eenvoudig op te lossen zijn ….
Laten wij de Mentale Modi verkennen …. (3)

16. 7 + 4 = 11
3 + 8 = 10 5 + 9 = 14
6 + 2 = 8
Wat zou jij spontaan zeggen aan dit
kind dat leert rekenen?

17. Automatische modus
GEKEND
ONDER CONTROLE
Adaptieve modus
ONGEKEND
GEEN CONTROLE
Routine = procedures
Starheid = controle
Vereenvoudiging = kwalificatie
Zekerheid = plannen
Empirisme = operationeel
Sociaal imago = bedrijfscultuur
Nieuwsgierigheid = creatie
Aanpassing = wijsheid
Nuance = waarneming
Relativiteit = afstand
Nadenken = wetenschap
Persoonlijke mening = politiek
Fradin, J. et al. (2008). L’Intelligence du Stress. Paris : Eyrolles.
Adaptieve intelligentie: Hoe vlot overschakelen?

18. GEDACHTE
Aversie
STRESSGEVOEL
O Gêne, angst, schaamte
O Ergernis, woede, agressie
O Demotivatie, ontmoediging
1
2
3
4
5
VOORDELEN
Mijn medewerker komt altijd te laat….
GEBREK AAN STIPTHEID
RESPECTLOOS
NONCHALANT
Situatie: stel dat …..

19. AUTOMATISCHE MODUS
AUTOMATISCH
PROGRAMMA
CREATIE
ADAPTIEVE MODUS
ADAPTIEF
PROGRAMMEUR
CREATOR
Is overschakelen van de automatische naar de adaptieve modus
een natuurlijke reflex?
8
8
Het neuronale orkest: 2 Mentale Modi (MM)
STRESS

20. FYSIOLOGISCH PSYCHOSOCIAAL
De 3 vormen van Stress (Henri Laborit)
Activering van de actie
Geen gevaar
VLUCHT
Ontsnappen
AANVAL
Domineren
INHIBITIE
Bescherming
STRESS
KALM
Je bent sereen en
beschikt over al je
middelen.
Gêne, angst,
verwarring
Irritatie, ongeduld,
woede, agressie
Ontmoedigd,
onmacht , futloos

21. CREATIVITEIT
AUTONOMIE
LUISTERVERMOGEN
COMMUNICATIE
AANDACHT & FOCUS
ZELFVERTROUWEN
STRESS
verhindert
SERENITEIT
stimuleert
De impact van stress en van sereniteit

22. (cf. Posner, Fradin…)
De 2 Mentale Modi

23. Wat gebeurt als je in de verkeerde Mentale
Modus bent?
Automatische
Mentale Modus wordt
onterecht geactiveerd
STRESS
Vlucht, Aanval, Inhibitie
Vlucht = Gêne, angst, schaamte
Aanval = Ergernis, woede, agressie
Inhibitie = Demotivatie, ontmoediging
Stress = alarmsignaal
Wijst er ons op dat wij in de verkeerde MM zijn

24. Wat betekent stress dan?
Automatische
Mentale Modus wordt
onterecht geactiveerd
Alarmsignaal oppikken en
de Sturing van de MM
inschakelen
STRESS
Vlucht, Aanval,
Inhibitie
Activering van de
Adaptieve MM om de
situatie aan te pakken

25. BESLISSINGEN
5000 situaties
2 modi
AUTOMATISCHE ADAPTATIEVE
3TYPES van STRESS
 Vlucht = Gêne, angst,
schaamte
 Aanval = Ergernis, woede,
agressie
 Inhibitie = Demotivatie,
ontmoediging
ONSTABIEL
INCOHERENT
ONAANGEPAST
 Aversies
 Overdreven waarden
 Antiwaarden
 Overtuigingen
 Rigide gedachten
 ….
Stressgevoeligheid
GEVOELENS
GEDRAG
De driehoek Gedachten – Gevoelens - Gedrag
GEDACHTEN

26. STRESSOREN x STRESSGEVOELIGHEID
Externe oorzaken Interne oorzaken*
STRESS =
Trigger van onze adaptieve intelligentie
Stressgevoeligheid = gedachten
 Aversies
 Overdreven waarden
 Antiwaarden, overtuigingen,
rigide gedachten
 Blokkering van de AutMM

27. GEDACHTE
Aversie
STRESSGEVOEL
O Gêne, angst, schaamte
O Ergernis, woede, agressie
O Demotivatie, ontmoediging
1
2
3
4
5
VOORDELEN
Mijn medewerker komt altijd te laat….
GEBREK AAN STIPTHEID
RESPECTLOOS
NONCHALANT
Situatie: stel dat …..

28. Aversies, één van de vele oorzaken van stressgevoeligheid
Gebrek aan respect Irrespect
Domheid Bêtise
Inefficiëntie Inefficacité
Liegen Mensonge
Traagheid Lenteur
Onverantwoordelijkheid
Imperfectie Imperfection
Wanorde Désordre
Oneerlijkheid Malhonnêteté
Agressiviteit Passiviteit Passivité
Zwakheid Faiblesse Opdringerigheid

29. Waarde Antiwaarde
Voordelen Nadelen Voordelen Nadelen
1 3 4 2
Wat leer ik hieruit?
Een onvolledige bibliotheek …

30. INHOUD
= Kennis, vaardigheden …
Maar ook overtuigingen, conditioneringen, vooroordelen…
STRAMIEN
= geestesgesteldheid, gedrag, metacompetenties
die het leerproces, de communicatie, creativiteit, …
verhinderen of bevorderen
Ik weet … ik kan … ik ben …

32. Enkele van onze publicaties …

33. CVersie : April ‘17
Meer informatie op …
www.neurocognitivism.com
www.361.works