1. ՋՈՒՐ

2. Ջուրը բիոսֆերայի կարևորագույն էլեմենտներից մեկն է: Ջուրըհատուկնշանակությունունիշրջականմիջավայրիբազմազան և բազմատեսակ գործոններիհամար: Բնակչության կյանքի համար ջրի նշանակալի դերը կայանում է նրանում, որ այն բավարարում է նախ և առաջ ֆիզիոլոգիական կարիքները, այն մտնում է օրգանիզմի բոլոր հյուսվածքների կազմի մեջ։ Այսինքն`ջուրը հանդիսանում է կենսաբանական օբյեկտների գլխավոր բաղադրանյութերից մեկը:

4. Մարդու օրգանիզմի65%-ըբաղկացած է ջրից։ Օրգանիզմում ջուրը պարունակվում է ոչ միայն հեղուկ միջավայրում, այլ նաև հյուսվածքներում և օրգաններում։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ մարդու օրգանիզմում ջրի համեմատաբար ոչ մեծ դեֆիցիտը կարող է բերել առողջական վիճակի լուրջ խախտումների։ Կենդանիների վրա դրված փորձերը ցույց են տվել, որ ջրի 20-22% կորուստը բերում է մահվան։ Այս ամենը բացատրվում է նրանով, որ ինչպես մարսողական, այնպես էլ օրգանիզմում տեղի ունեցող փոխանակությանբոլորպրոցեսները ընթանում են միայն ջրային միջավայրում: Կենդանի բջջին ջուրն անհրաժեշտ է նրա կառուցվածքի և նորմալ ֆունկցիոնալ վիճակի պահպանման համար:

6. Ջրի մոլեկուլները միմյանց հետ կապվում են յուրօրինակ ձևով, և դրա շնորհիվ ջուրն արտասովոր հեղուկ է։ Դա ամենազարմանալի,ամենատարածված ու ամենաանհրաժեշտ նյութն է մեր մոլորակում, քանիոր մարդու համար սովորական ջրից կարևոր նյութ չկա: Այս կապի հետևանքներից մեկը ջրի անսովոր խտությունն է։ Նյութերի մեծ մասը սառչելիս ավելի քիչ ծավալ է զբաղեցնում, այսինքն՝ խտանում է։ Սակայն ջուրն ամենամեծ խտությունն ունի 4°C–ում: Դրանից ավելի ցածր ջերմաստիճաններում ջրի խտությունընվազում է:0 °C-ում սառույցն ավելի փոքր խտություն ունի, քան նույն ջերմաստիճանում՝ ջուրը։ Այդ է պատճառը, որ սառույցը չի սուզվում ջրում։ Հսկայական քանակությամբ ջերմություն է պահանջվում, որպեսզի ջուրը հեղուկ վիճակից անցնի զազային վիճակի և պինդ վիճակից (սառույցից)՝ հեղուկի։

8. Որպեսզիջուրըհամարվիմաքուր և օգտագործվիմարդուկեղմից, այնպետք է ունենաորակականհետևյալցուցանիշները. 1. խմելու ջուրը պետք է ունենա բարենպաստ օրգանոլեպտիկ հատկություններ, 2. այն իրքիմիականկազմովպետք է լինիանվնաս, 3. համաճարակաբանական տեսակետիցայնպետք է լինիանվնաս: Նշված սկզբունքներն ունեն կարևոր ֆիզիոլոգիական և հիգիենիկ հիմնավորում, ջուրն իր ֆիզիկաքիմիական հատկություններով օրգանիզմի վրա պետք է ներգործի բարենպաստ, պետք է օժտված լինի բարորակ օրգանոլեպտիկ, զովացնող և ծարավը հագեցնող հատկություններով,պետք է պիտանի լինի իր քիմիական կազմով և օրգանիզմի վրա տոքսիկոլոգիական ազդեցություն չունենա,ջուրը չպիտիպարունակի ախտածին միաբջիջներ, բակտերիաներ, վիրուսներ:

10. Գլխավորապես ջրի այս արտասովոր հատկության շնորհիվ է, որ Երկրի վրա պահպանվում է համեմատաբար միատեսակ ջերմաստիճան։ Ջուրն ունի նաև մեծ մակերևութային լարվածություն, որի շնորհիվ մթնոլորտում առաջանում են անձրևի կաթիլներ, և ջուրը կարողանում է շարժվել ապարների և հողի միջով։ Ջուրը լուծիչ է. բազմաթիվ նյութեր համեմատաբար հեշտությամբ լուծվում են նրա մեջ։ Ջրի այս հատկությունն ազդում է ապարների հողմահարման վրա ապարների կազմի մեջ մտնող որոշ քիմիական տարրեր հողմահարման ժամանակ անցնում են լուծույթի մեջ։

11. Ջուրը տարբերվում է օրգանիզմի կազմի մեջ մտնող բոլոր նյութերից նրանով, որ միայն ջրին է բնության կողմից հատկացված օրգանիզմի ներքին միջավայրի նոսրացման դերը։ Ինչպես նշել է Չերկինսկին «Ջրի նյութերի նոսրացման հատկությունը, մասնավորապես այն նյութերի, որոնք սննդանյութերի տեսքով ներմուծվում են օրգանիզմ, առաջացնելով հասարակ լուծույթներ, հանդիսանում է օրգանիզմի բոլոր կենսական պրոցեսների հիմնական նախադրյալը»:

13. Ջուրը ունիվերսալ լուծիչ է, հանդիսանում է քիմիական ռեակցիաների միջավայր։ Ներմուծվելով օրգանիզմ, ջուրը մեծացնում է նյութերի միջմոլեկուլյար հեռավորությունները, նվազեցնում է մոլեկուլների և իոնների միջև փոխադարձ ձգողական ուժը, որի հետևանքով դրանք ունակ են դառնում մասնակցելու նյութափոխանակության պրոցեսում:

14. ՋՐԻ ՄԻՋՈՑՈՎ ՏԱՐԱԾՎՈՂ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

15. Որոշ դեպքերում, ինչպես ջրմուղիկազմակերպման, այնպես էլ նրա շահագործման ժամանակ սանիտարական կանոնների խախտումը կարող է բերել բնակավայրի սանիտարական ոչ բարվոք վիճակի և հանդիսանալ ինֆեկցիոն հիվանդությունների բռնկման աղբյուր: Ջրի միջոցով կարող են տարածվել օրինակ՝ խոլերան, որովայնային տիֆը և պարատիֆերը, դիզենտերիան, տարբեր էնտերիտներ ու էնտերոկոլիտներ, սալմոնելոզը, լեպտոսպիրոզները, տուլարեմիան, վիրուսային գաստրոէնտերիտները, վիրուսային հեպատիտը, ամեոբիազը և այլն:

17. Վարակված ջրի օգտագործման սահմանափակումը սովորաբար կանխում է հիվանդության տարածումը։Պետք է նշել, որ ջրային ինֆեկցիոն հիվանդությունների տարածումը հնարավոր է միաժամանակ երեք անհրաժեշտ պայմանների դեպքում. 1. նախ և առաջ ջրային ինֆեկցիոն հիվանդության հարուցիչը պետք է հայտնվի ջրաղբյուրի ջրում, 2. երկրորդ պայմանն այն է, որ հարուցիչները ջրային միջավայրում պետք է պահպանեն իրենց կենսունակությունը որոշակի ժամանակահատվածում։ 3. երրորդ պայմանն այն է, որ խմելու և տնտեսական նպատակներով ջրի օգտագործման ժամանակ ինֆեկցիոն հիվանդության հարուցիչը պետք է ներմուծվի մարդու օրգանիզմ:

20. Ջրից է կազմված Երկրագնդի թաղանթներից մեկը` ջրոլորտը: Այն համարվում է Երկրի բոլոր ջրային պաշարների ամբողջությունը: Ջրոլորտի զանգվածի մոտ 97%-ը կազմում են օվկիանոսի աղի ջրերը, 2,2%-ը` սառցե ջրերը, մնացած մասը ստորերկրյա լճերի և գետերի քաղցրահամ ջրերն են: Բիոսֆերայի մակերեսը ջրոլորտում ներկայացված է իր ամբողջ շերտով, սակայն կենդանի նյութի առավելագույն խտությունը ընկնում է արևի ճառագայթներով տաքացվող և լուսավորվող մակերեսային շերտին, ինչպես նաև ափամերձ գոտիներին: