Ho bieu chanh bo chong

B Ch ng 1 www.hobieuchanh.com

Ch ng
Bi u Chánh
I

Qua tháng m i m t, mùa m a ã d t r i, l i có ng n gió b t th i lao rao.
Bu i chi u, Sài Gòn, khí tr i mát m , làm cho con ng i t tr chí già u kh e
kho n trong mình, nên i ngoài ng ai c ng l cái v h n h t i c i.
Th mà, Chí Thi n, n m nay ã c 28 tu i, làm th ký toán cho m t hãng buôn
nt i ng Kinh L p, úng 7 gi t i, th y trong hãng b c ra, b i ch m rãi, m t
mày bu n hiu, d ng nh th y ti c r hãng óng c a s m không cho th y làm vi c thêm
a. Tay ôm m t cu n sách v i m t t nh t báo, th y th ng th ng i l i ng Pelerin
ón xe autobus mà v a Kao. B c lên xe th y ng i d i ng n èn n sáng tr ng, m
nh t báo ra mà xem, không ngó k qua ng i l i hai bên ng, mà c ng không ý
n nh ng k i trên xe.
i a Kao xe ng ng, th y x p t nh t trình r i b c xu ng tránh xe kéo, xe máy
mà qu o lên ng Paul Bert. G n t i c n ph ch th y , th y th y con Sáu, là a con
gái, ng ng d a c t n mà ch i v i con th y, tên con Y n, n m nay ã c 6 tu i.
y gi th y m i x n b c, i ri t l i. Con Y n kêu ba r i ch y ón, ôm b p v
th y. Th y cu i xu ng, ôm m t con mà hun, a cu n sách v i t nh t báo cho con c m,
i n m tay d t con i vô nhà.
Trong nhà èn sáng tr ng, nh ng t tr c ra sau u v ng hoe, không nghe ti ng,
không th y d ng m t ng i nào h t.
Th y Thi n c t nón và h i con:
- Má con âu?
- Má nói má i Sài Gòn.
- i h i nào?
- i h i chi u.
Con Y n cu n sách v i t nh t báo lên cái bàn vi t, con Sáu s p l i v t ó cho
ngay ng n r i nói: Cô i h i n m gi . Cô nói cô i l y cái áo cô t may hôm tr c. Cô
bi u tôi nhà coi em .
Th y Thi n g t u r i th y i th ng vô b p. Trên b p l a c i t t h t, còn trên m t
ván nh g n ó thì n i, soong, chén a, bày b nghinh ngang. Ch Thình là ng i n u
n, c ng không có m t, l i nghe ti ng ch c i nói om sòm trong nhà b p m t bên ó.


Th y Thi n tr lên r i vô bu ng thay i qu n áo. Cách ch ng bao lâu, th y nghe
Con Y n phía tr c la l n: Má v , má v .
Th y m c m t b mát b ng v i tr ng, v a b c ra thì th y v , là cô Oanh, c ng
a ng ng xe kéo tr c c a.
Cô Oanh tr ti n xe r i i vô nhà, tay cô ôm m t gói nh mà l n, gói b ng gi y
tr ng l i có bu c dây .
Th y Thi n ngó v và c i h i:
- Mình i l y áo ph i hôn?
- , tôi h n v i ch Tuy t t i nay i d cu c d y n d i dinh Xã Tây v i ch , nên
ph i l y áo m i v mà m c, ch áo nhà cái nào c ng c mèm, b n coi sao c. Nè, áo
i h may thi t khéo, tôi m c th cho mình coi nghe hôn. Thi t th may bây gi h
n m c là áng l m.
Con Y n ng chàng ràng m t bên, mà cô Oanh không thèm ngó t i con, lo c i
áo l a tr ng ng m c trong mình ó ra, r i soi ki ng và m c cái áo m i vô.
Th y Thi n b c t i n m tay con, d t i l i cái gh canapé g n bàn vi t mà
ng i, r i cha con ngó cô Oanh m c th áo m i. Cái áo hàng màu thi c may theo ki u kim
th i, có thiêu bông xanh, kích th c v a v n, cô Oanh b n sát trong mình, cô làm cho t
rõ cái vóc xinh p c a cô, ng c n , l ng eo, ít tròn, tay nh .
Cô Oanh h i ch ng:
- Mình coi tôi m c cái áo màu n y p hay không v y mình?
- p l m. N c da mình tr ng, mình m c màu ó thì ph i r i.
- Còn mình nh m th coi th may v a hay không?
- V a l m.
- Khéo thi t ch , ph i không?
- , khéo thi t. Mình t áo mà có t may luôn cái qu n hay không?
- Có ch . Cái qu n còn trong gói kia. Bây gi ch em ng i ta b n b h t th y,
mình may có m t cái áo không, r i b n l n ch n nh nhà quê, coi làm sao c.
Cô Oanh ng ng m trong ki ng ã thèm r i day ra ngó ch ng mà c i, khí s c
hân hoan, m t mày th t là t i t t.
Th y Thi n ngó v , th y c ng vui v , trong lòng ã quên h t các s m t nh c
trong hãng c ngày v a qua, mà c ng không thèm t ng t i s m t nh c m i s t i m t
lát n a ây, ch ng n c m r i, v th y i ch i, con th y i ng .
Cô Oanh b n th áo m i r i cô th y làm v a ý, bây gi cô c i ra, v a c i v a nói
i ch ng:
- T i nay mình ngh vi t m t b a ng i ch i v i tôi nghe hôn mình.


- Ngh sao c. Phàm vi t ti u thuy t thì ph i vi t luôn luôn, t t ng m i liên
ti p, ch ngh r i nó t n, câu chuy n b i r i, làm sao mà hay cho c.
- i, hay d mà làm gì! Th vi t ti u thuy t ng ng báo, ta vi t l y có, mi n h
c cho vui thì thôi.
- Nói nh mình v y sao ph i! D u làm ngh nào c ng ph i d ng tâm m i c
ch . Thu nay ti u thuy t c a tôi ng báo c công chúng hoan nghinh, y là nh tôi
ng tâm, d ng trí nhi u l m nên m i c nh v y. N u tôi th y ng i ta yêu r i dãi
ãi, không vi t v n cho k , không s p chuy n cho k ch, c gi chán ngán, r i làm sao
mà kéo d lu n l i cho c.
- Mình c lo vi c gì âu hoài! i xem hát bóng, i d khiêu v ch i cho vui.
- Trong cu c ch i, m i ng i có m t ch thích riêng, ng i thích xem hát, ng i
thích nh y m, ng i thích á banh, ng i thích cá ng a, ng i thích t p l i, ng i
thích c sách. Ph n tôi thì tôi thích vi t ti u thuy t. T i cái óc c a tôi nó thích nh v y,
không th s a i c.
- i ph i h ng các thú vui c a i thì s s ng c a mình m i có ý ngh a, ch
ng mà l m d i bóng èn, bôi lem trên gi y tr ng t i ngày sáng êm thì s ng vô ích
quá.
- Sao l i vô ích. Tôi vi t ti u thuy t ng ng báo m i tháng c ng có c sáu
ch c ng b c ch .
- Nhi u d há!
- Tuy không nhi u, nh ng c ng nh nó ph thêm v i s l ng b y ch c ng
hãng phát, nên m y n m nay trong nhà m i kh i túng r i ó ch .
Con Y n n m tay ba mà nói: ba bi u d n c m n i ba. Con ói b ng r .
Th y Thi n g t u: , má x p áo r i s i .
Cô Oanh châu mày mà nói: Con qu Sáu nó làm gi ng gì âu mà nhà con nh
ói b ng nó không ch u l y c m cho con nh n v y kìa! Bi u ch Thình d n c m i cho
mau i thôi, m t chút n a r i b n mà x p gi ng gì, máng trên giá cho kh i có l .
Cô xách h t hai cái áo và gói qu n i vô bu ng, r i b n m t cái áo bà ba l a màu
ng mà i ra.
Con Sáu phía sau i lên nói: Th a, dì hai Thình s a so n d n c m d .
Cô Oanh nói: , bi u d n ri t i, tao n ba h t r i tao s a so n ng còn i d d
n ch . N u ch làm ch m ch tao tr ây, ch kh i tay tao:.
Cô kéo m t cái gh mà ng i r i l t ôi bông tai mà lau, l m b m nói v i ch ng:
- ôi bông tai h t nh xíu eo m c c h t s c. Mu n c p h t tr ng tr ng m t chút,
nói v i mình m y n m nay, mà mình làm l hoài.
- Tôi mu n s m cho mình l m ch , ng t vì ti n không có d tôi bi t làm sao.


- M t c p h t eo coi cho c ch ng b n n m tr m ch bao nhiêu.
- Mình nh l i coi có khi nào tôi có t i s b c ó hay không? N u tôi có mà không
m cho mình hãy trách tôi ch .
- H nói thì mình c than không ti n. Thôi thì b a nào tôi mua m t ôi bông m
tôi eo, ch eo xoàn mà h t nh quá nh con nít, coi k c c l m. Mà s m cb
còn thi u ôi giày ây n a.
- Mình có giày mà.
- Có mà nó c , mang coi không x ng v i b áo qu n m i ó ch .
- Mang t i u tháng r i s mua.
- T nhiên ph i mang ch sao. Bây gi tr r i, d u mu n mua c ng không
còn cái bóp n a, ch em ng i ta dùng bóp m i ng, còn tôi c m bóp ba ng,
coi hèn h quá.
- Bóp ng kh n, son ph n, ho c ng ti n chút nh c n gì ph i mua m c
ti n.
- Xài m c ti n coi m i sang tr ng ch .
- Sang tr ng hay không là t i mình, ch mình dùng có th gì nó làm mình sang
tr ng c. Ví nh m t tên xa phu may c trúng s r i mua xe h i mà i, cái xe h i có
làm cho nó sang tr ng c âu.
- Mình nói chuy n nghe x a quá! i nay h xài t t thì sang, b i gì ó
tr c con m t ng i ta ch h c th c hay là o c u không có hình th c, ai th y c
âu mà kính ph c.
Th y Thi n l c u.
Con Sáu ra th a cho ch hay c m ã d n r i. V ch ng th y Thi n ng d y d t
con i vô trong mà n c m.


II

ng hò gõ 9 gi . Th y Thi n ng ng i t i bàn vi t coi sách. Con Y n l i n m
trên gh canapé g n ó mà ch i. Th y ngó con v i c p m t vui v r i l y t nh t trình
mà a cho con. Con Y n d nh t trình ra coi hình, không nói m t ti ng chi h t.
Cách m t h i Con Y n h i: Má s a so n i âu v y má? Má không ng v i con
hay sao?
Cô Oanh áp: Má i ch i. Con nhà ng v i ba i nghe hôn; má i ch i m t
chút r i má v .
Th y Thi n day l i thì th y v b n b m i, u ch y láng m t, tóc b i sát ót,
t d i ph n thi t khéo, môi thoa son lòm, ch n mày v cong vòng, ch n mang giày
da màu xám cao gót, ng ng tr c cái t ki ng mà soi c mình r i ng m nghía. Th y
ngó v r i chúm chím c i, coi b th y c ý l m.
Cô Oanh day l i h i ch ng:
- Tôi b n nh v y mà i d d y n, mình coi tôi có thua sút h không?
- Không thua âu. Áo qu n ã t t, l i thêm mình có s c p n a, thì làm sao mình
thua c.
- S c c a tôi p l m hay sao?
- p l m.
- Ví nh có cu c us c p, tôi d u c hay không?
- c l m ch . Tôi ch c mình s t nh t.
- ng có tôi mà khen thái quá nh v y.
- Không. Tôi nói thi t ch không v âu.
Thi t cô Oanh p l m. Tuy n m nay cô ã c 25 tu i r i l i có m t a con mà
hình dung cô v n còn xinh t t nh gái m i l n lên, da m t cô còn th ng b ng l i tr ng ,
mi ng cô c i luôn, g ng m t sáng r nh tr ng r m, nh hoa n , l i thêm c p m t cô
có cái v h u tình, h cô ngó thì n ông con trai th y u ng tâm, lo n trí.
Cô m t l y cái bóp ra r i h i ch ng:
- M y gi r i?
- Chín gi m i phút.
- N u v y thì còn s m. Ch Tuy t h n chín gi r i ch m i ghé r c.
- Cô Tuy t có h a r c mình hay sao?
- Có, ch h a em xe h i l i r c tôi, r i khuya ch a tôi v .


- c v y thì ti n l m, ch khuya mà i xe kéo m t mình t d i dinh Xã Tây v
i trên n y ph i s ch .
- Không có sao âu mà s . Ch Tuy t h a khuya ch s a tôi v t i nhà.
Nghe ti ng xe h i ng ng ngoài c a, cô Oanh ngó ra thì th y cô Tuy t i vô v i
ch ng c a cô là Cao V n Hi n, g n 40 tu i, th ng gia trên ch Tân nh, v ch ng
c y ph c g n gàng theo ki u khiêu v .
Cô Tuy t v a b c vô c a v a h i:
- Ch Oanh s a so n r i ch a?
- R i, r chào anh ch Tôi ch anh ch nãy gi ây.
Th y Thi n cúi u chào cô Tuy t và b t tay chào Hi n r i m i ng i.
Cô Tuy t nói:
- Cám n. T i gi r i, tôi i ch . a, th y không i hay sao, nên không thay
?
- Th a, tôi i không c, m t mình v tôi i.
- T i sao th y i không c? i ch i ch .
- Th a, tôi m c làm vi c.
Hi n nói ti p:
- Tôi bi t mà Me - s Thi n m c lo vi t ti u thuy t ch gì.
- Ph i. Tôi m c vi t ti u thuy t.
- Th y vi t ti u thuy t thi t là hay. Tôi khen l m. Song tôi khuyên th y ph i vui
ch i chút nh v i anh em, ch làm vi c quá s mang b nh a, th y.
Cám n. Tôi bi t li u s c c a tôi.
- D u không ham ch i, nh ng m i tu n n th b y ho c ch nh t c ng ph i vui
ch i m t l n ng gi i trí và m r ng ng giao thi p. Rút trong hang hoài, anh em
ng i ta kêu mình b ng g u ch .
- Kêu b ng gi ng gì c ng c. nhà s ng i ta kêu g u, i ch i c ng s ng i
ta kêu mình b ng ng a v y.
Hai cô thúc i nên Hi n ph i b t tay t giã Thi n mà tr ra xe.
Cô Oanh theo v ch ng cô tuy t i r i, th y Thi n dòm l i thì th y con Y n ã
ng khò. Th y b ng nó vô gi ng r i qu t mu i, b mùng cho nó ng .
Ch Thình v i con Sáu c ng ng h t. Trong nhà v ng v im lìm. Th y Thi n bèn
ng i l i bàn vi t, l y gi y vi t s a so n vi t ti p ti u thuy t.


