1. Gebruik van
technologische innovatie
en ICT in de ouderenzorg
Eindwerk Krista Herdewijn

2. SMK’s RVT
Decubitus Katz-schaal
C-Dement Reminiscentie
KAPPA controle
Zorgdossier
Woonzorgdecreet MRSA
ADL
ROB

3. Inhoud
1. De uitdagingen van de ouderenzorg
1.1. Demografische evolutie
1.2. Financiering van de ouderenzorg
1.3. De vraag naar professionele zorgverleners
2. Naar een nieuwe benadering van de ouderenzorg
3. Zorginnovatie als antwoord op de uitdagingen
3.1. Betekenis Innovatie
3.2. Voorwaarden om innovatie duurzaam in te bedden
3.3. Technologische innovatie en Technologie (ICT)

4. 1. De uitdaging van de ouderenzorg in België
1.1. Demografische evolutie
- Nade tweede W.O. (1945-1960) : vertrouwen in de toekomst is groot
- 1960 – 1970 : daling aantal geboortes (ontgroening)
- 1970 – 1985 : groot potentiëel aan arbeidskrachten
 hoge economische groei en levensstandaard
 verbetering in gezondheid en stijging levensverwachting
VERGRIJZING
Door de vergrijzing neemt de vraag naar langdurige zorg toe, zowel
thuis als in de Residentiële zorg. Het toenemend aantal ‘oudste
ouderen’ zal de vraag naar specifieke zorg vergroten

5. 1. De uitdaging van de ouderenzorg in België
1.2. Financiering van de ouderenzorg
Het globale doel van het beleid betreffende langdurige zorg in
België is het voorzien in een universele toegang tot betaalbare en
kwaliteitsvolle zorg.
De woonzorgcentra kennen twee grote inkomensstromen:
- de overheid : zorgkosten, via het RIZIV
- de bewoner : verblijfkosten, via de dagprijs en supplementen
! Uitgaven stijgen : chronische ziekten op latere leeftijd, meer
zorgbehoevenden
! Inkomsten dalen : economische groei 0,5%
! Sociale houdbaarheid pensioenen (repartitiesysteem)

6. 1. De uitdaging van de ouderenzorg in België
1.3. De vraag naar professionele zorgverleners
- Nu reeds een tekort aan zorgverleners
- Vooruitzichten van het planbueau : tegen eind 2014 wordt
een groei geraamd van meer dan 60.000 extra arbeidsplaatsen
A. Dynamisch personeelsbeleid
- Formuleer een concreet strategisch HR beleid
- Vorming, training en opleiding zijn kansen, geen kostenposten
- Investeer in kwaliteitsvolle leidinggevenden
- Onderzoek de invoering van nieuwe technologieën ter
ondersteuning van de werkprocessen
- Creëer doorgroeikansen
B. Mogelijke taakverschuiving door het belang van services

7. 2. Naar een nieuwe benadering van de
ouderenzorg
2.1. De mondig wordende oudere
Een van de prioritaire doelstellingen van het Vlaams Woonzorgdecreet :
“zorg op maat te bieden aan de gebruiker en een kwaliteitsvol
zorgcontinuüm te creëren door zelfzorg, mantelzorg en
professionele zorg correct en individueel aangepast in te zetten”
De oudere staat centraal
Naar een vraag gestuurde zorg
Empower de oudere

8. 2. Naar een nieuwe benadering van de
ouderenzorg
2.2. Nieuwe woonvormen
Wonen en zorg gaan hand in hand:
Een goede zorgomgeving vergemakkelijkt het wonen en
een aangepaste woning verreist minder zorgen
• Aanleunwoningen • Collectieve autonome Dagopvang
• Kangoeroewoningen • Herstelverblijven
• Kleinschalig genormaliseerd wonen • Gastopvang
• Inleunflats • Abbey Field Rusthuizen
• Ouderen stellen hun woning open

9. 3. Zorginnovatie als antwoord op de huidige en
toekomstige uitdagingen
3.1. Betekenis Innovatie
Definitie Innovatie: De ontwikkeling en toepassing van
ideeën in de praktijk, die resulteren in de verbetering van
efficiëntie en/of effectiviteit in een organisatie
Creativiteit is een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde voor
innovatie, daarnaast speelt ook de omgeving een belangrijke rol. Het is
daarom cruciaal of er mogelijkheden bestaan om creatief te zijn of niet,
en of een nieuw idee binnen een organisatie geaccepteerd en
gerealiseerd wordt (Rozendaal, 2005). Terwijl creativiteit wordt gezien
als een individueel proces, wordt innovatie gedefinieerd als een sociaal
proces, waarbij verschillende actoren betrokken zijn

10. Procesinnovatie:
- Uitbesteding van het medicatieverdeelproces aan de apotheker
- Nieuwe procedure informatieoverdracht tussen woonzorgvoorziening en
ziekenhuis
Innovatieve werkmethode of werkinstrument:
- nieuwe techniek van wondverzorging
- e-learning
- nieuwe manier voor heffen en tillen
Productinnovatie:
- Innoverend preventiemateriaal decubitus
- Innoverende software voor bewonersdossier
- Comfort verhogend incontinentie materiaal
Technologische innovatie:
- Breedbandtechnologie, recip-e, telemonitoring, zorg op afstand
- Ouderen bewegen met de Nintendo WII
- Robotica
- Robotchirurgie
- Nanogeneeskunde
Autonome innovatie:

11. 3.2. Voorwaarden om innovatie duurzaam in te bedden
in de woonzorg
• De organisatiecultuur moet van innovatie doordrenkt zijn
• Er moet voldoende ruimte zijn voor innovatie
• Er moet voldoende ondersteuning zijn
• Financiële steun overheid
• Steun via kennisdeling (Flanders Care)
• Succesvol implementeren vereist een dubbele focus
• Betrek zorgverleners en patiënten in een vroeg stadium
• Toestaan en leren van ‘bad practices’
• Vergroot het vertrouwen van zorgverleners

12. 3.3. Technologische Innovatie en technologie (ICT)
Administratieve ondersteuning binnen
een WZC
• Elektronisch bewonersdossier
• Facturatie (met koppeling naar boekhoudpakket)
• Medicatie, stock- en voorschriftenbeheer
• RIZIV forfait simulatie
• Kwaliteitsmanagement
• Personeelsbeheer en uurroosterplanning
• Rapporteringstool
Mogelijke leveranciers : Care Solutions, Geracc, Myrthus en
Domusadmin

13. Logistieke ondersteuning
• Medicatiedistributie-
proces
• Elektronisch
voorschrijven : Recip-e
tekening F. Robben

14. Comfort verhogende hulpmiddelen
• Incontinentiemonitoring d.m.v. draadloze sensoren

15. Telecare – Zorg op afstand
Personenalarmsysteem
Beeldzorg
• Geen alarmsysteem, aanvulling op de bestaande zorg
• Goedemorgen service, beantwoorden van vragen
• Herinneringsservice medicijninname

16. Telecare – Zorg op afstand
• Leefstijlmonitoring

17. Telemonitoring
Het op afstand in de gaten houden en begeleiden van patiënten

18. Domotica
Integratie van technologie en diensten binnen de woonruimte
d.m.v. elektronische communicatie tussen allerlei electronische
toepassingen in de woning en de woonomgeving. Domotica
betreft voorzieningen die een maatschappelijk doel dienen
waardoor de verzorging van de bewoners eenvoudiger en/of
kwalitatief verbeterd kan worden en het leven voor deze
mensen aangenamer en prettiger wordt.
• Domotica in seniorenwoningen - Smart Homes
• Domotica voor dementerenden
• Domotica in de intramurale zorg

19. Noodoproepsysteem Brandalarm en -preventie
Inactiviteitsmeting Domotica Inbraaksignalering
Toegangscontrole Automatische verlichting
Binnenklimaat

20. Domotica
Domotica in seniorenwoningen
Domotica voor dementerenden
(thuis)
Bewoner bedient zelf de domotica
Medewerkers bedienen de domotica functies
functies
Functies zijn vooral alarmering, Functies zijn vooral ondersteuning oriëntatie,
inbraakbeveiliging, comfort, verbetering leefklimaat, veiligheid en
afstandsbediening woonfuncties bewegingsvrijheid
Toegesneden op een groepswoning (meestal zes
Toegesneden op de individuele woning
bewoners)
Bewoner weet dat er domotica in de Bewoner heeft geen weet van domotica en is
woning is en kan er mee werken niet in staat om er zelf mee te werken
Relatief eenvoudige intelligentie in het
Complexe intelligentie in het systeem
systeem
Geen herkenning personen Herkenning van personen

21. Domotica in de intramurale zorg
• Opsta-alarmering
• Nachtoriëntatie-
verlichting
• Dwaaldetectie -
Leefcirkels
• Dwaalbeveiliging –
GPS
• Camera

22. Robotica
Een robot is een programmeerbare machine, die meerdere
verschillende taken kan uitvoeren.
• Knuffelrobot Paro
• Hector en Kompai helpen licht
dementerende ouderen langer thuis te
blijven
• Nao als ADL hulpje

23. Paro - Therapeutische robot
• Geeft een kalmerend effect
• Ontlokt emotionele reacties (bij dementerenden)

24. Kompai
• Tijdige medicatie-inname
• Slaat alarm bij valpartijen
• Houdt de agenda bij

25. Hector
• Tijdige medicatie-inname
• Houdt de agenda bij

26. Nao – Sociaal ondersteunende robot
• Hulp bij ADL

27. Sociale Media
Door het internet zijn we altijd met elkaar verbonden,
aan elkaar gekoppeld
Dat zorgt ervoor dat samenwerken en krachten
bundelen makkelijker is dan ooit
The Crowds, Social Media Hub

28. Eva Verkerk en de andere ouderen in de buurt

29. Deelnemers aan het netwerk met profiel,
daardoor kunnen ze elkaar leren kennen

30. En dan zijn er nog de buurtbewoners die best willen helpen
als ze weten wie wat nodig heeft …

31. Samenvatting
• De oudere staat centraal
• Laat hem zo lang mogelijk thuis wonen
• Belang van samenwerkingsverbanden
• Maak gebruik van technologische innovatie, het heeft een
meerwaarde
• Door het behoud van onafhankelijkheid die men als
gebruiker ervaart en
• Door de ondersteuning die de naaste omgeving ervaart
door het gebruik van de ingezette technologie
• De sociale en psychosociale zorgcomponent blijft het
belangrijkste voor het welzijn van de oudere
- Technische mogelijkheden veranderen, de mens niet -

32. Zijn er nog Vragen ?