vdfgfhjk,n zddfykglh.n zrsdtugklk.nm xdfghj.khfgukhfyujvh

1. EPEKTO NG MGA
DIGMAANG PANDAIGDIG
SA PAG – ANGAT NG MGA
MALAWAKANG KILUSANG
NASYONALISTA

2. Gawain 9:
Digma, Pic!

3. Gawain 9:
Digma, Pic!
Suriin ang kasunod na collage at sagutin
ang mga tanong kaugnay nito.

5. Pamprosesong mga Tanong
1. Ano ang mensaheng nais ipahiwatig ng collage?

6. Pamprosesong mga Tanong
1. Ano ang mensaheng nais ipahiwatig ng collage?
2. Mula sa collage, ano-ano ang naging
kaganapan
sa bansa ng Timog at Kanlurang Asya bago at
matapos ang Una at Ikalawang Digmaang
Pandaigdig?

7. Pamprosesong mga Tanong
1. Ano ang mensaheng nais ipahiwatig ng collage?
2. Mula sa collage, ano-ano ang naging
kaganapan
sa bansa ng Timog at Kanlurang Asya bago at
matapos ang Una at Ikalawang Digmaang
Pandaigdig?
3. Paano nakaapekto ang nasabing mga digmaan sa
pagtatamo ng kalayaan ng mga bansa sa Timog at
Kanlurang Asya?

8. Ang pagpapakita ng nasyonalismo ng
mga lider nasyonalista sa mga bansa sa Timog
at Kanlurang Asya upang matamo ng mga
Asyano ang kanilang kalayaan sa kamay ng
mga imperyalisyalistang bansa ay mas
nasubok ng maganap ang Una at Ikalawang
Digmaang Pandaigdig. Isang mahalagang
kaganapan sa Asya ang mga nabanggit na
digmaan dahil sa malaking epekto nito sa
pamumuhay ng mga Asyano.

9. Unang Digmaang
Pandaigdig
(1914-1918)

10. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Ang pagsiklab ng Una at Ikalawang Digmaang
Pandaigdig, ang higit na nag-udyok sa mga Asyano na
magkaroon ng mga pagbabago at higit na magpunyagi sa
pangunguna ng mga lider Asyano nito na matamo ang
minimithing kalayaan para sa mga bansa lalo na sa Timog at
Kanlurang Asya. Tunghayan natin sa araling ito ang mga
tunay na kaganapan ukol dito.

11. Unang Digmaang Pandaigdig (1914-
1918)
• Noong Agosto 1914 nang sumiklab ang Unang Digmaang
Pandaigdig. Dahil sa pag-aalyansa ng mga bansang
Europeo at ang pag-uunahan sa teritoryo upang
maisakatuparan ang kani-kanilang interes. Ang alyansa ng
Germany, Austria at Hungary ay tinawag na Central Powers,
samantalang ang mga Allies naman ay binubuo ng France,
England at Russia.

12. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Isang mahalagang pangyayari at dahilan din sa
pagsiklab ng nasabing digmaan ang pagkamatay ni Archduke
Francis Ferdinand ng Austria.

13. Unang Digmaang Pandaigdig (1914-
1918)
Nakasentro man sa Europa ang digmaan, nakaapekto
rin ito sa Asya. Tulad sa India na ang nasyonalismo at
pangkalayaang kilusan ay nagkaisa at tumulong sa panig ng
mga Allies. Sa pamamagitan ng pagpapadala ng mga Indian
sa labanan sa ilalim ng mga opisyal na Ingles. Kaalinsabay
nito ay pagkakaisa rin ng mga kilusang Muslim at Hindu na
pansamantalang isinantabi ang di - pagkakasundo dahil
kapwa silang naghangad na mabigyan ng karapatang
mamahala sa sarili. Pinangunahan ni Gandhi ang kilusan sa
pamamagitan ng pamamaraang payapa ayon sa satyagraha
(non- violence).

14. Unang Digmaang Pandaigdig (1914-
1918)
Sa pamamagitan ng bansang Iran, ang Rusya at
Britanya ay nagsagawa ng pag - atake sa Ottoman Empire na
kung saan ay nakipag-alyado sa Germany. Sa kabila nito, ang
Iran ay walang pinapanigan. Ang digmaang ito ay nagdulot ng
malawakang pagkasira ng mga pamayanan, ari-arian,
pagpatay ng maraming Iranian at nagdulot ng pagkagutom.
Ang kawalan ng pagkilos ng pamahalaang Iran sa
pagkakataong ito, ay nagbigay - daan sa malawakang pag
-aalsa at pagkilos na humihingi ng kalayaan para sa Hilagang
Iran noong 1915-1921.

15. Unang Digmaang Pandaigdig (1914-
1918)
Taong 1919 , hiniling ng Britanya sa Punong Ministro
ng Iran na lumagda sa isang kasunduang magbibigay ng
malawak na kapangyarihan sa pagkontrol ng ekonomiya,
politika, pangmilitar sa bansang Iran na magbibigay - daan sa
pagiging ganap na protektadong bansa ng Britanya. Ang
pangyayaring ito, ang nagbigay-daan upang magalit ang mga
pangkat ng nasyonalista sa Iran. Sa pamamagitan ng
pagbatikos sa kasunduang ito sa mga pahayagan at pag-aalsa
ay napigilan ang nasabing kasunduan noong 1926.

16. Unang Digmaang Pandaigdig (1914-
1918)
Natalo sa digmaan ang Central Powers sa Versailles,
France kasunod ng isang kasunduan na tinawag na Treaty of
Versailles na naghuhudyat sa pormal na pagtatapos ng
digmaan.

17. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Isa sa mga epekto ng
Unang Digmaang Pandaigdig ay
ang pagpasok ng mga
Kanluraning bansa sa Kanlurang
Asya dahil sa pagbasak ng
imperyong Ottoman.
Natuklasan ang langis sa
Kanlurang Asya noong 1914,
dahilan upang mas maging
interesado ang mga Kanluraning
bansa dito at magtatag ng
sistemang mandato.

18. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Ibinigay sa bansang
France ang mandato para sa
Syria at Lebanon, napasakamay
naman ng mga Ingles ang
mandato para sa Palestina. Ang
mga lokal na pamamahala sa
mga bansang ito ay nanatili
ngunit pinamahalaan ng mga
dayuhan ang aspetong pang
-ekonomiya.

19. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Nanantiling malaya ang
ibang bansa sa Kanlurang Asya
ngunit di pa rin nakaligtas sa
kontrol ng mga Kanluraning
bansa.
Isang halimbawa nito ay
ang pamumuno ni Haring Ibn
Saud sa Saudi Arabia, habang
lahat ng kompanyang naglilinang
ng langis ay pag-aari naman ng
mga dayuhan.

20. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Ipinalabas ang Balfour
Declaration noong 1917 ng mga
Ingles na kung saan nakasaad
dito na ang Palestina ay
bubuksan sa mga Jew o Israelite
upang maging kanilang tahanan
(homeland).
Ito ang naging dahilan
upang magkaroon ng di -
pagkakaunawaan ang mga
Muslim at Jew na nagsimulang
magsiballik sa Kanlurang Asya
mula sa Europa.

21. Unang Digmaang Pandaigdig
(1914-1918)
Pagkatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig ay
lumakas sa bansang India ang kilusang Nasyonalismo na
naging daan upang magkaisa ang pangkat ng Hindu at
Muslim. Nagkaroon sa bansang India ng malawakang
demonstrasyon, boykot at di pagsunod sa mga kautusan ng
Ingles, dahilan upang bigyan ang bansang India ng
autonomiya.

22. Ikalawang Digmaang
Pandaigdig

23. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Nagsimula sa Europa ang
Ikalawang Digmaang Pandaigdig
noong Setyembre 1939.
Taong 1942, isang
kasunduan ang pinangunahan ng
Estados Unidos ang Tehran
Conference na nagsasaad na
kapwa lilisanin ng Rusya at
Britanya ang bansang Iran upang
makapagsarili at maging malaya.

24. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Mayo 1946 nang sinimulang
alisin ng Rusya ang kaniyang mga
tropa sa Iran na hindi naman
tuluyang naisakatuparan bagkus ay
nagdulot pa ito ng Azerbaijan Crisis.
Itinuturing ito na unang di-
pagkakaunawaan na dininig ng
Security Council ng United Nations.
Ito ang nagbigay - daan sa Cold War
na kinasangkutan ng Estados
Unidos at kaniyang mga kaalyado,
kontra naman sa Rusya kasama rin
ang kaniyang kaalyadong bansa.

25. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Isa rin ang bansang India na
kolonya noon ng Inglatera ang
naapektuhan matapos ang digmaan
dahil minsan na rin niyang binigyan
ng suporta ang Inglatera sa
pakikidigmang ginawa nito.
Si Gandhi at ang kaniyang
mga kasamahan ay nagprotesta
tungkol dito dahil ayaw nila ng
digmaan.

26. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Sa pagtatapos ng digmaan
lalong sumidhi ang laban ng mga
taga - India para sa kalayaan ngunit
naging daan ito upang muling hindi
magkaisa ang mga Indian.
Sa paglaya ng India noong
1947, ito ay nahati sa dalawang
pangkat ang Hindu at Muslim. Ang
India para sa mga Hindu at Pakistan
para sa mga Muslim.

27. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Sa panig naman ng bansang
Israel, nangako ng kalayaan ang
Britanya sa mandatong lupain ng
mga Hudyo at Arabo. Kapwa umasa
ang dalawang pangkat na
magkaroon ng teritoryo. Maraming
Hudyo na nagmula sa iba’t ibang
bahagi ng Europa matapos ang
digmaan ang nagpunta sa Palestina
na itinuturing nilang lupang kanilang
pinagmulan.

28. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Hinangad ng mga Hudyo na
magkaroon ng sariling lupa sa
Palestina na maaari nilang matawag
na bansa. Tinutulan ito ng mga
Arabong nag - aangkin ng kabuuang
Palestina sa dahilang napakaraming
taon na itong naging tahanan ng
kapwa nila Arabo.

29. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Simula nang suportahan ng
Britanya ang Israel para sa
pagtatatag ng sariling estado hindi
na ito napayapa dahil para sa mga
Muslim ang pagsuportang ito ay
nangangahulugang hadlang sa
pagtatatag naman ng isang
malayang lupain ng mga Arabo.

30. Ikalawang Digmaang Pandaigdig
Maituturing na
pinakamahalagang pangyayaring
naganap sa Asya, pagtatapos ng
Ikalawang Digmaang Pandaigdig
ang inaasahang pagkakamit ng
kalayaan ng mga bansa sa Asya sa
Timog at Kanlurang Asya.

32. Pamprosesong mga Tanong
1. Ano-ano ang mga nangyari sa Timog at Kanlurang
Asya bago at matapos ang Una at Ikalawang
Digmaang Pandaigdig?

33. Pamprosesong mga Tanong
1. Ano-ano ang mga nangyari sa Timog at Kanlurang
Asya bago at matapos ang Una at Ikalawang
Digmaang Pandaigdig?
2. Paano nakaapekto ang nasabing mga digmaan sa
mga tao at bansa ng Timog at Kanlurang Asya noon
at sa kasalukuyan?

34. Pamprosesong mga Tanong
1. Ano-ano ang mga nangyari sa Timog at Kanlurang
Asya bago at matapos ang Una at Ikalawang
Digmaang Pandaigdig?
2. Paano nakaapekto ang nasabing mga digmaan sa
mga tao at bansa ng Timog at Kanlurang Asya noon
at sa kasalukuyan?
3. Sa nangyayaring mga kaguluhan sa mga bansa sa
Timog at Kanlurang Asya sa kasalukuyan, nanaisin
mo bang maulit pa ang isang digmaang pandaigdig?
Bakit?