Cô Lý là n giáo s , c n ph khít m t bên th y Thi n c ng ng m t tu i v i cô
Oanh, nh ng mà cô ch a có ch ng l i nhan s c kém cô Oanh nhi u, cô b c nhè nh vô
a r i h i: Xe r c ch i âu v y anh?
Th y Thi n ngó l i th y cô Lý thì chào r i áp:
- V ch ng cô Tuy t r c nhà tôi i khiêu v ch i d i dinh Xã Tây.
- À! êm nay h bày cu c d y n. Em coi nh t trình th y h hô hào d quá, v y
mà em quên ch .
- Sao cô không i?
- ! Bao gi em n ch nh v y.
- M i cô ng i ch i.
- cho anh làm vi c ch .
- Tôi vi t ti u thuy t ch ch ng có vi c chi g p. T i b a nay nh m t i th b y, d u
không vi t c ng c. M i cô ng i nói chuy n ch i.
- Em s làm m t th i gi c a anh.
- Xin cô ch ng i.
Cô Lý bèn ng i xu ng gh canapé, m t bên bàn vi t r i cô h i:
- Ch Oanh i ch i, sao anh không i v i ch ?
- Tôi c ng nh cô, không a n m y ch nh v y.
- V ch ng n u i ch i thì ph i i v i nhau, còn nh không mu n i thì nhà h t,
ch sao ch i mà anh nhà?
- i nay n bà t do, n u h i âu mình c theo ó, thì h nói mình k m thúc
áp ch , vì v y tôi ít i ch i v i nhà tôi. ã v y mà cu c ch i ó nhà tôi thích, thì tôi
không thích. N u i theo thì tôi bu n l m.
- Anh nói ph i. n bà i nay nên cho h t do, ch n u n ông còn k m ch
nh l p x a thì không h p v i trình t n hoá. Tuy v y, mà theo ý em, quy n t do c ng
có gi i h n nh các quy n khác. Em s ng i mình ít h c nên không bi t gi i h n n
ch nào r i trèo leo ra ngoài vòng mà có h i.
- Cô bi t lo b o th phong hoá nh v y, cô làm giáo s thi t áng l m. Cô g n
tôi h n m t n m nay, qua l i nói chuy n ch i h ng ngày, có l cô bi t rõ tánh ý c a nhà
tôi. Tuy nó h c ít, nh ng nó th ng ch ng l m. Nó có m t t t mà thôi, là ham vui; h nó
nghe nói m t cu c vui ch i nào thì nó r n r c òi i cho c m i nghe. Còn tôi thì a
ng v , bình t nh, tôi không ch u n m y ch ông o n ào. Tôi ngh nhà tôi còn tr
tu i, thì tánh ham vui t nhiên h p v i tu i tr y. N u tôi b t nó i tánh ham vui c a nó
mà t p theo tánh a yên t nh c a tôi, thì t i nghi p cho nó, mà tôi c ng thành ra m t anh
ch ng áp ch . T i nh v y mà tôi cho nhà tôi thong th ng vui lòng nó.


- Ch i ch i m t mình nh v y anh không ghen hay sao?
- T i sao mà tôi ghen? Trong i n y tôi ch ng th ng ng i nào, ho c yêu v t gì
cho b ng v v i con tôi. Mà tôi bi t ch c v tôi nó th ng tôi l m, d u làm vi c gì, d u
i ch nào nó c ng không quên tôi c. V ch ng th ng yêu nhau nh v y thì có c gì
mà không tin b ng nhau mà ph i ghen?
- Mình có v t quí, mình bi t yêu chu ng, thì k khác h th y, h c ng yêu chu ng
nh mình v y. y v y, mình có v t quí mình ph i gi gìn, không nên h h ng cho
ng i ta n c p.
- V t không bi t nói, không bi t xét, nên ai mu n l y em i âu c ng c. Còn
ng i bi t suy ngh , bi t t t x u, bi t ph i qu y, có l nào ng ng ch thanh cao mà
ành cho h kéo xu ng ch d dáy hay sao. V t v i ng i khác nhau, không th so
sánh c.
- Em mu n th b ng anh mà ch i, ch không ph i em không tin lòng thanh b ch
a ch Oanh. Ch có s n m t ng i ch ng bi t th ng, bi t kính tr ng ch , mà ch có
t a con áng yêu, áng m n n a, th thì còn mu n vi c gì n a mà mình nghi.
- Cô nói ph i. V tôi hay i ch i là t i nó có tánh ham vui, ch không bao gi có ý
gì khác, b i v y tôi không nghi chút nào h t.
Cô Lý chúm chím c i. Cô không mu n nói chuy n y n a nên cô h i:
- Con Y n ã sáu tu i r i sao anh không tính cho nó i h c l n i?
- M y tháng nay tôi c ng có ý cho nó i h c, ng t vì nó còn nh quá, nên s i
ng b t ti n, l i không bi t nhà tr ng ng i ta có ch u lãnh d y không.
- c mà. N u anh mu n cho nó i h c, thì em s nói v i bà c h c ng em
nó vô s giùm cho. M i b a i h c thì nó i xe kéo v i em, vô tr ng em coi ch ng nó,
không sao âu mà s . Anh i nó l n r i m i cho i h c thì tr còn gì.
- N u cô s n lòng dìu d t cháu nh v y thì tôi cám n cô l m.
- Thôi, anh s a so n cho cháu r i s m m i th hai em d t cháu i.
- Tôi s làm theo l i cô d y.
Cô Lý ngó gi y t trên bàn vi t r i h i n a:
- Anh ng vi t b ti u thuy t nào ó v y?
- Tôi vi t th m t b v phong t c ch i.
- Cha ch , anh ng n phong t c, em s ch ng kh i mích lòng ng i ta.
- Tôi c do công tâm chánh lý mà bình ph m, d u ph i mích lòng ng i ta thì tôi
ng ch u ch bi t làm sao.
- Anh vi t ti u thuy t phong t c, t c nhiên anh quan sát phong t c nhi u r i. V y
em xin h i anh: Phong t c i x a t t hay phong t c i nay t t?


- Phong t c là gì? y là nh ng thói ng i ta quen làm. Ng i i nào thì có phong
c riêng theo i n y. i d i i, ng i t n hoá, thì phong t c c ng d i i t n hoá
theo v y. y v y mình ch ng nên coi phong t c x a là x u, còn phong t c nay là t t, hay
phong t c x a là t t, còn phong t c nay là x u. Song có m t u n y là v n v t h có b
t t nhiên ph i có b trái. Phong t c c ng v y, có l i t nhiên có h i, có ph i t nhiên
có qu y. C m vi t mà bình ph m phong t c thì c n ph i ch trích ch h i, ch qu y ó
cho ng i ng th i th y mà s a ho c tránh i v y thôi.
- Em th ng nghe nhi u ng i nói phong t c th i nay t i b i. Theo l i anh m i
lu n ó, té ra m y ng i than trách nh v y là vô lý hay sao?
- Ph i, than trách nh v y theo ý tôi là vô lý. tôi ch vài phong t c mà hi n nay
ng i ta ng phi n trách ó, r i tôi c t ngh a ch qu y cho cô nghe. L p ông bà mình
i tr c say mê m y câu sách c mèm c a ch ch nh Nam n th th b t thân , nh
Nhi n b t xu t khuê môn r i bu c n bà con gái không c ng n tay n ông
con trai, không c ch ng m t ra kh i phòng: H không c ra kh i phòng thì gái
ch ng úng tu i l y ch ng có bi t ai mà ch n l a, b i v y cha m nh g n i nào c ng
ph i ng ch u h t th y. L p tr c không có ng sá, ai nhà n y, s giao thi p h p hòi,
nên m y cái t c tôi m i nói ó thích h p v i hoàn c nh ó l m, dân noi theo, không than
phi n, không chê bai chi h t. i nay có tàu, có xe l a, có xe h i, có máy bay, ng
giao thi p r t d dàng, r t mau l . ã v y mà con gái bây gi có th h c nh con trai,
ch ng h c r i c ng có th làm vi c nh n ông con trai. Xã h i t n hoá nh v y, t
nhiên phong t c ph i i d i theo, h con gái c g p, c nói chuy n, c b t tay
chào h i n ông con trai, thì ch ng úng tu i l y ch ng t nhiên nó bi t ch n l a, ch ng
n cha m nh n a. Thi t trong m y phong t c tôi m i nói ó thì x a v i nay khác nhau
nh tr ng v i en, nh ng x a thì h p v i x a, nay thì h p v i nay, b i v y mình không
nên chê t c x a là h l u, mà c ng không nên chê t c nay là t i b i. Có m t u n y d u
a hay nay u h i h t, là n u con gái x a c l c c trong khuê phòng, không th y ai
t, túng th ph i giao tình v i nô b c, ho c con gái i nay c i ra ng thong th
giao tình v i m i ng i, làm nh v y thì x a nay gì c ng không t t h t th y.
- Anh nói nh v y thì anh vi t ti u thuy t phong t c anh không kích bác t c x a
hay là t c nay gì h t hay sao ?
- Tôi s kích bác d l m ch , song kích bác ng o báng ch h i, ch x u c a phong
c mà thôi.
- Em th y anh không a i ch i, em t ng anh th c u, té ra anh có tâm h n m i
quá.
- N u tôi không có tâm h n m i thì làm sao mà tôi cho v tôi thong th i
khiêu v m t mình.
- Em i b ti u thuy t phong t c c a anh xu t b n ng em c th coi tâm h n
a anh m i, mà m i cách nào cho bi t.


- tôi vi t xong r i tôi cho cô c tr c. Mà tôi nói tr c cho cô c bi t,
tôi tán t ng phong t c lung l m, nh t là phong t c v s giao thi p c a n bà m i. Cô
không a i ch i, cô không ch u khiêu v , tôi s cô c cô không thích.
- Em không i ch i vì em không n lãng phí th i gi , ban ngày i d y h c, ban
êm m c c sách, em có gi r nh âu mà i ch i. Còn em không ch u khiêu v là vì em
không thích cu c ch i y. Tuy v y mà em c ng thu c h ng gái i nay, nh ng lý t ng
i ch ng trái tai gai m t em âu mà anh ng Em ng i nói chuy n dông dài m t th i
gi c a anh h t b n. Thôi, em v c sách, cho anh làm vi c.
Th y Thi n a cô Lý ra t i th m r i th y tr vô khép c a l i vi t ti u thuy t; th y
ng i tr tr m t mình d i bóng èn, trong nhà v ng tanh, lúc nào ng c m t lên mà suy
ngh thì th y ngó t m hình ch p c a v treo trên vách r i mi ng chúm chím c i.


III.

Cách m y tháng tr c, thình lình có m t lu ng gió ái b (phong trào th ng
ng i nghèo ) th i ngang qua vùng Sài Gòn - Ch L n, làm cho b c phú h v i h ng trí
th c c mát m r i nh l i mà th ng nh ng n i cùng kh c a ám dân nghèo. M y
ông m i h i hi p mà bàn tính l ng x ng: ng i tính c t nhà cao ráo s ch s cho h ng
lao ng m n r mà cho kh i b nh ho n, k tính l p nhà b o sanh trong m y xóm bình
dân cho n bà ti n b sinh s n; ng i mu n m tr ng ti u h c kh p n i d y cho
con nít nghèo u bi t c bi t vi t, k bày phát s a, phát bánh, phát áo, phát qu n cho
con nít nhà nghèo kh i b ói rách; có ng i l i mu n l p s gi con nh cho nhà
nghèo r nh rang mà i làm vi c; có ng i l i còn mu n t ra nhi u ch ki m công
vi c cho ám b n dân làm n.
Bàn tính thì ai c ng s t s ng, mà th c hành thì ai c ng do d ng p ng ng, b i vì
làm nh ng công cu c y thì ph i c n có ti n cho nhi u, mà ng i tính thì vui lòng thí
công mà thôi, ch không ch u thí ti n, mu n ng i khác ra ti n ng mình làm cho d . Vì
y nên trí tính ng x n xao ây mà vi c làm thì còn xa mút tí tè, trông th y l m ,
không rõ hình th c.
Có m t nhóm ng i nóng n y, không mu n ng thuy t b t n ng hành , bèn
th a d p tâm h n ng i An Nam ham vui ch i mà t ch c nh ng cu c di n k ch và khiêu
l y ti n giúp ích cho b n dân.
Cu c d y n t ch c t i dinh Xã Tây êm nay có m c ích nh v y ó.
- Nh các báo khuy n khích trót m t tu n l r i, nên công chúng, nh t là h ng
ng i n ch i, ai c ng xôn xao i d d y n. Tuy gi y dán cùng ng, rao 10 gi t i
i khai m c mà v a quá 9 gi thì xe h i xe kéo ch nam thanh n tú n tr c dinh Xã
Tây, ng i nào c ng xinh p, trang s c c ng p, d u không quen c ng ngó nhau mà
i, trên m t m i ng i u có cái v h n h , vui là vì có d p kheo áo khoe qu n, có d p
nam n thong th ng i g n nhau, ôm nhau, ch không ph i vui vì c c u giúp cho
ng bình dân ói kh .
Cô Oanh v i v ch ng cô Tuy t b c xu ng xe, th y trong dinh Xã Tây c treo
trang hoàng èn t sáng ho c nam thanh n tú náo n c l i qua, thì b n b i vô, d ng
nh s n tr r i hao b t s vui c a mình v y.
úng 10 gi , nh c ánh khai m c cu c khiêu v . Ông Ch t ch m i m t bà nh y
tr c làm g ng cho khách, r i nam thanh n tú m i b t c p v i nhau tràn qua xích
i theo nh p n.
Cô Oanh c trai m i nh y luôn m y ch p ã m t nên cô ki m m t cái gh
phía sau mà ng i ngh . Trong lòng cô vui nên s c m t h n h , mà l i có chút m t nên má
ng c p m t nh g ng, dung nhan c a cô bây gi còn p h n h i nhà b i ph n.
Cô ng ng i ng m k xa, ngó ng i g n, b ng có m t ông tr c ch ng 40 tu i, mép


trên râu lún phún, mái tóc ã th y b c n m m i s i, m c cái qu n n en v i cái
spencer may thi t khéo, ông kéo m t cái gh l i ngay tr c m t cô, cúi u chào và
ng i xu ng h i: xin l i cô, không bi t có ph i g c cô Trà Ôn hay không?
Cô Oanh ch ng h ng không hi u t i sao mà ng i ta bi t g c tích c a mình, song
ngh không có c gì mà ph i gi u, nên cô g t u áp:
- Th a ph i. Em g c Trà Ôn.
- Ph i cô là con c a ông C hay không?
- Th a ph i. Em c ng xin l i mà h i l i: Ông là ai mà ông bi t em?
- Tôi là ng i ng h ng v i cô. Tôi là H i ng àng ây.
- V y hay sao? Em có nghe danh ông, nh ng vì th nay không có d p g p ông l n
nào nên em không bi t. Xin ông tha l i cho em.
- Cô không có l i chi h t. Danh tôi ai c ng nghe, ch m t tôi làm sao mà ng i ta
bi t h t cho c. Mà m t ng i àn bà tr tu i, có s c, có duyên nh cô, l i là b n ng
ng n a, d u có l i gì v i tôi, tôi c ng tha h t. Tuy tôi g c Trà Ôn, nh ng v a l n thì
tôi trên n y, lâu lâu tôi m i v x th m bà con m t l n mà thôi, ch không có v
th ng nên cô không bi t tôi ngh ch ng l gì. Còn cô hi u t i sao mà tôi bi t cô hay
không?
- Th a không. T i sao mà ông bi t em?
-T ig ng m t c a cô gi ng bà C quá, nên th y cô thì tôi nghi li n.
Cô Oanh nhích mi ng c i, g ng m t càng thêm vui v , xinh p nh m t óa
hoa m i n . Vì ông H i ng àng là ng i ng h ng, cô không còn ái ng i chi n a
nên cô nói v i cái gi ng thi t thà t nhiên:
- Ph i, em gi ng má em l m. Thu nay có nhi u ng i nhìn em c ng nói nh ông
y. ng trên n y mà nhà ng nào?
- Coi kìa! Cô ch a bi t nhà tôi hay sao? Cái nhà l u trong Ch Quán, ngó ra
ng Galliéni ó. t Sài Gòn - Ch L n có ai mà không bi t nhà tôi.
- Vì em ít vô mi t ó nên em ch a bi t.
- Nghe nói cô có ch ng v trên n y ph i không?
- Th a, ph i.
- Cô ch nào?
- Th a, ng Paul Bert trên a Kao.
- Th y làm vi c s nào?
- Th a, làm th toán trong hãng buôn ng Kinh L p.
- M i cô khi nào có d p i vô Ch Quán thì ghé nhà tôi ch i. Anh em ng h ng
mà ng i gi ng gì. G p c bà con m t x tôi m ng l m.


Có m t ông tr tu i l i ng tr c m t cô Oanh r i cu i chào r t thanh nhã, t ý
i cô khiêu v . H i ng àng day l i nói: Xin ông m i ng i khác, vì cô Ba có h a
nh y v i tôi l p n .
Ông tr tu i cúi u r i i. H i ng àng ngó cô Oanh mà c i r i h i:
- Ph i cô th ba hay không?
- Th a không. Em th hai.
- Tôi nói c m ng h i cho r nh, mình nói chuy n ch i. Th y là ng i nào
âu, xin cô ti n d n ng tôi làm quen m t chút.
- Ch ng em nhà ch không có i ây.
- a! V y cô i v i ai?
- Em i v i hai v ch ng ch Tuy t, là ch em b n v i em.
- Tôi ch c cô thích khiêu v l m. M i cô nh y v i tôi m t lát ch i.
Cô Oanh c i và ng d y g n gàng. H i ng àng c ng ng d y c p tay cô
t ra gi a phòng r i ôm nhau nh y v i nhi u c p khác.
Ti ng nh c d t, m y c p khiêu v u ng ng. H i ng àng v i cô Oanh ngó
nhau c i. H i ng àng c p tay d t cô ra và nói:
- Cô Hai nh y d u dàng ch c nh p, tôi thích mà tôi khen cô l m. Cô bi t khiêu v
ã lâu r i ph i hôn?
- Th a, em m i bi t nh y t hôm T t t i gi .
- Nh y ch a y m t n m mà cô gi i nh v y thì càng áng khen h n n a.
- Ông v tinh ng h ng mà ông khen nh v y ch em âu có gi i .
- Cô nói ti ng tình nghe không m n mòi. Ph i nói n tình m i trúng ý tôi.
Hai ng i ngó nhau mà c i n a.
i ng àng nói: Mình láng cháng ây ch c ch ng kh i b ng i ta m i
nh y n a. Mà tôi th y cô nh y v i ng i khác thì ch c tôi bu n l m. V y m i cô b c
qua phòng bên n y v i tôi, ng ki m u ng gi i khát m t chút r i mình s nh y v i
nhau n .
i ng àng d t cô Oanh qua cái phòng phía tay trái, th y m t cái bàn tr ng
bèn m i cô ng i, r i kêu b i bi u em m t ve Champagne. Ông m h p thu c u mà
a và m i cô. Tuy cô không bi t hút nh ng vì th y ch em i khiêu v ph n nhi u hút
thu c, u ng r u c ng nh n ông, n u mình không làm nh ng i ta thì té ra mình quê
mùa, b i v y cô l y m t u r i t mà hút.
i b ng r u l i, H i ng àng bi u rót hai ly r i m i cô. Cô ngó ly r u mà
i và nói:
- Em không bi t u ng r u, em s u ng r i say ch t.


- R u Champagne mà say gi ng gì. U ng nó mát mà tiêu ch ! Cô u ng m t ly
gi i khát r i khuya m t chút n a mình s ki m n.
- U ng s say r i m t coi k quá.
- m t cô coi càng thêm p ch k gi ng gì. Nói cùng mà nghe, ví d u cô có
say thì tôi a cô v , có s n xe h i, cô ng ng i. Tôi có s c b o h cô mà. Cô u ng
i tôi m t ly ng m ng ngày tha h ng ng c tri.
Cô Oanh b ng ly r u mà c ng v i H i ng àng r i u ng m t h i h t phân
a.
- Cô h a v i th y cô i ch i t i m y gi cô m i v ?
- Em không h a chi h t, em mu n ch i t i ch ng nào c ng c.
- Cô có ch ng mà cô c t do nh v y, tôi m ng cho cô l m.
- i nay ch ng âu có bó bu c v nh x a n a.
- Tôi là ng i i nay mà cái óc c a tôi khác h n ng i ta l m. H tôi th ng ai
thì tôi ghen, tôi không cho i âu m t mình. Tôi nói thi t, n u tôi có v tr tu i mà l i
xinh p và có duyên nh cô thì tôi ch ng dám r i ra m t giây phút nào h t, i âu c ng
có tôi theo luôn luôn.
i r u làm cô Oanh m t ph ng ph ng, l i làm cho lòng cô vui v mu n nói
mu n c i, b i v y nghe m y l i c a H i ng àng trêu gh o mà cô không ái ng i, cô
i c i ng t và nói:
- Tánh ông nh v y ch c bà nhà c c lòng l m?
- Lúc n y tôi không có v . Nhà tôi m t h i n m kia, t y n nay tôi có ý mu n
ki m ch ng ch p n i, nh ng vì ch a g p cô nào ng tâm hi p ý, nên tôi v n còn tr
tr i m t mình.
- Ông tr ng tu i mà kén v d !
- V là ng i b n tr m n m, l i tôi ng i cái a v phú quí, ai làm v tôi thì sung
ng sang tr ng, nhà l u, i xe h i, eo h t xoàn, l i c ng i ta kêu là bà H i
ng , t nhiên tôi ph i kén ch n ng i có t cách làm bà l , ch l m x m làm sao
c.
- Ông kén nh v y thì ông ph i ch n ng i tr ng tu i m t chút, ch gái m i l n
lên thì ch c không có t cách theo l i ông nói ó.
- Ph i. Gái m i l n lên, tánh còn lao chao, tôi s e không x ng áng làm Bà l .
Ph i ng i có tu i ít nào c ng h m l m, h m sáu, có kinh nghi m vi c i m i c.
- V y thì ông ph i c i gái l th i ho c n bà góa.
- Ph i. Ho c là n bà có ch ng r i mà vì gia ình không hòa thu n nên ph i ly d
ng c.


Cô Oanh l ãng, nhìn trân ly r u, c p m t l .
i ng àng rót r u thêm mà m i cô u ng thì cô b ng ly u ng li n, u ng m t
i h t hai ph n ly, không suy ngh , không ái ng i nh lúc u n a. Bây gi m t tai, tay
ch n c a cô u h t, cô ng i d a ng a trên gh , mi ng chúm chím c i, dung nhan
coi càng thêm p.
i ng àng móc ng h nh trong túi ra mà coi r i nói: nm i hai gi
i. M i cô nh y ch i vài c p n a mình i ki m n lót lòng .
Cô Oanh ng d y mà b h i r u l ng lên nên c p m t choáng váng.
i
ng àng tr ti n r u r i b c l i c p tay cô mà d t i. Cô v a i v a c i
mà nói: r u làm cho m t em choáng váng, ch n b c không v ng, em s em nh y
a không .
i ng àng ng l i nhìn cô r i c i mà nói:
- M t cô quá. Ch c cô say.
- T i ông ó a! Em nói em không bi t u ng r u, ai bi u ông ép.
- Xin cô tha l i. Tôi không dè cô y u r u nh th . Cô ng say, n u nh y thì cô
ph i chóng m t. V y tôi m i cô i xe m t vòng mà h ng gió và ki m ch n soupe ng
giã r u, r i mình s tr l i.
- i âu?
- Cô mu n i âu c ng c h t. Lên xe r i s li u.
- Em mu n c y ông a em v , vì choáng váng quá nên em mu n n m mà ngh .
- c.
-em nói cho ch Tuy t hay, ng ch ng v ch kh i ki m em. Xin ông ng
ây ch em, em i ki m ch Tuy t.
- tôi d t cô i, không h i gì âu.
Hai ng i d t nhau i m t vòng, g p cô Tuy t ng ng nói chuy n v i m t
ám àn ông, cô Oanh bèn v vai mà nói:
- Ch Tuy t, em v tr c nghe hôn.
- a, sao ch v s m v y?
- Em m t, nên không i ch i c n a.
- Ch v cách nào?
- Có anh H i ng ây, là ng ig c Trà Ôn, bà con v i em, ch u cho xe h i a
em v .
- N u v y thì c. Thôi, ch v tr c i k o nh trông.
- Ch qu !


Cô Oanh vã mi ng cô Tuy t r i xoay l ng mà i v i H i ng àng, cô không k
n m y ch c c p m t h u tình ho c kiêu ng o chong ngó cô, còn ông H i ng thì a
tay chào nh ng ng i quen, khí s c hân hoan mãn nguy n, nh m t v t ng quân th ng
tr n ng kéo quân nh p thành.
Ra ng r i ông H i ng d t cô i dài theo ch m y tr m chi c xe h i u mà
ki m xe c a ông, v a i v a nói:
- Cô ng say r u, n u v nhà ng li n thì không t t. V y tôi xin m i cô i ch i
t vòng, ng h ng gió mà giã r u, lên Xuân Tr ng n soupe ch i r i tôi s a cô
.
- Cám n ông, em i không ti n.
- T i sao mà cô ái ng i?
- Khuya r i. i nh v y r i bi t ch ng nào m i v t i nhà.
- Ch a t i m i hai gi mà khuya gi ng gì. Cô i ch i v i tôi m t chút. Ch ng
nào cô mu n v thì tôi s a cô v li n.
- Thôi, i ch ng m t gi mà thôi, nghe hôn. Em không ch u i lâu h n n a a.
- c. Cô mu n i bao lâu t ý cô.
i t i m t cái xe h i m i tinh s n màu , ki u kim th i, ông H i ng m c a,
n èn r i m i cô Oanh lên xe. Cô ng d d , ngó cái xe r i ngó ông c i và nói:
Thôi, em kêu xe kéo em v . Em có ch ng mà i nh v y thì k quá .
Ông H i ng l y tay xô nhè nh cái l ng cô và nói: Anh em bà con m t x mà
ng i gi ng gì. i ch i m t chút có ai hay âu mà cô s , i v n minh, n bà i ch i v i
n ông là s th ng, có gì l âu. Xin cô lên xe, ng r t rè nh gái nhà quê coi không
.
Cô Oanh ngó ông H i ng mà c i, r i b c lên xe g n gàng. Ông H i ng leo
theo, ng i m t bên cô r i kêu s p - ph mà d n: i lên Xuân Tr ng, em. i ch m ch m
ng h ng gió, ng có ch y mau nghe hôn .
Xe rút ch y, èn trong mui d i m t cô Oanh coi sáng r mà l i khoái l c vô cùng.
Ông H i ng vói tay l y cái bóp c a cô ng c m mà bên mình ông và nói:
- Cô xài bóp x a quá.
- Em tính mua cái bóp khác mà ch a có gi rãnh ng i mua ó.
- Ng i p nh cô ph i mua th bóp hai m im y ng xài coi m i c.
- Ông t ng em là v Bá h hay sao, nên xài bóp nhi u ti n nh v y? Mua th
i ng c ng ã t t r i.
- mai m t tôi mua cái thi t t t t ng cô mà làm m t v t k ni m ch i.
- Em âu dám nh n lãnh.


