Filozofia ewolucji (kwantów)

Janusz Łozowski
FILOZOFIA EWOLUCJI (KWANTÓW)
copyright © 2012 by Janusz Łozowski
wszelkie prawa zastrzeżone
ISBN 978-83-932050-6-6
ja.lozowski@gmail.com
1

(...)
świat, jaki jest, każdy widzi - pozostaje problem z nazwaniem widzianego.
do najbardziej podstawowych pojęć, którymi opisuje się otaczający nas
przestwór, należy ewolucja.
ewoluuje atom, ziemia, wszechświat - człowiek i rozum; kultura podlega w
swych przemianach regułom ewolucji - tak samo jak cywilizacja, wielkość
nadrzędna do niej. na wyższym poziomie cywilizacja wpisuje się w proces
zmian w kosmosie... itd. itp.
powstaje naturalne pragnienie (i wniosek), żeby zestawić ze sobą te tak
różne i pozornie odległe od siebie ewolucje, zobaczyć, które ze zbadanych
części jednego procesu dają się przypasować w następnym przypadku.
zadanie jest "proste": zrozumieć rzeczywistość – zobaczyć jak przebiega
ewolucja Ewolucji.
2

(fragmenty)
- układ okresowy
- rozkład pierwiastków
- ile "układów"?
wniosek jest taki, że - w układzie okresowym mam dwa układy. jeden układ dla
"linii rozpadu", zmiana tworząca ten proces idzie "ku górze" (elementy zbioru
ulegają degradacji) - a drugi układ, do niego przeciwny, to tor "schodzący",
to budowanie się struktur (tu atomów pierwiastków), kierunek takich zjawisk
oddaje "linia opadania". patrząc w poziomie ("na wprost"), oś symetrii w tym
podwojonym, dwuliniowym zdarzeniu przebiega między stronami układu i dzieli go
na dwie części. ale to nie jest zabieg mechaniczny, tak wprowadzony logiczny
podział biegnie znacznie głębiej, przez każdy element. dowolny pierwiastek i
dowolny fakt w takim procesie to zarazem rozpad i łączenie, a postrzegany stan
fizyczny jest wypadkową (sumą) tych stronnych zjawisk. "atom" to nie jednostka,
ale wielość postrzeganych (jakoś rejestrowanych) "nadprogowych" faktów – plus
zakres "podprogowy", konieczny i dopełniający (i nieoznaczony). - co z takiego
ujęcia wynika? sporo.
po pierwsze to, że należy rozbić, podzielić w analizie obecny układ okresowy
na symetryczne do siebie "wiry" (linie) - na dwa dopełniające się i wzajemnie
warunkujące zjawiska energetyczne i ewolucyjne. ustalana w eksperymencie jako
jedność struktura i zależności w postaci "układu okresowego" (chemiczne oraz
fizyczne powiązania elementów), to dwie ewolucje, które w "powierzchniowym" i
"zgrubnym" oglądzie stają się jednością.
inaczej - ponieważ ważne. stan dzisiejszy ilości pierwiastków i ich własności,
który obrazuje powszechnie znany schemat (tabelka z pionowo-poziomymi liniami)
- to "zmieszanie", łączne zobrazowanie dwu przebiegów. to fizycznie jeden i
całościowo odbierany przeze mnie stan wydarzeń, jednak składający się z dwu
linii. jeden proces tworzy "linia rozpadu", drugi "linia łączenia", czyli dwa
najbardziej fundamentalne i wyróżnialne w ewolucji energetycznej (w ramach
rzeczywistości) kierunki zjawisk. dla mnie to jedność, fizyczny proces w toku
zachodzenia (którego jestem wytworem) - jednak logicznie są to dwa zdarzenia,
przeciwnie do siebie skierowane i wzajemnie się dopełniające.
poznając rzeczywistość, rejestrując (porządkując oraz zestawiając) elementy
otoczenia, muszę je wpisywać w ciągi (linie, zbiory, cechy) – czyli doznawany
i zastany zbiór poddaję klasyfikacji, która umożliwia definiowanie wydarzeń i
ustalania wzajemnych relacji między nimi. ten etap jest konieczny, przecież
muszę "posortować" ("poliniować") otoczenie na wszelkie możliwe sposoby, żeby
fizyczny "chaos" unieruchomić i zrozumieć - bez tego nie przejdę do kolejnego
(i następnych). czyli szukania "wewnętrznych" i głębokich zależności.
"układ okresowy pierwiastków", czy dowolnie inny fakt postrzegany w świecie,
to dla mnie "objaw" (skutek) ewolucji i abstrakcja zmiany, ale postrzegam z
niego wyłącznie "powierzchnię", która swoje "korzenie" posiada daleko-głęboko
- rejestruję i "obrabiam" wielowymiarowe zjawisko, a nie fakt jednostkowy czy
punktowy. kiedy pomijam te zależności i nie dostrzegam, że przejścia zawsze
są niejednoznaczne i "płynne", że koniec jednej ewolucji oznacza jednocześnie
początek następnej, moje postrzeganie się rwie - i łatwo o błąd.
atom pierwiastka jest procesem - pierwiastek (zbiór atomów) jest procesem -
ale zbiór pierwiastków (abstrakcja wywiedziona ze zmiennego świata) również
jest procesem, z którego postrzegam jedynie fragment. - z otaczającej mnie
(wielowymiarowo) rzeczywistości zawsze widzę kawałek...
4

- nawiążę do tych nieszczęsnych światów równoległych.
- skąd taki sceptycyzm? nie podoba ci się myśl, że gdzieś, ktoś...
- niech ten "ktośny" sobie będzie, mnie mało do niego. zadaję tylko pytanie:
po jakiego tak świat komplikować? jakieś wielowymiarowe przenikania, kłaczki
rozedrgane i "wibrujące", w tym samym miejscu inne stworki, jakby tutejszych
było mało i wojenek brakowało. jeden układ, jeden wszechświat - i starczy.
wciskać na siłę jeszcze coś, po co?
- przyznasz, że nie wzięło się to bez powodu.
- mogę przyznać, nie jestem od negacji wszystkiego. tylko warto podumać, co
za tym stoi i dlaczego tak się stało oraz co można o tym nowego powiedzieć.
- a można?
- owszem. bo to jest tak, kochany. wychodzi w obliczeniach, że energia wpada
w dziurę i znika, gdzieś się podziewa. człek z ciebie dorosły, życia nieco
zwiedziłeś, więc już wiesz, że w przyrodzie nic nie ginie. co najwyżej
zmienia właściciela. skoro tak, kto przywłaszcza sobie zasoby?
- no, kto?
- my.
- ?
- ty, ja, wszyscy obecni. w dowolnej postaci obecni... energia "tuneluje",
tu zgoda. jak mówiłem, przemieszcza się między brzegami wszechświata - i we
wnętrzu wszechświata – i tylko w nim. po przejściu osobliwości (raz, wiele
razy) powraca do budowania zdarzeń...
zrozum, o co mi się rozchodzi. "tunel" energetyczny łączy nie kolejne czy
sąsiednie światy - ale kolejne odcinki tego samego procesu. gdybyś znalazł
się w czarnej dziurze i przedostał na drugi brzeg (co tak ponętnie opisują
różne fantastyczne publikacje), trafiłbyś do tego samego wszechświata –
tyle że starszego. co oczywiste i zrozumiałe, fala energii, która wówczas
"wypływa" "po drugiej stronie", tworzy - wchodzi w proces tworzenia nowych
bytów. ale tutejszych bytów. to nie są inne światy czy procesy, to ciągle i
zawsze jest ten sam wszechświat. energia nieboszczyka, z poprzedniego etapu
zjawisk, zasila nowe ciała - odnowiona, pozbawiona wszelkiej informacji o
zdarzeniach wcześniejszych, swobodnie wprzęga się w ciała istniejące...
w tym i tylko w tym sensie wniosek o światach równoległych jest poprawny.
każda fala, każda kolejna generacja-pokolenie energetycznie buduje strukturę
realności. to faktycznie jest "przenikanie" się światów - ale przenikanie
"światów cząstkowych". które razem, usilnie to podkreślam, łącznie kształtują
i tworzą to, co postrzegam oraz czym jestem. jak kolejny kęs ciasta, który
właśnie zjadasz, zasila twoje ciało (zauważ, podprogowo), tak samo "pożywką"
dla materii wszechświata są fale energii "wybijające" w miejscach źródeł
osobliwych. jak na ziemi woda krąży i przechodzi kolejne cykle (w tym przez
osobliwość biegunów), tak samo energia krąży w skali wszechświata. zapadnie
się w osobliwość, wypłynie i zbudują się kolejne cielesne duszyczki – znów
się zapadnie... trochę to trwa...
weźmy ten kawałek ciasta, dla ciebie to chwila teraźniejsza. ale pomyśl, dla
komórek twojego ciała jest to zdarzenie, które dojdzie na ten poziom dopiero
za kilka, kilkanaście godzin. że nie wspomnę o twoim kośćcu, gdzie budowanie
trwa latami. twoja aktualność materialna osadzona jest na dalekiej i nawet
dla ciebie samego "zamierzchłej" przeszłości, której nie pamiętasz. że już
nie podniosę zagadnienia informacji genetycznej, która aktualnie cię tworzy,
a pochodzi z odległych epok. twoje dzisiejsze działanie buduje twoja odległa
przeszłość – a twoja przyszłość jest zakotwiczona w twoim obecnie dziejącym
się "teraz". łańcuch, ciągłość, uzupełnianie się kolejnych zjawisk – całość
tak pojęta składa się na to, czym jesteś i za co się uważasz. zauważ, jeżeli
choć jedno ogniwo w tym "łańcuchu" wypadnie skutkiem losowego zdarzenia – to
ciebie nie ma.
5

- ciąg pokoleń.
- i to w dużo większej skali, niż ci się wydaje. o tym, że jesteśmy w linii
prostej potomkami dawno wymarłych gwiazd, nie trzeba się rozwodzić, choć to
emocjonalnie porusza. kiedy uświadomisz sobie, że krew krążąca w ciele (oraz
samo ciało) jest bezpośrednim następstwem tego, że były wcześniej pokolenia
gwiazd, które się zapaliły, a później zgasły i rozproszyły - i na lokalnej,
peryferyjnej planetce tak się "skłębiły" różnopierwiastkowo, iż mogę teraz
do ciebie mówić, to robi wrażenie, przyznasz. a teraz dodaj do tego kolejny
poziom: krążenie energii w skali wszechświata. wszystko, co postrzegasz, co
fizycznie rejestrujesz - w tutaj prezentowanym ujęciu – to przecież tylko i
wyłącznie chwila. jedna z chwil, które tworzą-kształtują wszechświat. jeżeli
postępujesz inaczej, czynisz tak, jakbyś z całości swojego życia wybierał
właśnie się dziejący moment (z jego wszelkimi fizycznymi przemianami, które
rejestrujesz i parametrami, które ustalasz) – i powiadał: oto wszystko. nic
więcej nie było i nigdy nie będzie. przyznaj, głośno zaprotestujesz przeciwko
takiemu ujęciu. a w przypadku wszechświata nie protestujesz. przecież chodzi
o to samo, dokładnie o takie samo spojrzenie. obserwujemy wyłącznie "jeden
dzień z życia" wszechświata i mówimy: to już całość. a jego przeszłość, a
przyszłość?
- pogubiłem się.
- sorry. potraktuj to jako zajawkę dalszej rozmowy. obecnie,żeby przybliżyć
i pokazać, o co mi chodzi, odwołam się do analogii.
- zauważam, że chętnie korzystasz z analogii.
- to ma być zarzut? masz coś przeciw? lubię odwoływać się do analogii oraz
skojarzeń, które nieomal automatycznie narzucają obraz procesów, którymi się
zajmuję – i, co ważne, szalenie ułatwiają zrozumienie zależności pomiędzy
elementami występującymi w analizowanym zjawisku. staram się również, aby to
były odniesienia do najbliższego i dobrze rozpoznanego zakresu. dlaczego? bo
łatwiej wówczas takimi pojęciami operować. osobiście szczerze podziwiam, jak
ktoś buduje abstrakcje, w których występują na przykład "czas urojony" lub
"przestrzeń urojona". powtórzę, po co nadmiernie komplikować to, co już samo
z siebie jest skomplikowane.
- są granice analogii.
- jeżeli jedna nie wystarczy, będzie następna (i kolejne). przekonałeś się,
mam nadzieję, w trakcie naszej poprzedniej rozmowy, że osobliwość ma wiele,
bardzo wiele wspólnego z nieboszczykiem. a pozornie to tak odległe procesy,
przynajmniej dla tych, co odbierają taki fakt "powierzchniowo". przy okazji
do tematu jeszcze powrócę, bo ważny. - przyznaję, zapisywanie wzorów to nie
moja działka, podsuwanie pomysłów to również może być niezły kawałek chleba.
przy tym jaki ciekawy. choć zgadzam się, że przyjęta w tej rozmowie konwencja
i używanie sądów oraz stwierdzeń zdecydowanych, to można poddawać krytyce.
tylko że ja, zapewniam cię, rzeczywiście tak to widzę, w moim pogłębionym
"oglądzie" ("oczami duszy") procesy ewolucyjne tak właśnie się prezentują.
mam nadzieję, i chciałbym żeby tak było, że rozumiesz oraz akceptujesz styl
tej rozmowy i zaproponowane podejście (czyli prezentacji "obrazów-ujęć" dla
ewolucji-Ewolucji). - zgoda, to jest moja i na dziś propozycja zobrazowania
"tego wszystkiego", ale, przyznaj, pomimo obiekcji, nie daje się tak łatwo i
od razu odrzucić. jeżeli potwierdzisz, na tym etapie to mi wystarczy.
- chwytajmy byka za rogi, jaka to analogia?
- ściśle biorąc, to nie będzie analogia. chcę bowiem wykorzystać istniejące
zobrazowanie zjawisk, które pozwolę sobie określić jako "szacowny staroć".
w niczym nie umniejszając jego zasług. dlaczego tak, za chwilę zrozumiesz.
układ okresowy pierwiastków...
- o, masz coś przeciwko układowi?
- przeciw? - nie. ale proponuję oraz postuluję wzbogacenie. nie tyle treści,
tutaj kompetencji nie staje, co kształtu i sposobu prezentacji. po prostu
można przeprowadzić "lifting" pięknego acz już nieco sfatygowanego wizerunku.
6

- wybacz, nie widzę powodu. obecny się sprawdza, jest funkcjonalny. i, tak
po prostu, przyzwyczaiłem się do niego.
- chciałbym zaznaczyć, szanowny kolego, że od czasu sprokurowania konkretnej
formy nieco lat minęło. wiadomo już, że oprócz dwu wymiarów jest jeszcze
trzeci. nawet czwarty. a lokalnie ten i ów o n-wymiarowaniu rzeczywistości w
bajaniach na dobranoc dla zdolnych dzieci rozpowiada...
- znów kpisz.
- nie tak bardzo. zapytam: dlaczego ujęcie musi być płaskie i jednowymiarowe
jak kartka papieru? dlaczego dwa podstawowe, a nie trzy "codzienne" wymiary
oddają układ i zależności pomiędzy składnikami materii? dlaczego nie dodać
czasu, czyli zmian zachodzących w historii (w ewoluującym zdarzeniu)? fakt,
wcześniej były trudności graficzne, techniczne – ale aktualnie symulowanie
wszelakich procesów bardzo się rozpanoszyło. czy stoi coś na przeszkodzie,
żeby dla wygody, atrakcji, lepszego zrozumienia przekształceń w onych trzy
plus jeden wymiarach tak właśnie uczynić? moim skromnym zdaniem można to i
należy zrobić.
- jak?
- jak, jak, prosto. są pierwiastki z grupy gazowej - będą u góry. później
idzie cały zbiór atomów, które - tak to zatytułuję - "tworzą litosferę". a
najniżej, w kolejności mas, te najcięższe, metaliczne. wyobraź sobie, że w
tej chwili patrzysz nie na kartkę papieru, ale na bryłę o pewnym kształcie,
którą masz przed sobą. widzisz jej stratyfikację i kolejne warstwy materii.
widzisz powłoki i podpowłoki. wszystko ułożone w orientacji góra-dół.
- nawet zaczyna mi się to podobać. ale czy to by się przyjęło?...
- to nie koniec. dorzuć ruch, dodaj czas. uwzględnij dwa generalne kierunki,
łączenie i rozpad. dodaj lokalne - tutaj izotopów – podleganie rozpadowi lub
łączeniu... co dostrzegasz?
- chaos.
- na początku zawsze jest chaos. a teraz kolejny kroczek.
- jeszcze jeden?
- będzie ich więcej. ten w postaci sfery. zamknij, wyobraź sobie teraz, że
całą konstrukcję układu okresowego zamykasz w kształt kuli. stykasz ze sobą
brzegi, które są tak odległe w płaskim ujęciu. określasz bieguny – tworzysz
"siatkę kartograficzna". i?
- niezbyt.
- jakie masz skojarzenie? wyżej użyłem określenie, przecież celowo, że jest
litosfera...
- ziemia, glob ziemski.
- planeta, to wystarczy. na ziemię nie warto się powoływać, wyjątek trudno
odnosić do normy. ale skojarzenie trafne. kula-układ okresowy pierwiastków.
czyli z jednej strony abstrakcyjne ustalenie zasad współdziałania atomów –
z drugiej fizyczne, bardzo konkretne upostaciowanie. liczę na twój głos za
taką symulacją.
- do referendum droga daleka. co zrobisz z "dodatkami"?
- lantanowce itp.? kochany, cymes, coś wspaniałego. dostrzegasz na takim w
wyobraźni (ale i w rzeczywistości) kręcącym się abstrakcyjnym globie twardą,
głównie krzemową warstwę? a dostrzegasz pęknięcia w niej, taki "wulkanik" w
jakimś "zakątku", dostrzegasz lokalny wypływ "lawy"? dostrzegasz, wspaniale.
lantanowce i ta część zbioru, to efekt "nieciągłości" w czasoprzestrzeni, po
prostu banalny "wyciek" z głębi. i zapewniam, w proponowanym ujęciu ładnie
się to zaprezentuje. - nie zapominaj, że w takim modelu występuje ciągły
ruch i wszystko płynie. że jest ciśnienie wewnętrzne i zewnętrzne, że ciągle
narasta temperatura (w zależności, który poziom analizujesz). całość tego
świata się "gotuje" i "bulgocze". dodaj jeszcze wzajemne wpływy magnetyczne,
elektryczne, chemiczne, dodaj rotację względem wybranego punktu odniesienia
– i tak dalej. interesujące?
- ba...
7

- zaniemówiłeś? zupełnie niepotrzebnie. dopiero teraz wypadnie zrobić krok
najważniejszy - i najefektowniejszy.
- przerwałeś w takim momencie, że czekam z niecierpliwością na ciąg dalszy.
- cieszę się, że intryga "okresowo-układowa" cię wciągnęła. następna scena
według scenariusz wygląda następująco. pustkowie. kamera ustawiona na daleki
plan, obejmuje szeroki zakres zjawisk. obraz wolno przesuwa się na ekranie,
ukazując mało przyjazny teren. po horyzont niczego ciekawego ani nikogo nie
widać. - zmiana ostrości i kadrowania. odległe elementy krajobrazu stają się
wyraźniejsze, pojawiają się szczegóły. z szarego tła wyłania się wędrowiec.
przeciętnej postaci, nieokreślonego ubioru, bez przeszłości. sam na/w tle i
sam wobec otaczającego środowiska. - następna scena: w kadrze pojawia się dom
na pustkowiu. w złym stanie, zniszczony przez siły natury. z daleka poznać,
że opuszczony. wędrowiec zbliża się, rozgląda i ostrożnie przekracza próg.
kamera wędruje za jego wzrokiem. wszędzie pusto i typowe ślady świadczące,
że dawno nikogo tu nie było. puste, brudne pomieszczenia, żadnych sprzętów.
panuje półmrok. - w jednym z przemierzanych pokoi wzrok człowieka wyłuskuje
z szarości leżące na podłodze fotografie. zbliżenie. wszędzie widać leżące w
całkowitym bezładzie i częściowo wyblakłe zdjęcia różnych osób. najpewniej
mieszkańców. wędrowiec zmęczony siada na podłodze. leniwie sięga po obrazki.
początkowo znudzonym ruchem przerzuca elementy albumu, później z rosnącym
zaangażowaniem. w miarę trwania (długiej) sceny praca staje się intensywna i
coraz bardziej zorganizowana - oraz przemyślana.
cięcie. kolejny kadr "filmu" przedstawia to samo pomieszczenie i tego samego
osobnika, ale w trakcie intensywnego krzątania się. kamera pokazuje wnętrze
pomieszczenia. można dostrzec ułożone i uporządkowane fotografie. widać w
zbliżeniach szeregi jakoś podobnych sobie, można zauważyć linie obrazków, na
których znajdują się mężczyźni lub kobiety. w innym miejscu pojawia się ciąg
rodzinny, który rozpoczyna "praszczur", a kolejne pokolenia to "wznoszą" się
ponad powierzchnię ziemi w trakcie poszczególnych "odsłon"-fotek, to znów po
pewnym czasie wtapiają się ponownie w grunt-tło. widać różne związki między
rodzinami i pokoleniami. wysiłek porządkowania nabiera sensu. - w trakcie
usilnej pracy nad "albumem rodzinnym" "poprzedników" zaczyna coraz mniejszą
rolę odgrywać to, "jak" (w co konkretnie) są ubrani poszczególni osobnicy i
jakie wykonują gesty, kto z kim jest w bliskich stosunkach i zależnościach.
zaczyna za to dominować ułożenie według pytania "dlaczego?" są tak "ubrani"
i dlaczego są ze sobą w "związkach". w całości obrazu nabierają znaczenia
cechy głębokie wzajemnych relacji, czyli tworzy się "genetyka materialna"...
- scena ostatnia przedstawia wędrowca przyglądającego się swojej pracy
rozłożonej na płaszczyźnie podłogi.
- dobry zadatek na kryminał.
- bo to jest kryminał. metody dedukcyjne, szukanie wszelkich śladów, nawet
tak drobnych, jak pojedyncze cząstki, praca koncepcyjna, agenturalna (lub w
naszpikowanym przyrządami laboratorium) – to się składa na ten idący przez
wieki pościg. za kim? doceniam twoją inteligencję. na pewno dostrzegłeś, że
był to opis, lekko fabularyzowany, jak dokonywało się poznawanie-tworzenie
układu okresowego. od pierwszego wrażenia, spostrzeżenia chaosu materii - do
ładu rubryk. stan aktualny wiedzy jest na poziomie "podłogi", płaszczyzny.
związki ustalone. co pewien czas pojawia się nowa "fotografia" materialnego
bytu. a raczej "strzęp" takiej fotografii, pojedynczy atom inaczej przecież
trudno określić. wydaje się, że praca została zakończona... jak wspominałem,
niekoniecznie.
- planeta, sfera jako obraz? to ma być ten ostatni etap?
- to zabieg wspomagający. chodzi o poważniejsze zagadnienie, częściowo je
poruszyliśmy... pytanie: czy takie ułożenie układu zamyka dalszą pracę? i
odpowiedź: nie. zauważ, że choć jest to "rodzina", cały ciąg spokrewnionych
ze sobą składników - to jednak jest to "wycinek" większej całości. - wycinek
znacznie większej całości.
8

- ...?
- sam na to wpadniesz. popatrz na analogię ze zdjęciami, przeanalizuj takie
zdarzenie w ramach cywilizacji. kiedy się pojawiły? niedawno. wcześniej były
portrety, szkice, naskalne rysunki. a jeszcze wcześniej? przecież były liczne
pokolenia, których już nigdy nie poznamy, a które należą do naszej rodziny,
i to na zasadzie koniecznej.
- są jeszcze badania archeologiczne.
- pięknie. ale, zauważ, kolego, że to jest działalność "na szczątkach", już
w zakresie "rwanym" (rozpadającym się) ewolucji (dowolnego ciała, bytu). tę
analogię postaram się wykorzystać, o ile nie zapomnę. ale idźmy dalej. jest
jeszcze okres - i to jest ważne - którego w "fotografowaniu rodziny" żadnymi
metodami nie osiągniesz. to czas "przed". przed pojawieniem się osobników.
jednak nie zaprzeczysz, był i głęboko wpływał na to, co się działo dalej. -
oczywiście nie jesteś bezradny. jest chemia, fizyka, genetyka (i inne takie)
– ustalasz zależności na poziomie komórek, genów, składników genów. czujesz
się coraz pewniej. ale, zauważ to, działasz już poza "albumem rodzinnym". i
musisz mieć tego świadomość. mówiąc inaczej, dzisiejszy stan materii musi -
musi być uznany za zbiór "zdjęć" z albumu rodzinnego. ale tylko, podkreślam
to, jednego "pokolenia". to jedna warstwa z całości. - to czasoprzestrzennie
powiązana ze sobą "grupa rodzinna". ale przed nią były inne rodziny, po niej
nadejdą kolejne.
- to mogę przyjąć, choć z trudem. jak jednak owe "zakryte" pokolenia opisać?
wydaje się, że to nazbyt odległa historia, żeby ją poznać, już nawet nie to,
jak wspomniałeś, rozpadająca się, ale nawet takich szczątków nie ma w naszym
otoczeniu. - a po drugie, czy my w dalszym ciągu mówimy o jednym i tym samym
"domu rodzinnym"?
- genetyka. "genetyka materii". przyznaję, może poniosło mnie, może nazbyt
literackie nazwanie, ale niewątpliwie wygodne. bo kieruje myślenie od razu w
odpowiednią stronę. czyli odpowiedzią na twój problem jest logika. dlaczego?
ponieważ, co oczywiste i naturalne, w tym przypadku wspomóc może badającego
otoczenie eksperymentatora wyłącznie konstrukcja logiczna. tutaj zaczyna się
wielka rola Fizyki. na bazie fizyki. czyli na bazie dotychczas zgromadzonego
materiału dowodowego (te wszelkie "szczątki-fotografie") trzeba zbudować, a
dokładniej wydedukować "układ okresowy pierwiastków wszelakich". przeszłych,
aktualnych, następnych. stan dzisiejszy w tym ujęciu to tylko cienki "pasek"
całości. ważny, bo to punkt naszego startu do analizy i pojmowania świata (i
"opoka", na której stoimy), ale to wycinek z całości. ile może taki "raport"
liczyć stron-elementów? to łatwo ustalić. ale nie jest to obecnie w temacie,
więc pomińmy.
- mam wrażenie, że w ten sposób sam obecnie wykraczasz poza doświadczenie i
że to nie jest konieczne.
- jest! i nie dlatego tak to akcentuję, że coś mi się zwidziało, albo że w
analogiach posunąłem się zbyt daleko lub nadmiernie zaufałem powstającym na
ich gruncie skojarzeniom. - zastanów się, jak przeprowadzisz pełne opisanie
siebie bez twoich przodków? możesz naturalnie tak postąpić, zakazu nie ma.
ale to będzie "ujęcie chwili", a nie pełna wiedza o rzeczywistości. nosisz w
sobie "zapis" poprzednich (wszelkich) stanów, twój genowy garnitur szyty był
pokoleniami, ale twój "materialny garnitur" także powstawał "pokoleniami".
pokoleniami kolejnych układów okresowych materii. obecny jest elementem "z
ciągu", składnikiem, "pierwiastkiem", kwantem układu nadrzędnego. jeden fakt
czy element to dziw, niezwykłość, coś odbiegającego od reguły, co domaga się
cudownego uzasadnienia. natomiast zbiór podobnych, choć różniących się bytów
(procesów) to norma i normalność. ty, jako struktura fizyczna, zajmujesz
miejsce po swoich przodkach, a po tobie ten kawałek podłogi – na zasadzie,
to tak nawiasem, "światów równoległych" - zagospodarują twoi potomkowie. w
każdym przypadku, zauważ, "obszar" zajętości generalnie jest ten sam, ale
jego zawartość ustawicznie się zmienia. - po jednej stronie "wyłaniają" się
9

z niebytu kolejne wrzeszczące berbecie, które rosną i rozpychają się coraz
bardziej "w twoim" do tego momentu świecie. w środku owego "domu" znajdują
się rodzice i trzymają to w ryzach. a na drugim brzegu "wtapiają" się w tło
pokolenia dziadków. - wszechświat wypełnia głównie materia "aktualna". jest
w nim też trochę przeszłej, a lokalnie pojawia się już przyszła (czyli ta,
która "za chwilę" zdominuje okolicę). tę "nadchodzącą" już widać w trakcie
wykonywania dokładnych "fotografii"-doświadczeń...
na tym jednak nie koniec. musi być dodany zakres zjawisk leżących poza tym
ujęciem. wcześniejsze warunkuje istnienie następnego, a zarazem determinuje.
tu nie ma chaotycznego ciągu, jest następowanie "krok po kroku" – i zawsze
zgodnie z przynależnym "numerem". genetyka tworzy się w trakcie istnienia
nosiciela. a skoro tak, i to jest mocno fundamentalny wniosek zauważ, możesz
na bazie obecnego rozpoznania zasady powstawania i cech materii zrobić to,
co nigdy w taki sposób nie zaistnieje i nie będzie realnie postrzegane.
chodzi o stany materii, kiedy obserwatora nie było lub kiedy nie będzie. ale
musisz to zrobić. owe "inne albumy" składają się na całą bibliotekę "albumów
narodu", na "wspólny dom"...
- ależ to abstrakcja.
- masz rację, to abstrakcja. to abstrakcyjny układ okresowy pierwiastków. z
jednym elementem realnym (i namacalnym) - naszym dziś. materia abstrakcyjna
wchodzi na salony i domaga się zauważenia. fizyk nie ma tu nic do roboty. to
zajęcie dla "fizyki filozoficznej".
- miało być także o archeologii.
- dobrze, że o tym przypominasz... sam przyznasz, że fizyk bywa również (a w
głębokim rozumieniu procesów energetycznych zawsze) archeologiem. i nie mam w
tej chwili na myśli badania odległego krańca wszechświata, skąd blask gwiazd
wędruje latami. badając składniki materii natyka się na ślady rozpadających
się pierwiastków, które tylko w specjalnych warunkach można poznawać. słowem
jest archeologiem, bo babrze się w szczątkach, które kiedyś były normalnym,
pełnoprawnym w świecie osobnikiem. albo, z drugiej strony, nim będzie.
- sugerujesz? ...
- sugeruję, postuluję inne, nowe spojrzenie na "materię". nie, że kiedyś tam
powstała - i tak już zostało. a lokalnie coś się tam z nią dzieje, kiedy na
wyodrębnioną z otoczenia "grudkę" działają jakieś siły. "atom" to nie element
stały i "zatrzaśnięty" w ramach swojej zmiany, ale że następuje, jak to w
normalnym i porządnym układzie być powinno, pozyskiwanie i tracenie, wzrost
i zanik - ciągłe przekształcanie. "atom", to, co za atom się pojmuje, to w
czasie i przestrzeni realizująca się dynamiczna zmiana – ale, ważne, trwająca
skończony oraz policzalny przedział czasoprzestrzeni fizycznie rejestrowana
"konstrukcja" energetyczna. brzmi nieco zawile, ale przecież kiedy zabraknie
pokarmu - ciało ginie, kiedy atom spadnie poniżej zasobności umożliwiającej
istnienie, również ulegnie rozproszeniu. żadna forma (cielesna) nie jest i z
samej zasady zmiany (ewolucji) nie może być dana na zawsze, odmienia się. i
dotyczy to każdego poziomu rzeczywistości, który jesteś zdolny wyróżnić. -
owszem, zgoda co do jednego: idea atomu powstała dawno temu. rozumiesz? idea
człowieka powstała w przeszłości, wyłonił się nad poziomy. ale każdorazowe
wcielenie też się wyłania i zanika. zbiór powstał kiedyś, ale elementy zbioru
powstają i zanikają wewnątrz zbioru ciągle. póki zbiór istnieje. "możliwość"
atomu powstała dawno, ale konkretna, już fizyczna realizacja ulega ciągłej,
"przewidywalnej" przemianie. więcej, to ta "stabilna zmiana" jest tym, co w
otoczeniu uznaję za "atom" (czy inny dowolny stan chwilowego "skupienia").
zbiór stabilizowany jest zmianą, tworzeniem się nowych i zanikaniem starych
składników. generalnie, w pewnym uproszczeniu, zbiór wykazuje w obserwacji
zewnętrznej cechy stabilizacji, ale do czasu. natomiast składniki zbioru
(jednostki-obywatele) tak długo nie istnieją, obumierają według kolejności
pojawiania się (kolejność "do piachu" jest zawsze oraz wszędzie zachowana).
fizyk w swojej doskonałej materialnej mieszaninie poznaje-rejestruje każdy
10

fakt, wszystkich "obywateli". należących do aktualnej elity, więc najbardziej
ważnych i zasobnych, ale i pariasów z marginesu. bada także to, co zostało w
postaci jedynie szczątkowej. każdy element układanki jest ważny, konstytuuje
całość. na jednym brzegu fizyk jest grabarzem i archeologiem - na drugim
akuszerem. po jednej stronie ostatni gasi świeczkę, po drugiej obwieszcza
światu nowinę. że nadchodzi nowe. i czas się na ławeczce posunąć.
ciemna materia i energia... tak-tak, pamiętam, spieszysz się. spróbuję krótko
wypunktować. widoczne i jakoś zrozumiałe elementy rzeczywistości to kilka
procent koniecznej całości, taki stan rzeczywiście może zakłócać spokojny
sen "obmacującego" otoczenie na wszelkie dostępne sposoby "fizyka". ale czy
powinien? rozejrzyj się. przykład z brzegu: góra lodowa. płynie sobie po/w
oceanie atomów i wystaje nad powierzchnię. w jakiej proporcji do otoczenia?
parę procent podlega nadprogowo obserwacji. przypadek? a wzajemne relacje
pomiędzy "warstwami" materii? stosunek fotonów i elektronów. - albo zajrzyj
wyżej-głębiej: elektronów wobec atomów, atomów oraz komórek biologicznych –
biologicznej podbudowy do komórek neuronalnych. jest podobnie? kolejny fakt
i zakres: życie. życie w jego pionowej stratyfikacji. przypomnij sobie, jak
się czułeś na lekcjach biologii, kiedy była mowa o piramidzie zależności i
wzajemnego zjadania się. jak w tym przypadku kształtują się proporcje "bazy"
i "nadbudowy"? a relacje pomiędzy ciałem-nosicielem i umysłem? ... właśnie,
świadomość. znasz te bzdurne bo bzdurne, ale wynikające z jakiś obserwacji
ustalenia, że mózg pracuje na niewielkim zakresie, a cała reszta to ugór i
nadmiarowość. zbieg okoliczności? mam nadzieję, że dostrzegasz powiązania
pomiędzy tymi zdarzeniami i wewnętrzne proporcje. - oczywiście nie chodzi o
szczegóły czy identyczność liczbową, ale o zasadę. zakres widoczny, dostępny
nadprogowo do obserwacji jest wielkością zmienną, zależy od umiejscowienia
obserwatora i technologii spoglądania. lecz zasada wydaje się jednoznaczna:
kolejne "piętro", poziom-warstwa ewolucji zawiera się, tworzy - wyłania w
obrębie podpoziomu. podpoziom "żywi", "unosi", "wypycha" "w górę" struktury
materialne poziomu...
sprawa druga: o wyższości logiki nad fizyką. lub odwrotnie. - czyli gdzie
jest "środek"? konsekwencją przyjęcia obrazu zdarzeń, w którym wielkościami
brzegowymi są maksymalny rozpad oraz maksymalne połączenie, jest pytanie o
punkt środkowy. jeżeli rozejrzeć się, sprawa punktu wyróżnionego i jakiegoś
środka nie występuje. wywłaszczanie z kolejnych miejsc wybranych w historii
przebiegało sprawnie i skutecznie. ale logika się upiera: środek musi być.
błąd? otóż nie. logiczna interpretacja i fizyczne obserwacje spełniają wymóg
poprawności. środek jest, i jest jednoznacznie wyznaczalny. i się znajduje -
wszędzie. dokładnie tak. wystarczy spojrzeć w niebo (lub siebie), żeby się
przekonać, że tak skrajnie odległe w logicznym modelu brzegi procesu dzieją
się, fizycznie znajdują obok siebie. maksymalny rozpad "otacza", po prostu
bezpośrednio "styka" się z maksymalną zapaścią (połączeniem w jedność). a
materia, materia we wszelakich postaciach, z/w której jestem (jesteśmy) - to
nic innego, jak "sprawa uboczna" owego stykania. zobacz, w logicznym ujęciu,
czyli rozciągniętym, gdzie zdarzenia "nanizane" są na prostą i uszeregowane,
proces biegnie od jednej strony do drugiej w sposób ciągły, i biegnie długo.
w efekcie po drodze, skutkiem zawirowań ewolucji i jako konieczność, tworzą
się lokalnie materialne "zgęstki". natomiast kiedy fizycznie, doświadczalnie
ustalam przechodzenie stron w siebie bezpośrednio, to tym samym całą tak w
procesie zaobserwowaną "zawartość", stadia pośrednie muszę zdefiniować oraz
opisać jako realizujące się "w bok". logicznie wyznaczone stopnie-warstwy
dokonują się w realności "ubocznie"... kiedy w ujęciu graficznym przepływ
energii pomiędzy punktami brzegowymi będzie oznaczony jako linia prosta, to
materię na takim rysunku będzie symbolizować prosta prostopadła do niej. w
takim obrazie "materia" jest faktem logicznie absolutnie koniecznym – acz
fizycznie ubocznym... jeżeli w kolejnym doświadczeniu stwierdzam fakt, że -
skutkiem rozpraszania - materia zajmuje cały poznawany układ, tym samym mogę
11

powiedzieć, że środek procesu jest w każdym punkcie. a skoro środek - to i
brzeg. fizycznie środek i brzeg są wszędzie. jednak, co podkreślam, logicznie
przynależą do ściśle i jednoznacznie wyznaczonego miejsca...
trzy. czasoprzestrzeń. nie zaprzeczysz, pojęcie związane z materią. i można z
niego "wycisnąć" coś ponad dziś stosowane. dowód?, proszę. odwołam się kolejny
raz do analogii z życiem osobniczym, obecnie jako odniesienie do dowolnego
już procesu, co chyba oczywiste. - w jaki sposób można opisać życie człowieka?
poprzez chwilę lub historię. poprzez integralną (w twojej obserwacji) całość
wyróżnionego stanu chwilowego - albo zbiór faktów, które znajdują się w pamięci
(lub bibliotece). można taki opis nazywać "punktochwilą" i "kontinuum", ale
rekomenduję ci termin-pojęcie "czasoprzestrzeń chwilowa" oraz "czasoprzestrzeń
abstrakcyjna". że chodzi o czasoprzestrzeń, to zrozumiałe. że chwilowa, także
oczywiste. ale czy abstrakcyjna? - wyodrębnioną jednostkę z wydarzenia, czyli
jakiś konkret, np. sekundę procesów fizycznych twego ciała, określisz z całą
pewnością jako zdarzenie realizujące się w czterech wymiarach. a dzień, rok,
dekada z życia, całe życie - czy to również będzie czasoprzestrzeń? że proces
dokonuje się w ramach czasoprzestrzeni, to nie podlega dyskusji. że jednostki
składowe są złożone z punktów-i-chwil, to jasne. ale pojawia się pytanie, czy
istnienie zawarte pomiędzy ewolucyjnymi brzegami również można skalować przy
pomocy czasoprzestrzennych formuł? czy można takie "istnienie" wyodrębniać z
otoczenia, i to pomimo faktu, że w tak zdefiniowanej łącznej postaci przecież
nigdy nie występuje? - czy, inaczej to ujmując, życie to tylko "chwila", czy
także zbiór chwil - "konkret" czy "gatunek"?
przekonany jestem - i ciebie chciałbym do tego przekonać - że wnioski, które
płyną z odpowiedzi na to pytanie, są ważkie. co bowiem uzyskam, kiedy jedność
wydarzenia, którym dla obserwatora zewnętrznego jest całe życie osobnicze,
wyskaluję i opiszę wzorem? to będzie oznaczało, że byt abstrakcyjny, obecny
jedynie w szarych zasobach umysłu, byt-fakt nigdy nie istniejący fizycznie w
łącznej postaci, poddaję analizie tak, jakby istniał. rozumiesz? z chwil, z
punktochwil buduję w umyśle obraz czegoś, co nigdy tak nie zaistnieje. ani
teraz, ani nigdy. dzięki takiemu działaniu mogę, na bazie zdarzeń przeszłych,
ustalić rytm zmian kształtujących zjawisko. i w konsekwencji stworzyć model
zdarzeń przyszłych. nie horoskop, nie wróżbę – tylko model... powiesz, że to
nic wartościowego, że budowanie modeli zawsze było głównym zajęciem umysłu.
ale jeżeli spojrzysz na rzeczywistość (np. aktualną całość wszechświata) jako
chwilę, jeżeli "całość" obserwowanego procesu potraktujesz za "czasoprzestrzeń
chwilową" - to skonstruowanie, stworzenie abstrakcji nadrzędnej banałem już
nie będzie. dlaczego? bo zasadniczo zmienia się punkt obserwacji. - wyrażę to
inaczej, zupełnie otwartym tekstem: w opisie otaczającego świata należy zrobić
to samo, co fizycy tak skutecznie przeprowadzili w głąb, dla małych i bardzo
małych struktur (choć sami zdumieni, że to się tak sprawdza). obecnie podobny
opis trzeba wyznaczyć w górę i w dal. czyli słynne powłoki, podpowłoki, liczby
kwantowe, i tym podobne, trzeba ustalić dla struktur dużych i bardzo dużych.
oczywiście nie mechanicznie, ale chodzi o to samo.
jeszcze raz spytam, czy dostrzegasz konsekwencje wprowadzenia do analizy i
pojmowania rzeczywistości pojęcia "czasoprzestrzeni abstrakcyjnej"? przecież
nie rozchodzi się o to, żeby wyznaczać kolejne fazy z żywota, wszak podział
na okresy (i odmiany charakterologiczne) już dawno został przeprowadzony. ale
można takie modele abstrakcyjne budować dla dowolnego zjawiska. pogoda czy
trzęsienia "opoki" pod nogami, czy wszechświat - nie ma ograniczeń. żadnych.
rzeczywistość obserwowana zawsze jest tylko chwilą. i jakby twoje możliwości
obserwacyjne nie były rozbudowane, w obrębie chwili pozostaniesz. - natomiast
głównym, fundamentalnym zadaniem umysłu poznającego świat jest "dobudowanie"
do murów pojedynczej celi obrazu całego więzienia. i jest to zadanie wykonalne.
bo chwila warunkowana jest przeszłością, a zarazem warunkuje przyszłość. zaś
całość zawsze, zawsze jest tylko abstrakcją.
12

- układ okresowy pierwiastków
- ewolucja w toku zachodzenia – pomysły odczytania
w tym momencie, ponieważ mam świadomość głębokiego zakotwiczenia w postrzeganiu
i analizowaniu świata tradycyjnie pojmowanego zbiór elementów, który uzyskał
historycznie nazwę "układu okresowego pierwiastków", musi paść stwierdzenie,
że jest to konstrukcja chwilowa, oddająca stan wiedzy "na teraz". dlatego też
wymaga w dalszym działaniu poznawczym "przemodelowania", nowego podejścia i
zobrazowania. a ponieważ jestem o tym głęboko przekonany, poniżej, na kliku
kolejnych kartkach, przedstawiam niepełny, siłą rzeczy, zbiór pomysłów, jak
można odczytywać i modyfikować układ okresowy. wszystko w oparciu o ułożenie
dzisiejsze. - a jako dodatek (uzupełnienie) do tych stron muszą pojawić się
wszystkie następne, które, mam taką nadzieję, wesprą wyrażone tu zdanie.
-
1. pierwszym ze sposobów, który się narzuca (kiedy przeglądać formę i aktualny
kształt graficzny układu), wywodzi się z liczb kwantowych. chodzi głównie o
narastające pionowo (7 pozycji) i poziomo (7 + 1) rzędy (grupy), które swoim
zapełnieniem oddają, są podporządkowane liczbom kwantowym. zasadniczo idzie o
rytm 2-8-18-32-50-72-9 (ilość elementów na poziomach). - wcześniej padło, że
schemat został skomplikowany (i skompilowany), że został zbudowany w formule
przebiegu dla "izotopów" (rytm 4-16-32...), ale posiada kształt, jakby był w
układzie pierwiastków głównych. efekt? skutkuje to tym, że na kolejnych, już
dalszych pozycjach, brakuje dodatkowego wymiaru (czyli następnych wielkości
kwantowych, 2-6-10-14-18-22- ). owszem, owe dodatkowe stany pojawiają się jako
uzupełnienie i dodatek, co ratuje geometrię układu (jego symetryczny kształt),
ale burzy logikę zapisu. w tej sytuacji może sprawiać trudność oddzielenie
pierwiastków powstałych "pobocznie", jako następne już rzuty fali zdarzeń (co
powoduje, że niektóre pierwiastki znajdują się w innym miejscu). wszystko z
grubsza zgadza się na pierwszym i drugim poziomie, tu wielkości są zgodne z
liczbami. może to wynikać z faktu, że ewolucja w tym przedziale dopiero się
zaczyna i występuje mała różnorodność elementów. natomiast dalej pojawiają się
odchyłki, i to narastające. to efekt tego, że zwyczajnie i po prostu potrzeba
czasu na realizację niektórych struktur (atomowych). a po drugie, co posiada
zasadnicze znaczenie dla obrazowania (i rozumienia) procesu, niektóre "atomy"
już nigdy nie powstaną. powód? ponieważ brakuje na ich realizację energii w
tutejszej "czaso"-"przestrzeni".
2. ciekawym podejściem do problemu (tu odczytu), jest uwzględnienie w analizie
rozkładu poziomego pierwiastków i ich właściwości. to znaczy, uszeregowanie i
opisanie od maksymalnie aktywnych (chemicznie i fizycznie) - aż po "pasywne",
"szlachetne" helowce. takie ujęcie to jednocześnie obrazowanie całego ciągu
zmian ewolucji: od jednej strony (jednej półkuli) do drugiej, z końcem na/w
drugim biegunie – ale także ułożenie elementów układu w powiązaniu z innymi.
przecież nie ma wyizolowanych, na zawsze osobnych od otoczenia atomów-faktów
(i zbiorów atomów, pierwiastków), to stan na dziś, zmiana ujęta w konkretną
postać. ponieważ wszelkie procesy ewolucyjne uzyskują maksymalnie postać sfery,
to ułożenie tak nakreślonych linii prowadzących do zaistnienia konkretnych
elementów będzie przypominać inne rozpisanie składników świata, a mianowicie
"siatkę kartograficzną" na globusie. i co tu ważne, z wszelkimi konsekwencjami
tego obrazowania (łatwo wyobrażalnymi). punkty przecięć siatki to będą miejsca
wyróżnione i węzłowe (to analogia do węzłów na/w fali), a zaistnienie dokładnie
"w punkcie" węzłowym to byłby taki "szlachetnie" nieaktywny atom.
uważam, jestem przekonany, że zobrazowanie układu pierwiastków jako "globu"
(czyli planety, i to w ciągłej rotacji), ma sens. naniesiona na kulę siatka,
"podziałka" w postaci pionowo-poziomych linii (zależności), znacząco wspomoże
zrozumienie wzajemnych relacji, a przede wszystkim uplastyczni tak analizowany
proces. oraz nada mu charakter czaso-przestrzennego, czyli przebiegu, który
jest obserwowany (i odczuwany) na co dzień – i wszędzie.
13

-
3. kolejna propozycja dotyczy zdarzeń "wyłaniających", "wciskających" się na/w
postrzegany poziom ewolucji (tu atomowy), wchodzących pomiędzy już istniejące
elementy jakiś "nowinek", które rejestruje doświadczenie. można spojrzeć na
to pod kątem zmiany w toku (energetycznie rozciągniętej na etapowy ewolucji,
którą postrzegam "po kawałku"). proponuję, wydaje się to możliwe, żeby takie
stany potraktować jako pośrednie, które tworzą się w czasie przechodzenie od
jednego elementu do drugiego (od jednej "chwilowo dopełnionej" już formy do
następnej - jednak zawsze jako efekt wzajemnego wynikania i współdziałania ze
sobą procesów, jako efekt "następowania" zjawiska w linii, po sobie – i jako
przynależące do jednej "rodziny"). - w trakcie takiego przechodzenia między
już istniejącymi kształtami (wyróżnionymi z tła "punktami-atomami") powstają
lokalne "zawirowania" i nowe elementy, czyli np. "izotopy". albo krótkotrwałe
fakty w postaci laboratoryjnego pierwiastka. krótki czas ich przeżywalności w
tym świecie to najlepszy dowód ich przejściowego stanu. mówiąc inaczej, są to
uchwycone "na gorąco" (w przejściu) "zgęstki" energii między kolejnymi ważnymi
kwantowo punktami ewolucji (szczególnymi miejscami na fali). jednak które, co
warto podkreślić, z chwilą przesunięcia się całościowego środka ewolucji i na
nowo ułożenia granic świata (np. inna temperatura), uzyskują szansę (i tylko
szansę) "ustabilizowania" się w tych chwilowych stanach (np. jako "izotopy"
dla mnie) - i mogą trwać przez pewien okres. co było tylko chwilowym faktem i
pojawiło się, żeby zniknąć, stopniowo, przy sprzyjających warunkach, staje się
coraz bardziej stabilnym (i twardym) ciałem.
w takim modelu izotopy, a szerzej wszelkie pierwiastki szybko się rozpadające
(a już zupełnie szeroko wszelkie byty, które wyróżniam w otoczeniu), to formy
przejściowe, chwilowe stany energii w trakcie przemiany. zaistniały nadprogowo
i cieleśnie (fizycznie), wynurzyły się na moment z kwantowego oceanu, i zaraz
ponownie wtopią się w tło. to "namacalne" (podległe obserwacji i mierzeniu)
efekty przejścia między jednym a drugim etapem ewolucji. im dłużej toczy się
zmiana, tym więcej elementów i więcej cielesnych bytów. ale tym również, co
istotne, bliżej końca...
4. występuje w układzie podział na grupy główne oraz poboczne, do pierwszych
zalicza się te oznaczone pionowymi rzędami pod literą "a", a do pobocznych są
wliczane grupy i rzędy pionowe oznaczone literą "b". z tym, że zostały one,
skutkiem następowania po sobie zarejestrowanych wielkości mas atomowych (i w
takim działaniu porządkującym było to nieuchronne), wpisane w rzędy poziome.
a to wprowadza zamieszanie.
po pierwsze, nastąpiło, według mojego przekonania, przemieszczenie grupy "b"
z drugiego poziomu do trzeciego. dlatego, że już na drugim poziomie powinno
być 16 pierwiastków. (a dokładniej mówiąc, grupę przesunięto nie z drugiego
do trzeciego, ale z trzeciego do czwartego, w trzecim jest po prostu za mało
pierwiastków.) - powstaje więc pytanie: jak należałoby rozmieścić te poboczne
pierwiastki? czy w rytmie 2-6, to znaczy wpisać w rytm 2-6-10, jak domaga się
tego kwantowanie i umieścić je z boku? a może, co także nie byłoby bez sensu,
umieścić je pod pionowymi rzędami grupy "a"? czyli jako pierwsza przychodzi
grupa "a", a niżej "b" - jako proces, który powstał już "pobocznie". i jeżeli
teraz zobrazować to jako sferyczną zmianę w trakcie (dziejącą się), to grupa
"b" byłaby po jednej stronie, "a" po drugiej stronie równika takiej kuli. w
tym ujęciu część "a" byłaby tworzącą ("wyłaniającą") się stroną procesu, a
strona "b" zstępującą (zanikającą) do stanu "martwoty", w zakres podprogowy.
co istotne i ciekawe, w takim zobrazowaniu pierwiastki poboczne byłyby trwałymi
i najbardziej twardymi, sztywnymi. co zresztą występuje, przecież to one, w
obecnej chwili świata, zawierają w swoim zakresie najbardziej stabilne stany
pierwiastkowe (żelazo i inne metale). a izotopy kolejnych pierwiastków – to,
co określa się jako "izotopy", prezentują się w tym obrazie jako ewolucyjne
fakty, które się jeszcze nie "usamodzielniły" – albo ich czas już przeminął
(i dlatego widzę nędzne "resztki").
14

-
5. "trzecia linia" w procesie? - czy rejestruję całość?
w czym rzecz? chodzi o to, że widoczne w dzisiejszym układzie okresowym dwie
linie zmiany to nie musi być wszystko. - owszem, podziału generalnego, że są
dwa kierunki zjawisk (rozpad oraz łączenie), tego zbioru o żaden fakt już nie
powiększę, ale to przecież nie oznacza, że w układzie nie może zawierać się
więcej linii wydarzeń. jak, na jakiej zasadzie? jeżeli środek rzeczywistości,
stan aktualny świata uzyska w procesie ewolucyjnym nową jakość (przemieści się
w nowy stan energetyczny), to przecież musi, po prostu musi to odzwierciedlić
się w "kształtce" (strukturze) elementów układu pierwiastków (zaistnieje coś
w procesie nowego, a coś starego wypadnie z gry). zmiana konfiguracji, zmiana
rozmieszczenia elementów musi przełożyć się, z jednej strony, na stan całości
i funkcjonowanie zbioru (inaczej będą ze sobą reagować składniki, zwiększy się
lub zmniejszy zbiór możliwości wymiany energii między nimi) – ale z drugiej
musi to przełożyć się, co zrozumiałe, na graficzne zobrazowanie materii, czyli
w tym przypadku "sztywny" układ okresowy pierwiastków.
stąd wniosek, który został zasygnalizowany na wstępie, że może się w takiej
zmianie pojawić "trzecia linia", jest zasadny. tyle że, i to jest tu warunkiem
zasadniczym – w takim przypadku jedna z już istniejących (dziś) linii zniknie
– po prostu "zajdzie za horyzont" (zdarzeń). co innego będzie wówczas stanem
maksymalnym i aktualnie środkowym. a fakty, wszelkie byty dawniej dominujące,
będą się "pętać" lokalnie i po kątach, i w postaci, tak to trzeba określić,
"nędznych resztek" (czyli izotopów). - albo, to dopełnienie tego obrazu, będą
na tak wyróżnioną w analizie chwilę (w ramach zawsze "do przodu" generalnie
przebiegającego procesu) tylko dobrze zapowiadającymi się zdarzeniami, które
dopiero "za moment" zdominują ten lokalny świat (i okolice).
może więc być tak (i to chyba nie jest złe tłumaczenie i podejście do odczytu
układu), że "trzecia strona" pojawi się, kiedy środek ewolucji przesunie się
na nową pozycję i utworzy się inny kształt-stan-chwila wszechświata. przecież
to, co uważam dziś za "wszechświat" (podążając za obrazami podsyłanymi przez
astronomię czy fizykę), to konstrukcja dynamiczna, która miała początek, ma
stan obecny (umiarkowanie stabilny) – i "za moment" dziejowy się skończy. na
tym bazując mam prawo twierdzić, że to, co jakoś obserwuję, to stan wybrany
z całości, że to "kadr z filmu". i że, w ramach każdego "kadru", co innego jest
stanem przewodnim (środkowym). - mówiąc inaczej, w tym ujęciu zasada byłaby
syta – i realność zachowana.
aktualnie, na dziś, obserwuję taką sytuację, że dwa pierwiastki "prezentują"
się jako bieguny "globu", są do siebie na skrajnych pozycjach - ale przecież
w ewolucji wszystko płynie i się zmienia, w naturze nie ma zastoju. dlatego
"po jakimś czasie" jeden z tych biegunów "zniknie" i na jego miejsce wejdzie
następny pierwiastek - "ten trzeci". a w kolejnych "krokach" (kwantowych) i
ten może przesunąć się "na równik" i zdominuje sytuację (będzie najliczniej
reprezentowany, bo "równikowo"). a na opuszczone w taki sposób miejsce wejdzie
jeszcze następny, i też jako "trzeci". - dla obserwującego proces ewolucyjny
zawsze (i wyłącznie) "widać" dwa bieguny sfery, ale każdorazowo są to inne,
"odnowione" już bieguny zjawiska. sfera ewolucji "przekręciła się". - zmiana
energetyczna w taki sposób opisywana to byłoby coś takiego, że z jednej strony
następuje "zachodzenie" za horyzont (linię graniczną) zdarzeń należących do
jednej części układu (np. linii wodoru), ale jednocześnie, co tu istotne, po
drugiej wyłania się "zza horyzontu" ów trzeci pierwiastek. i wówczas to, co
obecnie jest na brzegu, czyli linia helowa, w trakcie swojego przemieszczania
się w czaso-przestrzeni, staje się linią środkową i dominującą. a po drugiej
stronie, przeciwnej, na miejsce helu, pojawiłby się następny trzeci, jeszcze
dziś nie istniejący element. i to on będzie w takich okolicznościach brzegiem.
itd. jak widać, koncepcja przesuwania się zdarzeń i elementów poza horyzont
ma w sobie coś pociągającego, coś, z czym umysł może się oswoić. taki opis
zjawisk jest zbieżny do wszelkich postrzeganych procesów.
15

-
6. dwukierunkowość i naprzemienność ułożenia w ewolucji kierunków wprowadza
jeszcze inny ciekawy temat do analizy, który warto prześledzić.
skoro po jednej stronie kuli znajduje się "gniazdo" i "biegun" pierwiastków
"aktywnych", a po drugiej prawie zupełnie "biernych", to stany pośrednie ułożą
się dalej w taki sposób, że linie łączące bieguny utworzą ciąg zjawisk, które
dziś są reprezentowane w układzie jako linie poziome. czyli energia budująca
strukturę, przemieszczając się pomiędzy "biegunami", rozpoczyna swój szlak od
pierwiastka aktywnego, żeby po przejściu całej linii znaleźć się na dole, w
strefie mało aktywnych. w tym ujęciu kula ewolucji byłaby "jednotorową": z
góry na dół. to znaczy, zawsze liczyłoby się od wierzchołka "aktywnego", a
kończyło na dolnym, "biernym" biegunie.
ewolucja w takim obrazie to sfera, która zapełnia się "liniami" i "bruzduje"
- "zamarza" w trakcie zmian, kształtuje się w stabilny i twardy "grunt" pod
nogami. dla mnie "wieczny", w ujęciu logicznym zawsze tylko "na chwilę".
doprecyzowanie: zaprezentowany model opiera się na przechodzeniu zmiany, tu w
formule "atomów" (i zbiorów atomowych, pierwiastków) od bardzo aktywnego stanu
na stronę drugą, na drugi biegun (mało aktywny). przy czym, co posiada tutaj
znaczenie, również i ten "bierny" chwilowo biegun, kiedy ewolucja przemieści
się dalej, staje się biegunem aktywnym, a idące od niego linie, teraz już ku
następnemu brzegowi (ku górze), wytwarzają pierwiastki coraz mniej aktywne,
"zamierające". jedna ewolucja, jedna sfera ewolucji przechodzi w następną, a
ta następna znów w kolejną. "zagięcie" (zawinięcie, zakrzywienie) się procesu
w nowym wymiarze (powyżej lub poniżej wyróżnionego) powoduje, że cała zmiana
przechodzi na następny poziom. ale, co niezwykle ważne, dopiero razem, łącznie
oraz całościowo tak wyróżnione poziomy tworzą postrzegany fakt – tu w formule
"układ okresowy pierwiastków". proces energetyczny biegnie wielowymiarowo (i
wielopoziomowo), ale w odbiorze, w mojej rejestracji jest to jedność. tworzy
się więc "przekładaniec" poziomów zdarzeń, "cebula" zdarzeń – wielowarstwowa,
wielowymiarowa rzeczywistość (fizyka). w kolejnych "zakrzywieniach" procesu
kształtujące się pierwiastki, coraz twardsze i stabilniejsze, budują się, tak
to można opisywać i postrzegać, niejako "pod" tymi aktywnymi i miękkimi ("w
głębinie" i pod "ciśnieniem"). efekt takiego złożenia procesów? buduje się
coraz niższy poziom rzeczywistości o coraz liczniejszej reprezentacji twardych
i trwałych układów (analogia - to uwarstwienie planety), aż do "stabilnego"
i głęboko leżącego metalicznego jądra.
inaczej mówiąc, proces w miarę przebiegu stygnie, gęstnieje i robi się coraz
bardziej podobny do "ciała osobliwego" - i zamiera. sfera ewolucji wypełnia
się, twardnieje oraz stabilizuje (dochodzi do zapełnienia wszelkich możliwych
stanów układu). jeżeli obrazować rzeczywistość jako strukturę wielopoziomową
- to na każdym z poziomów powstają coraz twardsze układy, coraz zimniejsze
(w opisie "do dołu", przy odwrotnym kierunku będą tworzyły się struktury, to
zrozumiałe, coraz luźniejsze). po dotarciu wyróżnionego procesu do końca (i
wyczerpaniu wszelkich możliwości), przechodzi on na/w niższy poziom – kiedy
ewolucja jednego poziomu się dopełni, następuje jej biegunowe "zakrzywienie"
w następny. i buduje się nowy ciąg zdarzeń, już na tym niższym.
po przejściu "linii bruzdowania" z jednej strony ewolucji na jej drugi punkt
biegunowy (bruzdowanie – to analogia do kształtowania się komórek w trakcie
podziałów), następuje nie zakończenie procesu, lecz trwa on dalej. ewolucja
"w poziomie", "w płaszczyźnie" się wyczerpała, ale to przecież nie oznacza,
że wyczerpały się możliwości. proces "schodzi do podziemi" i biegnie równie
swobodnie poniżej wcześniej wyróżnionej powierzchni, już nie w tej samej, co
poprzednio płaszczyźnie, lecz "niżej" (lub wyżej). tutaj ponownie, jak było
to na wyższym poziomie, linia biegnie do drugiej strony i przechodzi przez
wszelkie stany pośrednie - a całość kończy się dopiero po zrealizowaniu, po
wyczerpaniu wszelkich możliwych poziomów. i kończy się całkowitym bezruchem
(lub całkowitym chaosem w drugim przypadku).
16

-
7. ciekawym zagadnieniem jest istnienie nuklidów u układzie okresowym. tzn.
takich stanów-elementów, które nie posiadają izotopów – czyli, inaczej mówiąc,
nie są otoczone "atomową rodziną". - podkreślam, zastosowana tu terminologia,
"nuklid", nawiązuje do takich "konstrukcji" w chemii czy fizyce, ale odnosi
się jedynie do szczególnego rodzaju atomów wyróżnionych w układzie. mianowicie
tym wyróżnionych, że nie posiadają form "pobocznych", to znaczy "izotopów".
a więc jakoś podobnych i zarejestrowanych "odmian" tego samego pierwiastka.
ponieważ użyta nazwa może wprowadzać zamieszanie, dlatego to wyjaśnienie jest
konieczne. nuklid w układzie to "atomowy samotnik".
po skrupulatnym przejrzeniu zbioru takich "indywidualistów", można się ich w
tabelkach doliczyć 21 sztuk. jednak, jak wynika z obliczeń kwantowych, zbiór
takich elementów jest większy i wynosi 27. zamierzam wrócić w tej chwili do
tego zagadnienia, ponieważ z wstępnej analizy wynika, że ewolucja, formowanie
się struktury pierwiastków jeszcze się nie zakończyło, że nawet daleko do tego
momentu (co i tak było oczywiste z powodów innych).
pytanie zasadnicze w tym momencie brzmi: dlaczego "nuklidy" są i dlaczego są
takie? a po drugie, czy nuklidów rzeczywiście jest 27 sztuk, to również wymaga
wyjaśnienia. pytania o naturę nuklidów, czyli jednostek w ramach układy, są
ważne z tego powodu, że przecież każda ewolucja to zarazem rozpad i łączenie
- i nic z tego fundamentalnego schematu zjawisk się nie wyłamuje. czy więc nie
dotyczy to nuklidów, czy w swojej ewolucji nie przechodzą takiego procesu? to
byłoby nieporozumieniem, logiczną głęboką sprzecznością. wszystko, każda w
otoczeniu postrzegana zmiana (ewolucja) jest, i to jednocześnie, rozpadem i
łączeniem. dlatego pytanie, skąd w układzie (a najpewniej również w każdej
ewolucji), takie pojedyncze oraz nie obarczone "rodziną" twory, jest ważne,
a odpowiedzi, które muszą zostać zweryfikowane, są następujące:
po pierwsze (co jest wielce prawdopodobne), ich drogi ewolucyjne, ich stany
energetyczne należą jednocześnie do obu linii. - to znaczy, że choć są w obu
kierunkach reprezentowane na równej zasadzie (ale nierównomiernie ilościowo),
to występują w obu torach te same, nie różniące się między sobą fakty (czyli
koniec i początek jest taki/ten sam). i mimo że generalnie podlegają łączeniu
i rozpadowi, nie można ich rozróżnić w tym procesie, ponieważ mają takie same
wielkości liczbowe (i fizyczną postać). kiedy zobrazować to falowo, mogą to
być ważne punkty przejścia fali przez oś symetrii, a nuklidy byłyby wcielonym
(obleczonym) w materię stanem fali w tym miejscu.
po drugie, co pojawiło się w innym liczeniu i obrazowaniu układu okresowego,
nuklidy występują jako "jedynki" po każdej ze stron ewolucji i nie mają obok
siebie niczego więcej (tacy "samotnicy"; - albo, inne obrazowanie, "komórki
macierzyste"). wydaje się, że może być i tak, że nuklidy, czy to rozpadając
się, czy łącząc, nie uzyskują szansy na zbudowanie wokół siebie w przestrzeni
innych, pośrednich stanów. być może gra tu rolę powstający w ewolucji "ścisk",
kiedy zmiana dociera do brzegu. czyli kiedy, na skutek geometrii, pojawia się,
zaczyna istnieć i dominować stan graniczny ("ściana", płaszczyzna końca). gdy
ewolucja dochodzi "do wierzchołka", "do brzegu" kuli, wówczas nie na miejsca
na nic więcej, po prostu zakres swobody się wyczerpał – na/w brzegu jest tylko
jeden kwant (jedna warstwa), jest tu miejsce wyłącznie na jednostkę (biegun
jest punktem). przy/na granicy świata pozostaje już tylko jeden fakt (kwant),
on kończy (lub zaczyna) piramidę ewolucji, jest niczym "punkt węzłowy".
ciekawe w tym ujęciu stanu granicznego jest to, że nuklidy rozpadałyby się i
łączyły niejako "same w siebie" (czy "przez siebie"). interesujące jest to w
takim obrazie, że nie jest to niemożliwe. rozpad oraz łączenie muszą być, ale
powstający nowy element jest zarazem "doskonałą" symetrią wobec tego, co było
wcześniej, jest powieleniem poprzedniego tworu. to tak, jakby przekształcić
jeden stan na/w drugi bez zniekształcenia. bez zmian, które powstają w każdym
innym przekształceniu. w takim przypadku oś symetrii wypadałaby dokładnie w
połowie tego stanu (nuklidu). i byłaby doskonałą (mniej-więcej) osią symetrii.
17

- nuklidy
- punkty graniczne
istotne w wyżej zaprezentowanym ujęciu (i rozumieniu roli i stanu nuklidów)
jest to, że taki rozpad-łączenie rzeczywiście jest ważny, a nawet logicznie
ciekawy. zmiana, a jednak nic się nie zmienia, przekształcenie "bezstratne"
samo na/w siebie. ewolucyjnie, przecież w toczącej się zmianie, która jest
regularna z zasady (ewolucja to nie chaos), taki "samotny punkt" procesu musi
posiadać znaczenie, wyróżnia go sama przemiana, więc jest stanem zasadniczym.
jeżeli tak jest, a wszystko za tym przemawia, to wynika to z braku miejsca
("przestrzeni życiowej") do przebiegania ewolucji, nie widzę innego sensownego
i odnoszącego się do zasad zmiany wytłumaczenia. brzeg, osiągnięcie punktu
brzegowego procesu, istnienie na/w skrajnym zakresie – wyłącznie w taki sposób
można wyjaśnić fakt istnienia w rozbudowanym zbiorze (w którym jest mnogość
stanów pośrednich i chwilowych), że jest stan "jednostkowy", taki "samotnik
atomowy", jak to nazwałem.
nie może ewolucja się rozprzestrzenić, ponieważ osiągnęła granicę, i występuje
brak możliwości ruchu, więc zmienia się na stan uprzedni. kiedy proces dociera
do kresu, kiedy pozostaje wykonać już tylko ostatni krok (czy oddać ostatnie
tchnienie), to jest to już jednostka – kwant zmiany. to koniec pewnego etapu,
który nie ma szans dalej się toczyć. i najpewniej nuklidy, to, co postrzegam
jako pierwiastek bez izotopów oraz jako fakty ewolucyjne, są dokładnie w takim
położeniu – a ich umiejscowienie w układzie posiada znaczenie. czyli oznacza,
oddaje cechy procesu – i go "znakuje".
będą więc nuklidy w takim ujęciu rozpoczynać ewolucję, będą u jej początku, a
ich istnienie będzie jednocześnie wyznaczało granice, będzie oznaką, że w/na
tym odcinku zmiana się skończyła - że tu osiąga swój kres. zmiana ewolucyjna
konkretnej w układzie linii lub całego układu, to do ustalenia. dlatego można
nuklidy potraktować jako "znaki drogowe" w tym procesie, punkty orientacyjne
i "milowe", które wyznaczają szerokość i zajętość przestrzeni przez proces. i
z tego powodu są ważne. potraktowanie nuklidów jako "drogowskazów" oraz jako
wskaźników wytyczających linie (zaczynających lub kończących) - to ciekawe i
obrazowe opisanie zjawisk, rzuca się na/w umysł. i uważam, że prawdziwe.
nuklidy niewątpliwie pełnią w ewolucji rolę punktów wyróżnionych, węzłowych,
jednak czy będą układami (elementami) wytyczającymi szlak danej ewolucji, czy
też będą tylko dostarczać energii (przez rozpad swojej struktury na mniejsze
elementy) – to pytanie istotne. że nuklidy, co wynika z przeliczeń kwantowych,
zaczynają każdy poziom procesu swoim istnieniem, więc stoją na początku tego
poziomu, to zapewne posiada analogiczne znaczenie, jak umieszczony przy drodze
(a tu w ramach drogi) drogowskaz, czyli wymusza-nakazuje sposób postępowania,
jest stanem, który determinuje następne. jest efektem, końcem zdarzeń, które
toczyły się "do" tego momentu (i miejsca) - ale determinuje, wyznacza swoim
istnieniem to, co może zdarzyć się "dalej". jego postać (cechy i parametry),
położenie i ukierunkowanie w przestrzeni, to decyduje o dalszej zmianie. - w
tym ujęciu owe "punkty węzłowe" decydują o kształcie ewolucji, są graniczną
strefą - a właściwie, to chyba bardziej przystające określenie do tej roli,
są "słupami" granicznymi: dalej nie ma już ewolucji. dalej jest "nic(ość)"
(środowisko).
nuklidy, to wniosek z takiego podejścia, są ważne w procesie. czuję jednak, że
zbyt wąsko i nie w pełni potraktowałem zagadnienie, że nie wszystko jeszcze
zostało powiedziane, dlatego trzeba będzie do sprawy wrócić. padło wcześniej,
że nuklidów może być 27. poprawka – 28. "rozpisanie" procesu ewolucji według
sześcianu uzyskuje 14 punktów węzłowych. a ponieważ sfera w czasoprzestrzeni
jest rozwinięciem sześcianu - ponieważ każda ewolucja to zdarzenie kuliste w
maksymalnym ujęciu, dlatego ilość nuklidów musi spełniać warunek posiadania
wspomnianej wielkości. dlatego w układzie znajduje się 28 nuklidów (to są dwie
linie po 14 elementów). tyle ich będzie, tyle może być.
18

- atom
- wizualizacja "atomu" (model wspomagający)
pobocznie, przy okazji analizy układu okresowego, warto zastanowić się, jak
można wyobrazić sobie działanie atomu. to nic, że są już techniczne metody,
które pozwalają na podgląd intymnego świata atomowego, a nawet majstrowanie
w mim – zamierzam pokazać, że żadnej rozbudowanej aparatury tu nie potrzeba,
że "atom" widzi każdy i zawsze (o ile tylko chce). i o ile zagoni do wytężonej
pracy swoje atomowe "szare komórki".
co jest najlepszym modelem "atomu"? - tłum. dowolne zbiegowisko, grupa ludzi
lub adekwatny, podobny układ ewolucyjny, który można detalicznie obserwować
w przemianach. istotne w tym modelu jest to, że w "ulicznym atomie" wszystko
widać w szczegółach i każdego dnia. a co więcej, co również ważne, "atom-tłum"
mam na wyciągnięcie ręki, natomiast prawdziwego osobiście nigdy nie zobaczę,
ponieważ skala nie ta. każde zachowanie w strukturach atomowych rejestruję tu
w formie i postaci mi dostępnej – a co najważniejsze, w trakcie przemian. to
nie jest energetyczny "punkt", czy inna "kropka kwantowa", ale konstrukcja w
chwili jej powstawania – momentu w dziejach, kiedy zajmuje maksymalny obszar
w środowisku – oraz kończenia się. widzę początek, środek i koniec ewolucji,
której na poziomie atomowym nigdy nie zarejestruję (osobiście).
atom składa się z elementów i tłum składa się z elementów, nie ma znaczenia,
co to za elementy. w obu przypadkach "mechanika elementów" procesu jest ta
sama - i głęboko analogiczna, a bezpośrednia "naoczność" takiego "ulicznego
atomu" jest wartością, która skutkuje zrozumieniem takiego "wydarzenia". - w
tym konkretnym przypadku (poznawanie "atomu") mój eksperyment badawczy polega
na tym, że umieszczam się gdzieś wysoko, najlepiej w proporcji (tego nie muszę
zapewne podkreślać) do uczestniczących w badaniu układów. czyli jest z jednej
strony "eksperymentator", obserwator, ja – a po drugiej "atom"-zbiór, który
zaistniał, zgromadził się swoimi "osobnikami" na ulicy. technicznie to może
być na przykład wysokościowiec oraz dziesiąte piętro, z którego spoglądam na
tworzące się na ulicy zbiegowisko.
moje zadanie w tym eksperymencie jest banalnie proste: obserwuję "atom-tłum"
i robię zdjęcia. oczywiście ponownie w proporcji do tempa procesów, które mnie
charakteryzują i przemiany atomowe. dlatego są to działania w dużym odstępie
czasu. obserwacja samej ewolucji zgrupowania (ścisk, rotacja wokół centrum,
swobodne elektrony, falowania-drgawki, doskakiwanie oraz pozyskiwanie nowych
elementów lub tracenie ich na rzecz otoczenia /więc przeskoki po orbitach/,
kordon policji /warunki środowiskowe/, który ogranicza nadmierny rozrost, czy
strumień energii przez ten kordon się wydobywający /w jakimś kierunku, który
w "ogrodzeniu" jest najsłabszy/ itd. itp.) - to wszystko jest bardzo ciekawe
i oczywiście rzuca się na oczy obserwatora (i pozwala zrozumieć atom). ale ja
nie z tych, co chcą jedynie popatrzyć, wyznaczam sobie zadanie ambitniejsze:
zamierzam przewidzieć, co się zdarzy w zjawisku, jakie zajdą w nim zmiany i w
którym kierunku. czyli robię zdjęcia i próbuję, staram się na ich podstawie
przewidzieć, co wystąpi "za moment" w zbiegowisku - lub jak będzie zachowywał
się pojedynczy, wyróżniony element ("elektron").
moje zadanie jest pozornie banalne. ot, widzę na fotografii osobnika, którego
zachowanie mnie zaciekawiło. przemieszcza się w tłumie, przepycha do centrum
(coś go w tę stronę wyraźnie "popycha", czy "przyciąga") – dlatego staram się
przewidzieć, gdzie znajdzie się na kolejnym zdjęciu, które będę robił dopiero
za kilka minut. - cóż, zadanie wydawałoby się banalne i proste, jednak jego
praktyczna realizacja bardzo ograniczona. konia z rzędem temu, kto skutecznie
i z detalami wytypuje położenie "elektronu-osobnika" w kolejnym "rozdaniu",
taki szczęściarz może śmiało zacząć uprawiać zawodowo hazard. przeprowadzając
w tak nakreślonej skali swój eksperyment, z zachowaniem koniecznych proporcji,
szybko przekonuję się, że jest to fizycznie i realnie zadanie ponad moje siły,
nie do wykonania.
19

-
dlaczego niewykonalne? ponieważ nawet dysponując oprzyrządowaniem w postaci
"mechaniki elementów" czy inną super technologię, nie mogę tego zrobić. każde
moje ustalenie obarczone jest wpisaną na zawsze w "eksperyment" zasadniczą
niepewnością, pozwala przewidywać położenie lub stan obiektu z przybliżeniem
i w granicach, zawsze jako zakres potencjalny. nie ma znaczenia mój wysiłek
i zastosowana metoda badawcza – obserwowanego obiektu, który tam, "na dole",
się przemieszcza, nie mogę zarejestrować w przemianach (krokach po ulicy). z
powodu? ponieważ różnica przynależnych dla mnie i dla atomu poziomów istnienia
(oraz wynikająca z tego szybkość reakcji) wyklucza taką obserwację. i jest to
trudność fundamentalna, związana z samym działaniem: rozdziela obserwatora i
obserwowany fakt mnogość procesów i poziomów. rozdziela-oddziela na zawsze,
nigdy tej granicy (osobiście) nie przekroczę.
tylko że - na co warto zwrócić uwagę w sposób szczególny - w proponowanym tu
modelu procesu (podejściu do tematu obserwacji "atomu") elementami użytymi do
eksperymentu są obiekty sobie podobne, przynależące do tego samego poziomu.
a jednak, przy uwzględnieniu uwarunkowań dotyczących obserwacji, pojawia się
identyczny i zasadniczy, ten sam problem (dylemat) poznawczy: nie mogę dojrzeć
w obu przypadkach i zdefiniować parametrów obiektu. przy czym, taka drobna a
istotna sprawa: w moim eksperymencie, przecież to wiem, "obiekt" badany ani
na mgnienie nie zniknął z istnienia, nie zapadł się w zakres nieoznaczony czy
inaczej definiowany, żył pełnią swojego "elektronowego" życia – więc nic nie
wiedział, że dla mnie przestał bytować pośród fizycznych faktów i rozpadł się
na chmurę prawdopodobieństwa. dlatego pojawia się pytanie: jak to jest z tą
obserwacją – "elektron"-osobnik istniał-istnieje, czy nie? w czym, gdzie tkwi
ograniczenie obserwacji – w świecie, czy we mnie?
czy można wyprowadzić z przeprowadzanego tu eksperymentu wniosek, że zakres
dla mnie nieoznaczony (nieoznaczoność świata) jest powiązany nie tyle z tym
"na dole" wirującym bytem atomowym (i innym "drobiazgiem" subatomowym), ale
z możliwościami obserwatora? owszem, bariera fizyczna i sprzętowa skutecznie
wyklucza poznanie tego zakresu (za wolno się poruszam w stosunku do atomu),
ale przecież taką samą trudność będzie rejestrował hipotetyczny obserwator,
który spróbuje zdefiniować moje położenie, a będzie podglądał mnie w rotacji
np. z sąsiedniej galaktyki (a jego reakcje będą w analogicznych proporcjach
jak moje do atomu). dla niego, jak dla mnie procesy atomowe, moje istnienie
(dla mnie ciągłe i stabilne), będzie rwane oraz nieokreślone w stanach. dla
niego, jak dla mnie położenie elektronu w atomie, każda obserwacja będzie i
zgrubna, i obarczona błędem (rozmyta na fali)– i nigdy inaczej. znów różnica
poziomów i szybkości reakcji wykluczy dokładność. to położenie-umiejscowienie
w świecie obserwatora względem obserwowanego obiektu determinuje wynik, który
można uzyskać, nie technologia czy stan zmysłów.
fakt - nie mogę w pełni zdefiniować położenia wybranego przeze mnie elektronu
w tłumie-atomie, ale to przecież nie oznacza, że "swobodny elektron-osobnik"
w okresie poza moją obserwacją znikł z istnienia (i przebywał w niebycie czy
realizował się jako fakt wirtualny). że był w zakresie "nieoznaczonym" – tu
zgoda. ale tylko dla mnie, dla obserwatora "wysokiego" (czyli obserwującego
z wysoka). powtarzam, ów "osobnik" o swoim "niebycie" nic nie wie, istnieje
i przemieszcza się w "tłumie" swobodnie (na ile pozwalają okoliczności). dla
niego świat ani na moment nie stał się "ciemny" czy nieciągły i nie znikł z
jego (w/na poziomie prowadzonej) obserwacji. - to moja, obserwatora-badacza,
przypadłość decyduje o takim postrzeganiu świata, że coś z niego i "gdzieś"
"wypada" - a nie że świat jest "nieostry", "poklatkowany", "rozmyty".
trudność w moim operowaniu elementami otoczenia, jak widać, jest zasadniczej
natury (wynika z samej istoty tej natury i mojego w niej ulokowania). - ale
nie rezygnuję. robię zdjęcia dalej – ponieważ chcę wiedzieć - ponieważ (być
może) będzie od tego zależało moje być albo nie być. chcę wiedzieć, co i jak
się "na dole" kotłuje – i dlaczego właśnie tak.
20

-
żeby jednak wszystko w moim eksperymencie było maksymalnie podobne do świata
atomów oraz jego badania, przechodzę od biernego rejestrowania zaistniałych
faktów do działania aktywnego. dlatego zamierzam wysyłać "porcję" energii w
kierunku jednostki-elektronu, która pomoże mi w ustaleniach. kiedy analizuję
atom, najlepiej wysłać wiązkę fotonów - w tym eksperymencie adekwatna będzie
grudka materii. czyli rzucam kamień. i tak celuję, żeby "mój" wyróżniony w
zbiorze elektron-człowiek został uderzony. to oczywiście wywoła reakcję. w
zależności od stanu tłumu (rodzaju środowiska, jego zagęszczenia, rozłożenia,
ukierunkowania rotacji), nastąpi reakcja, która jakoś się "zobrazuje". rozkład
możliwych zdarzeń może być szeroki, od całkowitego zignorowania mojego czynu,
aż po oderwanie się elektronu od atomu i przejście na inną orbitę. wszystko
analogicznie (identyczne) do zachowania się prawdziwego elektronu. jednak dla
mnie, "widza" obserwującego elektron-człowieka, jego przemieszczenie się na
kolejne poziomy energetyczne (przeskoki) są nie do rejestracji, ponieważ są
dla mnie skryte, dzieją się "podprogowo". wiem, że się dzieją, że "elektron"
w "atomie" przechodzi z orbity na orbitę, przecież widzę-rejestruję ten fakt
na kolejnych zdjęciach w eksperymencie i ustalam każdorazowo inne położenie
"obiektu badawczego" w trakcie mojego "podglądnięcia" zawartości "pudełka",
ale wszelkie ruchy i przejścia między "orbitami" są dla mnie zawsze w zakresie
"poza" rejestracją. w każdym następnym ujęciu obserwuję elektron-osobnika w
innym położeniu i w innym stanie energetycznym (jego "emocjach") - ale nigdy
to nie jest stan pewny.
ważne i zasadnicze w tym modelu jest to, że ten sam eksperyment rejestrowany
(i odczuwany) z poziomu elektronu-człowieka przedstawia się głęboko odmiennie.
dla niego zdarzenia zawsze mają charakter ciągły i nie występują w nich żadne
przerwy czy przeskoki. w zakresie jemu dostępnym wszystko wiąże się ze sobą,
kolejne stawiane kroki są dla niego nie tylko możliwe do obserwacji, ale są
przede wszystkim przewidywalne, wynikają z stanu otoczenia i jego, elektronu,
możliwości (sił, szeroko pojętej zasobności energetycznej). dla mnie proces
wydaje się (i jest) nieciągły, skokowy, wręcz chaotyczny – elektron nic o tym
nie wie. ja widzę "elektron" raz blisko centrum, to za chwilę "wyłania" się
gdzieś na obrzeżach, a przecież to tylko reakcja na mój strzał kamieniem.
stąd mam już tylko krok do "wyprodukowania" teorii: zjawiska na/w poziomie
tłumu-atomu są "nieoznaczone". albo wyznaczę dokładnie przestrzeń, w której
elektron-człowiek się "pojawia", albo obliczę prędkość z jaką się zobrazuje
w bliżej nieokreślonym miejscu (znając siłą przyłożoną i wyliczając efekt).
zawsze będę zgadywał, nie mam pewności wyniku. - dla mnie "obiekt" znika z
obserwacji, i to dosłownie. nie mogę go śledzić, ponieważ nie dysponuję metodą
"sfotografowania" jego położenia "pomiędzy" kolejnymi obserwacjami, różnica
w rytmie przemian to wyklucza. - kiedy siedzę na tym swoim "wysokim" piętrze
obserwacyjnym, na poziomie "atomowym" dzieją się przeróżne zjawiska. są dla
mnie dalekie, głębokie - i skryte. nie zarejestruję ich żadnym, ale to żadnym
przyrządem badawczym, bo każdy zastosowany przeze mnie przyrząd znajduje się
"powyżej" poziomu obserwowanego. "tłum" na ulicy odmienia się (krokami swoich
elementów, "porcjami" energii), ale ja tego nie rejestruję, ponieważ jestem
"daleki" od tego zakresu. mogę domniemywać, a nawet wiem, że kiedy ja tutaj,
"u siebie", szykuję aparat do kolejnego "zdjęcia" (rzeczywistości), to "tam",
"na dole", w "tłumie-atomowym" (i niżej), coś drga, faluje, zmienia położenie
i przechodzi kolejne poziomy energii. ale dla mnie jest to "zakres ciemny" i
skryty, nie do rejestracji. - owszem, mogę próbować coraz bardziej "drobić"
pomiary, robić "zdjęcia" w maksymalnie dla mnie szybkim tempie, jednak efekt
tego będzie "zgrubny", nie mogę z zasady poznać fizycznie mniej (oraz sięgnąć
niżej), jak mój najszybszy "ruch"-element (działanie i "przyrząd", za pomocą
którego działam). tylko że "tam", w "atomie", reakcje są jeszcze szybsze. ja
wykonam jeden ruch (obrót), a "atom" "okręci" się wielokrotnie.
kręci się - wiem o tym - ale poza moim obserwowaniem.
21

-
na tym oczywiście nie koniec paradoksów tego przykładu, eksperyment polegający
na obserwacji "niskich" (dla mnie odmiennych) stanów rzeczywistości, może, w
pewnych okolicznościach, okazać się do przeprowadzającego badanie wyraźnie, a
nawet bardzo głęboko zaskakujący. poznawanie otoczenia, zasiadanie w ciepłym
i wysoko położonym punkcie obserwacyjnym (przez to spokojnym), to nie zawsze
jest działanie bezproblemowe, są rozliczne skutki. kiedy aktywnie "maca" się
wystające ponad powierzchnię fakty, a zwłaszcza, kiedy czyni się to operując
mało adekwatnymi do świata abstrakcjami (więc bezrefleksyjnie), jako reakcja
przeciwnie ukierunkowana, może w stronę "fizycznego aktywisty" przyjść sygnał
zwrotny, który nie tylko pokaże prawdziwy rozkład elementów w środowisku, ale
również jego miejsce – a to nie zawsze musi być przyjemne.
dlaczego? ponieważ oto może się okazać coś zupełnie dla mnie "cudownego", co
dalece wykroczy poza wcześniej zaplanowany eksperyment: nagle do drzwi moich
– do mojego "punktu obserwacyjnego" zastuka "elektron-człowiek". zaobserwował
moją działalność i przyszedł puścić pod moim adresem (jako zwrotną energię)
wiązkę słów o silnym zabarwieniu emocjonalnym. cóż, nie można mu się dziwić,
przecież guz na głowie to przypadłość bolesna.
ale to tylko jedna z potencjalnych reakcji "atomowych", ich zbiór jest, trzeba
obiektywnie to przyznać, zdecydowanie bardziej rozbudowany. bo może być gorzej.
jeżeli uderzenie (moje zadziałanie) było silne i mocno wybiło z orbity (i ze
stanu uprzedniej równowagi) ów elektron, może na mojej twarzyczce, skutkiem
istnienia zjawiska tarcia, mocno zaboleć siła zginania i rozprężania mięśni
tego osobnika. mówiąc inaczej, dostanę w mordę. zrozumiałe, i to nie wymaga
podkreślania, zdarzenie tego rodzaju jest uwarunkowane stanem środowiska oraz
moim na elektron-obiekt oddziałaniem. czyli, im większa przyłożona siła, tym
(kontr)reakcja odpowiednia (skoro tak wyskalowałem swój eksperyment, to mam
adekwatnego do tego efekty – wiadomo, "rozbicie" atomu skutkuje objawiającymi
się daleko i głośno reakcjami łańcuchowymi).
może być tak, że "elektron" nawet nie przeskoczy na inną orbitę i nie pokona
tłumu, uderzenie było zbyt małe i błahe – więc zrezygnuje. ale może być i tak,
że podbudowany energią rzutu i swoją złością, idzie pod mój dom. widzi okno
i punkt, z którego został rzucony kamień i zamierza się tam dostać. ale znów
rezygnuje w obliczu konieczności wdrapania się na dziesiąte piętro, bo windę
ktoś "przypadkiem" zdemolował wcześniej (tak się to losowo w świecie ułożyło,
że międzypoziomowy kanał-winda nie funkcjonuje). w tym przypadku niewątpliwa
"atrakcja" spotkania się oko w oko z obiektem badawczym skutecznie mnie omija.
na szczęście. moje szczęście.
jednak, ech, może zaistnieć i taka okoliczność, że zadziałałem "centralnie"
i skutecznie (kamień był duży, rzut celny) – a efekt w postaci "guza" obfity
(i objawia się w środowisku, przypomina "grzyb"). mówiąc inaczej, obiekt jest
zdeterminowany. - wdrapuje się więc na to moje dziesiąte piętrzysko (pomimo
niedziałającej windy i oporu środowiska) i staje u bram moich. wówczas mogę
być pewnym, że siła jego skumulowanej (kiedyś-tam treningami) energii mnie nie
ominie, że zacznie rozprzestrzeniać się w sposób niekontrolowany. - no, chyba
że uda się mi przedstawić równą mu siłę. na przykład oddalić go lub ukryć się
za "warstwą ochronną" drzwi domostwa. tyle że, to oczywiste i nieuchronne, w
takim przypadku wybuchająca swobodnie energia wyładuje się pobocznie, więc
właśnie na drzwiach. ze skutkami dla nich opłakanymi.
jest jeszcze jedna (teoretyczna i w naturze nie polecana) możliwość, która
prowadzi do załagodzenia całej nieprzyjemnej sytuacji - czyli ugoszczenie i
udobruchanie wybuchowego jegomościa mocnym trunkiem dla dorosłych. tylko że,
trzeba mieć tego pełną świadomość, to zawsze ryzyko. że będzie nowy wybuch.
jako że obiekt badawczy ("atom") pozyska nową porcję zasobnej w procenty oraz
skwantowanej energii...
-
cóż, zabawa w eksperymentatora ma swoje koszta.
22

- układ okresowy pierwiastków
- jak go widzieć i odczytywać
- podsumowanie na tym etapie
po pierwsze, w dzisiejszym postrzeganiu układu okresowego trzeba podkreślić
fakt, że jest stanem "zastygłym" w określonej formie i że nie widać żadnych
prób jego modyfikacji. oczywiście nie chodzi w tym przypadku o dodawanie do
istniejącego zbioru kolejnych elementów (niekiedy z wielkim nakładem działań
technicznych), ale zmianę prezentacji. płaska formuła postrzegania otoczenia
(rzeczywistości), a z tym obecnie mam do czynienia, to nie tylko przeżytek w
dobie posługiwania się wielowymiarowością i wizualizacją procesów, ale przede
wszystkim "spłaszczenie" spojrzenia na otoczenie. - a to, nie waham się tego
tak określić, zasadnicza przeszkoda w zrozumieniu głębokich powiązań między
elementami świata (tu w postaci atomów). i dlatego warto, dlatego należy to
zmienić.
w pierwszej kolejności i głównie sprawa odnosi się do czaso-przestrzennego
charakteru układu pierwiastków - czyli rozmieszczenie jego elementów w czasie
i przestrzeni. i w dynamicznej, różnorodnie powiązanej ze sobą zmianie. powód?
przecież rzeczywistość to przemieszcza się, tu wszystko płynie, jest w ruchu
i zależności – a takiego ujęcia daremnie szukać w obecnym schemacie. że ono
występuje w głowie oglądającego i analizującego zjawiska, zgoda, abstrakcja w
obserwatorze nabiera cech ewolucji w toku, tylko, pytanie, dlaczego nie może
to być widoczne od razu i na pierwszy rzut oka? uważam, że powinno. - jeżeli
postrzegam i analizuję związki między elementami świata poprzez wykreślone na
płaskiej kartce linie, to w efekcie nie tylko obserwuję "zdeformowany świat",
ale przede wszystkim "zamyka" się on dla mnie na/w "płaszczyźnie". a przecież
widoki "płaszczaka" są zdecydowanie uboższe od bytującego w wielu wymiarach.
dlatego należy układ okresowy pierwiastków zmodelować, opisywać i postrzegać
jako sferyczną ewolucję, z wszelkimi tego konsekwencjami (dla zrozumienia i
dla praktycznego wykorzystania). układ jest abstrakcją oddającą występujące
obecnie we wszechświecie związki między elementami materii, ale jest również
abstrakcją zawierającą w sobie, jako fakt integralny i fundamentalny (acz nie
zawsze uświadamiany) - przestrzenność i czasowość tych zależności. i jako
taki także musi być prezentowany w formule procesu, jako struktura w trakcie
zmiany. - w ewolucji, również w abstrakcji opisującej ewolucję (tu materii),
nie ma żadnych elementów, które można by określać jako niezmienne, wieczne.
już samo pojęcie, kiedy je zestawić z kosmiczną nieskończonością, budzi co
najmniej uśmiech. "materia" to stan chwilowy, zmienny i, przede wszystkim, w
trakcie rozprzestrzeniania się. to tylko dla mnie, "mgnieniowego istnienia",
byty, które trwają miliony lat we względnej równowadze, stają się synonimem
długowieczności. ale to, co widzę (rejestruję) w postaci "układu okresowego
pierwiastków", to "wycinek", część całości, której fizycznie nigdy nie poznam,
jednak ponieważ ów "wycinek" jest w ciągłej zmianie, musi to uwzględniać i
model, którym się posługuję, i moje rozumienie procesów. płaszczyzna kartki
jest tylko etapem w zrozumieniu świata – najwyższy czas wznieść się wyżej.
konwenans, wypracowane kiedyś zobrazowanie układu okresowego sprawia (sam to
odczułem), że świadomość przestrzennego i zmiennego charakteru materii staje
się jakby uboczna i nie wymusza automatycznie odmiany widzenia kiedyś tam z
otoczenia pozyskanego ułożenia, nie wpływa na sposób traktowania materii w
związkach i wzajemnej zależności elementów. ta wiedza gdzieś tam naturalnie
kołacze, jednak znika z codziennej analizy. "widzenie płaskie", tak obecne w
psychice, więc naturalne i stosowane "od zawsze" (od najwcześniejszych etapów
rozwoju osobniczego czy zbiorowego), staję się dziś przeszkodą. i to dosłownie
przeszkodą, fizyczną wręcz, która utrudnia zrozumienie układu. i rzeczywistości
szerzej, to trudność, która musi być pokonana. mając pełną świadomość relacji
między elementami, czyli przestrzennego charakteru układu, dalej operowałem
jego płaską formułą - taka jest siła przyzwyczajenia i utartych poglądów.
23

-
następna kwestia, która wiąże się z postrzeganiem i pojmowaniem zbioru atomów:
ulotność, dosłowna chwilowość takiej konstrukcji (i każdej ewolucji). fakt,
że układ okresowy jest zbiorem stanów chwilowych oraz że jest również stanem
chwilowym w ewolucji wszechświata ("utwardzonym" przez obserwację i kolejne
badania)), że przypomina tworzący się ("zamarzający") płatek śniegu – takie
ustalenia i fakty składają się, muszą składać się na jego odbiór. a jednak w
analizach świadomość tego stanu umyka, pozyskana wiedza, że świat się zmienia,
to nie przekłada się na zmienność układu – abstrakcja przesłania proces i sama
"twardnieje" (chciałoby się powiedzieć, że w dogmat). jednak skoro zmienia się
otoczenie, również musi zmieniać się (ewoluować) abstrakcja oddająca zmianę
– skoro nie ma stałych faktów, również nie może być stałych abstrakcji.
dlatego też nie ma i nigdy nie będzie dokładnie takiego samego tworu w ramach
nieskończoności-wieczności Kosmosu, kształt i składniki, choć zawsze podległe
jednemu, generalnemu prawu ewolucji, są nie do powtórzenia w historii. zawsze
są takie same - ale nigdy te same. nieskończoność gwarantuje zbudowanie się
identycznego układu, ale nie tego samego, to punkt na/w prostej, zdarzenie w
tej postaci jedyne. bo choć prosta biegnie z nieskończoności w nieskończoność,
to każdy jej element (byt) jest jeden jedyny, niepowtarzalny – to wydarzenie
jednostkowe w wieczności.
mówiąc inaczej, obecna forma układu atomowego, to zrealizowana, to tu i teraz
zmaterializowana (adekwatne w tym przypadku określenie) wolność w przyrodzie
- to "zdeterminowany przypadek". ten konkretny układ to zapis ewolucji, tej
jedynej w takiej postać, to indywidualna "historia choroby". ale, co musi tu
paść, pewnej i koniecznej. takie ułożenie kwantów według jednolitej reguły
musiało się zdarzyć (powtórzyć) - ale tylko ten jeden raz (przecież w końcu
każda powtórka i tak jest pierwszym razem).
niezwykle ważnym elementem postrzegania i pojmowania układu jest fakt, że to
zbiór nie tylko "atomów" (tego, co mam za atom), ale również zjawisk, które
już zaszły, są jakoś obecne w środowisku – oraz tych, które dopiero będą w
świecie obecne. - mówiąc inaczej, układ okresowy pierwiastków, to, co uznaję
za układ, to zapis zdarzeń aktualno-historycznych, w którym występują elementy
obecne (te najbardziej liczne energetycznie i rozbudowane), ale również są tu
elementy, które swoją przeszłość (w znaczeniu: świetność) miały już pewien
czas temu. a dziś są już tylko wspomnieniem. - zarazem, obok nich, także dla
całości obrazu istotne, są składniki, które stanowią już "zadatek" na dobrą
przyszłość, pojawiły się pokątnie, ale ich czas jeszcze nie nastał. a nawet
nie jest pewne, czy owe dobrze "zapowiadające" się elementy dojdą do poziomu
świetności.
rzeczywistość – to, co mam za rzeczywistość, to złożenie faktów, wszelkich w
mojej obserwacji ustalanych "zgęszczeń" energetycznych, np. w postaci atomu.
jednak muszę mieć świadomość (i wykorzystywać tę wiedzę), że to nie są dane
z natury (czy przez inne-coś) niezmienne byty – ale że są to postrzegane na/w
zakresie nadprogowym chwilowe stany skupienia. zaistniały, zmieniają się i "za
moment" się skończą. - a co więcej, każdy rejestrowany element to złożenie
czaso-przestrzenne, więc powstające lokalnie. i dlatego nigdy nie jest pewne,
że zgromadzi dostateczną ilość energii (kwantów), żeby się wydobyć w przedział
powyżej progu. jeżeli zaistniał, to znaczy, że okoliczności temu sprzyjały,
ale niewątpliwie warto docenić ten rzadki w ewolucji przypadek. bo nigdy nie
jest pewne, czy "kiełkujący" z "kwantowego podglebia" "atom" zdoła zgromadzić
zasoby i pojawić się na widoku (i salonach), czyli zaistnieć jako pełnoprawny
i samodzielny, mocno osadzony w fizyczności obywatel układu. o tym zawsze i
ostatecznie decyduje środowisko, jego zasobność. a umiejętność do "wzbijania"
się "w górę", czyli sprawność w gromadzeniu kwantów, na pewno w tym pomaga,
ale tylko pomaga. przecież, kiedy nie ma w okolicy "czegoś", na czym można się
oprzeć, to nie ma szans na długie istnienie-i-obserwowanie. nigdy i nigdzie.
czy byt zasłuży na "nazwisko"? - oto jest pytanie.
24

- kwant
- pojęcie kwantu
- kwant a filozofia
w fizyce pojęcie kwantu jest pojęciem ogólnym, bardzo opisowym, nie ma jego
definicji fizycznej - i oczywiście być nie może. nie chodzi o wzory i mechanikę
takich elementów, ale o "fakt" kwantowy. według definicji słownikowej, kwant
to: "/quantum = ile/ fiz. najmniejsza porcja, o jaką może zmienić się dana
wielkość fizyczna (np. energia, pęd) określonego układu; teoria kwantów –
teoria fizyczna opisująca procesy, w których biorą udział mikrocząsteczki,
uwzględniająca nieciągłość (skokowość zachodzących zmian) wielkości fizycznych
charakteryzujących stany mikrocząsteczek."
w takim rozumieniu kwant to najmniejsza wielkość i nie jest zdefiniowane, czy
dotyczy to "porcji" energii, czy różnicy pomiędzy porcjami. nie jest jasne,
czy "kwant" opisuje (definiuje) "ilość" energii, najmniejszy w naturze stan,
czy tylko różnicę pomiędzy ilościami najmniejszymi. słowo "porcja" rozumieć
można dwoiście, jako minimalna ilość, wielkość czegoś - oraz jako minimalna
różnica między czymś a czymś. jednak, co zrozumiałe, niekoniecznie ustalana
różnica musi być zarazem równa najmniejszej porcji (czegoś). w układzie, który
zbudowany jest z kwantów (porcji), różnice między "porcjami" – zachodzenie
różnic będzie mogło realizować się o kwanty, tyle że już inne, oznaczające
odrębny fakt i z innego zakresu. ale, co ważne, choć to będzie już inny kwant,
to jednak zawsze jest to kwant.
"porcja" to ilość, jak i zdarzenie ("coś" i relacje między "kropkami coś") -
dlatego "kwant", chwilowo bez głębszego definiowania, jawi się jako pojęcie
ze swojej natury dwoiste: opisujące stałą wielkość i związki między ustalanymi
wielkościami. - czyli opisuje "cegiełkę" natury (jak by tej cegiełki na ten
moment nie postrzegać), jak i można go (w logice) stosować z powodzeniem do
opisu zachodzących zmian między tymi cegiełkami. chyba nie ulega wątpliwości,
że również oddziaływania między elementami dadzą się ująć w najmniejsze (acz
niekoniecznie mierzalne) "porcje" energii, więc będą podlegać skwantowaniu.
to samo pojęcie stosuje się, może być z powodzeniem zastosowane do opisywania
składnika ewolucji, jak również do zjawisk zachodzących w ramach ewolucji. -
czyli jest "kwant" pojęciem opisującym "przestrzeń" (rozumianą jak odległość
między elementami) - jak i "czas", relacje.
pytanie: czy ten dwoisty charakter jest uzasadniony? czy można opisywać tym
samym "elementem" ("parametrem", "faktem kwantowym") zmianę – kiedy do opisu
tej zmiany używam elementu, który jest w tym ujęciu "bytem" skończonym? nie
ma przecież znaczenia, że "kwant" to "porcja", że to niekoniecznie, a pewnie
i rzadko, może być jednostka ("jedynka") – w analizie tak prowadzonej, nawet
liczny zbiór elementów jest kwantem. czy zmiana, więc różnica między stanami
- jest taką samą wielkością (tym samym), co element tej zmiany? inaczej: czy
najmniejsza różnica między zdarzeniami, jest tym samym (taką samą wielkością),
jak najmniejszy element tej zmiany? - czy kwant zmiany (coś) jest tożsamy z
kwantem ilości, czy to ten sam "fakt" (coś)? pojęcie kwantu zawiera w sobie,
jak widać, zarazem pojęcie jakości, jak i ilości, jakość i ilość zbiegają się
w jedno. ciekawe. - do tej pory traktowałem "kwant" jako najmniejszą możliwą
do pomyślenia ilość "czegoś" i na tej podstawie opisywałem ewolucję. i nie
zastanawiałem się nad dylematem logicznym, co ilość, co jakość, utożsamiałem
ilość i jakość, przyjmując, że to "ilość". ale przecież tak nie musi być. nie
jest powiedziane, że stan "a" i "b", że różnica między tymi stanami, będzie
różna (inna od) "a" lub "b". - więcej, jeżeli a = 1 i b = 1, to różnica między
nimi także może wynosić 1. słowem, różnica między kwantem a kwantem miałaby
także wielkość kwantu. tylko czego? jak wymierzyć, jak nazwać to "coś"? czy
to energia, siła, czy co? przecież minimalna różnica między dwoma kwantami a
dwoma może wynosić tylko jeden kwant, najmniejszy "skok" energetyczny – czy
więc ten kwant będzie "połówką" tych dwu kwantów?
25

Filozofia ewolucji (kwantów)

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (13)

Viewers also liked

Viewers also liked (18)

Similar to Filozofia ewolucji (kwantów)

Similar to Filozofia ewolucji (kwantów) (19)

More from SUPLEMENT

More from SUPLEMENT (13)

Filozofia ewolucji (kwantów)