4. 1.Cuộc Đời
Democritus
(460-370 TCN)
- Xuất thân: quý tộc
- Là học trò của Leucippus và cùng
với Leucippus tạo ra thuyết nguyên
tử
- Đi đến nhiều nơi trên thế giới như:
Ai Cập, Ba Tư, Ấn Độ,...
- Là người Hy Lạp (460-370TCN) ở
Thrace
5. 2.Sự nghiệp
- Cha đẻ của khoa học hiện đại
- Toán học: tính được thể tích
hình nón và kim tự tháp.
- Người đầu tiên có khái niệm về
Dải Ngân hà và các hành tinh
trong vũ trụ.
- Tác giả một lượng sách lớn
nhưng đều bị tiêu hủy.
7. 3.1 Thuyết nguyên tử
- Nguyên tử là khởi nguyên, nguồn gốc
đầu tiên của thế giới sự vật.
- Là bất biến, là vĩnh cửu.
-Bất kì sự vật nào cũng được tạo thành từ nguyên tử
atom (phần tử nhỏ nhất) và chân không.
8. - Khác nhau của sự vật là do sự khác
nhau về sắp xếp, thứ tự,... giữa các
nguyên tử cấu tạo nên sự vật.
- Sự sống và con người trải qua quá trình biến đổi tự
nhiên từ thấp đến cao trong môi trường thích hợp,
không như quan điểm duy tâm cho rằng do thần linh
tạo ra.
3.1 Thuyết nguyên tử
9. 3.1 Thuyết nguyên tử
Con người được các thần linh tạo ra
Đây là một quan điểm rất hiện đại của
một người xa xưa.
10. 3.2 Thuyết duy vật về nhận thức
- Con người vừa là thực thể sinh học, vừa là chủ thể
nhận thức:
+ Sinh học: con người là sinh vật được cấu thành
bởi 2 yếu tố: thể xác và linh hồn.
+ Nhận thức: con người là một kết cấu phức tạp của
các nguyên tử, là “một Vũ trụ thu nhỏ”.
11. “Con người cần phải hướng nhận thức
đến cái chưa rõ ràng, chứ không phải cái
tuyệt đối hiển nhiên.”
⟹ Những nhận thức
tiến bộ, vượt thời đại
3.2 Thuyết duy vật về nhận thức
12. 4.Đạo đức
- Cái tốt có từ sự rèn luyện, kỉ luật, chứ không phải
bản chất của con người
- Phải biết kiểm soát suy nghĩ của mình: không đố
kị, hài lòng với gì mình có, biết khống chế cơn tức
giận,...
- Học tập là cao quý, nhưng học một cách thiếu lý
trí là sai lầm
Là người khai sinh ra trường phái
nguyên tử - đỉnh cao của chủ
nghĩa duy vật cổ đại
15. 1.Cuộc đời
- Hippocrates (460 – 370
TCN) là người Hy Lạp.
- Sinh ra trong một gia đình
thầy thuốc, ông học nghề từ
cha và ông nội của mình.
- Là một thầy thuốc có tài, có
đức, là người sáng lập ra
ngành y
“cha đẻ của nền y học hiện đại”
- Ông học ở đền Askalepieion
của Kos, là học trò của
Herodicus.
- Ông hành nghề y ở khắp nơi.
- Về sau, ông trở lại đảo Cos
(Hy Lạp) để thành lập trường
y và giảng dạy những tư tưởng
y khoa của mình.
17. “Lời thề Hippocrates” là lời “tuyên thệ” của
các thầy thuốc, của những người bác sĩ khi bước
vào nghề, nó được coi là chuẩn mực của y đức để
các thầy thuốc nhớ lại những gì mà người xưa đã
dạy. Nó được viết bằng tiếng vùng Ionia của Hy
Lạp cổ đại (cuối thế kỷ thứ 5 trước Công
nguyên).
Nguyên văn lời thề Hippocrates:
“Tôi tuyên thệ với Apollo, thần chữa bệnh, Asclepius,
Hygieia và Panacea, và tôi minh chứng với tất cả các nam
thần, các nữ thần, tôi gìn giữ, tùy theo khả năng và thẩm
định của tôi, lời thề sau đây:
Yêu kính, như là cha mẹ tôi, người đã dạy tôi môn học
này; sống hòa nhã với thầy và nếu cần, chia sẻ tài sản với
thầy; chăm sóc con cái thầy như là anh chị em tôi và dạy
họ môn học này.
Tôi sẽ kê toa vì lợi ích của bệnh nhân, tùy theo khả năng
và thẩm định của tôi và không bao giờ làm hại ai.
Tôi không bao giờ đưa thuốc giết người cho bất kỳ ai hỏi
tôi và sẽ không tư vấn một kế hoạch như vậy. Tôi sẽ
không cho bất kỳ người phụ nữ nào một dụng cụ phá thai.
Nhưng tôi sẽ giữ tinh khiết cho đời tôi và cho nghề
nghiệp của tôi.
Tôi sẽ không giải phẫu để lấy sạn, kể cả đối với bệnh
nhân biểu lộ là mang bệnh này. Tôi sẽ dành việc giải phẫu
cho những y sĩ, chuyên gia về bệnh này.
Mỗi căn nhà tôi bước vào vì lợi ích của bệnh nhân của tôi,
giữ gìn tôi khỏi mọi ý đồ xấu xa và mọi cám dỗ, đặc biệt
là khỏi các khoái lạc tình yêu với phụ nữ hay với nam
giới, dù họ là người tự do hay nô lệ.
Tất cả mọi điều tôi biết trong khi hành nghề hay trong
giao tiếp với mọi người mà không nên để lộ ra ngoài, tôi
sẽ giữ bí mật và sẽ không bao giờ tiết lộ.
Nếu tôi giữ lời thề này một cách thành khẩn, tôi sẽ được
an hưởng đời tôi và thực hành nghề tôi, được mọi người
kính trọng mãi mãi. Nếu tôi đi trái đường và vi phạm lời
thề, những điều ngược lại sẽ đến với tôi”.
18. 3.Tư Tưởng
Về tư duy khoa học và khám bệnh lâm sàng:
- Bị 20 năm tù giam vì cho rằng: “Y học là một ngành khoa học”.
- Quan niệm và tin tưởng rằng bệnh tật nào cũng có nguyên nhân
của nó và có thể tìm hiểu được.
- Bác bỏ việc bệnh tật là do những sức mạnh siêu nhiên và do
người ta có những ý nghĩ tội lỗi hay báng bổ thần thánh.
- Cơ thể phải được nhìn nhận như là một tổng thể chứ không phải
là một tập hợp rời rạc của từng bộ phận.
- Tin tưởng vào quá trình lành bệnh tự nhiên thông qua nghỉ ngơi,
chế độ dinh dưỡng hợp lí, không khí trong lành và sự sạch sẽ.
- Môi trường thiên nhiên xung quanh luôn tác động đến con
người, người thầy thuốc phải quan tâm đến cách sinh sống, chế
độ ăn uống, tuổi tác, hoàn cảnh của người bệnh.
- Là thầy thuốc đầu tiên cho rằng tư tưởng, suy nghĩ, tình cảm
xuất phát từ não chứ không phải từ tim như nhiều người cùng
thời quan niệm.
- Ông nói: “Hãy chú ý nhìn, sờ, gõ, nghe, ngửi, thậm chí nếm
mới có thể hiểu biết mọi điều xảy ra ở người bệnh”.
19. 3.Tư Tưởng
Về y đức của người thầy thuốc:
- Ông luôn có những nhắc nhở, gửi gắm đến những người thầy
thuốc rằng tài và đức phải là hai yếu tố đi đôi, bằng chứng là
ngoài việc có những tư tưởng phát hiện về chuyên môn, ông còn
để lại những câu nói về y đức của người thầy thuốc, mà ngày nay
được gọi là “Lời thề Hippocrates”.
có công lao to lớn trong việc khai mở, đặt nền móng cho nền y
học hiện đại. Ông xứng đáng là người thầy thuốc của nhân loại,
là thầy của những người thầy thuốc, xứng đáng để nhiều thế hệ
ngành y học tập và noi theo.
20. 4.Những mẫu chuyện và giai thoại
20 năm tù giam vì quan điểm y học là ngành khoa học:
- Ông bác bỏ những quan niệm này và là người đầu tiên coi y học là
ngành khoa học và cho rằng mỗi bệnh tật đều có nguyên nhân tự
nhiên riêng.
21. 4.Những mẫu chuyện và giai thoại
Hippocrates đã viết quyển
"Cơ thể phức tạp" về cơ
thể con người mà rất nhiều
điều trong đó vẫn đúng
cho đến ngày nay.
22. 4.Những mẫu chuyện và giai thoại
Đưa thuyết thể dịch lên một tầm cao mới:
- Thuyết thể dịch (Humorism) là học thuyết về cấu tạo và hoạt động
của cơ thể con người được phát triển bởi các thầy thuốc cũng như
các triết gia Hy Lạp và La Mã cổ đại. Thuyết này được nâng lên một
tầm cao mới cả về lý luận lẫn thực hành nhờ công của Hippocrates.
Học thuyết này phát huy tác dụng đến tận thế kỷ 19.
- Theo thuyết này thì con người
được cấu thành bởi 4 thể dịch là:
máu, mật vàng, mật đen và niêm
dịch; tương ứng với 4 nguyên tố cơ
bản cấu thành vũ trụ là: không khí,
đất, lửa và nước.
- Các thể dịch này tùy theo thời
gian, chế độ dinh dưỡng và hoạt
động mà tăng giảm khác nhau chứ
không ở trong 1 trạng thái nhất
định. Sự cân bằng của 4 chất này là
điều kiện cơ bản để con người khỏe
mạnh.
- Thầy thuốc phải xác định được thể
dịch nào bị mất cân bằng để tái lập
lại.
- Thuyết này không chỉ thịnh hành ở
thời cổ đại mà còn là tư tưởng thống
trị trong thời kỳ Tân cổ điển (neo-
classical) ở châu Âu.
23. 5. Những câu nói, cách ngôn
- “Cuộc đời quá ngắn, mà nghề thì quá dài để học.”
(The life so short, the craft so)
- “Hãy để thức ăn làm thuốc và thuốc làm thức ăn”
(Let food be medicine and medicine be food)
- “Với bệnh tật, hãy tạo thành hai thói quen – giúp đỡ, hoặc ít nhất,
không tạo thêm thương tổn.”
(As to diseases, make a habit of two things — to help, or at least, to
do no harm.)
- “Lực chữa lành tự nhiên bên trong mỗi người là người chữa lành
bệnh tật thực sự.”
- “Một người khôn ngoan nên biết rằng sức khỏe là phúc lành vĩ
đại nhất của con người, và học cách tự quan sát để nhận ra lợi ích
từ căn bệnh của họ.”
- “Biết kiểu người bị bệnh quan trọng hơn là biết họ có căn bệnh
gì.”