- Sao l i không dám? C a bà con anh em t ng mà ng i n i gì?
Cô Oanh chúm chím c i.
Ông H i ng c m v t áo c a cô lên mà coi, l c u nói:
- Cô m c áo c ng r ti n quá. Tôi l y làm ti c ng i có s c, có duyên, áng yêu,
áng tr ng nh cô mà tr i l i khi n cái m ng không giàu sang ng lên xe xu ng ng a,
c áo t t, eo h t xoàn, cho m y cô thô l , x u ho c h giàu sang r i h n m c
t, mà ra , ng i ra ng i, coi k c c quá. N u tôi có m t ng i v nh cô, ch c
tôi c ng l m. Tôi không cho làm ng t i móng tay, tôi không cho i b m t b c. B n
áo ph i b n, n m ch c ng m t cái, i giày ph i m y ch c ng m t ôi, tôi m i ch u.
- N u v y thì bà h i tr c ch c sung s ng l m?
- Sung s ng l m mà.
- V y mà không s ng ng h ng ch .
- T i m ng Tr i, bi t làm sao. Mà bây gi ai ch u làm v tôi, c ng sung s ng nh
y n a.
Lúc y xe th ng th ng ch y qua c u Bình L i. Ông H i ng ngó cô Oanh mà nó
ti p: Tôi mà có c m t ng i v nh cô, thì tôi cho eo xoàn cùng mình h t, bông tai
ph i m t c p h t xoàn thi t l n, nút áo c ng ph i g n h t xoàn, c m tay thì eo vòng
nh n h t xoàn áng n m, b y ngàn, ngón tay thì eo cà rá c ng h t xoàn . Ông nói và r
tay, r ng c, r c m tay, r ngón tay cô Oanh.
Cô ng i trân trân, mi ng c chúm chím c i, không nói m t ti ng chi h t, mà
ng không ph i tay ông. Ông thông hi u tâm lý n bà, nên th y c ch c a cô nh v y
thì ông c i, ng i xích l i m t bên mình cô r i thình lình n m tay cô mà hun. Cô xô ông
và ch s p- ph nói nh nh : p - ph kìa! . Ông c ng áp nh nh : Ng i c a tôi,
không sao mà s . Ông l i vói tay t t ng n èn trên mui xe r i choàng tay ôm mình cô.
Ti ng máy xe ch y nghe vo vo, èn g i ng phía tr c sáng lòe, còn trong xe thì im
lìm l ng l , ch lâu lâu nghe ti ng ông H i ng nói lào xào v i nghe ti ng cô Oanh c i
nh nh mà thôi.
Xe lên t i Xuân Tr ng, ông H i ng bi u s p - ph ghé vô nhà hàng. Ông m
a xe, n m tay d t cô Oanh b c xu ng. Vì êm nay có d y n d i Sài Gòn, nên nhà
hàng trên n y không có khách. Ông H i ng l a m t cái bàn d i g c cây khu t t ch,
kín áo, ông m i d t cô Oanh l i mà ng i, r i bi u b ng soupe và l y r u chát.
Hai ng i ng i n u ng, nói chuy n nh nh , coi b thân m t mà l i vui v vô
cùng. n u ng xong r i m i d t nhau lên xe tr v . Xu ng t i ch Th c, ông H i
ng d y s p - ph ng ng xe l i, ông cho m t ng b c và bi u vô quán mà n nem. Ông
i nói v i cô Oanh: Bây gi hai a mình ra phía tr c mà ng i, qua c m tay bánh,
ch y i ch i m t lát .
Cô Oanh d d h i:


- i âu n a? khuya quá, xin anh a giùm em v .
- M i m t gi r i. i ch i ch ng n a gi , s p - ph n r i, mình l i r c nó
luôn th ch .
- Anh báo h i v t i nhà sáng bét cho mà coi.
- Không có âu. Qua h a ch c, qua s a em v tr c ba gi .
Cô Oanh bèn ra phía tr c mà ng i v i ông H i ng. Ông m máy cho xe ch y
vòng theo ch r i quanh qua ng i Bình c, úng hai gi r i xe m i tr l i. Ông
i ng v i cô Oanh ra phía sau ng i. S p - ph lên c m tay bánh ch y v Sài Gòn.
n t i nhà, cô Oanh bi u s p ph ng ng xe l i r i b c xu ng xe. Ông H i
ng n m tay t giã cô và nói: Em nh nghe hôn, úng ba gi chi u mai, xe qua u
ngay tr c ch Tân nh .
Cô Oanh g t u mà c i.
Ông H i ng bi u s p - ph i.


IV

t chúa nh t, t i tám gi s m m i th y Thi n ng i d y con Y n h c A.B.C. th y
ch ch nào, con nh u nói trúng ch n y. Th y r t vui lòng, nên v u con mà nói:
Con h c gi i l m, m i m y tu n nay mà con ã bi t m t ch h t r i sáng mai vô tr ng,
con th a v i cô giáo d y con h c v n xuôi i, nghe hôn con .
Con Y n c khen thì to i chí, nên nói:
- Chi u hôm qua cô có nói th hai cô s d y con h c B. A. ba, B. Á. Bá.
- , ph i. H c cái ó a.
- Cô nói r i cô d y con h c vi t n a.
- , mai m t ba s mua t p, mua vi t cho con h c vi t. Con ráng h c cho gi i,
i th n m, ch nh t, ba bi u má d t con i coi hát bóng.
- Con không a coi hát bóng, ba à. Con mu n i vô v n bách thú ng coi chim
ch i.
- C ng c. Nh con mu n i coi v n bách thú thì má c ng s d t con i.
- Sao ba không i v i con?
- Ba m c làm vi c hoài, có r nh âu mà i v i con c.
Cô Oanh trong bu ng b c ra; b a nay cô m c m t b thi t t t, tay c m m t
cái bóp thi t p, ch n mang m t ôi giày c ng thi t m i.
Con Y n v a ngó th y thì nói: Má b n áo t t d
Cô Oanh b c l i tr c t m ki ng mà soi mình, không nói chi h t.
Con Y n h i: Má i âu v y má ?
Cô Oanh không thèm day l i, mà cô l i n t l n: Tao mu n i âu tao i, h i làm
gì .
Con gái ngó cha mà m t coi bu n hiu.
Th y Thi n th y v y bèn nói v i v :
- Mình có i ch thì cho em nó i v i. Nó h c c tu n n ch nh t cho nó i ch i
chút nh cho nó vui.
- D t theo lòng thòng ai ch u cho c nà. Tôi không i ch nào h t, tôi lên Th
u M t l n.
- i làm chi trên Th D u M t?
- Ch Tuy t mu n mua s cao su mi t trên nên ch r tôi i coi ch i.
- Cô Tuy t mu n mua v n thì c i coi, ch mình i làm gì.


- Ki m chuy n i! H i ch i v i ch em ng i ta, thì c theo kích bác.
- Không, tôi nói chuy n mà nghe, ch kích bác n i gì. Thu nay mình mu n i
âu mình i, tôi ng n c n bao gi âu.
- C n sao c.
Th y Thi n rùng vai mà ngó ch khác.
Cô Oanh b c ra c a kêu xe kéo.Th y Thi n h i vói:
- Mình i ch i t i ch ng nào m i v , nói cho tôi bi t: ng ch n c m.
- nhà cha con n c m i, ng có ch . Mua em theo xe mà n, không v n
m âu. Không bi t ch ng t i m i v .
Cô Oanh nói m y l i r i lên xe kéo i tu t.
Th y Thi n kêu con Sáu bi u d t em ra tr c ch i, r i th y ng i ch ng tay trên
bàn vi t, m m t cu n sách tr c m t, mà hai hàng n c m t ch y ròng ròng. Th y
ng i trân trân trót m t gi r i th y b c vô trong mà r a m t.
Ch Thình i ch v , m c lo làm cá n u c m nhà sau, nên phía tr c im lìm.
Th y Thi n ch u s v ng v y không c, mu n ki m con ng ch c cho nó cho
vui mà ra tr c nhà ng ngó, thì con Sáu ã d t con Y n i âu m t. Th y dòm qua nhà
cô Lý, th y cô ng ng i t i bàn vi t, th y m i vô khép c a l i r i b c qua nhà cô.
Cô Lý m c m t cái qu n lãnh en v i cái áo bà ba v i tr ng, th y Th y Thi n
c vô thì chào h i, m i ng i r i l t t i vô bu n thay áo mà m c m t cái áo dài b ng
nhi u en, ng h u chuy n v i khách cho l .
Cô th y th y ng i im lìm, s c m t không vui, cô mu n gh o cho th y nói chuy n,
nên h i: a nay ch nh t, anh không i ch i hay sao?
Th y l c u mà áp c t ng n: không .
Cô kéo gh ng i ngang v i th y mà nói n a:
- N u anh cho phép thì em s làm m t ly cà phê ãi anh.
- Cám n cô. H i s m m i tôi u ng cà phê r i.
- V y anh u ng n c trà hay không?
- Xin cô ng lo, tôi không khát n c.
- B a nay sao ch a th y cháu Y n qua bên n y ch i?
- Con Sáu m i d t nó i ch i.
- Cháu m i t p i h c mà coi b sáng su t l m. Em ch c ngày sau cháu s tr nên
t trò gi i trong l p.
- Nh có cô dìu d t, nên nó h c c, thi t tôi m ng quá. Cái n c a cô ch ng bao
gi tôi dám quên.


- Có n gì âu. Em làm giáo s , t nhiên em ph i khuy n d mà ki m h c trò
ch Còn b ti u thuy t v phong t c hôm nay anh so n ã xong r i hay ch a?
Th y Thi n châu mày, th dài m t cái r i ngó ch khác mà áp:
- Tôi vi t r i, nh ng mà ch c ph i b , ch không th xu t b n c.
- ! Sao v y?
- Tôi ngh l i thì nh ng lý t ng trong ó non n t l m, không c úng n.
- Hôm n ng i àm lu n phong t c v i em, anh bày gi i m y cái lý thuy t, em
nghe ph i h t, sao b a nay anh l i cho là không úng n.
- T i tâm h n c a tôi d i i r i. Nh ng lý t ng hôm n tôi cho là hay, bây gi
tôi coi l i thì d l m.
- Có l nào m i m y tu n nay mà anh i h n tâm h n nh v y c?
- c l m ch . M y tu n ã nhi u l m r i. Con ng i h g p u t thì tâm h n có
th i trong giây phút c.
- N u em không s anh trách em t c m ch, thì ch c em s h i anh coi vì c nào
mà anh i tâm h n mau nh v y.
Th y Thi n không áp l i, th y ng i l ng thinh m t h i r i áp:
- B ti u thuy t c a tôi, tôi nhi t li t bênh v c quy n t do giao thi p c a n bà
mà hôm n nói chuy n v i cô, tôi c ng tán t ng cái lý thuy t ó. Cô có cãi l i r ng, i
y ph i cho ng i n bà h ng t do m i thích h p v i trình t n hoá. Nh ng
quy n t do có gi i h n c ng nh các quy n khác. Ph n nhi u n bà c a mình ít h c nên
e h không hi u gi i h n n ch nào, r i h trèo leo ra ngoài vòng mà sanh h a. M y
i c a cô cãi nh v y t i b a nay tôi m i bi t thi t là úng n.
- Hôm n vui mi ng em cãi v i anh mà ch i, ch v v n y em không có kh o
u nên em không dám oán quy t.
- Không, cô nói trúng lý l m ch . n bà c a mình ph n nhi u không có giáo
c, nên giao quy n t do giao thi p cho h c m thi t là hi m nghèo. H c m cái quy n
y ch ng khác nào con nít c m g m, c m dao, nó vút v t m t lát r i nó ph i t tay, mà
có khi nó làm t tay t ch n t i ng i khác n a.
- Phong t c m i mu n n bà c hoàn toàn t do. Anh vi t ti u thuy t mà binh
các lý thuy t y thì h p th i l m. ã v y mà hôm tr c anh nói anh s khích bác ch x u,
ch h i c a phong t c, th thì có ch gì không chính áng mà anh ng i.
- T i tôi binh v c cái lý thuy t nh v y ó nên b ti u thuy t tôi m i h . Còn kích
bác ch x u c a phong t c thì tôi nói y u t l m, nên coi l i tôi không v a ý. Th nào tôi
ng b mà vi t l i b khác. Mà h tôi vi t l i thì ch c tôi s vi t khác h n.
- Anh có công kích quy n t do c a n bà hay sao?


- Ph i. Tôi s ngh ch h n v i cái phong t c kh n n n ó. Tôi ph i khuyên nh ng
ng i có v ph i nh t v nhà, ng có cho i âu h t, n u h mu n gia ình kh i tan
rã.
- Em không hi u mà t i sao b a nay anh l i oán n bà d v y.
Th y Thi n nghe m y l i y thì châu mày, tr n m t, nói luôn m t d c: không oán
làm sao c, cô ! Tôi oán l m, tôi thù l m! n bà m i! Quy n t do! !
Khéo bày chuy n ng phá gia ình! Kh n n n l m!
Th y nói r i th y ch ng tay lên trán, r ng r ng n c m t, b t c gi n l i au n
m.
Cô Lý bi t th y u t c v vi c gia ình, cô mu n khuyên gi i, song không rõ tâm
c a th y, cô không bi t ph i nói th nào nên cô ng i l ng thinh mà ngó.
Th y Thi n c ng ng i im lìm h i lâu r i th y l y kh n lau n c m t và nói:
- Qua nhà cô ch i mà tôi nói n ào, l i nói nh ng l i b t nhã, thi t tôi có l i nhi u
m. Tôi xin cô tha l i cho tôi.
- Anh em bàn lu n mà ch i, có h i gì âu. Hu ng chi anh có nói ti ng nào mích
lòng em âu mà anh ph i xin l i.
- Vì gi n nên tôi có nói n ng l i m t chút. n bà có k qu y mà c ng có ng i
ph i, ch không ph i h t th y u qu y, nên tôi không c nói xô b xô b n nh v y.
i tôi phi n n bà c a tôi quá, s phi n y tràn tr trong óc, nên h m mi ng thì l t ra
nh ng l i thán oán ó.
- V ch ng m t nhà làm sao mà kh i xích mích chút nh. Xin anh ch ng nên
nh t i nh ng vi c nh m n nh v y mà phi n lòng.
- Không. V ch ng tôi có xích mích âu. Tôi có v ã sáu, b y n m nay, ch ng
bao gi tôi nói n ng n v i v m t ti ng nào h t. Tôi là m t ng i có h c th c, tôi yêu v
tôi mà tôi l i tr ng v l m. Tôi có phi n v tôi âu, y là vì tôi th y v tôi nó không bi t
th ng tôi, không bi t tr ng l i tôi. Nó làm cho tôi âu n bu n r u, mà coi b nó
không bi t n n n, nó c làm th ng t i hoài, th khi tôi ch t nó c ng không ti c.
- Ch Oanh yêu ch ng l m, có l nào ch có thái k c c nh anh nói ó v y.
- Nói chuy n v i cô, mà tôi em c ch c a v tôi ra ng trách móc, thì b t nhã
thi t. Nh ng vì s phi n não tràn tr trong lòng tôi, không th tôi nín c. Cô là ch em
i v tôi nên tôi ph i nói cho cô nghe, ng cô phán oán coi tôi trách v tôi ng cho nó
hay là oan. Cô v n bi t thu nay tôi cho v tôi thông th l m, mu n i âu hay là ch i
i ai u t do, ch ng bao gi tôi c m c n; ban êm i coi hát hay i khiêu v v i ch
em n g n sáng v , tôi c ng không r y; tôi ngh v vì tôi có tánh ham vui, song nó
th ng tôi, nên tôi không nghi chi h t. Thu nay, tuy c ng i ch i, song lâu m i i m t
a. Có lúc sau n y nó i th ng quá, i ngày i êm, i hoài, không bi t i âu, không
n ch ng con gì n a h t. ã v y mà cách n m c c a nó coi l i khác h n h i tr c.
Nó làm cho tôi ph i ái ng i lo s quá, c c lòng nh c trí không bi t ch ng nào.


- Anh nói bao nhiêu ó c ng cho em hi u gia o c a anh r i. Anh sanh ch ng
ghen ch gì?
- Không ph i tôi ghen. N u v tôi nó h t th ng tôi, nó l y ng i khác, thì tôi
ghen làm gì. Tôi lo là lo cho v tôi nó ham vui r i nó h thân nó. Tôi s là s gia ình tan
rã, r i con Y n b v , t i nghi p mà thôi ch .
Th y Thi n nói t i ó r i ch y n c m t n a. Cô Lý th dài mà nói:
- Anh lo s nh v y không ph i vô lý. Sao anh không than th v i ch và khuyên
ch ng có i ch i n a.
- H tôi m mi ng thì v tôi nói tôi áp ch nó, khi tôi th c u, nó m ng tôi ghen
y, nên có c t ngh a ph i qu y gì c âu. Tôi xin b a nào có d p nói chuy n v i v
tôi cô làm n khuyên gi i giùm cho nó ng có i ch i n a. N u cô i tánh ý c a v tôi
c, thì cô làm n cho v ch ng tôi l n l m v y.
- Em s ráng s c, mà anh c ng dùng l i ph i trái khuyên ch n a m i c ch .
- Ph i, tôi c ng khuyên theo ph n tôi ch sao.
Con Y n i ch i v nó th y cha ng i bên nhà cô Lý thì ch y qua, ch p tay xá ch
nhà r i ng m t bên cha.
Th y Thi n ngh , tr c m t con không l nói chuy n v n a, nên ng d y t giã
cô Lý mà v .
Cô Lý ôm m t con Y n mà hun r i a cha con Th y Thi n ra c a.
Th y Thi n day l i nói: Xin cô nh nói giùm chuy n .
Cô Lý g t u.


V.

n t i t t.
a th n m ngh h c, nên g n 2 gi r i tr a, th y Thi n i làm vi c r i thì con
n ra ng tr c c a mà ch i.
Cô Lý ngó th y con nh thì kêu mà h i:
- Cháu, có má nhà hay không?
- Th a có.
- Má làm vi c gì b n?
- Th a má cháu n m ch i, ch không có làm vi c chi h t.
Cô Lý b c qua th y cô Oanh ng n m trên cái ivan mà c nh t trình, thì nói
n:
- Ch , d hôn, khít m t bên, mà m c i s m v t i, nên ít g p ch quá! Ch m nh
gi i?
Cô Oanh l m c m ng i v y mà áp: Cám n ch . Tôi m nh luôn luôn. M i ch
ng i ch i. B a nay sao ch không i d y h c?
Cô Lý c i, kéo gh mà ng i và áp:
- B a nay th n m, h c trò ngh h c.
- À, tôi quên. Con Y n nhà kia mà.
- Tôi trông g p ch méc cháu Y n ó
- Nó có l i chi ó mà ch méc?
- Nó có l i là ham h c quá!
- ! Nó ham h c l m hay sao?
- Ham h c l m. Ch có m t a con th t là áng ích, t bà c cho n các cô
giáo ai c ng th ng nó h t.
- T i nhà tr ng nó s , nên nó m i d th ng ó, chó nhà nó ng nh ch u
không n i.
- Ch nói nh v y, ch tôi th y nó ng nh h i nào âu.
- Sao l i không có. Nó th y ba nó c ng r i nó ch ng l m ó.
- Có con nh v y c ng c ng ph i l m. Tôi có c a con nh cháu Y n ch c tôi
coi nh vàng.
- Ch mu n thì tôi cho ch ó, ch em v bên nhà ch nuôi nó i.


- Ch có m t a con ch cho tôi r i ch làm sao.
- Tôi không c n. Bây gi tôi ngh l i làm n bà mà có con lòng thòng thì kh n
n không có cái gì h n.
- Sao ch l i nói nh v y ? Con gái l n lên thì ph i l y ch ng là c t l p gia th t lâu
dài. Con là k t qu c a cu c v ch ng, nh có nó mà v ch ng càng th ng yêu, càng
kh ng khít ch .
- Con gái là cái t i báo! H i nh tôi d i nên tôi l y ch ng. Bây gi tôi n n n l m.
m t mình nh ch v y thi t sung s ng không bi t ch ng nào.
- Ph n tôi khác, ph n ch khác, em so sánh sao c, mà ch ã có ch ng r i, l i
có m t ng i ch ng r t quí báu, ch ch ng nên nói nh v y, nh nghe r i nh bu n.
- Theo con m t ch coi th nào không bi t, ch theo con m t tôi thì không quí báu
chi h t.
- Tôi coi nh v i ch ít có n ông nào c nh v y. nh th ng ch , mà nh
i tr ng ch n a.
- Th ng tôi, tr ng tôi, theo cách c a ch ng tôi ó, coi l i không b ích chi cho tôi
t, b i v y tôi không màng.
- Có ch ng nh v y ch ch a v a lòng sao ch ! Tôi t ng n bà có ch ng không
ng cái h nh phúc gì l n cho b ng cái h nh phúc c ch ng yêu. Ch ã c ch ng
yêu ch còn mong vi c gì n a? tôi bi t nh yêu ch l m.
- Sao ch dám ch c?
- Hôm n ng i àm lu n v i tôi, nh có t bày vi c nhà cho tôi nghe, b i v y tôi
i bi t nh th ng ch . Anh nói h nh th y ch i ch i thì nh bu n mà l i lo l m, ng t
vì ch có tánh ham vui, l i i n y ph i cho n bà h ng t do trong vi c giao thi p,
i v y nh không n ng n c n và b t ch ph i nhà. N u nh không th ng thì có bao
gi nh lo xa nh v y.
- Tôi mu n i âu thì tôi i, ng n c n sao c. Cha m tôi g tôi l y ch ng, ch
có ph i bán m i âu, mà c m tù tôi.
- Mà ch i ch i, nh có l n nào r y rà hay không?
- Không. R y sao c?
- Xin ch hãy xét l i mà th ng nh. Ch i ch i, nh au n h t s c mà không
dám h môi, bao nhiêu ó c ng th y nh tr ng ch nhi u l m.
- Tôi ã nói cách tr ng nh v y tôi không c n. H tr ng mình mà t i ngày b t
mình t i ngày ph i nhà, gi con, n u c m, n u n c c ng nh y t v y, tr ng nh
y thì tôi xin nh ng cho ng i nào có cái óc nô l h h ng l y, ch tôi không th
ng c.
Cô Oanh nói d t m t câu r i ngoe ngu y i l y l cg u.


Cô Lý h i:
- Ch tính i âu hay sao mà g u?
-Tôi ph i xu ng B n Thành mua m t chút.
- Thôi tôi v ng ch s a so n mà i. Ch i ch mà ch em cháu Y n theo
hay không?
- Không.
- V y tôi xin ch cho cháu qua ch i v i tôi m t lát.
- c. Ch mu n b t luôn nó b n c ng c n a.
- Ch nói ch i ch nh ng ch u r i nó ra
Cô Lý kêu con Y n r i n m tay d t nó v bên nhà cô.
Cô Oanh trang m r i kêu xe kéo mà i. Quá 6 gi t i, èn ngoài ng b t lên
cháy r i cô m i tr v , tay cô xách m t gói cam Tàu.
Con Y n ngó th y m thì l t t ch y v mà m ng. Nh ng mà cô Oanh không
thèm ngó t i con, cô gói cam trên t r u, r i i th ng vô bu ng mà thay . M t lát
tr ra m gói l y m t trái cam ng i l t v . Cô th y con Y n ng x r thì n t r ng:
Th y ai n v t gì c ng không c ngó mi ng h t th y. Mu n n thì l i t l y m t trái
mà n .
Con Y n rón rén l y m t trái cam r i i vô nhà sau.
Cách m t h i, th y Thi n v . Ch Thình d n c m r i th y m i kêu v con i n.
Ng i n c m, cô Oanh không nói chuy n, cô n ri t cho h t chén c m, r i b i ra
phía tr c mà n m trên gh xích u.
Ch ng th y Thi n n r i, th y th y gói cam trên t r u, th y l y m t trái mà l t
và h i v :
- Ai mua cam ây?
- Ai vô ây mà mua, khéo h i k c c d hôn.
- G n t i t t nên có cam t t quá. B a nay ã hai m i r i, con Y n còn h c hai
a n a thì bãi tr ng. Tôi mu n n m nay mình em con Y n v tr c d i nhà mà ch i
i b a ba m i tôi s v sau, ch i t i t t i luôn m t l t, xe ch t ch i khó lòng quá.
a mình v , mình nh mua ít kí lô cam em v , bà già a n cam l m.
- T t n m nay tôi v không c. Mình có mu n cho con Y n v d i nhà thì
mình xin phép ngh mà d t nó i.
- T i sao mình v không c?
- Tôi m c i à L t v i ch em. Tôi h a v i ng i ta r i.


- Mu n i ch i à L t thì ngày th ng ta i, ch t t ph i v nhà cúng qu y ông
bà, b i ch i nh v y sao ph i.
-N m nào c ng cúng hoài, có th y ông bà nào v n âu mà cúng. Tôi nh t nh
ngh cúng m t n m ng i ch i.
- Mình nói ngang v y sao c! Theo phong hoá m i thì theo, nh ng mà s th
cha kính m , ph ng t ông bà, mình ch ng nên b . N u theo v n minh thì mình á p
bàn th , khinh b cha m , làm nh v y thì tôi không th ch u c.
- Ch u không c thì thôi.
Nghe câu tr l i v n t t mà vô tình v y, th y Thi n gi n m t, mà th y d n lòng
làm lãng, b i vô trong r a tay và u ng n c, không mu n nói n a.
Cô Oanh c ng c n m trên gh xích u.
Th y t m t u thu c r i ra ng tr c c a ngó mông ra ngoài ng. Ch ng
hi u th y suy ngh th nào mà ng m t h i lâu, th y tr vô ng i lên m t cái gh tr c
t v mà nói r ng: a nay tôi t thi t v i mình, s au n c a tôi v v con ã tr
tràng r i, tôi h t th ch t ch a trong lòng n a c. V y tôi xin mình cho tôi t h t tâm
c a tôi cho mình nghe. Mình nh l i mà coi, v ch ng v i nhau sáu, b y n m nay,
tôi ch ng lo u chi h n là lo cho mình c sung s ng, vui v . Mình mu n thì tôi
mu n, mình vui thì tôi vui, mình bu n thì tôi bu n, b i v y mình ch i v i ai thì tôi c ng
không on ren1, mình mu n i âu tôi không ng n c n. Tôi v i mình nh v y là vì cái
tình tôi th ng mình nó y quá, không còn ch nào tr ng mà chen s nghi ng i vô
c. Mà nghi ng i n i gì? Tôi th ng mình, tôi tr ng mình quá; l i v ch ng v i nhau
có m t m t con, có lý nào mình không th ng tôi hay sao mà nghi ng i. Ng t vì nh ng
lúc sau n y, tôi th y c ch c a mình i v i ch ng con không ph i nh h i tr c n a;
i tôi thì mình h h ng, v i con thì mình l t l t, mà mình l i th i ch i hoài, m i tu n
hai, ba êm, mà còn i thêm t i ban ngày n .
Cô Oanh day m t ch khác mà áp:
- , tôi bu n tôi i ch i. Tôi có ch i âu. Tôi i coi hát, i khiêu v v i ch em, tôi
có t i gì âu mà ch i. Cha ch ! Bây gi l i sanh t t ghen n a ch ! Ng i ta không ghen
mình ó là may, sao l i còn tr l i ghen ng i ta?
- Mình nói cái gì v y? Tôi có vi c gì mà mình ghen tôi.
- Thôi, ng có làm m t ngay. Tôi bi t h t.
- L i mình nói có th làm cho tôi trào máu h ng c!
- V y ch l i mình nói ó l i không làm cho tôi trào máu h ng c hay sao?
- Tôi nói chuy n ph i qu y cho mình nghe ch tôi có ghen âu. Không, tôi không
có cái thói x u xa ó âu. N u tôi có thói ghen thì thu nay mình i âu thì tôi theo ó,
tôi âu mình i ch i thong th nh v y.
1
ây ó xa g n, có ánh cách h ch sách


- Tôi là ng i ta, ch âu ph i trâu bò gì hay sao, nên ph i có ng i ch n.
- Xin mình ng cãi, tôi nói h t ý cho mình nghe. Lúc sau n y mình i ch i
nhi u quá, tôi l y làm bu n mà l i lo s n a. Hôm nay, tôi mu n khuyên d t mình, ph i
gi m b t m t chút. Tôi mà nói ra tôi s mình bu n, nên tôi không n nói. H i nãy tôi m i
t u nói chuy n v i mình mà mình áp l i m t câu vô tình, b t ngh a thái th m, tôi
au n lung l m, d n n a không c, nên tôi ph i nói ra ây. Tôi xin mình, n u có
lòng th ng ch ng con, thì t rày s p lên, mình b t i ch i, nh t là i ban êm m t mình,
i vì mình i ch i thì tôi bu n lung l m v y. D u mình không s ti ng thiên h àm ti u
i n a, mà tôi bu n r u ây mình c ng không k hay sao .
Cô Oanh v t ng d y mà h i:
- Ai àm ti u? Tôi bu n nên tôi i ch i, mà con nào dám d ngh ó? Mình nói tên
nó cho tôi bi t ng tôi tr l i v i nó.
- Tôi ví d cho mình nghe, ch tôi có bi t ai àm ti u âu mà nói.
- Tôi hi u h t. Bây gi mình có quân s bày m u, bày k ng làm nh c tôi mà!
- Mình ng nói iên. V ch ng phân tr n h thi t v i nhau, n u mình tính kéo
câu chuy n cho l c nh v y, tôi còn nói chuy n gì n a c.
- Tôi ã iên âu. Tôi khôn l m ch . Thà là tôi b c ng i ta, ch ch ng bao gi tôi
ch u ai b c tôi âu mà mong.
- Tôi khuyên mình ng có nóng gi n mà nói ra nh ng ti ng b t ngh a, nó làm cho
t th ng trong lòng tôi, r i khó u tr cho lành l i c.
- Oái! Tôi không c n s gì n a h t. V ch ng vui thì v i nhau, còn n u bu n thì
i ng i m t ng .
- Mình có bi t m i l i mình nói ó là m t m i dùi nh n âm vào trái tim tôi hay
không?
- âm vào âu c ng c. Oái! Thà là d t ph c m t l n cho r i, gai m t nhi u,
ngày càng thêm kh . Mu n làm nh c lòng tôi, thôi thì tôi i, tôi nhà ó r c h v mà
.
-R c ai?
- Mu n r c ai t ý.
- Còn mình i âu?
- Tôi i âu m c k tôi, tôi không c n h i làm chi.
Cô Oanh ngoe ngu y b i vào bu ng, m t l y qu n áo s p vô m t va - ly l n.
Th y Thi n l c u r i b c l i bàn vi t mà ng i. Con Y n ang n m trên gh
canapé g n ó. Ngoài ng có gánh chè u i ngang rao ti ng l nh lót, l i có m y chú
xa phu gây l n, m ng ch i om sòm mà th y Thi n v n ng i tr , m t ngó vô vách, không
nói chi h t, còn con Y n c ng n m im lìm d ng nh ng mê.


Cách m t h i lâu, ch Thình vác cái va - ly i ra c a; cô Oanh y ph c àng hoàng,
ng xái i theo sau.
Th y Thi n kêu v mà h i: Mình, thi t mình ành b tôi v i con Y n mà i hay
sao?
Cô Oanh day l i mà áp: không có mình u gì n a h t. Tôi v i th y h t duyên
t n r i. Thôi, th y c ki m v khác, ng nó làm tôi m i cho mà nh . Tôi c ng giao
con Y n cho mà nuôi, tôi không thèm giành âu
Cô nói d t l i r i kêu xe kéo l i, bi u ch Thình va - ly lên tr c, r i cô m i
c lên xe.
Con Y n ch y ra c a v a khóc v a kêu: Má, má . Nghe r t th m thi t, mà cô
Oanh không thèm ngó l i, bi u xa phu kéo xe i cho mau.
Th y Thi n b c ra n m tay con mà d t vô nhà, n c m t ch y d m d .


VI.

Ngoài vùng châu thành Bà Chi u, t i ng ba ng Qu n Tám, ng ng Cây
Quéo, g n nhà ga xe n Xóm Gà, có m t ng làng tr i á n iv i ng Qu n
Tám mà i qua mi t Xóm Th m. i vô ng y ch ng ít tr m th c, th y phía tay trái
có m t mi ng t tr ng, r ng l n trên vài tr m m u Tây, r i k ó l i có m t s v n,
chung quanh tre tr ng b t bùng, ó có nh ng xoài, mít, nhãn, mãng c u tr ng riêng t ng
li p; chính gi a v n có cái nhà g ch c t theo ki u nhà bánh ích, r ng rãi, cao ráo, day
a ra mi ng t tr ng m i nói ó. Mu n vô nhà thì i theo ng xe, b t u t i ng
làng ch y dài theo hàng tre, r i quanh qua tay m t mà vô sân, vì trong v n cây tr ng
giáp h t, nên chung quanh nhà không tr ng bông hoa, rau c i th gì c n a. i dài
theo hai bên ng vô sân, ng i ta tr ng rau d a v i n ngày tr bông tr ng ra vô
xem cho vui m t.
Nhà và v n n y h i tr c thu c m t ng i An Nam sáng l p, nh ng vì m c n
ngân hàng mà tr không n i, nên cách m t n m tr c ây b ch n biên t ch r i thi hành
phát mãi l y tr n . Ông H i ng àng i d o ch i, dòm th y ch thanh t nh mà l i s ch
, áng t ch c c nh b ng lai gi lúc r nh rang n say s a cùng tiên n kim th i,
nên ông h i m n r i cho cô Oanh ó ã m y tháng r i.
t b a th b y, l i 7 gi t i, m t tr ng ã lên kh i ng n tre nên d i vô sân sáng
lòe. ã v y mà trong nhà èn t cùng h t, c a l n, c a nh u m bét, nên ánh èn
hi p v i ánh tr ng mà soi t trong ra ngoài sáng s a nh ban ngày. Có b n, n m ng i
c qu n áo tr ng, mang giày Tây tr ng, ch y l ng x ng, ng i thì ng t m t cái
bàn ngoài sân r i s p gh chung quanh, m ra có ch ng vài ch c cái, k thì lo d n cho
tr ng cái phòng phía tr c trong nhà, không còn l i v t chi h t, duy góc bên m t có
t b ván mà thôi.
Có m t chi c xe h i ch y vô ng ng tr c sân, r i (ch n y thi u) tr c ch ng 40
tu i, m c Tây tr ng coi r t s c s o, c th t n 2 en, ch n mang giày da láng, trên xe
c xu ng kêu b i om sòm. Hai ng i b i ng s p ly trên bàn, nghe kêu thì l t t
ch y l i. Ng i m i t i bèn h i: y anh em d n d p ã xong r i hay ch a? . Hai
ng i b i nói trong ngoài ã d n d p xong r i, y nh l i d n h i tr a. Ng i y g t u
mà nói n a: tôi coi l i. M y anh em coi khiêng trên xe mà em vô nhà i, em vô
ây tôi ch ch cho mà
Ng i y i vòng coi cái bàn ngoài sân, r i b c lên th m mà vô nhà. Qua kh i
a, ng i y ng l i ng m cái phòng d n tr ng phía tr c, mi ng chúm chím c i r i
i th ng vô trong. Cách m t lát ng i y tr ra h i anh b i:
- Bà i âu v ng?

2
(noeud)


- B m, bà trong phòng bên n y ây, ch c bà m c thay s a so n ng ti p
khách.
- Còn s m mà, m i b y gi .
Cô Oanh m c a m t c n phòng phía trong mà b c ra. Cô m c m t b hàng
màu bông h ng d t, hàng thi t t t mà may theo ki u kim th i c ng thi t khéo, cô mang
t ôi giày cao gót óng b ng da c ng màu y, cô h t tóc c t l i u n qu n phía sau ót,
cô eo m t ôi bông tai nh n h t xoàn tr ng tr ng, tay trái c ng có eo m t chi c vàng
nh n xoàn, nh trang s c y nên s c cô coi càng thêm p h n h i tr c b i ph n.
Cô v a th y ng i khách thì chúm chím c i r t h u duyên và h i: Th y B y,
ng c y th y mua dùm n, u ng gì l ng x ng ó, mà sao bây gi ch a có v t gì h t
y?
Th y B y n y, tuy nói v i ai c ng x ng anh em, song k thi t là k th h c a H i
ng àng, theo b ng có chút thân th mà làm n cho d . Th y cúi u chào cô
Oanh và áp: Tôi xin chào bà. Th a, công vi c ông l n d n, tôi ã làm xong r i h t. Tôi
mua r u, t quây hai cái ùi tr u, tôi mua th t ngu i, b l t, c i sà lách, trái cây, bánh
mì, cà phê, v t gì c ng có h t. N c á, tôi c ng có mua t i hai cây. Tôi ch ra m t xe
kìa, b i nó khiêng vô cho bà coi, nh bà mu n mua thêm v t gì n a thì tôi s ch y i
mua cho .
Cô Oanh g t u và h i n a:
- Ông d n ph i ki m m t mâm hút, khách dùng á phi n ch i, th y có nh hay
không?
- Th a, c ng có trên xe n a. Tôi có mua m t h p thu c l n, m c s c cho khách
hút.
- c l m. Cái phòng tr c n y d n tr ng khiêu v . Ch c là b ván bên nây
cho khách n m hút á phi n ph i hôn? Cha ch , bên n y khiêu v , còn bên kia n m hút
khó coi quá.
- Th a không. r i tôi bi u b i d n b ván phía trong kia cho khách n m hút,
ch n m ngoài n y mà hút, còn nh y m m t bên ó coi sao c. Theo ý ông l n thì b
ván ngoài n y cho m y th y n v i m y cô ào ca hát h ng i, r i lúc nào ngh nh y
m thì h n ca và hát b cho mình nghe ch i.
- , có v y thì c, còn khuya n ngu i thì d n cái bàn ngoài sân ó, ph i
hôn?
- Th a, ph i.
- Cha ch ! nhà ch có vài ch c cái gh , mà ng m i nhi u quá ây r i ch âu
khách ng i h ng bi t.
- Th a, ông l n nói m i c ng vài ch c ng i ch không có ông âu. Mà d u
khách có n ông i n a, thì k ng i ng i ng ho c i vô i ra ch i ch không l ng i


t l t. R i ây k n m hút, ng i nh y m, ch không ng i âu. Ch ng n khuya,
u thi u gh thì ng mà n c ng c; vui ch i, ch ph i âu ám ti c gì mà bà lo.
-Tôi c y th y coi s p t giùm, ng có ng i ta c i v ch ng tôi ãi khách
lôi thôi.
- Xin bà m c tôi. Bà v i ông l n c lo ti p khách, còn vi c ãi ng tôi coi
sóc h t th y cho.
- Sao ng không vô s m mà lo v i tôi, ng i âu m t r i không bi t.
- B a nay ông l n m c h a l ph i n c m v i quan ph T ngoài Sài Gòn. Ông
n nói b nào tr c chín gi ông l n v i quan Ph c ng vô t i. M i khách chín gi , nên
không tr âu mà bàn lo.
i khiêng m y thùng r u và n ra th ng ra phía sau. Cô Oanh v i th y B y
i theo mà bi u s p d n có th t , ng ch ng dùng th nào thì l y mà ãi cho mau l .
p t m i vi c xong r i thì m i tám gi , khách ch a t i. Hai ng i bèn ra sân
kéo gh mà ng i.
Cô Oanh kêu b i b ng mâm thu c u em ra. Cô m h p thu c ng - lê m i
th y B y, cô c ng l y m t u t l y phì phà và nói:
- Ông bày t m i khách làm r n ràng quá!
- Ông l n s bà l n bu n, nên m i bày làm ti c cho bà vui. Ông l n có nói v i tôi,
rày s p lên, h t i th b y thì ông l n m i khách vô ây, ho c n c m t i, ho c nh y
m ch i cho vui.
- Làm th ng thì ph i t n hao nhi u l m.
- Ông l n thi u gì ti n b c mà bà lo, sao bà không nói v i ông l n mua m t cái xe
i m i trong n y cho bà i?
- ng có cho tôi cái xe h i nh ng b a nào tôi mu n i Sài Gòn mua , ho c
i th m ch em chút nh thì tôi i. Còn nh i ch i, ho c i âu xa, thì ng em xe l n
a ng r c tôi, nên không c n ph i mua xe n a làm chi.
- Chi c xe trong n y ó nh mà l i c quá, bà ng thèm i; n u òi mua xe
i, ch c ông l n mua cho bà li n. Tôi bi t ông l n c ng bà l m, bà mu n òi v t gì
ng c h t.
- Sao th y bi t ch c ng c ng tôi?
- Tôi là anh em thân thi t h ng nh t c a ông l n, sao tôi l i không bi t. Anh em
p nhau m i ngày, không có vi c gì mà ông l n không t v i tôi. Ông l n th ng nói
thu nay ông l n ch a yêu m t ng i nào b ng yêu bà.
- L i th y nói ó tôi không th tin c.
- Tôi bày chuy n nói d i có ích gì cho tôi âu, mà bà nghi tôi.


- Th y nói ông l n c a th y yêu tôi, sao tôi mu n có m t vi c mà m y tháng nay
ông l n c a th y không ch u làm?
- Bà mu n vi c chi?
- Tôi mu n ng em tôi v nhà l n mà v i ng. Mà h tôi nói, thì ông c áp
th ng th ng r i ông s tính, song ã m y tháng r i, ông không tính gì h t.
- Tôi hi u t i c nào mà ông ch a tính vi c ó c. Ông l n có bà c trong nhà
i có cô Hai v i c u Ba n a. Ông l n là ng i chí hi u, thu nay ch ng h dám làm m t
vi c gì trái ý bà c . Ông l n làm b n v i bà, ch c là ch a dám th a cho bà c hay, nên
ch a dám tính r c bà v chung ch gì.
- N u thi t ng th ng tôi, thì ng ph i tính vi c n y cho vuông tròn, ch ng
n nhà cho tôi r i ng t i lui mà ch i nh v y, thì coi k c c quá.
- Làm l n có cái ph m giá cao, nên khó l m. Tôi ch c ông l n bà nh v y,
ông l n c ng bu n l m v y. N u ông ch a tính r c bà v chung c, thì có l t i có
vi c gì ó ng n tr , ch không ph i ý ông l n mu n nh v y âu.
- Tôi s ng ch i ngày ch i b a r i ng b tôi ch .
- Không l nh v y. Ông l n k t b n v i bà, nh ng ng i tai m t t n y ai c ng
bi t h t. N u ông l n b c tình thì ng i ta c i ch u sao n i. Bà ngh l i mà coi, m y
tháng nay ông l n i ám ti c nào c ng có bà h t. Ai c ng bi t bà là b n tr m n m c a
ông l n, th thì làm sao mà b bà cho c.
- Thi t nh v y, anh em quen v i ng, ai c ng bi t tôi là v ng.
- Có ai mà không bi t. Xin bà b n chí, ng bu n chi h t.
Hai ng i nói chuy n m i t i ó thì có m t chi c xe h i ch y vô sân. Th y B y
ng khách n nên l t t b c ra phía tr c, té ra m y cô ào ca hát v i m y ng i
n. Th y d t l i trình di n v i cô Oanh r i m i vô ván mà ng i.
y ng i n m n ra, r i n th mà so dây. Th y B y th y cô Oanh b c
vô bèn nói: Tôi coi n i ây có cô Tám ca mu i h n h t. âu cô ca khai m c m t bài cho
bà l n nghe th coi nào .
Cô Tám c i mà áp: Th y B y th ng em nên th y nói nh v y, ch em ca có
mu i gì h n m y ch ây. Tuy v y mà em m i c d p may t i nhà bà l n, nên em ph i
ráng s c ca th m t bài cho bà l n nghe. M y anh lên dây n i, ng em ca bài V n
Thiên T ng mà ra m t bà l .
Cô Oanh nghe ng i ta kêu mình là Bà L thì cô h n h trong lòng, chúm
chím mi ng c i và bi u b i nh c m t cái gh em l i cho cô ng i. n hay mà ca c ng
thi t hay, b i v y mà cô mê m n tâm th n, c ng i im lìm, n n i xe c a v ch ng cô
Tuy t vô sân mà không hay, ch ng cô Tuy t b c lên th m, cô m i ngó th y, cô l t t
ch y ra ti p, chào.
Cô Tuy t ngó quanh qu t, ch th y có m t mình th y B y thì h i:


- Ch a có khách t i hay sao? V y mà tôi nghe n ca tôi t ng khách ã t i ông
i ch . Té ra ch bi u n ca cho ch v i th y B y nghe ch i!
- Ph i. Ch a ai h t. Mà ng c ng ch a vô n a.
- a! Khách t i mà ông ch nhà b i m t, v y sao c.
Th y B y ti p: a nay ông l n m c n c m v i quan Ph T ngoài Sài Gòn. Có
bây gi ông l n vô c ng g n t i. Xin m i hai ông bà b c ra ng i ngoài sân cho mát .
y ng i ng tr ra sân . n ca h t b n nên c ng d t.
i rác, khách t i l n l n, ông c t Lý i m t mình ông tr ng s Khai i v i cô
giáo Hi, ông Huy n Bình i v i hai cô l .
Cô Oanh v i th y B y ti p r c m i ng i vui v ; n ông v i n bà n m tay
chào nhau r t thân m t, r i c p tay nhau i nói chuy n, ho c ng i g n nhau c i gi n om
sòm.
Xe c a ông H i ng àng vô t i, ông b c xu ng v i quan Ph T và cô ba
Cécile là m t hoa khôi Sài Gòn v nhan s c và v khiêu v . Ông b t tay chào khách và
nói l ng x ng: Tôi l t t h t s c mà c ng vô tr m t chút. Tôi xin m y bà, m y ông tha
.
Ông l i h i th y B y:
- Toa mua h t hay không?
- h t.
- Còn m y cô ào ca hát vô t i ch a?
- ã t i lâu r i.
- T t l m. Thôi toa bi u n ca lên i, ng nghe ch i còn b i em r u ra ây
ng m y bà m y ông u ng cho ngà ngà r i khiêu v m i mu i.
i b ng ly ra s p r i b n c á. Khách l a r u, ai thích th nào thì bi u rót th
y, nói nói c i c i vui v vô cùng.
Trong nhà ti ng n ca l nh lót, làm cho b u không khí ã vui l i càng thêm vui
a.
Quan Ph T d t cô ba Cécile vô nhà nghe ca. M y ng i kia c ng b t ch c i
theo.
Cô Oanh th y ông H i ng ng riêng m t mình thì b c l i h i nh nh :
- Mình r c cô Cécile làm chi?
- Ng i tình c a quan Ph nên ngài d t theo ó a.
- Ch không ph i c a riêng mình hay sao?
- C a ngài ch . Nãy gi c eo theo ngài ó, không th y hay sao.


Ca d t b n, ai n y u khen nên v tay ti ng nghe l p b p.
Ông c t Tý b c l i c p tay cô Oanh mà d t i và nói: Bà nhà phía ngoài
thì r ng rãi, còn phía trong thì p quá. Bà có vui lòng d t tôi i xem m t chút hay
không?.
Cô Oanh c i r i d t ông ct i vô trong. Ông th y mâm hút èn t s n sàng
thì ông c i mà nói:
- ! Có t i th n y n a thì cu c ch i hoàn toàn r i! Tôi mu n hút ít u, không
bi t có ai làm thu c hay không?
- em ra h i. Xin quan l n ng i ó.
Ông c t n m gi a g n mâm hút. Cô Oanh i ra ngoài m t chút r i cô d t cô
Tám ca vô mà nói: Cô Tám làm thu c khéo, xin cô làm n làm giùm cho quan l n hút
ch .
Cô Tám leo lên ván ng i làm thu c.
Khách t i thêm n a. Th y B y v n máy n lên. Khách b t c p v i nhau mà nh y
theo nh p.
Cu c khiêu v dây d a trót m t gi ng h , ai n y m t m i r i m i ch u ngh mà
ng r u.
Cô Ba, là m t cô ào hát b có danh, mu n làm vui cho khách, nên c t ti ng hát
t l p iêu Thuy n Thán Oán. Ông Huy n Bình không hi u u ngh v hát b , nh ng
mà ông nghe nhi u ng i khen cô Ba hát hay, thì ông v tay khen theo, khen nhi u h n
y ng i khác. Cô Tám ti p mà ca m t b n Giang Nam, c ông c t Tý th ng 5
ng b c.
Ca hát nghe ã thèm r i thì m máy n Tây mà khiêu v n a.
Ch khách vui ch i ai c ng mê m n, ng i thì c p v i m y cô mà nh y hoài, k
thì n m ghì t i mâm hút mà àm lu n v i cô Tám làm thu c, ng i thì d t m t cô i th
th n d i hàng xoài mà t ý bày tình, k thì không r i ly r u trong tay, c i nói om sòm
không ái ng i gì h t.
n 2 gi khuya, b i d n ngu i s n, ông H i ng àng m i khách nh p
ti c. Quan Ph T b t c p v i cô Cécile, ông c t c p v i cô Tám, khách n ông m i
ng i u có m t cô, ráp l i ng n, tr ng gi n di u c t, không ái ng i, s t sè chi h t.
Ti c mãn r i, có ít c p còn khiêu v n a. Ông c t Tý nói m t xin v tr c, l i
i cô Tám i v i ông ng ông a t i nhà. Quan Ph T c ng d t cô Cécile v , ngài
i r c cô Ba hát b i xe v i ngài.
n 4 gi , khách v h t, ông H i ng àng, ôm m t cô Oanh mà hun và h i:
Em có vui hay không? . Cô c i và n m tay ông d t vô phòng ng và nói: n sáng
i. Thôi i thay ng ngh m t chút. Em bu n ng quá .


VII.

t bu i chi u l i n m gi r i, cô Lý ng tr c m t gian hàng bán trái cây t i
Ch C , l a bom và xá l mà mua. Ch c cân và gói trái cây cho cô. Cô li n m bóp l y
ti n tr , b ng th y m t chi c xe h i l n ng ng g n ó, r i cô Oanh và cô Tuy t trên xe
c xu ng, cô nào y ph c c ng may theo ki u t i tân, mà nh t là cô Oanh trang m
n hoi tóc c t và u n qu n, nên t ng m o coi thi t là p, song cái p y có v nh n
o, ch không có v t nhiên nh h i tr c.
Cô Lý s cô Oanh g p mình r i ái ng i, b i v y cô không dám ngó cô n , c ki m
chuy n nói v i ng i ch c bán trái cây. Ch ng dè cô Oanh i ngang qua ngó th y cô Lý
thì ng l i, r i v vai cô Lý mà h i: Ch Lý, ch m nh gi i h
Cô Lý day l i ngó hai cô n mà c i và áp: Tôi chào hai ch . Cám n, tôi m nh
gi i luôn luôn. Hai ch i âu ây?
Cô Oanh c ng c i và nói:
- Tr i mát, nên th i ch i, ch bi t i âu mà nói. Ch mua trái cây ph i không?
- Ph i. Tôi mua ít trái xá l .
- Sao ch không qua nhà hàng Tây bên Catinat mà mua. Bên n y, ch c bán n y
ngon lành gì.
- Tôi mua b y ít trái, không c n gì ph i ngon cho l m. Mua bên Catinat m c
quá.
- Oái! n ngon thì thôi, m c r chút nh mà h i gì. Ch mua r i ch a?
- Mua r i.
- V y tôi m i ch lên xe h i ch y m t vòng vô Ch L n ch i v i hai ch em tôi.
- Cám n ch . Tôi m c vi c không th i ch i c.
- Vi c gì? Ch còn d y h c hay không?
- Còn.
Cô Tuy t bây gi m i nói: Ch Lý là b c giáo s , m c lo gi luân lý ng làm
ng cho s p nh , ch ng ch u i ch i nh t i mình .
Cô Lý áp: Xin l i ch , không ph i v y. i ch i là m t vi c c n ích cho s s ng
a ng i làm vi c v trí não. i ch i chánh áng thì có h i cho luân lý ch nào âu mà
tôi không ch u i ch i. Tôi t là vì tôi b n vi c b a nay không th i c ch .
Cô Oanh nói: Thôi, ch m c vi c thì hai ch em tôi .
Cô Lý th y cô Oanh nãy gi không thèm h i th m t i ch ng con thì cô l y làm
bu n. Bây gi nghe cô Oanh tính i, cô mu n g i th lòng cô n , nên cô nói:


- N y, ch Oanh, con Y n h c gi i quá a ch . H c ch a y m t n m mà nó c
sách giòn giã, vi t l làng l m.
-V yh ?
- Ch nh nó hay không?
Cô Oanh châu mày, ng d d m t chút r i m i áp.
- Có khi c ng nh v y ch .
- T i nghi p con nh quá. Nó nh ch nên coi nó m nhi u.
Cô Oanh cúi m t ngó xu ng t, không nói n a.
Cô Lý bi t cô ã ng lòng nên nói ti p: Có v y m i bi t con th ng m h n m i
ng i h t. y là t i tánh t nhiên tr i khi n nh v y. Nh con Y n ó, nó ng ch y
ch i mà h nghe ai nh c t i má nó thì nó bu n hiu, r ng r ng n c m t, r i ki m ch mà
ng i. Thi t tôi th y th ng quá .
Cô Oanh ng l ng thinh.
Cô Lý nói n a: a nào ch v th m nó m t chút. Ch v ch c nó m ng l .
Cô Oanh suy ngh r i l c u mà áp:
- Tôi nhà v ó n a sao c.
- Sao l i không c?
- R i g p th y r i làm sao! Mà d u không g p i n a, con Y n ho c tr trong
nhà nó h c l i v i th y thì k c c cho tôi quá.
- Có gì âu mà k c c. Tôi bi t nh còn th ng ch lung l m. Tôi ch c h ch v ,
ch nói m t ti ng xin l i v i nh, thì vi c gì nh c ng quên h t.
Cô Oanh suy ngh h i lâu r i nói:
- Không c. Tôi ã nói d t v i th y r i.
- Gi n nên nói v y ch d t gi ng gì.
- Tôi nói v i th y ã h t duyên h t n r i. Tôi có bi u th y ki m v khác mà làm
n. Bây gi tôi còn v ó n a làm chi.
- nh còn th ng ch lung l m. Tôi ch c ch ng bao gi nh ch u c i v khác
âu.
- Th y còn th ng tôi nh ng tôi không th th ng th y c n a.
- T i sao v y?
- T i tôi có ch ng khác r i.
- Ch nói ch i làm chi v y?


- Không. Tôi nói thi t ch . Tôi có ch ng khác, ai c ng bi t h t th y. Có l th y
ng bi t r i n a ch .
- Tôi không nghe nh nói.
- Có l nào nh không nói v i ch .
- Thi t tôi không nghe ai nói s y h t.
- N u ch ch a hay b a nay tôi nói ó cho ch hay. Xin ch làm n nói cho th y
bi t, th y h t trông ch tôi tr v n a.
- Vi c ch c y ó là m t vi c khó làm h t s c, b i vì báo m t cái tin bu n cho
ng i ta hay mình có vui gì âu.
- Tin nh v y sao ch g i là tin bu n? Ch t ng th y nghe tôi có ch ng khác r i
th y bu n hay sao?
- X a rày nh bu n lung l m, nh ng bu n mà còn hy v ng có l ch th ng nh
con Y n r i ch tr v . N u nay nh hay tin ch có ch ng khác, hy v ng tr thành th t
ng, thì bu n càng l n b i ph n.
Cô Tuy t giành v i cô Oanh mà áp v i cô Lý:
- N u Me - S Thi n có bu n, thì ch làm n c t ngh a cho th y hi u.
- Ng i ta bu n mình làm sao c t ngh a cho ng i ta h t bu n c ch ?
- Sao l i không c? Ch thi t thà quá! Ch nói cho th y hi u r ng trong o v
ch ng n u có m t ng i vui lòng mà thôi, còn ng i kia không vui chút nào h t, thì
không th làm v ch ng c. Theo l p ông l p bà mình h i tr c, k t v ch ng ch lo
cho ng i ch ng b ng lòng, còn ng i v là tôi m i, d u vui hay bu n c ng ph i ch u,
nên không ai thèm k t i. i bây gi nam n bình quy n, n u n bàn c n n ông b o
, thì n ông c ng c n n bà giúp v y ch . Mu n cho ni m v ch ng c m
m lâu dài thì v ch ng ph i vui lòng nh nhau m i c. Me - s Thi n k t v ch ng
i ch Oanh thì Me - s Thi n vui lòng mà ch Oanh không vui, th thì làm sao c.
Mà h li u không c thì d t ph c i cho r i, nh t là ph i d t lúc còn xuân xanh,
ki m ng i khác ng tâm hi p ý mà ch p n i cho kh i u ng cho cái i c a ch . Ch c t
ngh a rành nh v y cho Me - s Thi n hi u thì t nhiên th y h t bu n.
- ! V v ch ng, ch có cái quan ni m m i l quá!
- i nào, ph i có tâm h n theo i n y ch sao. C bo bo gi thói x a hoài thì
trái i quá, coi sao c.
Cô Lý l c u mà c i.
Cô Oanh v vai cô Lý mà nói:
- Ch làm n v c t ngh a nh v y cho th y hi u. Ch nói cho th y hay, tôi có
ch ng khác r i thì th y m ng l m ch không bu n âu mà ch s . Tôi bi t ch c nh v y
nên tôi m i c y ch .


- Tôi không dám lãnh l i ch c y âu. Thà là t nhiên cho nh hay.
- Tôi mu n cho ch nói cho th y hay kìa ch .
- T i sao v y?
- T i v y ó. Ng i khác nói cho th y hay có l th y bu n, ch n u ch nói ch c
th y vui l m.
- Nghe l i ch nói, tôi không hi u ch mu n th nào.
- Coi kìa! Tôi nói d hi u quá. T i ch thi t thà nên ch không mu n hi u.
- Ph i, tôi là ng i thi t thà. Mà vì thi t thà nên ý tôi ngay th ng, lòng tôi trong
ch, b i v y nh ng l i nói quanh qu o, tôi không hi u n i.
Cô Oanh c i ng t r i kéo cô Tuy t i và nói vói l i v i cô Lý. Thôi, ch v
nh gi i. Nãy gi tôi nói ch i, ch ng gi n tôi nghe hôn. Tôi xin g i con Y n cho ch
y d giùm. Ch làm n hun nó m t tr m cái giùm tôi nhé .
Hai ng i d t nhau i coi b vui lòng, mãn ý l m.
Cô Lý ng châu mày ngó theo r i cô l c u nói l m b m m t mình: i nghi p
quá! Ham vui ch i, ham ch ng di n n n i ph i i l c ng sái n o mà không bi t gi t
mình, ch a ch u n n n! Còn k gì n .
Cô vói l y hai gói trái cây r i b c lên xe kéo mà m t còn ngó theo cô Oanh.


VIII.

Lúc tám gi s m m i, cô oanh m c m t b pyjama hàng màu n c bi n, c áo,
tay áo và ng qu n l i vi n hàng màu bông h ng, mà cô n m dã d i trên divan, ngoài
phòng khách, m t lim dim, trí v v n.
Trong nhà t tr c ra sau u v ng hoe. Cách m t h i lâu th y d ng có m t ng i
i ch ng 17, 18 tu i l p ló tr c th m, cô bèn kêu mà h i:
- Th ng Th ng hay a nào ó?
- Th a, ph i. Tôi ây.
- V bi u m t chút.
Th ng Th ng th ng th ng i vô. Cô Oanh c n m mà h i:
- Chi u hôm qua m y em th vô Ch Quán, không có ông H i ng nhà, mà
i m y a cho ai?
- Th a, tôi a cho m t anh b i trong nhà.
- M y a th mà m y có d n ch ng nào ông H i ng v ph i trao l i cho t i tay
ông hay không?
- Th a có. Tôi h i ông có nhà hay không. Anh b i nói ng m i i ra ngoài Sài
Gòn. Tôi d n ph i c t lá th , ch ng v s a cho t i tay ng, ch ng có a cho ai.
- Không bi t nó a l i cho ng hay không.
- Ch c là có. Tôi d n k , có l nào nh quên.
- Thôi, i ra sau gi t i.
Cô Oanh ng i d y, b c l i ng tr c t m ki ng l n mà soi m t và vu t tóc. Cô
ng m nghía m t lát r i i l i cái bàn vi t ng i, l y gi y m c ra nh mu n vi t th . Mà cô
a c m cây vi t, thì cô nghe có ti ng xe h i quanh vô sân. Cô l t t buông cây vi t r i
i l i ng ngay c a mà ngó coi xe c a ai.
Cô ng trông ông H i ng àng, mà l i th y th y B y. Th y B y xu ng xe,
ngó th y d ng cô Oanh c i c i và ph ng ph ng i vô nhà và nói: a rày, tôi lâu vô
trong n y quá...Cô m nh gi i h cô Hai? .
Cô châu mày, không ch u tr l i, i th y vô nhà r i cô m i nói:
- M i th y ng i. Th y i âu vô t i trong n y?
- Lâu quá không g p cô. B a nay r nh, nên ch y vô th m cô m t chút.
- T i th y lâu g p tôi r i th y quên, nên th y kêu tôi b ng cô Hai ch không kêu
ng bà n a ph i không?


Th y B y ng i m t cái gh phía trong, r i a tay ch cái gh khác ngang ó, t
ý m i cô Oanh ng i. Cô Oanh ng i r i, th y m i nói nh nh :
- Tr c m t thiên h , tôi mu n n ng cô lên cao, nên tôi kêu b ng bà nghe cho
rôm, ng h b t ch c. Bây gi có hai anh em mình mà thôi, cô áng em út thôi, cô
bu c tôi c ng ph i kêu b ng bà nh thiên h , thì m t c cho cô h t s c, ch có ích gì.
Cô hi u hay ch a?
- Hi u.
- Cô còn mu n tôi kêu b ng bà n a hay thôi? Nh mu n thì tôi kêu, mu n kêu
ng bà l hay là bà b c ng c, kêu ch i có t n bao gì mà s .
- Thôi, th y mu n kêu b ng gì c ng c.
- ! V y h ? Kêu b ng em c hôn?
- Th y qu n y mu n có s ng ch .
- Qu sao l i có s ng?
- Thôi thì dê.
- Cô Hai nói oan cho tôi! Tôi h i cô v y ch kêu b ng em c hôn mà dê n i gì?
Ch chi tôi mu n kêu mình thì cô nói tôi dê m i áng.
- Xin th y ng có di u c t n a. B a nay tôi bu n l m nên tôi không mu n nói
ch i.
- Tr i i! Sao mà bu n? Ng i có s c, có duyên nh cô, thì không c phép
bu n. Ph i vui ng làm vui thiên h ch .
- T i ông l n c a th y làm cho tôi bu n ó!
- Ông l n tôi làm sao mà cô bu n ó?
- Ông l n th y tr n m t, g n hai tu n l nay không léo hánh t i ây n a. Tôi i
ki m cùng h t mà không g p. Tôi g i m y lá th mà c ng không th y tr l i. Ch c là ng
ch t r i.
- Không ph i. Tu n tr c m i i xu ng d i Sóc Tr ng nghe nói m i v m y b a
rày ây. Tôi bi t lúc n y ông l n b n vi c lung l m, nên vô th m cô không c.
- ngoài Ch Quán vô ây, xe h i ch y g n m t kh c ng h ch lâu l c gì, m c
vi c gì n m y b a rày không r nh c ch ng ch ng n a gi mà vô ây.
- Oái, không vô thì thôi, cô phi n chi cho m t trí. Ông l n có xa thì có ông nh xin
n, c n gì cô!
- Th y nói cái gì nghe trái tai quá v y? Th y là anh em thân thi t c a ng, sao th y
i nói nh th .
- B i là anh em tôi m i dám nói nh v y ch .
- L i th y nói tôi không hi u n i.


- Nh cô mu n tôi nói chuy n mà cô d hi u, thì xin phép cô cho phép tôi h i câu
y: cô c g n g i v i ông l n g n m t n m nay, có khi nào cô tính cô s k t tóc tr m
m v i ông l n hay không?
- Th y h i k qua! Vì ng mu n tính vi c v ch ng nên tôi m i ch u l y ng ch .
- Không, tôi không hi u ng. ng mu n hay là ng nói thì không có ý ngh a gì.
Tôi mu n bi t coi v ph n cô, có khi nào cô tính làm v ch ng v i ng hay không kia.
- T ngày g p ng, thì tôi tính nh v y luôn luôn. B i tôi tính v y nên tôi m i l y
ng ch .
- N u v y thì cô trong ch n làng ch i mà cô thi t thà quá, hèn chi h i nãy cô
không hi u câu tôi nói ó, ngh c ng ph i. n ông h mu n giao tình v i n bà, thì t
nhiên ph i nói dóc, ph i nói chuy n lâu dài, n bà h m i ch u, ch tính chuy n ch i
ngày ch i b a thì làm sao cho c vi c. Làm n bà mình ph i dè d t, mu n b t l n
thì ph i n m u, ch sao l i nhè uôi mà n m. Ng i tình c a cô tuy có ch c ph n, tuy
ng vào hàng th ng l u, song c ng là m t ng i n ông nh muôn ngàn ng i n
ông khác, ch nào ph i thánh th n gì ó hay sao. H i m i g p cô, ch c ng c ng nói v i
cô, ng tính vi c tr m n m ph i không?
- Ph i.
- Tôi oán gi i hay không h ? N u ng nói nh v y sao cô không bu c ng c i
li n i?
- ng nói th ng th ng, ng tính vi c nhà r i ng em tôi v chung.
- N u ng nói nh v y, thì sao cô không nói th ng ch ng nào ng c i cô rành
r i cô s n n m v i ng?
- Vì tôi th y ng th ng tôi quá, nên tôi xiêu lòng.
- Cái d c a n bà là cái ch ó, nh trí nên xiêu lòng luôn luôn. Có l cô c ng
bi t, có l thu nay ông l n m i th ng m t mình cô là th nh t âu. Nh ng ng i ng
th ng bi t làm sao mà k cho h t. Thi t ng th ng nói v i tôi, thu nay ng th ng
nhi u ng i, song có m t mình cô, ng th ng nhi u h n h t. T i ng th ng nhi u, nên
ng m i g n g i v i cô trót m t n m nay ó, ch v i m y ng i khác thì ch ng m t ho c
hai tháng r i ng b .
- Ng i gì mà k c c v y!
- Ng i n ông ch ng i gì. Tôi nói cô thi t thà quá mà. ng sang tr ng nh
y, có l nào ng tính c i cô ng làm v chính th c hay sao mà cô mong? Xin cô
ng có m m ng nh v y mà u ng công. Tôi th y có nhi u ông nh tò vè theo cô
hoài. Tôi khuyên cô b t u l a coi ông nào hi p ý thì níu l n l n i, ch tôi th y ông l n
mu n dang xa r i a.
Cô Oanh ng i l ng thinh mà nghe, song hai hàng n c m t r ng r ng ch y.


- Th y B y th y v y thì chúm chím c i r i nói ti p: Xin cô ng thèm bu n. Ái
tình là v y, cô l gì. Cô còn tr , cô n m ch a mùi i, nên cô nghe tôi nói chuy n r i
bu n. th ng th ng cô tr ng tu i r i, cô th y rõ nhân tình th thái, t nhiên cô không
bi t gi n, bi t bu n n .
Cô Oanh châu mày, tr n m t, ngó th y B y mà áp:
- Làm sao mà không gi n cho c. Tôi có ch ng có con. ng bi u tôi b ch ng
con mà theo ng, r i bây gi ng b tôi b v nh v y, tôi làm sao?
- Cái ó c ng t i n i cô, ch ng bi u sao c.
- Ph i. T i tôi d i, nên ng m i g t tôi c.
- H mang b nh ái tình r i k gì là khôn d i. Theo ý tôi, bây gi cô nên t nh trí mà
lo vi c t ng lai, ch ng c n nh c nh ng chuy n quá vãng mà làm gì.
- Tôi không thèm lo gì h t. N u ng b tôi thì tôi s tr thù cho ng coi.
- Cô làm sao mà tr thù?
- Bây gi tôi ch a bi t, h ng h i tôi thì t nhiên tôi ph i h i ng l i.
- Tôi khuyên cô hãy nh trí mà lo tính cho s ph n c a cô, ng có nóng n y r i
sanh chuy n không t t.
- nn c n y còn t t x u gì n a!
- Xin cô ng nói nh v y. Cô có s c, mà l i thêm có duyên, tôi th y rõ nh ng
ng i bi t cô, ai c ng g m ghé quy n luy n h t th y. N u thi t ông l n không lui t i v i
cô n a, thì thi u gì ng i khác h giành nhau mà nuôi cô.
- Tr i i! Th y tính cho cái i tôi bây gi ph i buôn h ng bán ph n, nay ng i
y, mai ng i khác hay sao?
- Ý tôi không ph i nói nh v y. Tôi mu n nói cô là ng i có s c p thì không
thi u gì ch ng. N u ch ng n y không ph i thì b , l y ch ng khác, có h i gì âu. i
y, mình ph i có trí theo v t ch t m i c. Tôi nh lúc ông l n ng yêu cô, tôi có
xúi cô mu n mua s m v t gì thì cô c òi ri t, ng ng i chi h t. y là vì tôi th ng cô,
nên tôi mu n cho cô d phòng cái ngày ng i ta h t yêu chu ng n a. Cô có nghe l i tôi
hay không?
- Tôi t ng v ch ng lâu dài, nên tôi âu có n tính vi c nh m n nh v y.
- Rõ ràng cô thi t thà quá. Cái xe h i nh còn ngoài n y cho cô hay không?
- Hôm tr c xe h , ng bi u em v tr ng ng m n th s a. Không bi t s a r i
hay ch a mà s p - ph ch a em vô.
- Cái nhà v i c ây, tôi bi t ông l n có làm gi y m n tr n m t n m cho
cô . Nay c ng g n mãn h n r i, không bi t có làm gi y m n thêm hay không... i, mà
không h i gì. N u có ai nói chuy n t i nhà c a, thì xin cô cho tôi hay, r i tôi s tính cho.

Ho bieu chanh bo chong

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (17)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Ho bieu chanh bo chong

Similar to Ho bieu chanh bo chong (14)

More from Kelsi Luist

More from Kelsi Luist (9)

Ho bieu chanh bo chong