Lec7

1. Microsoft Excel
Улаанбаатар Их Сургууль
Лекц-6

2. Ажлын хуудсанд функц
ашиглах
• Бичиглэлийг Formulas цэсний Insert
Function команд сонгон хэрэглэнэ.
• Функцүүдийг дараах ангилалд хуваадаг.

5. All Бүх функцүүд
Financial Санхүүгийн функцүүд
Date Time
Он сар өдөр, цагийн
функцүүд
Math &Trig
Математик,
тригонометрийн функцүүд
Statistic Статистикийн функцүүд

6. Lookup reference Лавлагаа харах функцүүд
Database
Өгөгдлийн сангийн
функцүүд
Text
Тексттэй ажиллах
функцүүд
Logical Логикийн функцүүд
Information Мэдээллийн функцүүд

7. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
 Ажлын хуудсанд функц оруулах үед функцтэй
ажиллах цонх нээгдэж таны ажлыг хөнгөвчилөх
болно.
 Number1 – нүдэнд томъёонд хамрагдаж байгаа
өгөгдлүүдийг агуулж байгаа нүднүүдийн хаяг
 K10:K19 – K баганын 10 –с 19 р мөрийн нүднүүд

8. Сонгосон нүдэнд өөр
функц ашиглах бол
Засварлаж буй функц
Томъёоны
үр дүн
Функцын
үр дүн

9. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• SUM(N2:N10)
• SUM(N2,N5,N9)
• sum(n2, o3:o15)
• Sum(o3:o15,+5)

10. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• IF Нөхцөл шалгах функц.
• IF(шалгах нөхцөл, үнэн үед буцаах утга,
худал үед буцаах утга)
• A10=100 бол логик илэрхийлэл. Хэрэв A10
нүдэн дэх өгөгдөл 100 бол энэ нь үнэн
байна
• If(нөхцөл,1,0)

11. • Жишээ нь:
• IF(A10=100,Sum(B5:B15),” ”)
• Энд бичигдсэн IF функц нь дараахь утгыг
буцаана. A10 нүдэн дэх өгөгдөл 100 бол
B5 B10 нүднүүдэд агуулагдах тоон утгын
нийлбэрийг олно. Хэрэв 100 биш бол
хоосон утга буцаана.
• Нийлбэрийг олох нүднүүдийн хаягийг
авна

12. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• MAX - Хамгийн их утга олох функцийг
ашиглах.
• Сонгосон нүднүүдийн хамгийн их утгыг
олно.
• MAX(Тоон утга1, тоон утга2, . . .) Жишээ
нь: Хэрэв A1 –с A5 нүднүүдэд A1:A5 - 5, 46,
25, 49, 5 утгууд агуулагдсан бол
MAX(A1:A5) функцийн утга 49 байна.

13. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
MIN - Хамгийн бага утгыг олно.
MIN(A1:A5) – дээрх жишээний хувьд
функцын утга 5 байна.
COUNT - Өгөгдөлтэй нүднүүдийг тоолох.
COUNT NUMS тоон өгөгдөлтэй
нүднүүдийг тоолох. Count(A1:A30)

14. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• Count(f1:h9)

15. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• AVERAGE - Арифметик дундажийг
олох.
• Average(A1:A5) - A1:A5 нүдэнд
харгалзан 10, 7, 9, 27, 2 өгөгдлүүд
агуулагдаж байгаа бол эдгээр
утгуудын арифметик дундаж 11
байна.

16. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• Counta – бүх төрлийн өгөгдөлтэй нүднүүдийг
тоолох
• Counta(A1:A10)
• Counta(F1:H9)

17. Нийтлэг ашиглагддаг
функцүүдийг хэрэглэх
• If (A5>=100, “их”,”бага”)
• IF(AVERAGE(F2:F5)>50,SUM(G2:G5),0)

18. Функц ашиглах
• Countif() – нөхцөлтэйгээр тоолох функц
• Countif( хамрах хүрээ буюу мужийн хаяг
байна, шалгах нөхцөл )
• Sumif() – нөхцөлтэйгээр нийлбэрийг олох
функц
• Sumif( хамрах хүрээ, шалгах нөхцөл,
нийлбэрийг олох мужийн хаяг )

19. • Countif(A1:D1,”<2010”)
• Countif(A1:E4,”ШУТИС”)
• Countif(A1:E4,1200)
Функц ашиглах

20. • Sumif(B2:D2,”>900”,B3:D3)
• Sumif(B2:D2,”>900”)
Функц ашиглах

21. • Sumif(B2:D4,”=1200”)
• Sumif(B2:D4,”=1200”,C2:C4)
Функц ашиглах

22. Логик функцууд
– And () – ба
– Or () – буюу
– Not () – үгүйсгэл
• And() – функц нь хэдэн ч аргументтай байж
болох ба 1-255 хүртэл утга авна.
• And(TRUE,TRUE) – буцаах утга нь үнэн
• And(TRUE,FALSE) – буцаах утга нь худал байна

23. Логик функцууд
• And(C2>0,C2<1000)
• If(and(C2>0,C2<1000),C2,”Энэ утга мужийн
гадна байна”)

24. Логик функцууд
• And(D2>0,D2<1000)
• If(and(D2>0,D2<1000),D2,”Энэ утга мужийн
гадна байна”)

25. Логик функцууд
• And(A2=”ШУТИС”,A3=“МУИС”)

26. Логик функцууд
= if(and(e2<=100,e2>=90),”A”,
if(and(e2<=89,e2>=80),”B”,
if(and(e2<=79,e2>=70),”C”,
if(and(e2<=69,e2>=60),”D”,
if(and(e2<=59,e2>=0),”F”, ”Тохирох утга оруулаагүй
байна”)))))

27. Логик функцууд
• OR() – функц нь хэдэн ч аргументтай байж
болох ба 1-255 хүртэл утга авна.
• OR(TRUE,FALSE) – буцаах утга нь үнэн
• OR(FALSE,FALSE) – буцаах утга нь худал
байна
• OR(TRUE,FALSE,TRUE) – буцаах утга нь үнэн

28. Логик функцууд
• OR(A2=”ШУТИС”,A3=“МУИС”)
• OR(A2=”ШУТИС”,A3=“ХААИС”)

29. Логик функцууд
• NOT() – функц нь нэг л аргументтай байж
болно.
• Нөхцөл буюу логик утга үнэн байгаа
тохиолдолд NOT функц нь худал утга
буцаана, харин нөхцөл буюу логик утга худал
байгаа тохиолдолд NOT функц нь үнэн утга
буцаана.

30. Логик функцууд
• NOT(D4>1000)
• NOT(D4<1000)

31. Логик функцууд
• If(not(and(j2>=1,j2<=7),””)

32. Томъёонд нэг өгөгдлийг давтан
ашиглах
• Томъёо бичих үед бүх нүдэнд томъёо дахин
давтагдана гэж үзвэл тухайн томъёог Fill команд
ашиглан дүүргэх буюу чирдэг.
• Ингэхэд нүдний хаягууд автоматаар өөрчлөгддөг.
Харин дан нэгэн төрлийн өгөгдлийг томъёонд
ашиглахдаа $ тэмдэг ашигладаг.

33. Томъёонд нэг өгөгдлийг давтан
ашиглах
• =a9 * b9
• =$A$9 * B9

34. График диаграммтай
ажиллах
• Хүснэгтийг байгуулна.
• График байгуулах өгөгдөл бүхий нүднүүдийг
тэмдэглэнэ.
• Insert/Chart хэсгээс өөрийн үүсгэх гэж буй
графикийн төрлийг сонгож өгнө.

35. • Хүснэгт үүсгэлгүйгээр графикийн төрлийг сонгоход
хоосон график үүснэ.

37. Графикийг сайжруулах, засварлах
• График идэвхитэй байх үед цэсний
мөрөнд Графиктай ажиллах Design,
Layout, Format цэс нэмэгдсэн байдаг.

38. Графиктай ажиллах Design цэс
Энд нэгэнт үүсгэсэн графикийн төрлийг дахин сонгох болон
ерөнхий бүтэц болон хэлбэрийг нь сонгоход ашиглана.
Design -> Change chart type – энэ нь графикийн төрлийг өөрчилнө.
Design -> Switch Row/Column – энэ нь графикт х тэнхлэгийн дагуу
мөрийн өгөгдлийг дүрслэх үү баганын өгөгдлийг дүрслэх үү
гэдгийг тохируулна.
Design -> Select Data - Графикийн хамрах мужийг өөрлчөх бол энэ
сонголтыг хийж өгнө.

41. • Design -> Chart Layouts – энэ нь графикийн
ерөнхий бүтцийг тохируулна. Хүснэгтийг
харуулах уу, гарчигтай байх уу гэх мэт.
• Design -> Chart Types - Графикийн хэлбэр буюу
өнгө харагдах байдлыг сонгож өгнө.

42. • Design -> Move Chart – энэ нь графикийг өөр
ажлын хуудсанд гаргах эсэхийг тодорхойлно.

43. Графиктай ажиллах Layout цэс
Энэ хэсэгт графикийн ерөнхий тохиргоо, графикийг хэсэг
бүрийн тохиргоо, хэмжээсийн шугамуудыг харуулах
болон графикт нэмэлт дүрсүүдийг оруулж ирнэ.
Layout -> Current Selection – Графикийн сонгогдсон хэсгийн
хэлбэр хэмжээ, арын өнгө зэргийг өөрчилнө.
Layout -> Insert – Графикт зураг, текст, дүрс оруулж ирнэ.

44. • Layout -> Labels – График дээр гарчиг, таних тэмдэг, хүснэгт
зэргийг харуулах болон хүснэгт байгуулсан өгөгдлүүдийг
графикийн дээр нь харуулах эсэхийг тохируулна.
• Layout -> Axes – Графикийн арын хэмжилтийн шугамуудыг
харуулна.
• Layout -> Axes – Графикийн арын хэмжилтийн шугамуудыг
харуулна.
• Layout -> Background – графикийн дэвсэр өнгөийг
өөрчилөхөд ашиглагдана.

45. Хүснэгтэн мэдээллүүдийг нэгтгэх
Үүнийг Data/Consolidate командын тусламжтайгаар
биелүүлдэг.

46. • Нэгтгэгдэх хүснэгтэн мэдээлэл бүхий
баримтуудыг нээнэ.
• Хоёр хүснэгтийг өөр нэг ажлын
хуудсанд нэгтгэх учраас тэр ажлын
хуудсыг нээсэн байх шаардлагатай.

47. • Муж сонгохоос өмнөх байдал
• Муж сонгосны дараахь байдал
• Reference – талбарт нэгтгэх хүснэгтийг сонгоно.
• All reference – талбарт нийт нэгтгэх хүснэгтүүд
байрлана.

48. • Left column, Create links to source data
сонголтуудыг идэвхижүүлнэ. Ингэснээр
хүснэгтийн өгөгдлүүдийг өөрчлөхөд
шинээр үүссэн хүснэгтийг өгөгдөл
өөрчлөгдөнө.
• OK товчлуур дарахад Sheet3 ажлын
хавтасанд нэгтгэгдсэн хүснэгт үүснэ.